Emsal Mahkeme Kararı Konya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi 2023/202 E. 2023/250 K. 02.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. KONYA BAM … HUKUK DAİRESİ
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
… HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : …
KARAR NO : …

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 07/11/2022
NUMARASI : … Esas – … Karar

DAVACI : … – …

VEKİLİ : Av. …

DAVALI : … – …

VEKİLİ : Av. …

DAVANIN KONUSU : İtirazın İptali
İSTİNAF KARAR TARİHİ : 02/03/2023
G. KARAR YAZIM TARİHİ : 02/03/2023
İlk derece mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına yönelik davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuş ve dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderilmiş olmakla 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353.maddesi uyarınca dosya incelendi.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı borçlunun müvekkili şirketten … tarihinde toplam 70.000,00 TL bedelli deniz motoru ve şanzuman aldığını. ancak ödemesini gerçekleştirmediğini, arabuluculuk başvurusunun anlaşma yapılmaksızın sona erdiğini, alacağın tahsili için Konya … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasıyla başlatılan takibe davalının haksız olarak itiraz ettiğini ileri sürerek, davalının itirazının iptali ile karşı tarafın %20 den aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin edimlerini yerine getirdiğini, görevli mahkemenin tüketici mahkemeleri olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
İlk derece Mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonunda; “…1.Taraflar arasındaki davaya dayanak faturanın deniz motoru ve şanzuman satışından kaynaklı olması sebebiyle 6102 Sayılı Kanunun 5. maddesinden kaynaklanan mutlak ticari dava mahiyetinde olmadığı anlaşılmıştır.
2.Dava dosyasının incelenmesinde davacının 6102 Sayılı Kanunun 16/1 maddesi gereğince özel hukuk tüzel kişi tacir olduğu anlaşılmaktadır. Ancak davalının gerçek kişi olduğunun anlaşılması üzerine tacir sıfatı bulunup bulunmadığının tespiti amacıyla ilgili kurum ve kuruluşlara müzekkere yazılmıştır.
3.Dosya içerisinde yer alan T.C. Gelir İdaresi Başkanlığı …/…Vergi Dairesi Müdürlüğünün … tarihli müzekkere cevabında davacının 213 Sayılı Kanunun 178. Maddesi gereğince II. Sınıf tüccar olup işletme hesabı esasına göre defter tuttuğu bildirilmiş, ilgili müzekkere ekinde yıllık gelir vergisi beyannameleri de gönderilmiştir. Yine T.C. … Ticaret Sicil Müdürlüğünün … Tarihli müzekkere cevabı ile T.C. … Esnaf ve Sanatkarlar Sicil Müdürlüğünün … tarihli müzekkere cevabında davalının tacir kaydının bulunmadığının bildirildiği anlaşılmıştır.
4.Bir davanın ticari dava olup olmadığı 6100 Sayılı TTK’nın 4. maddesinde gösterilen ilkelere göre belirlenmekte olup, ticari davalar kendi aralarında mutlak ticari davalar ve nispi ticari davalar olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Mutlak ticari davalar için tarafların sıfatlarına ve dava konusunun ticari işletme ile ilgili olup olmadığına bakılmazken, nispi ticari davalarda dava konusunun ticari işletme ile ilgili olup olmadığı kriter olarak kabul edilmiştir.
5.Mutlak ticari davalar, tarafların tacir olup olmadığına ve işin bir ticari işletmeyi ilgilendirip ilgilendirmediğine bakılmaksızın sırf dava konusunun TTK’da düzenlenmesi nedeniyle ticari sayılan davalardır. Mutlak ticari davalar TTK’nın 4/1. maddesinde bentler hâlinde sayılmıştır. Bunların yanında Kooperatifler Kanunu (m.99), İcra ve İflas Kanunu (m.154), Finansal Kiralama Kanunu (m.31) gibi bazı özel kanunlarda belirlenmiş ticari davalar da bulunmaktadır. Bu gruptaki davaların ticari dava sayılabilmesi için taraflarının tacir olması veya ticari işletmeleriyle ilgili olması gibi şartlar aranmaz. TTK’nın 4/1. bendinde sınırlı olarak sayılan davalar arasında yer alması veya özel kanunlarda ticari dava olarak nitelendirilmesi yeterlidir. Bu davalar kanun gereği ticari dava sayılan davalardır.
6.Nispi ticari davalar ise, her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili olması hâlinde ticari nitelikte sayılan davalardır. TTK’nın 4/1.maddesine göre her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan ve iki tarafı da tacir olan hukuk davaları ticari dava sayılır. Bu hükme göre bir davanın ticari dava sayılabilmesi için, hem iki tarafın ticari işletmesini ilgilendirmesi hem de iki tarafın tacir olması gereklidir. Bu şartlar birlikte bulunmadıkça, uyuşmazlık konusunun ticari iş niteliğinde olması veya ticari iş karinesi sebebiyle diğer taraf için de ticari iş sayılması davanın ticari dava olması için yeterli değildir. Ticari iş karinesinin düzenlendiği TTK’nın 19/2. maddesi uyarınca, taraflardan biri için ticari iş sayılan bir işin diğeri için de ticari iş sayılması, davanın niteliğini ticari hale getirmez. TTK, kanun gereği ticari dava sayılan davalar haricinde, ticari davayı ticari iş esasına göre değil, ticari işletme esasına göre belirlemiştir. Hâl böyle olunca, işin ticari nitelikte olması davayı ticari dava hâline getirmez.
7.Yukarıda yapılan açıklamalar, detayı verilen Yüksek Mahkeme ilamları ve tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; Taraflar arasında görülmekte olan davanın mutlak ticari davalardan olmadığı, her ne kadar davacı tüzel kişi tacir ise de davalının gerçek kişi olduğu, T.C. Gelir İdaresi Başkanlığı …/ … Vergi Dairesi Müdürlüğünün … tarihli müzekkere cevabı ile T.C. … Ticaret Sicil Müdürlüğünün … Tarihli müzekkere cevabı ve T.C. … Esnaf ve Sanatkarlar Sicil Müdürlüğünün … tarihli müzekkere cevabından davalının tacir kaydının bulunmadığı, 213 Sayılı Kanunun 178. Maddesi gereğince II. Sınıf tüccar olup işletme hesabı esasına göre defter tuttuğunun anlaşıldığı, yukarıda detayı verilen T.C. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 37. Hukuk Dairesinin 19/10/2020 Tarih ve 2020/921 Esas-2020/1921 Karar sayılı ilamı ile T.C. Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 08/04/2022 Tarih ve 2022/505 Esas-2022/518 Karar sayılı ilamından anlaşıldığı üzere davanın TTK 4.maddesi gereğince ticari dava niteliğinde de olmadığı görülmekle davanın 6100 sayılı HMK m. 114/1-c maddesi gereğince mahkememizin görevli olmadığı anlaşıldığından dava şartı yokluğundan usulden reddine, davaya bakmakla görevli Mahkemenin T.C. Konya Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesi olduğunun tespitine karar verilmiştir…” gerekçesiyle Davanın 6100 sayılı HMK m. 114/1-c maddesi gereğince mahkememizin görevli olmadığı anlaşıldığından dava şartı yokluğundan usulden reddine, davaya bakmakla görevli mahkemenin T.C. Konya Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesi olduğunun tespitine, karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davalı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Müvekkili ve davalı şirket arasında imzalanan motor satış sözleşmesinin ticari sözleşme niteliğinde olmadığını, müvekkilinin mezkur motoru ticari amaçla değil özel hayatında kullanmak üzere, kişisel yaşamasında, yaz tatilinde kullandığı deniz aracında kullanmak niyetiyle aldığını, dolayısıyla müvekkilinin tüketici konumunda olduğunu, tüketici mahkemelerinin görevli olduğunu, mahkemece asliye hukuk mahkemelerinin görevli olduğu yönündeki görevsizlik kararının hukuka açıkça aykırı olduğu belirterek, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dairemizce HMK’nın 355. maddesi kapsamında istinaf dilekçesinde belirtilen hususlarla sınırlı olmak üzere ve kamu düzenine ilişkin hususlar resen dikkate alınarak yapılan inceleme neticesinde;
Dava, satış sözleşmesinden kaynaklı alacağın tahsili için başlatılan icra takibine itirazın iptali talebine ilişkindir.
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanununun 3/1-k maddesinde Tüketici “Ticari veya mesleki olmayan amaçlı hareket eden gerçek veya tüzel kişi” olarak 3/1-ı bendinde ise Tüketici işlemi “Mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiler ile tüketiciler arasında kurulan, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekâlet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de dâhil olmak üzere her türlü sözleşme ve hukuki işlem” olarak tanımlanmıştır. Aynı Kanunun 73/1. maddede; tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doğabilecek uyuşmazlıklara ilişkin davalara bakma görevinin tüketici mahkemelerine ait olduğu ve 83. maddesinde ise, taraflardan birinin tüketici olduğu işlemler ile ilgili diğer kanunlarda düzenleme olmasının, bu işlemin tüketici işlemi sayılmasını ve bu kanunun görev ve yetkiye ilişkin hükümlerinin uygulanmasını engellemeyeceği belirtilmiştir.
Somut uyuşmazlık satış sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, davacının ticari veya mesleki amaçlarla tüketiciye hizmet sunan kişi olduğu açıktır. Davacının ise iddiasının aksi ileri sürülmediğinden beyanına göre kişisel olarak yazın teknesinde kullanmak üzere deniz motoru ve şanzımanı gerçek kişi, eş deyişle tüketici olduğunun kabulü gerekir. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun 73/1. maddesi uyarınca görevli mahkeme tüketici mahkemesidir. 6100 sayılı HMK’nın 1. maddesi gereğince görev hususu kamu düzenine ilişkin olup, mahkemece yargılamanın her aşamasında re’sen dikkate alınacağından ve görev hususunda kazanılmış hak söz konusu olamayacağından, işbu dava bakımından tüketici mahkemesinin görevli olması nedeniyle, mahkemece davanın görev dava şartı noksanlığı sebebiyle usulden reddi ile talep halinde Nöbetçi Tüketici Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekirken, yanılgı ile Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi hatalı olmuştur.
Açıklanan gerekçelerle; davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a-3.maddesi uyarınca davaya bakmakla görevli mahkemenin Konya Nöbetçi Tüketici Mahkemesi olduğundan ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve kararın niteliğine göre sair istinaf sebepleri incelenmeksizin davanın yeniden görülmesi için mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE;
6100 HMK’nın 353/1-a-3 maddesi gereğince Konya … Asliye Ticaret Mahkemesinin 07/11/2022 tarih ve … Esas – … Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,
Davanın yeniden görülmesi için Konya Nöbetçi Tüketici Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
Davalı tarafından yatırılan 80,70 TL istinaf karar ve ilam harcının ilk derece mahkemesince davalıya iadesine,
Davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına,
Karar tebliğ ve harç iadesi işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
Dair; dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde, HMK’nun 353/1-a-3 maddesi uyarınca, kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi.02/03/2023


Başkan

¸e-imzalıdır.


Üye

¸e-imzalıdır.


Üye

¸e-imzalıdır.


Katip

¸e-imzalıdır.

¸Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında Elektronik İmza ile imzalanmıştır.¸