Emsal Mahkeme Kararı Konya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi 2022/466 E. 2023/61 K. 27.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. KONYA BAM … HUKUK DAİRESİ
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
… HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : …
KARAR NO : …

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : …
NUMARASI : … Esas – … Karar

DAVACI : … -… …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : …
VEKİLİ : Av. …

DAVANIN KONUSU : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ : 27/01/2023
G. KARAR YAZIM TARİHİ : 06/02/2023
İlk derece mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına yönelik davalı tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuş ve dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderilmiş olmakla 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava ve 02.12.2019 tarihli açıklama dilekçesinde özetle; davacının … ilçesinde bulunan arazisi üzerinde hayvancılık faaliyetiyle uğraşmak üzere kırsal kalkınma … programı destekli bir … kurmaya karar verdiğini, bu amaçla … ile 08/01/2016 tarihinde … Başvuru Kayıt Nolu sözleşme imzaladığını, bu sözleşme ile davacıya ait arazi üzerinde “…” isimli yatırım yapılmasını, bu yatırımın toplam maliyetinin yüzde 65’inin adı geçen kurum tarafından karşılıksız desteklenmesini, yüzde 35’inin ise davacı tarafından finanse edilmesinin kararlaştırıldığını, profesyonellik ve tecrübe gerektiren yatırım proje ve işlerini tek başına üstlenmesi mümkün olmayan davacının, inşaat yapım işlerinin gerçekleştirilmesi amacıyla davalı şirket ile 16/05/2016 ve 01/06/2016 tarihlerinde yapım işleri tedarik sözleşmeleri imzalandığını, çiftlik yapımına başlanmasından sonra davalı şirketin üstlendiği bir takım işleri hiç yapmadığı gibi bazı işleri ise usulüne uygun biçimde yapmadığını, bu suretle davalı şirketin yükümlülüklerine aykırı davranması sebebiyle davacı tarafın … tarafından kendisine yapılacak olan karşılıksız desteklemeden yararlanamadığını, aynı zamanda maddi zarara uğradığını, zararların tespiti bakımından davacı tarafça 24/05/2017 tarihinde … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D.İş sayılı dosyası ile davalı şirket aleyhinde tespit talebinde bulunulduğunu, anılan dosya kapsamında uzman bilirkişiler refakatinde 10/08/2017 tarihinde çiftlik başında keşif icra edildiğini, aynı dosya kapsamında düzenlenen 29/11/2017 tarihli bilirkişi kurulu raporu ile davacı taleplerinin bir kısmı açıkça tespit alındığını ileri sürerek, davalıya bedeli ödendiği halde davacı tarafça tamamlanan işlerle, tamamlanmayıp eksik bırakılan işler için şimdilik 9.900,00 TL ve süt üretiminin zamanında yapılamamasından dolayı da şimdilik 100,00 TL kar kaybı olmak üzere toplam 10.000,00 TL’nin temerrüt tarihi olan 12/01/2018 tarihinden itibaren ticari faiziyle birlikte davalı şirketten tahsilini talep ve dava etmiş; 29/09/2021 tarihli ıslah dilekçesinde; talebini 286.334,35 TL’ye arttırmıştır.
Davalı vekili davaya cevap dilekçesinde özetle; davacı … ile müvekkili … arasında 16/05/2016 tarihli … No’lu ve 01.06.2016 tarihli … no’lu Yapım İşleri Tedarik sözleşmesi imzalandığını, davacı … programı kapsamında … işletmesinin kurulması için çiftliğin 1.991.212,85 TL. olan toplam maliyetinin %35’ini kendisi karşılayıp kalan maliyetin % 65’ini ise…finanse edeceğini, davacı … ödeme güçlüğü içinde olduğundan kendisinin karşılayıp ödemesi gereken maliyetin %35’ini karşılamadığını, çiftliğin kalan eksikliklerini kendisinin karşılayacağını, yapım işlerini kabul ettiğini söylediğini, bu sözlerine karşılık mahkememizde alacak davası açtığını, dolayısıyla yapılan işler mevcut haliyle karşılıklı olarak kabul edildiğini, … no’lu hakkediş tutarı 1.302.101,09 TL. olup müvekkili şirket tarafından davacı …’a bu tutar üzerinden fatura edilmesi gerekirken … ödeme güçlüğü içinde olduğundan imalat işleri eksik olarak yapıldığı ve … tarafından da kabul edilmeyen 156.423,90 TL lik imalat tutarı düşürülerek 1.145.677,19 TL. tutar üzerinden fatura kesildiğini, davacı … tarafından da, müvekkili şirkete bu tutarın ödendiğini, bu tutar üzerinden mutabakat sağlanarak geçici kabul tutanağı karşılıklı olarak imza altına alındığını, yani eksik imalatları taraflar 14/11/2016 tarihli “…” ile kabul ettiklerini, … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D. İş Sayılı dosyasındaki bilirkişi raporundaki tespitlere karşı itirazları olduğunu, imalatlar sözleşmesindeki süre dahilinde tamamlanmış olup herhangi bir gecikme söz konusu olmadığını görünmeyen imalatlar (Blokaj ve dolgu vs) ile tespit isteyenin beyanında da belirtilen dolgu imalatları sözleşme dışı olup bu imalatların parasal tutarları hesaplanmadığını ve fazla yapılan imalatlarının göz önüne alınmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonunda; “Dava; Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasıdır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık; eser sözleşmesi kapsamında sözleşmeye aykırılığın, eksik ve ayıplı işlerin mevcut olup olmadığı, var ise davacının zarara uğrayıp uğramadığı, uğramış ise ne tür zararlarının olduğu ve zararın miktarın ne olduğu noktalarında toplandığı anlaşılmıştır. Mahkememizce tarafların bildirdikleri deliller toplanmış, yukarıda bahsedilen ve özetlenen dosyalar celbedilerek incelenmiş, mahallinde bilirkişi heyeti refakatinde keşif yapılarak rapor ve ek raporlar alınmıştır.
Öncelikle davalı vekilinin davacının davalı şirketi ibra ettiğine dair savunması değerlendirildiğinde; dosyaya sunulan … başlıklı … tarihli belge incelendiğinde davacının davalıyı ibra ettiğine yönelik beyan olmadığı gibi davacı adına imzası da bulunmamaktadır. İlgili belgede ” Yukarıda bilgileri bulunan projeye ait 01.06.2016 tarihinde, yine yukarıda bilgileri bulunan faydalanıcı ile aramızda imzalanmış olan tedarik sözleşmesinden doğan alacaklarımı tam olarak aldığımı ve herhangi bir alacağımın kalmadığını maddi ve manevi herhangi bir hak talebinde bulunmayacağımı beyanla faydalanıcıyı ibra ederim” denilerek davalının tek taraflı olarak imzaladığı görülmektedir. Bu yönüyle davacı tarafından davalının ibrası söz konusu olmayıp aksine davalı davacı ibra ettiğinden davalının ibra nedeniyle davacının herhangi bir hakkı olmadığı savunmasına iştirak edilmediği gibi bu yöndeki alınan bilirkişi raporlarındaki beyanlara da mahkememizce itibar edilmemiştir.
Mahkememizce toplanan deliller, yapılan keşif ve alınan rapor ve ek raporlara göre; İnşaat Bilirkişisi …, Muhasebe Bilirkişisi …, Hesap Bilirkişisi …’ın mahkememize sundukları 22/03/2021 tarihli raporu gerekçeli, açıklayıcı, denetime ve hüküm kurmaya elverişli görülmekle; davalının tedarik sözleşmesine göre 10.072,07 TL fazla imalat yaptığı, ancak davalının 07.12.2016 tarihinde imzaladığı yukarıda belirtilen ibranameye göre faydalanan ile aralarında imzalanmış olan tedarik sözleşmesinden doğan alacaklarını tam olarak aldığını ve herhangi bir alacağının kalmadığından maddi ve manevi herhangi bir hak talebinde bulunmayacağı” yönüyle ibra ettiğinden davacının eksik imalat alacak bedeline mahsuben davalının alacağından mahsup edilemeyeceği görüşüne mahkememizce itibar edilmiştir. Yine alınan rapora göre … ve … Tedarik sözleşmelerine göre geçici kabullerinin yapılmış olmasının imalatların mevcut haliyle taraflar arasında kabul edildiği, ancak tedarik sözleşmesine göre alacak-verecek hesabının yapılan yapılmayan imalat yönüyle kesin hesap yapılarak tespit edilmesi gerektiği, taraflar arasında imzalanan … sözleşmesinde yer alan … yapım işi ile ilgili … tarafından yerinde yapılan tespitte eksik imalat miktarları tek tek tespit edildiğinden, bu tespitlere davacı ve davalı tarafından itiraz dilekçelerine dosya muhteviyatında rastlanılmadığı bu tespitler doğrultusunda eksik ve fazla imalat bedelleri taraflar arasında imzalanan tedarik sözleşmesinde yer alan birim imalat miktarları üzerinden hesaplamalar yapıldığı, bu hesaplamalara göre; davacının tedarik sözleşmesinden doğan alacak miktarı toplamı 286.334,35 TL (İkiyüzseksenaltıbinüçyüzotuzdört Türk Lirası Otuzbeş Kuruş) olduğunun tespit edildiği belirtildiğinden davacının bu yönüyle talep ettiği alacağa hükmedilmesine mahkememizce karar verilmiştir. Davacının geciken yapım işleri nedeniyle uğranılan maddi tazminat talebi ise davacı tarafından yazılı belgeler ile ispat edilemediğinden reddine karar verilmesi gerekmiş,” gerekçesiyle davanın kısmen kabul kısmen reddi ile, davacının alacak talebinin kısmen kabulü ile; 286.334,35 TL nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, ispatlanamayan geciken yapım işleri nedeniyle uğranılan 100,00 TL maddi tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davalı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; sözleşmeye konu yerin iskan ruhsatının alındığını ve iskan tarhinden önceki tüm imalatların müvekkili tarafından yapılmış olduğunun sabit olduğunu, belirsiz alacak davası açılmasının doğru olmadığını, ıslah edilen tutara dava tarihinden itibaren faiz işletilmesinin hatalı olduğunu, geçici kabul tutanaklarının davacı tarafından imzalandığı bu tutanakların müvekkilini ibra ettiğini gösterdiğini, … nolu hakediş tutarı olan 1.302.101,79 TL olduğu ve müvekkili şirket tarfından davacıya bu tutar üzerinden fatura edilmesi gerekirken davacının ödeme güçlüğü içindeo lduğundan imalat işleri eksik olarak yapıldığı ve … tarafından da kabul edilmeyen 156.423,90 TL’lik imalat tuarı düşülerek 1.145.677,19 TL üzerinden fatura kesildiğini, 07/07/2020 tarihli rapordaki yapılan imalatların … ve mal sahibinin mutabakatı ile yapıldığı ödemelerin de söz konusu mutabık kalınan imalat göz önüne alınarak yapılmış olduğundan eksik veya fazla imalattan söz edilemez denildiğini söz konusu imalatların müvekkili tarafından tamamlandığını, davacının faturaları defterine kaydedip ödemesini yaptığını bu faturalara süresi içinde itiraz etmediğini belirterek, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dairemizce HMK’nın 355. maddesi kapsamında istinaf dilekçesinde belirtilen hususlarla sınırlı olmak üzere ve kamu düzenine ilişkin hususlar resen dikkate alınarak yapılan inceleme neticesinde;
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
Davacı tarafından dosyaya sunulan belgelere göre; taraflar arasında … inşasına ilişkin olarak 16/05/2016 tarihinde … nolu sözleşme imzalandığı ve sözleşme bedelinin KDV hariç 689.111,76 TL olduğu, sözleşmeye ilişkin işin yapımı süresi olan 26.09.2016 tarihinden önce 23.09.2016 tarihinde sözleşmeye konu işler için geçici kabul tutanağı düzenlendiği ve davacının davalının hesabına bir gün önce 22.09.2016 tarihinde 300.000,00 TL ve 26.09.2016 tarihinde 390.000,00 TL olmak üzere toplam 690.000,00 TL ödeme yapıldığı ve davalı tarafından bedel ilişkin faturanında 23.09.2016 tarihinde düzenlendiği görülmüştür. 01.06.2016 tarihinde düzenlenen … nolu sözleşmeye ilişkin olarak ise sözleşmeye konu işin yapım süresi 15.11.2016 olup, 14.11.2016 tarihinden geçici kabul tutanağı düzenlendiği ve aynı gün davalı tarafça 1.302.101,19 TL fatura düzenlendiği ve davacının davalının hesabına 10.11.2016 tarihinde 445.000,00 TL, 11.11.2016 tarihinde 428.000,00 TL, 14.11.2016 tarihinde 322.000,00 TL ve 15.11.2016 tarihinde 107.000,00 TL olmak üzere toplam 1.302,000,00 TL ödeme yaptığı anlaşılmıştır. Yani davacının sunduğu belgelere göre iki sözleşme kapsamında davalıya 1.992.000,00 TL ödeme yapıldığı görülmektedir.
Sözleşmelere konu işe destekte bulunan … kayıtlarında yer alan belgeler içinde son olarak düzenlenen 19/12/2016 tarihli ödeme öncesi yerinde kontroller için kontrol listesi ve kontrol raporu başlıklı belgede; yapım işlerinin uygun olduğu, hava koşulları ağırlaştığından dolayı çevre düzeni imalatlarının tamamlanamadığı eksik olan yapım işlerinin kayıt altına alındığı görülmekle, bu işlerin bu tarih itibarıyla davalı tarafından tamamlanmadığı açıktır. Zira davalının bu tarihten önce verdiği ibraname ile işten el çektiği açıktır. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda bu rapor doğrultusunda davalının yapmadığı işlerin bedeli 285.547,30 TL olarak doğru bir şekilde hesaplanmıştır. Buna göre davacının … Sözleşme kapsamında davacıdan talep edebileceği miktar (1.302.101,19 TL- 285.547,30 TL) 1.016.553,89 TL dir.
İlk derece mahkemesince de, davacının toplam ödediği 1.992.000,00 TL den … nolu sözleşme için 689.111,76 TL ve …nolu sözleşme için 1.016.553,89 TL olmak üzere ödenmesi gereken toplam iş bedeli 1.705.665,65 TL düşülerek 286.334,35 TL hüküm altına alınmış ise de; davalı taraf 14.11.2016 tarihli 1.302.101,19 TL bedelli … nolu işe ilişkin faturaya rağmen savunmalarında ve istinaf itirazında … nolu sözleşmeye ilişkin yapılmayan iş bedeli olarak 156.423,90 TL düştüklerini ve 1.145.677,19 TL tutarında tahsilat yapıldığını savunmuş ve buna ilişkin olarak da cevap dilekçesi ekinde muavin defter kaydını dosyaya sunmuştur. Davalının cevap dilekçesi ekinde sunulan muavin defter kaydı incelendiğinde … nolu sözleşmeye ilişkin iş bedelinin 1.145.677,19 TL olarak kaydedildiği görülmüştür. Bu halde davalının her halükarda … nolu sözleşme için kendi kayıtlarına göre 129.123,33 TL (1.145.677,19 TL – 1.016.553,89 TL) fazla bedel kaydı girdiği sabittir.
Ancak davalının muavin defter kaydına göre; davacının her iki sözleşme için yapmış olduğu ödemenin davacının kayıtlarının aksine 2.315.677,19 TL olarak göründüğü ancak bunun 480.000,00 TL’sinin … nolu sözleşme için yapılan toplam 690.000,00 TL ödemeden sonra, 30.09.2016 tarihinde davacıya iade edildiğine ilişkin kayıt girilmekle yapılan ödemenin 1.835.677,19 TL’ye düştüğü anlaşılmaktadır. Bu halde 480.000,00 TL iade yapıldığı davacı tarafça kabul edilir veya kabul edilmemekle birlikte davalı tarafça yazılı belgeyle ispatlanırsa davacının her iki sözleşme için ödediği miktar 1.835.677,19 TL olup, davacının hak ettiği iş bedeli olan 1.705.665,65 TL düşüldüğünde davacıya iade edilmesi gereken miktarın 130.011,54 TL olduğu anlaşılacaktır. Başka bir ifadeyle … nolu sözleşme için davacının yapmadığı halde fazladan 129.123,33 TL, yaptığı işler içinde 888,21 TL olmak üzere toplam 130.011,54 TL aldığı açıktır.
O halde ilk derece mahkemesince, davalı tarafın cevap dilekçesi ekinde dayanmış olduğu muavin defter kayıtları da dikkate alınarak öncelikle … nolu sözleşme için yapılan toplam 690.000,00 TL ödemeden sonra, 30.09.2016 tarihinde yapılan 480.000,00 TL’lik davacıya iade işlemi için taraflar arasında uyuşmazlık olup olmadığının belirlenmesi için tarafların beyanının alınması, bu hususta uyuşmazlık olması halinde ise davalının bu iade ödemesine ilişkin belge ve kayıtlarını sunması için kendisine süre verilmesi ve sonucuna göre, 480.000,00 TL davacıya iade işlemi yapılmış ise, 130.011,54 TL yönünden davanın kabulüne karar verilmesi aksi halde şimdiki gibi, 286.334.85 TL’nin iadesine karar verilmesi gerekirken eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.
Öte yandan; hüküm altına alınan talepler yönünden davanın kısmi dava niteliğinde olduğu anlaşılmakla ıslah edilen kısma ıslah tarihinden itibaren faiz işletilmesine karar verilmesi gerekirken tüm alacağa dava tarihinden faiz işletilmesi ise da hatalı olmuştur.
Açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a-6. maddesi uyarınca kararın kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a-6. maddesi uyarınca Konya … Asliye Ticaret Mahkemesinin … tarih, … Esas – …Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,
Davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
Davalı tarafça yatan 80,70 TL istinaf karar harcının talebi halinde kendisine iadesine,
Davalı tarafça yapılan istinaf yargılama giderinin ilk derece mahkemesince verilecek yeni kararda dikkate alınmasına,
İstinaf karar tebliği ve harç iadesi işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
Dair; dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.27/01/2023


Başkan

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Katip

¸e-imzalıdır

¸Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında Elektronik İmza ile imzalanmıştır.¸