Emsal Mahkeme Kararı Konya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi 2021/1821 E. 2022/481 K. 30.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. KONYA BAM .. HUKUK DAİRESİ
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
.. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO :
KARAR NO :

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA .. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 17/03/2021
NUMARASI : …. Esas – ….Karar

DAVACI : … – …

VEKİLİ : Av. …

DAVALI : ….

VEKİLİ : Av. …

DAVANIN KONUSU : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan Semenin Tenzili)
İSTİNAF KARAR TARİHİ : 30/03/2022
G. KARAR YAZIM TARİHİ : 20/04/2022
İlk derece mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına yönelik davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuş ve dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderilmiş olmakla 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı iş sahibi ile davalı yüklenici şirket arasında imzalanan 04/01/2016 tarihli sözleşmeye göre 220.000,00 TL +KDV karşılığında yük kaldırma diagramı yapımı konusunda anlaştıklarını, buna göre davacı iş sahibi tarafından gönderilecek araç üzerine 3 metre yarıçapında 35 ton kaldırma kapasiteli 2 adet mekanik uzatmalı, 2 kırmada 4 adet hidrolik teleskopik 3 adet mekanik uzatmalı 4 adet ayaklı, ön ve arka ayaklar açar ve basarlı hidromotor döndürücülü sonsuz dönüşlü hidrolik mobil vinç ve sabit çelik kasa yapılacak ve araca monte edilip çalışır şekilde gerekli test ve kontrolleri yapılarak teslim edileceğini, taraflar arasında imzalanan sözleşmede yapılacak olan yük kaldırma diagramının sözleşmedeki şartlara ve niteliklere uygun olmadığını, 35 ton kaldırma kapasiteli olacak olan makinenin teslim edilmesinin ardından makinenin arıza vermeye başladığını, belirli bir kaldırma kapasitesinin üzerinde yük yüklendiği zaman makinenin otomatik olarak kendisini kapatması gerekirken yani aşırı yükte çalışmaması gerekirken yapımda meydana gelen bir takım hatalar nedeniyle makinenin otomatik olarak kendisini kapatmadığını ve yük miktarını ölçmediğini ve buna göre çalışamadığını, makinenin imzalanan sözleşme doğrultusunda belirlenen tonajının üzerinde yük ölçtüğünde otomatik olarak kendisini kapatması gerekirken makinenin bu ölçümü yapmadığını, metre başına belirlenen tonajı kaldırmada dahi zorlandığını ve bazen kaldıramadığını, sözleşmeye göre imalatçı firmanın her iki aya bir müvekkiline gelerek servis elemanı ile makinedeki hataların tamir edileceğinin kararlaştırıldığını, müvekkilinin makinedeki arızalara karşılık davalı yanı defalarca kez aradığını, makinenin garanti kapsamında olmasına rağmen müvekkilinden 15.000,00 TL talep edildiğini, firmanın sözleşme şartlarına uymadığını, müvekkilinin tüm işlerinin arızalanan bu makineye bağlı olduğunu, tamir edilmeyen makineden dolayı müvekkilinin her geçen gün zararının arttığını, meydana gelen zararlardan dolayı davalı şirketin sorumlu olduğunu, makinedeki ayıpların Karaman .. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin …. D.iş sayılı dosyasınd. tespit edildiğini ileri sürerek, ayıp nedeniyle sözleşme bedelinin tenziline, tenzil edilecek miktara son ödeme tarihinden itibaren ticari avans faizi işletilmesine, satılanın değerindeki eksikliğin satış bedeline çok yakın olmasının tespiti halinde müvekkilinin davalı şirkete iş bu ayıplı mal için yaptığı toplam ödemelerin tespiti ile yapılan toplam ödemenin müvekkiline iadesine, bu tutara son ödeme tarihinden itibaren ticari avans faizi işletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasında akdedilen sözleşme gereğince tespite konu olan vincin 2 yıl makine garantisinin olduğunu, teslim tarihinden sonra ödenecek 450 TL+KDV bedelinin ardından ise imalat hatalarına karşı garantisinin devam edeceği hususunun taraflarca kabul edilerek imza altına alındığını, teslim tarihinden sonra yukarıda bahsedilen bedelin ödenmediğini, bu sebeple ürünün garantisi müvekkil şirket tarafından verilemediğini, teslimden sonra ortaya çıkacak veya çıkmış olan hataların müvekkili şirkete atfedilmesinin mümkün olmadığını, kullanıcıdan (davacıdan) kaynaklandığını, Karaman .. Asliye Hukuk Mahkemesinin …. D. İş dosyasınca tanzim ettirilen bilirkişi raporunda tespite konu makinenin 35 ton kaldırma kapasiteli hidrolik mobil vinçtir olduğu tespitle sabit olduğunu, teslim aşamasında yapılan testlerde de iş bu davaya konu mobil vinç müşterinin de katılımıyla test edilmiş, vinç testlerden eksiksiz olarak geçtiğini, müşteri tarafından bu şekilde ıslak imzalı olarak teslim alındığını, teslim esnasında 35 Tonun kaldırılmasında herhangi bir sıkıntı yaşanmadığını, kullanım sonrasında yaşanan sıkıntının davacı ile alakalı olduğunu, taraflar arasındaki sözleşmeye göre garantinin devamlılığının ön şartı 450 TL+KDV nin ödenip servis elemanı talebinde bulunmak olduğunu, hesap hareketleri incelendiğinde ödemenin yapılmadığını dolayısıyla garantinin devam etmediğini Karaman Asliyle Hukuk Mahkemesi tarafından aldırılan tespit raporunun varsayımlardan yola çıktığını savunarak davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonunda; “…Mahkememiz dosyasına bilirkişiler …. ve …. tarafından düzenlenen raporda mobil vinçte var olan arıza ve ayıların oluşma sebebinin mobil vincin sözleşme gereği taşınması gereken özelliklerinden ötürü operatör hatası veya kullanımdan kaynaklı olmadığı, arıza ve ayıpların sebeplerinin mobil vincin yapımı aşamasında kullanılan malzemelerin mukavemetsiz olması sebebiyle veya sistem hesaplamalarının hatalı olmasından kaynaklı olabileceğinin bildirildiği, bilirkişi …’nun raporunda davacının davalı adına düzenlediği 24/02/2016 tarihli davacıya yaptığı ödemeler tutarının da 150.664,00 TL olduğu, yapılan ödemeler ile kesilen fatura bedeli arasındaki farkın 70.424,00 TL nin de davacıya iade edildiği, bu durumda davalının davacıya karşı herhangi bir borcunun bulunmadığının bildirildiği, bilirkişiler Dr. Öğretim Üyesi …. Dr. Öğretim Üyesi …. ve Arş. Gör. Dr. …’in raporunda Mobil vinç üzerinde yerinde yapılan tetkikler neticesinde imalatçı firma tarafından sözleşmede belirtilen maddelere uygun kapasitede olduğu ve belirtilen yükü kaldırdığının görüldüğü, maksimum uzama mesafesinde imalatçı firma tarafından taahhüt edilen yükü mobil vinç in kaldırdığı, bomların sözleşmede belirtilen konfigürasyonda çalışabildiği, mobil vincin çalışması esnasında sehim yapıyor olmasının kapasitesi dahilinde çalışmasına engel teşkil etmediğini, yüksekliğin ve bom uzunluğunun artması malzemenin esnemesine ve sehim yapmasına neden olabileceğini, bu durumun ise sadece erişilecek yüksekliği etkileyeceğini, taraflar arasındaki sözleşmede ise sehim ve erişim yüksekliği ile ilgili bir maddenin bulunmadığının bildirildiği, aynı bilirkişilerin ek raporunda ise kök raporlarını yinelediklerinin bildirildiği görülmüştür.
Mahkememiz dosyasının ayrıntılı incelenmesi neticesinde mahkememiz dosyasına kazandırılan Dr. Öğretim Üyesi …. Dr. Öğretim Üyesi …. ve Arş. Gör. Dr. ….’in raporunda Mobil vinç üzerinde yerinde yapılan tetkikler neticesinde imalatçı firma tarafından sözleşmede belirtilen maddelere uygun kapasitede olduğu ve belirtilen yükü kaldırdığının görüldüğü, maksimum uzama mesafesinde imalatçı firma tarafından taahhüt edilen yükü mobil vinç in kaldırdığı, bomların sözleşmede belirtilen konfigürasyonda çalışabildiği, mobil vincin çalışması esnasında sehim yapıyor olmasının kapasitesi dahilinde çalışmasına engel teşkil etmediğini, yüksekliğin ve bom uzunluğunun artması malzemenin esnemesine ve sehim yapmasına neden olabileceğini, bu durumun ise sadece erişilecek yüksekliği etkileyeceğini, taraflar arasındaki sözleşmede ise sehim ve erişim yüksekliği ile ilgili bir maddenin bulunmadığının bildirildiği, aynı zamanda Karaman Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesi’ne tanzim edilen tespit raporundan daha detaylı rapor alındığı, başka bir ifade ile tespit raporunda belirtilen eksiklikler değerlendirilerek rapor alındığında çelişkili olmadığı, vincin sözleşmeye uygun yapıldığı…” gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; sözleşmeye konu makinenin teslim edilmesinin ardından imalatçı firmanın hatalarından kaynaklı birçok arıza verdiğini, örneğin belli bir kaldırma kapasitesinin üzerinde yük yüklendiği zaman makinenin otomatik olarak kendisinin kapatması gerekirken yani aşırı yükte çalışmaması gerekirken, yapımdan meydana gelen bir takım hatalar nedeniyle makinenin otomatik olarak kendisini kapatmamakta ve yük miktarını ölçmemekte ve buna göre çalıştığını, davalının garanti kapsamında bulunan makinedeki arızaları gidermek için ayrıca 15.000,00 TL talep ederek arızayı gidermediğini, makinedeki imalat hatalarından dolayı makinenin kullanılamadığını ve davacının her gün zarara uğradığını, bu zarardan davalının sorumlu olduğunu, Karaman ..Asliye Hukuk Mahkemesinin …. D.İş sayılı dosyasında makinenin ayıplarının ve bunların davalı tarafça giderilmesinin tespit edildiğini, yargılama sırasında alınan raporlarda laboratuvar ortamında yapılan tespitlerde her ne kadar numunelerin sözleşmeye uygun olduğu tespit edilmiş ise de, bu tespitin eksik numune incelemesinden kaynaklandığını, bu yöndeki taleplerinin mahkemece reddedilerek eksik incelemeyle karar verildiğini, ayrıca talimatla alınan 27.07.2018 tarihli bilirkişi raporunda da arızaların kullanımdan değil imalattan kayaklı olduğunun tespit edildiğini, ancak daha sonra eksik numune incelemesi yapan rapor doğrultusunda davanın reddine karar verilmesinin doğru olmadığını, raporlar arasındaki çelişkinin giderilmediğini, dava konusu vincin ayıplı olduğunu belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dairemizce HMK’nın 355. maddesi kapsamında istinaf dilekçesinde belirtilen hususlarla sınırlı olmak üzere ve kamu düzenine ilişkin hususlar resen dikkate alınarak yapılan inceleme neticesinde;
Dava; eser sözleşmesinden kaynaklanan ayıp oranında bedelde indirim istemine ilişkindir.
Eser sözleşmesi, karşılıklı edimleri içeren bir iş görme sözleşmesidir. Yüklenicinin edimi, eseri iş sahibinin amacını karşılar nitelikte fen ve sanat kurallarına uygun şekilde meydana getirerek iş sahibine teslim etmek, iş sahibinin karşı edimi ise eserin bedelini ödemektir.
Türk Borçlar Kanunu’nun 475. maddesinde eser sözleşmelerinde ayıp halinde iş sahibinin 3 tane seçimlik hakkı mevcuttur. Bunlar eser iş sahibinin kullanamayacağı veya hakkaniyet gereği kabule zorlanamayacağı ölçüde ayıplı ya da sözleşme hükümlerine aynı ölçüde aykırı olursa sözleşmeden dönme; eseri alıkoyup ayıp oranında bedelden indirim isteme; aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları yükleniciye ait olmak üzere, eserin ücretsiz onarılmasını istemedir. Yargıtayın eser sözleşmesine yerleşik içtihatlarında kabul edildiği üzere eser sözleşmelerinde ayıp, sözleşme ve ekleri ile iş sahibinin beklediği amaca göre eserde bulunması gereken bazı niteliklerin bulunmaması ya da olmaması gereken bozuklukların olması şeklinde tanımlanır. Eserin ayıplı olarak imal edilmiş olması halinde hangi seçimlik hakkın uygun olduğunu belirlemek mahkemeye ait olduğundan eserin reddini gerektirir nitelikte ayıplı olmaması halinde seçimlik hakkın dönme olarak kullanılmasına rağmen bedelde indirim seçimlik hakkının uygulanması gerektiği kabul edilmektedir.
Somut olayda gerek Karaman .. Asliye Hukuk Mahkemesinin …. D.İş sayılı dosyasında aldırılan bilirkişi raporunda gerekse mahkemece yargılama aşamasında keşfen yapılan inceleme sonucunda makine mühendisi bilirkişiler …. ve …. tarafından tanzim edilen bilirkişi raporunda dava konusu vincin ayıplı olduğu, ayıbın kullanım hatası veya bakım ve onarım eksikliğinden değil ve fakat imalattan kaynaklandığı anlaşılmaktadır. Mahkemece yargılama aşamasında bilirkişiler …. ve ….’dan aldırılan bilirkişi raporunda vincin sözleşmede belirtilen özelliklere sahip olup olmadığının tespiti için vinçten alınan parçaların laboratuvar ortamında incelenmesi gerektiği görüşü uyarınca rapor tanzim ettirdiği üçlü bilirkişi raporunun denetime elverişli olmayıp sözleşmeye uygunluğunun denetiminin yapıldığı, yapılan işin fen ve teknik kurallara uygun olup olmadığının belirlenmediği anlaşılmaktadır. Yüklenici edimini ifa ederken salt sözleşmeye uygun davranmakla edimini ifa etmiş sayılmaz, ayrıca sözleşme kapsamındaki işin fen ve teknik kurallarına uygun olup olmadığını denetlemek ve buna aykırı durum olması halinde ihbar yükümlülüğü kapsamında iş sahibini bilgilendirmek zorundadır.
O halde mahkemece yeniden oluşturulacak konusunda uzman üç kişilik makine mühendisi bilirkişi heyetinden rapor aldırılarak dava konusu vincin fen ve teknik kurallara uygun olup olmadığı, ayıplı ise eserin reddini gerektirecek mahiyette ayıplı olup olmadığı, değilse ayıp giderim bedelinin ne olduğu hususunda rapor aldırılarak yapılan işin fen ve teknik kurallara aykırı ve fakat sözleşmeye uygun olması halinde davalı yüklenicinin bu aykırılığa ilişkin ihbar yükümlülüğünü yerine getirip getirmediği de araştırılarak davalı yüklenicinin sorumluluğunun belirlenmesi gerekirken, eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır.
Açıklanan nedenlerle, mahkemece ayıbın varlığı hususunda eksik araştırma yapıldığından davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesinin kararının 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a-6. maddesi uyarınca kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
Konya .. Asliye Ticaret Mahkemesinin 17/03/2021 tarihli, …. Esas – … Karar sayılı kararının HMK’nın 353/1-a-6.maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
Davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
Davacı tarafından yatırılan 59,30 TL istinaf karar ve ilam harcının ilk derece mahkemesine davacıya iadesine,
Davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına,
İstinaf kararının ilk derece mahkemesince taraflara tebliğ edilmesine,
Dair, 6100 HMK’nın 353/1-a.6 maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan incelemesonunda oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.30/03/2022


Başkan

¸e-imzalıdır.


Üye

¸e-imzalıdır.


Üye

¸e-imzalıdır.


Katip

¸e-imzalıdır.

¸Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında Elektronik İmza ile imzalanmıştır.¸