Emsal Mahkeme Kararı Konya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi 2021/1108 E. 2021/1636 K. 23.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : …
KARAR NO : …

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA … . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(Birleşen … . Asliye Ticeret Mah. … E. … K.)
TARİHİ : …
NUMARASI : … Esas – … Karar

ASIL DAVADA DAVACI : … –
Av. … –
DAVALI : … – …
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
Av. … – …
Av. … – …
Av. … – …
BİRLEŞEN DAVADA DAVACI :… – …
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
Av. … – …
Av. … – …
Av. … – …
DAVALI : … –
VEKİLLERİ : Av. …
Av. … –

DAVANIN KONUSU : Sözleşmenin Uyarlanması Tazminat (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ :
G. KARAR YAZIM TARİHİ :
İlk derece mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına yönelik davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuş ve dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderilmiş olmakla 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı şirketin … ihale kayıt numaralı … kanalizasyon işini 4.690,405 TL bedelle almış olduğunu ve işin proje kapsamında tamamını yapmış olmasına karşın ihale bedeli olan 4.690,405 TL’nin projeye göre fazla bedel olarak çıktığını ve %100 ü tamamlanan işin parasal %65’inin tamamlamış göründüğünü, oysa davacının, davalı idarenin iki farklı işini daha yaptığını ve fiziki olarak %100 tamamlamış olduğunu ancak parasal olarak %80’de kaldığını, bu işlerde de aynı sorunla karşılaşmasına karşın parasal olarak %80’de olduğundan teminatların irad kaydedilmesi ve sözleşmesinin feshinin söz konusu olmadığını, davalı idareden kaynaklanan sorunlar ve projenin işin yapıldığı sahaya uygun olmaması da dikkate alındığında parasal olarak %65 civarlarında kalan dava konusu iste davalı idarenin sözleşmenin feshi ve teminatların irad kaydedilmesi yoluna gitmesinin kuvvetle muhtemel olduğunu ileri sürerek, davacı işin tamamını projeye göre tamamlamış olduğundan, sözleşmenin projeye uygun olmaması sebebi ile bedelinin düşürülmesi ve davacının yaptığı imalatlara uygun hale getirilmesi ve bu haliyle de işin tamamı yapıldığından teminatların iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili davaya cevap dilekçesinde özetle; davalının işi süresinde tamamlamadığını, iş programına uygun davranmadığını ve ayrıca kusurlu davranışları sebebiyle sözleşmenin feshine sebep olduğunu, … tarih … sayılı, v tarih … sayılı, … tarih ve …sayılı, … tarih … sayılı ve … tarih …sayılı yazılarla davacı ikaz edilmesine rağmen … tarihinde bitmesi gereken işin … tarihinde halen %64 seviyesinde olduğunu ve … tarihinden itibaren de şantiyede herhangi bir işin yapılmadığını, bunun üzerine sözleşmenin feshedildiğini, Yapım İşleri Genel Şartnamesi 47/8 maddesi uyarınca sözleşmenin feshi nedeniyle İdarenin uğradığı zararı tazmin hakkı olduğunu, sözleşmenin 25.maddesinde işin zamanında bitirilmemesi halinde gecikme cezası uygulanmak suretiyle en az 10 günlük süre verilerek ihtar edilmesi ve akabinde ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın varsa kesin ve ek kesin teminatlarının gelir kaydedileceği ve sözleşmenin genel hükümlere göre tasfiye edileceğinin düzenlendiğini, işin zamanında tamamlanmaması nedeniyle zarara uğradığını, hizmetlerinin aksadığını, hizmetin aksamaması için davalı idarenin yüksek maliyetle yeni dönemde ihaleler yapmak zorunda kaldığının, feshe davacının kusurlu davranışının sebep olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Birleşen davada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili kurumun 2015 yılı 8. kısım … – … Kanalizasyon İnşaat işini … tarihinde davalı şirkete ihale ettiğini,… tarihinde sözleşme yapıldığını, … tarihinde yer teslimi yapılarak işe fiili başlandığını, işin … tarihinde bitirileceğini, işin devamında iş programına uyulmayarak işin aksatıldığını, yazılı ikazlara rağmen değişiklik olmadığını, … tarihi itibariyle işin %64 seviyesinde olduğunu, … tarihinden sonra şantiyede herhangi bir çalışma olmadığını, taahhüt edilen işin tamamlanmadığını, müvekkili kurum tarafından … tarih ve … nolu karar ile sözleşmenin feshedildiğini, yeniden yapılan ihale ile işin … İnş.San.ve Tic.Ltd.Şti’ne verildiğini, … tarihinde geçici kabul yapılarak … tarihinde kesin hakedişin onaylandığını, önceki feshedilen sözleşmede eksik kalan işler bedelinin 436.256,03 TL iken, yeni ihalede ikmal edilen iş bedelinin 611.931,28 TL olduğunu, müvekkili idarenin aynı iş için 175.675,26 TL fazladan ödemek zorunda kalarak zarara uğradığını, fazlaya ilişkin hakları saklı tutulmak üzere sözleşmenin haklı nedenlerle feshi üzerine müvekkili kurumun uğradığı zarar karşılığı 50.000,00 TL maddi tazminatın fesih tarihinden itibaren yürütülecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, yargılama sırasında sunulan … Tarihli dilekçeyle 175675,25 TL üzerinden davayı ıslah etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonunda; “Taraflar arasında imzalanan 2015 yılı 8. kısım kanalizasyon inşaat işine ilişkin sözleşmenin … Müdürlüğü tarafından feshi üzerine uğradığı maddi zararın tazminine ilişkin olduğu, davalı/karşı davacı idare tarafından 2015 Yılı 8. Kısım (… ) Kanalizasyon İnşaatı İşi kapsamında 29.700 metre boru ve 2.100 metre CTP boru döşenmesi işinin Konya İli … İlçesi … sokaklarında olmak üzere ihaleye çıkılması hususunda … günü ihale kararı alındığı, ihale birim fiyat teklif cetvelinde de 29.700 metre boru ve 2.100 metre CTP boru döşenmesi olmak üzere 31.800 metre ana şebeke borusu döşemesi işinin de yer aldığı, dosya kapsamına göre davacı/karşı davalıya ödenen tutarların toplamda 3.001.186,37 TL olduğu, Konya … . Noterliği’nin 08/12/2016 tarih … yevmiye sayılı ihtarı ile davacı/karşı davalının iş programına uygun iş ikmalinin ihtar edildiği ancak ihtarnamenin bila tebliğ olduğu, bunun üzerine ihtarın basın ilan yoluyla yapıldığı, ardından da davalı/karşı davacı idare Yönetim Kurulu’nun … tarih … sayılı kararı ile davacı/karşı davalı şirket ile olan sözleşmenin feshedildiği, davacı/karşı davalı sözleşmesinin feshinden sonra dava dışı … İnş. San. Tic.Ltd.Şti. ile davalı/karşı davacı arasında ” 2015 yılı 8’nci kısım (… – … ) kanalizasyon inşaatı ikmal işi” ne ait sözleşmenin … tarihinde imzalandığı, sözleşme bedelinin 692.270,00 TL olduğu ve işyeri tesliminden itibaren 90 günlük iş tamamlama süresinin belirlendiği,… tarihinde geçici kabulün yapıldığı ve herhangi bir eksik/kusurlu iş bulunmadığının görüldüğü, taraflar arasındaki iş ve işlemlerin kamu ihale mevzuatında belirlenen usul ve esaslara göre yapıldığı, taraflar arasında sözleşme imzalandıktan sonra davacı/karşı davalı tarafından işin devamı sırasında, mevzuat ve sözleşmesi gereği davalı/karşı davacı idare kontrolörlerince işin denetiminin yapıldığı, dosya kapsamına göre davacı/karşı davalının işin belirlenmiş iş takvimine uygun yapılmadığı, işi yapmakta davacı/karşı davalının geciktiğinin mübrez belgelerden anlaşıldığı, davalı/karşı davacı idare tarafından davacı/karşı davalının uyarılmak suretiyle işin tamamlanmasının istenildiği, en son da ihtarname keşide edilmek suretiyle işin tamamlanmasının istenildiği, akabinde de davalı şirket ile olan sözleşmenin feshedildiği, davacı/karşı davalının sözleşmenin ifasında temerrüde düştüğü, ihale konusu İş miktarı ve karşılığı birim fiyatların davacı/karşı davalı tarafından teklif edildiği, hakedişlerin kendisi tarafından üretilen iş kadar hazırlandığı ve ödemelerin de hakedişlerde yer alan ifa edilmiş iş kadar yapıldığı, bu ödemelerde davacı/karşı davalının herhangi bir ihtirazi kaydının olmadığı dikkate alındığında sözleşmenin uyarlanması talebinin ihale mevzuatı, sözleşme ve şartnamesi ile fiili durumla ve hayatın olağan akışına uygun olmayacağı, ayrıca idarenin, yüklenici şirketin temerrüde düşmesi nedeniyle sözleşmeyi feshetmekte haklı olduğundan bahisle uğradığı gerçek zararının tazminini isteyebileceği değerlendirilmekle, ayrıntılı gerekçeli ve hükme esas bilirkişi heyet raporunda da belirtildiği üzere ” gerekçesiyle; mahkemenin … esas sayılı dava dosyasında, davacının davasının reddine, mahkemenin … esas sayılı dava dosyası üzerinde birleşen, Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas … karar sayılı dava dosyasında; dava dilekçesi ve … tarihli ıslah dilekçesi uyarınca birleşen dosya davacısının davasının kabulü ile, 175.675,25 TL’sinin davalı …’den dava tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile tahsili ile birleşen dosya davacısına verilmesine, karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; bilirkişilerce işin tamamlanmadığı gerekçesiyle arada çıkan bedelden sorumlu olması gerektiği yönünde raporun hükme esas alınması itirazların değerlendirilmemesinin hatalı olduğunu, sözleşmeye konu işin yapımının tamamlandığını parasal yüzdelik dolmadığı gerekçesiyle müvekkiline ödeme yapılmadığını, uygulamadaki değişiklikler imalatların fiziki ve parasal kısmını tutmadığı ve fiziki yüzdeliklerin çok ilerde olduğundan idare ile yapılan sözleşmenin bu şarltara uyarlanması durumunda ve uyarlama sonucunda işin tamamlanmış olduğu da görüleceğini, işin tamamlanmış olmasına rağmen hakediş bedellerinde ise parasl olarak %65 olduğunu bu durumun ise çelişkili olduğunu, idare tarafından ihaleye konu teminat mektuplarının da irat kaydedildiğini alacağın tahsil edilmemesiyle bu durumun ayrıca zarar oluşturduğunu, başka bir yapımı işiyle parasal yüzdeliğin doldurulacağı idare tarafından istenildiğinden uzak bir şantiyede iş yapımına zorlanıldığını, işi keyfi durduran idare personelleri olduğunu, işin fiziki yapımında maliyet artmasına rağmen hakdediş gelirlerinin aynı kaldığını, bilirkişi raporunun hatalı olduğunu, idarenin kendi takdir ve keyfiyetiyle hakedişlerin düzenlendiğini, müvekkiline yaptırılmadığını, ayrıca müvekkilinin imzasına havi kesin hakedişin de bulunmadığını, kesin hesabın da müvekkilinin yokluğunda yapıldığını, idare tarafından işin gecikmesine sebebiyet verildiğini, işveren idarenin yönetim hakkını kötüye kullanıp idarenin öngörmesi gerektiği halde öngöremediği durumların gerçekleşmesi sebebiyle projesine göre tamamlanan işin bedeline bakılarak tamamlanmadığı izleniminin oluştuğunu, idare kusurlu olmasına rağmen bu hususta değerlendirme yapılmadığını belirterek, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dairemizce HMK’nın 355. maddesi kapsamında istinaf dilekçesinde belirtilen hususlarla sınırlı olmak üzere ve kamu düzenine ilişkin hususlar resen dikkate alınarak yapılan inceleme neticesinde;
Dava; eser sözleşmesinden kaynaklı teminatların iadesiyle birleşen dava sözleşmenin feshinden kaynaklı zararın tazmini istemine ilişkindir.
… Kanalizasyon işine ilişkin olarak yanlar arasında 4,690,405 TL birim fiyatlı … tarihli sözleşme imzalanmış ve bu sözleşmenin 8.2.1-1 maddesi ile Yapım İşleri Genel Şartnamesi (YİGŞ) ek olarak kabul edilmiştir. Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 39/4-e maddesinde; yüklenicinin geçici hakedişlere itirazı olduğu takdirde, karşı görüşlerinin neler olduğunu ve dayandığı gerekçeleri idareye vereceği ve bir örneğini de hakediş raporuna ekleyeceği dilekçesinde açıklaması ve hakediş raporunu “idareye verilen … tarihli dilekçemde yazılı ihtirazi kayıtla” cümlesini yazarak imzalaması gerektiği, eğer yüklenicinin hakediş raporunun imzalanmasından sonra tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar, yetkililer tarafından hakediş raporunda yapılabilecek düzeltmelere bir itirazı olursa hakedişin kendisine ödendiği tarihten başlamak üzere en çok on gün içinde bu itirazını dilekçe ile idareye bildirmek zorunda olduğu, yüklenicinin itirazlarını bu şekilde bildirmediği takdirde hakedişi olduğu gibi kabul edilmiş sayılacağı düzenlenmiştir. Şartnamenin bu kuralları sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan 6100 sayılı HMK’nın 193. maddesi uyarınca delil sözleşmesi niteliğinde olup tarafları bağladığı gibi mahkemece de re’sen dikkate alınması gerekir. Bu hüküm uyarınca hakedişlere şartnamede belirtilen şekilde itiraz edilmediği takdirde yüklenicinin o hakedişe bağlı hakları düşer. Bu sebeple; davacı vekilinin, davacının sözleşme kapsamında yaptığı işlerin metrajının daha fazla olduğuna ilişkin istinaf itirazı yerinde görülmemiştir.
Dosya kapsamına ve toplanan delillere göre; imalatlar ve bedelleri yazılı geçici hakedişlerin, davacı yüklenici tarafın usulüne uygun olarak itiraza uğramadığı, bu halde yapılan işler ve bedellerinin yüklenici yönünden kesinleştiği, davacının sözleşmeye göre edimini eksiksiz tamamladığıyla iş sahibi idarenin kusurlu olduğunun ispatlanamadığı, idare tarafından da sözleşme ve eklerine uygun olarak sözleşmenin feshedildiği anlaşılmakla; mevcut delillerin takdirinde ve kararın dayandığı gerekçede usul ve yasaya aykırılık olmadığından yüklenici tarafça açılan davanın reddiyle iş sahibi tarafından açılan davanın kabulüne dair verilen ilk derece mahkemesi kararına karşı davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b-1.maddesi uyarınca esastan reddine karar vermek gerekmiş,, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
Konya …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … tarihli,… Esas – … Karar sayılı kararı usul ve yasaya uygun bulunduğundan davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1.maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
Davacıdan asıl dava için alınması gereken 59,30 TL istinaf karar ve ilam harcı peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
Davacı birleşen dosya davalısından birleşen dava için alınması gereken 11.996,96 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 3.000,10 TL’nin mahsubu ile bakiye 8.996,86 TL harcın birleşen dosya davalısından alınarak hazineye irat kaydına,
Davacı birleşen dosya davalısı tarafından yapılan istinaf yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
Arta kalan gider avansı olması halinde ilk derece mahkemesince karar kesinleştiğinde re’sen yatıranlara iadesine,
Karar tebliğ ve harç tahsil işlemlerinin dairemizce yerine getirilmesine,
Dair; dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK’nın 361. maddesi uyarınca kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.

Başkan

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Katip

¸e-imzalıdır