Emsal Mahkeme Kararı Konya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi 2020/48 E. 2020/48 K. 22.01.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. KONYA BAM 5. HUKUK DAİRESİ
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : …
KARAR NO :…

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA… ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 09/10/2019
NUMARASI : … Esas – … Karar

DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. … -…
(İstinaf yoluna başvuran) Müdürlüğü …

DAVALI : 1- … – …
VEKİLLERİ : Av. … – …
Av. … -…
DAVALI : 2 -… – …

DAVANIN KONUSU : Alacak ( Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ : 22/01/2020
G. KARAR YAZIM TARİHİ : 28/01/2020
İlk derece mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına yönelik davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuş ve dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderilmiş olmakla 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … … Bölge Müdürlüğü (Konya) tarafından… ihale kayıt numaralı ……-Konya…… Enerji İletim Hattının 09/11/2016 tarihinde ihalesi yapılarak davalılar (yüklenici iş ortaklığı) ile imzalanan sözleşme kapsamında yer teslimi yapılarak tesis işine başlandığını, tesisin tamamlanmasına mütakiben 17/09/2017 tarihinde Geçici Kabule Hazırlık Protokolü imzalandığını, geçici kabul yapılarak hattın enerjilendirildiğini ve işletmeye alındığını, geçici kabul yapılan ancak kesin kabulü yapılmamış olan Enerji İletim Hattının (CP1+9) tipindeki…..ve ….. nolu direklerinin temelindeki direk ayak demirleri ile üst gövdeyi birleştiren bölümdeki somunlu civataların bilinmeyen kişi veya kişilerce sökülmesinden dolayı direklerin stabilitesinin bozularak yıkıldığını, söz konusu yıkılan direklerin sözleşme eki Yapım İşleri Şartnamesinin 9, 25, 26, 43 maddeleri gereği bila bedel sigorta kapsamında yapılmasının davalılardan istenildiğini, davalılarca geçici kabulün yapıldığı, olayın meydana gelmesinde firmalarının herhangi bir kusurunun bulunmadığı, olayın adi hırsızlık vakası olduğu ve konu hakkında sorumluluğun idarede olduğu ileri sürülecek taleplerinin red edildiğini, söz konusu direklerin yıkılması ile ilgili bilirkişi tespiti yapıldığını, 4734 Sayılı Kanun İhale Kanunun 2/b maddesi uyarınca yıkılan direklerin yapılması için tekrar ihale yapıldığını, ihaleye katılan firmalardan davalı … San ve Tic Ltd Şti 314.000,00-TL bedel ile en ekonomik teklifi vermesi sonucu işin yapılması için söz konusu şirket ile sözleşme yapıldığını, 12/04/2018 tarihinde de ilgili hat bölümündeki çalışmalar tamamlanarak işin geçici kabulü yapıldığını, davalı … San ve Tic Ltd Şti’ne toplam 366.307,40-TL ödeme yapıldığını, davalılar ile yapılan sözleşme ve sözleşme kapsamındaki Yapım İşleri Şartnamesinin 9. maddesi gereğince yüklenicinin işyerindeki her türlü araç, malzeme, ihzarat ve iş makineleri, taşıtlar, tesisler ile sözleşme konusu yapım işinin korunmasında işe başlama tarihinden, kesin kabul tarihine kadar sorumlu olduğunu, bu nedenlerle davalı …San. ve Tic. Ltd. şirketine ödenen iki adet fatura bedeli toplamı 366.307,40-TL tutarındaki alacağın fatura kesim tarihi olan 08/05/2018 tarihinden itibaren işleyecek reeskont avans faizi ile Konya … Sulh Hukuk Mahkemesinin … D. İş sayılı dosyasından yapılan 712,60-TL masraflarla birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … San ve Tic Ltd Şti vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu yapım işinin, yapılan ihale sonucu müvekkili şirketinin de dahil olduğu … San Tic Ltd Şti-… İşl Ltd Şti Ortaklığı uhdesinde kaldığını ve davacı taraf ile iş ortaklığı arasında sözleşme imzalandığını, bu sebeple müvekkili aleyhine ikame olunan iş bu davanın husumet yönünden reddedilmesi gerektiğini, dava konusu işin davalı şirketler arasında oluşturulan … vergi nolu adi ortaklık tarafından kusursuz ve eksiksiz olarak tamamlanarak 23/05/2017 tarihinde davacı kuruma teslim edildiğini, davacı kurum tarafından yapılan kontroller neticesinde herhangi bir eksik veya özür bulunmadığı tespit edilerek geçici kabul işlemleri tamamlandığını, geçici kabulü yapılarak teslim edilen iş için şantiye bölgesinde herhangi bir güvenlik tedbiri almak veya aldırmak gibi bir sorumluluklarını bulunmadıklarını, fiilen davacı kurumun kullanımında olan envanterine kaydı yapılan EİH’nin korunması tamamen davacı kurumun sorumluluğu olduğunu, meydana gelen hasarda müvekkili şirketinin bir kusuru ve sorumluluğu olmadığını, müvekkilinin meydana gelen hasarın giderilmesi hususunda üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirdiğini, açılan dva haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğu bahisle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonunda; “…Mahkememizce toplanan deliller mahallinde yapılan keşif ve tüm dosya kapsamına göre; direklerin yıkılmasının direklerin ayak bağlantılarındaki parçaların sökülmesinden (hırsızlanmasından) kaynaklandığı, davalıların bu yıkılmalarda herhangi bir kusurunun bulunmadığı ve Yapım İşleri Genel Şartnamesinde belirtilen sigorta mükellefiyetinin yüklenicinin kusuru dışında meydana gelen doğal afet ve tabiat olayları kapsadığı, oluşan hasar bu kapsamda olmadığından davalıların da sigorta sözleşmesi kapsamında herhangi bir sorumluluklarının bulunmadığı kanaatina varıldığına dair gerekçeyle;
DAVACININ DAVASININ REDDİNE…” şeklinde karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili tehiri icra talepli istinaf başvuru dilekçesinde özetle; dava dilekçelerinde ve ekinde sunulan belgelerde detaylı bir şekilde açık ve net olarak dava konusu olayın oluş biçimi ve davalıların sorumluluğuna ilişkin bilgi, belge ve yasal mevzuat sunulmuş olmasına rağmen hükme esas alınan bilirkişi raporunun eksik ve hatalı değerlendirmeler içerdiğini, dava konusu enerji iletim hattının geçici kabulünün yapılmış olmasının yüklenicinin bahse konu teçhizat üzerindeki sorumluluğunu sonlandırmadığını, sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesinin, madde 9 İş ve iş yerinin korunması ve sigortalanması yüklenici, iş yerinde her türlü araç, malzeme, ihzarat ve iş makineleri, taşıtlar, tesisler ile sözleşme konusu yapım işinin korunmasından 43. madde hükümleri dikkate alınmak şartı ile işe başlama tarihinden kesin kabul tarihine kadar sorumlu olduğunu, bu sebeple yüklenici, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunun 9. maddesi hükümleri dahilinde; iş yerlerindeki her türlü araç, malzeme, ihzarat, iş ve hizmet makineleri, taşıtlar, tesisler ile sözleşme konusu iş için, işin özellik ve nitelliklerine göre ihale dökümanında belirtilen şekilde, işe başlama tarihinden geçici kabul tarihine kadar geçen süre içinde oluşabilecek deprem, su baskını, toprak kayması, fırtına yangın gibi doğal afetler ile hırsızlık, sabotaj gibi risklere karşı “inşaat sigortası (bütün riskler) geçici kabul tarihinden kesin kabul tarihine kadar geçecek süreye ilişkin ise yürürlükteki İnşaat Sigortası (Bütün Riskler) Genel Şartları çerçevesinde kapsamı ihale dokümanında belirtilen genişletilmiş bakım devresi teminatını içeren sigorta yaptırmak zorundadır.” hükmü gereği yüklenici firmaların sigorta yaptırmak mecburiyetinde olduğunu, bilirkişi kurulu raporunda şartname ve yasa hükümleri gözardı edildiğini sigorta hukuku açısından hiçbir inceleme yapılmadığını, buna ilişkin bir çok Yargıtay kararı olduğunu ve bunlardan bir tanesinin ekte sunulmuş olduğunu, sigorta konusunda uzman bir bilirkişinin olduğunu yeni bir heyetten rapor aldırılması taleplerinin mahkemece kabul edilmediğini, söz konusu tesis işi ile ilgili dava dosyasında mevcut sigorta poliçesinin bitiş tarihinin 14.05.2017 olduğunu, dava konusu olayın gerçekleşme tarihinin ise (geçici kabulden sonra kesin kabulden önce) 28.02.2018 olduğunu, davalıların 14.05.2017 tarihinden sonra sigorta poliçesi yaptırmadığını, yaptırdıklarına dair herhangi bir belge de sunmadıklarını, mahkemece bu husus dikkate alınmadan karar verildiğini, davalıların şartname ve Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunun ilgili maddeleri uyarınca sigorta poliçesi yaptırmadığından dava konusu alacaktan sorumlu olduğunu, hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporunda yüklenicinin yükümlülüğünü yerine getirdiği düşüncesinin ciddi bir yanılgı olduğunu; sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesinin Madde 25 Yüklenicinin bakım ve düzeltme sorumlulukları “Taahhüt konusu yapım işinin her türlü sorumluluğu, kesin kabul işlemlerinin idarece onaylanacağı tarihe kadar tamamen yükleniciye aittir. Yüklenici gerek malzemenin şartnameye uygun olmamasından ve gerekse yapım işlerinin kusur ve eksikliklerinden dolayı idarece gerekli görülecek bütün onarım ve düzeltmeler ile sürekli bakım işlerini kendi hesabına derhal yapmak zorundadır. Yüklenici bu zorunluluğa uymadığı takdirde, idare kendisinden bir yazı ile yükümlülüklerini yerine getirmesini isteyecektir. Bu talimatın yükleniciye tebliği tarihinden başlamak üzere işin özelliğine göre, talimat yazısında idarece daha uzun süre verilmemişse, yüklenici on gün içinde yükümlülüklerine yerine getirmeye fiilen başlamadığı veya başlayıp belirlenen süre içinde teknik gereklerine göre işin bitirilmediği taktirde idare, söz konusu onarım, düzeltme ve bakım işlerini, bütün giderleri yükleniciye ait olmak üzere 4734 sayılı Kanunda gösterilen usullerden biri ile yaptırabilir. İdare bu işler için yüklenici teminatından veya varsa diğer alacaklarından ödeme yapmaya yetkilidir. (2) İdare, yüklenicinin yaptığı işlerde kesin kabul tarihine kadar geçen zaman içinde herhangi bir aksaklık gördüğü taktirde, bu aksaklıkları yukarıda belirtildiği şekilde düzelttirip onarmakla birlikte, işin niteliğine göre aksaklık tesbit edilen yapım işlerinin kesin kabul işlemlerini uygun bir tarihe erteleyebilir. Bu taktirde kabulü ertelenen kısım için, idare uygun göreceği bir tutarda teminat alıkonur.” hükmü gereğince kesin kabul yapılmadan hiçbir işin tamamlanmış sayılamayacağını, sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 26. Madde-Yüklenicinin kusuru dışındaki hasar ve zararların hükmü gereği hat güzergahında yıkılan direklerin, zarar gören iletkenlerin, OPGW’nin ve direklerdeki diğer donanımların tamiri/değişiminden davalıların sorumlu olduğunu, ister hemen anlaşılabilen ve ister sonradan ortaya çıkan ayıplar için temel ölçünün yaşanan gerçekler olduğunu, tesisteki bozukluk, eksiklik, elverişsizlik şeklindeki ayıpların kullanmaya başladıktan sonra fark edilebileceğini, bu nedenle geçici kabulün yapılmasının ayıbı fark etmek için yeterli olmayabileceği, bu tür işlerde görülebilen bozukluklar, eksiklikler, sakıncalı donanımların “gizli ayıp” biçiminde de sonradan ortaya çıkabileceğini, yüklenicinin hatalarını bilmese dahi sorumluluğunun bulunabileceğini, bilgileri dışında gelişen dava konusu olayda …’ın herhangi bir kusurunun olmadığını, yüklenici firmalar kabul etmese de tesisin kesin kabulünün hala yapılmadığını ve sigorta poliçesi ile yüklenicinin mevcut tesisi güvence altında tutmasının gerektiğini, bu nedenlerle sorumluluğun davalı firmalarda olduğunun açıkça belirtildiğini, davalılarla imzalanan Sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi; İş ve İş Yerinin Korunması ve Sigortalanması (Madde 9), Yüklenicinin Bakım ve Düzeltme Sorumlulukları (Madde 25), Yüklenicinin Kusuru Dışında Hasar ve Kusurlar (Madde 26), Teminat Süresi (Madde 42), Teminat Süresinde Bakım ve Giderler (Madde 43) hükümleri gereği yüklenici firmaların dava konusu hasarla ilgili tüm giderlerden sorumlu olduğunu, davalıların sorumluğu olmadığı yönündeki bilirkişi raporu ve mahkeme kararının hukuki dayanaktan yoksun ve eksik olduğunu, iş bu sebeplerle mahkemenin kararının kaldırılmasını, istinaf yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı taraflar istinaf talebine cevap vermemiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
Davacı iş sahibi, davalılar ise yüklenicidir. Taraflar arasında 09/11/2016 tarihinde götürü bedelle enerji iletim hatlarının tesisi işine dair sözleşme imzalanmıştır. Sözleşmenin 8. maddesinde sözleşmenin ihale dokümanı ve diğer belgelerle bütün olduğu, sözleşme hükümleri ile ihale dokümanı arasında çelişki veya farklılık olması halinde ihale dokümanındaki hükümlerin esas alınacağı belirtilmiş olup 8.2.1. maddede ihale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralaması gösterilmiştir. Buna göre Yapı İşleri Genel Şartnamesi (YİGŞ) birinci sıradadır. Sözleşmenin 17.1 maddesinde geçici kabule kadar yüklenicinin sigorta yükümlülüğü; 17.2 maddesinde ise geçici kabulden kesin kabul tarihine kadar yüklenicinin eksik ve kusurların giderimi sırasında sigortalı kıymetlere verdiği verdiği zarar ve ziyanlar, bakım devresi esnasında ortaya çıkan ve inşaat devresinde yüklenicinin sorumlu olduğu bir nedene dayanan ziyan ve hasarlara karşı genişletilmiş bakım devresi teminatını içeren sigorta yapmak zorunlu olduğu kararlaştırılmıştır. YİGŞ 9. maddesinde sözleşmenin 17. maddesine parelel düzenleme getirilmiş ve geçici kabulden kesin kabule kadar geçecek sürede yüklenicinin inşaat sigortası (bütün riskler) genel şartları çerçevesinde kapsamı ihale dokümanında belirtilen genişletilmiş bakım devresi teminatını içeren sigorta yaptırmak zorunda olduğu belirtilmiştir. İnternet ortamından edinilen inşaat sigortası genel şartları (bütün riskler) bakım devresi klozunun (III) teminat ışında kalan haller başlığında hırsızlık ve hırsızlığa teşebbüs halinin teminat dışında olduğu belirtilmiştir. Hırsızlık olayının geçici kabul tarihinden sonra kesin kabulden önce olduğuna dair taraflar arasında uyuşmazlık yoktur. Görüleceği üzere yüklenici tarafından geçici kabul tarihinden kesin kabule kadar sigorta yapılmış olsa dahi hırsızlık hali teminat dışındadır. İhale evrakları arasında hırsızlığın kapsam dahilinde olacağına dair özel düzenlemeye rastlanmamıştır. Diğer taraftan YİGŞ 25. maddesinde kesin kabul işlemlerinin onaylanacağı tarihe kadar yapım işinin her türlü sorumluluğun yüklenicide olduğu belirtildikten sonra, takip eden cümlede malzemenin şartnameye uygunluğu ve yapım işlerinin kusur ve eksikliklerinin giderilmesine dair sorumluluğun sınırları belirlenmiştir. Ayrıca 42. maddede geçici kabulden kesin kabule kadarki sürenin teminat süresi olduğu belirtildikten sonra 43/4. maddede kullanma ve işletme sonucu olmayan kusur ve aksaklıkların ile diğer bakım giderlerinin yükleniciye ait olduğu, 43/3.fıkrada …. veya yüklenicinin kusuru dışındaki hallerin gerektirdiği onarımların teminat dışında olduğu hüküm altına alınmıştır. Dolayısıyla hırsızlık olayı, imalatta kusur ve eksiklik niteliğinde sayılamayacağı gibi yüklenicinin tesisteki eksik ve kusur ile sınırlı bakım yükümlülüğü kapsamında da değerlendirilemeyecektir. Tüm bu açıklamalara göre hırsızlık olayının gerçekleşmesinde, işletmenin sigortalanmamasından kaynaklı olarak zararın sigorta tarafından tazmin edilmemesinde yükleniciye kusur yüklenememesi gerekir.
Açıklanan nedenlerle, HMK’nın 355. maddesi gereğince yapılan inceleme neticesinde; ilk derece mahkemesince toplanan deliller ve bu delillerin taktiri ile karar gerekçesine göre verilen karar usul ve yasaya uygun olduğundan davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b.1 maddesi uyarınca esastan reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 09/10/2019 tarihli, … Esas-… Karar sayılı kararı usul ve yasaya uygun olduğundan davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b.1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2-Alınması gereken 54,40-TL harçtan peşin alınan 44,40-TL harcın mahsubu ile bakiye 10,00-TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan istinaf yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
4-Arta kalan gider avansı olması halinde ilk derece mahkemesince karar kesinleştiğinde talep halinde sahibine iadesine,
5-Davacı vekili istinaf başvurusu ile tehiri icra talebinde bulunmuş ise de mehil vesikası sunulmadığından tehiri icra talebinin reddine,
6-İstinaf kararının Dairemizce taraflara tebliğ edilmesine,
Dair; dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK’nın 361. maddesi uyarınca kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 22/01/2020


Başkan

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Katip

¸e-imzalıdır

Alınması gereken harç: 10,00 TL davacıdan

¸Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında Elektronik İmza ile imzalanmıştır.¸