Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. KONYA BAM 5. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: … – …
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : …
KARAR NO : …

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : …
NUMARASI : … Esas – … Karar

ANA DAVADA
DAVACI : … LTD. ŞTİ.
VEKİLLERİ : Av. … – Av. … – Av. …
(İstinaf yoluna başvuran) … – Av. … – Av. … – Av. …
DAVALI : … LTD. ŞTİ.
VEKİLLERİ : Av. … – Av. …
(İstinaf yoluna başvuran) Av…. – Av….

İHBAR OLUNANLAR : 1-… A.Ş.
VEKİLLERİ : Av. … – Av. …
: 2-…
: 3-…

BİRLEŞEN KONYA … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’NİN
… ESAS … KARAR SAYILI DOSYASINDA;
DAVACI : …. LTD. ŞTİ.
VEKİLLERİ : Av. … – Av. … – Av. …
(İstinaf yoluna başvuran) … – Av. … – Av. … – Av. …

DAVALI : …. A.Ş.
VEKİLLERİ : Av. … – Av. …

DAVANIN KONUSU : Alacak (Eser sözleşmesinden kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ : …
G. KARAR YAZIM TARİHİ : …

İlk derece mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına yönelik asıl ve birleşen dosya davacısı vekili ile asıl dosya davalısı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuş ve dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderilmiş olmakla 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili esas dosyaya ilişkin 25/10/2013 tarihli dava dilekçesinde davalı … Şirketi ile müvekkiline ait kurulu çelik silo, fabrika çatısı ve fabrika cephesinin karelajının yapılarak panel döşenmesi işinde anlaşıldığını; ancak davalının 22/06/2010 tarihinde işi teslim etmesi gerekirken geç ve ayıplı ifada bulunarak 05/01/2011 tarihinde teslim ettiğini; bu nedenle geç izolasyon yaptırıldığından rutubet sebepli elde edilen un miktarında düşüş olduğunu, geç fatura düzenlenmesinden kaynaklı gider yazma hakkının ve KDV indiriminden yararlanma haklarının engellendiğini, davalının BK 96 ve 360 maddeleri gereğince sorumlu olduğunu, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere işin geç teslimi sebebiyle 1.000,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile ayıplı ifadan doğan zararın tazmini için de 10.000 ABD dolarının fiili ödeme günündeki satış kuru üzerinden, dava tarihinden itibaren 3095 s. Kanun’un 4/a fıkra maddesi gereğince işleyecek döviz faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Davalı … Şirketi süresinde verdiği cevap dilekçesinde özetle; görevli mahkemenin tüketici mahkemesi olduğunu, davacının yapılan işin zamanla aralandığını belirttiği; ancak bunun aksesuar olup sözleşme dahilinde olmadığını, delil tespitinin aciliyeti olmamasına rağmen müvekkiline tebliğ edilmeden yapıldığını, işçilik hatasını kabul etmediklerini, malzemenin … tarafından üretildiğini, davanın … firmasına ihbar edilmesini talep ettiklerini, davacının işin ayıplı olduğunu iddia ettiğini, tüketici mahkemeleri görevli kabul edilirse davanın 2 yıllık zamanaşımına uğradığını, ayıbın gizli değil açık ayıp olduğunu, müvekkiline işin süresinde bitirimediği ya da ek süre verildiğine dair ihtar yapılmadığını; bu nedenle işin zamanında yapılmadığını kabul etmenin mümkün olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davacı vekili cevaba cevap dilekçesinde özetle; görevli mahkemenin Tüketici Mahkemeleri olduğu yönündeki iddialarının reddi gerektiğini, somut olayda Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun anlamında bir tüketici işlemi söz konusu olmadığını, 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun eser sözleşmesini düzenleyen hükümlerinden. 357. madde, eser sözleşmesinde malzeme bakımından yüklenicinin sorumluluğunu açık bir şekilde ortaya koyduğunu, müvekkil ile davalı arasındaki ‘‘montajlı teklif mektubu’’ başlıklı anlaşmanın 3 nolu maddesinde geçen ‘’Cephe paneli full aksesuar ile cephe teslimi işçilik, nakliye, vida, aksesuar dahil fiyatlarımız…’’ ibaresinden, yine aynı anlaşma metninin 5 nolu maddesinin çatı malzemelerinin sevki ve döşenmesi ile ilgili diğer hususları düzenleyen kısmının 3 nolu bendinde geçen “makas alınları ile sandiviç panelin birleşim yerine üst metalden üretilmiş kenar kaplama aksesuarı monte edilecektir’’ ifadesinden, 05.01.2010 tarihinde yapılan … kesin hesap tablosunun içeriğinden, … tarafından düzenlenen … nolu fatura içeriğinde geçen “aksesuar farkı” ibaresinden de anlaşılacağı üzere ilgili aksesuarların takılmasının da bu sözleşme kapsamında olduğunu, karşı tarafa tebligat yapılmaksızın delil tespiti yapılabileceğini, böyle bir rüzgarda şişen bu panellerin her an yerinden sökülme riski bulunduğunu, davalının acil bir durum olmadığı ve kendilerinin yokluklarında tespit yapılamayacağı yönündeki iddialarının reddi gerektiğini, davalının hatalı üretimin kabul edildiğini iddia ettiğini, dikkat edilmesi gereken hususun ayıplı malzemelerin kullanılmasının müvekkilince sonradan fark edilmesi ve bu ayıbın giderek artması olduğunu, kullanılan malzemelerin müvekkilce ilk aşamada ayıplı olduğunun fark edilemediğini, ayıplı ifanın kabul edildiği yönündeki iddiaları kabul etmediklerini, söz konusu ayıplar açık ayıp olsaydı buna rağmen müvekkilin kayıtsız şartsız teslim almış olsaydı ayıbı kabul etmiş olacağını, ancak ortada açık ayıp olarak nitelendirilebilecek bir durum mevcut olmadığını, talepleri konusunda 2 yılık değil, 10 yıllık zaman aşımı söz konusu olduğunu, bu nedenle de davalının zaman aşımı yönündeki iddialarınının reddi gerektiğini, davalının sözleşmenin geç ifa edilmediği yönündeki iddialarının da reddi gerektiğini, kendilerine yapılmış olan bir ihtar olmadığı yönündeki iddialarının da kabulünün mümkün olmadığını beyan etmiştir.
Davalı vekili ikinci cevap dilekçesinde; Davacı tarafın görev yönünden itirazları yersiz olduğunu, müvekkil şirketin yaptığı iş “İŞÇİLİKTİR” malzemeyi üreten farklı bir firma olduğunu, davacı tarafın sözünü ettiği hususun sözleşmede yer almayan “AKSESUAR” olduğunu, öncelikle yapılan tespitin davalı şirkete tebliğ edilmesi gerektiğini, delil tespitinde aciliyet sözkonusu olmadığını, bu nedenle Konya … Asliye Ticaret Mahkemesinin … D. İş sayılı tespitini kabul etmediklerini belirterek cevap dilekçesini tekrarlamıştır.
Davacı vekili 28/02/2018 tarihli talep artırım dilekçesiyle; ayıplı ifadan doğan zarara ilişkin tazminat taleplerini 10.000 ABD dolarından 178.732,54 ABD dolarına yükselttiklerini beyan ederek, bu bedelin dava tarihinden itibaren işleyecek 3095 s. Kanun’un 4/a maddesi gereğince döviz faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davacı vekili birleşen … esas sayılı dosyaya verdiği dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile … Ltd.Şti.arasında 20/05/2010 tarihli Montajlı Teklif Mektubu adında sözleşme yapıldığını, sözleşmeye göre yapılacak işin Konya’da kurulu bulunan çelik silo ve çatının ve fabrika cephesinin karelajının yapılması ve cephe paneli ve çatı paneli döşenmesi işi olduğunu, 05/01/2011 tarihinde ölçümler yapılarak tarafların kesin hesap mutabakatına vardıklarını, bu mutabakata göre toplamda 4.925 m2’lik malkeme kullanıldığını, müvekkilinin yapılan işlerle ilgili tüm ücretlerinin davalıya ödendiğini, ancak … Ltd.Şti.sözleşme konusu edimleri zamanında yerine getirmediği gibi ayıplı ifada bulunduğundan fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; aralarında hukuki ve fiili bağlantı bulunan iş bu dosya ile Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasının birleştirilmesine ve yargılamanın Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası üzerinden devam edilmesine karar verilmesini, ayıplı ifa nedeniyle oluşan zararın fiili ödeme günündeki döviz satış kuru üzerinden zarar tarihinden işleyecek faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … Anonim Şirketi vekili birleşen … esas sayılı dosyaya verdiği cevap dilekçesinde özetle; Davacı ile müvekkil şirket arasında bir sözleşme imzalanmadığını, mal alışverişinin olmadığını, davacının dava dışı …. Ltd. Şti. (“…”) ile sözleşme yaptığını ve bu şirket tarafından işin yapılarak teslim edildiğini, müvekkil şirketin sipariş edilen ürüne, yapılan işe, montaja herhangi bir müdahalesinin bulunmadığını, sipariş edilen spekte uygun üretim yapmış ve ürünü teslim ettiğini, bu sebeple ortaya çıkan bir zarar varsa sorumlusunun dava dışı … şirket olduğunu, müvekkil şirketin bu zararda bir kusurunun bulunmadığını, bu sebeple davanın dava dışı … şirketine yöneltilmesinin gerektiğini, karşı husumet itirazında bulunduklarından davanın reddine karar verilmesini, davacının işbu dava dosyasının Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine dair talebinin ise kabulünün mümkün olmadığını, söz konusu dosyanın yokluklarında 4 yıldır süren bir dava olup, tüm usuli işlemlerinin sona erdiğini, karar aşamasına geldiğini, birleştirme kararı verilmesi halinde müvekkil şirket açısından hukuka uygun olmayan bir sonuç ortaya çıkacağından bu talep yönünden ve haksız davanın reddine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonunda; asıl ve birleşen dava, eser sözleşmesinden doğan alacak davası olup, “…Somut olayda; davacı ile davalı … Ltd. Şti. arasında 20/05/2010 tarihli eser sözleşmesinin yapıldığı, davacının temin edeceği cephe karelajındaki profiller, kesici taş ve elektrotlar hariç, yapılacak işin diğer malzeme ve işçiliğinin davalı … Ltd. Şti. tarafından karşılanacağının kararlaştırıldığı görülmüştür.
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak davası olup davacı işveren, hatalı işçilik ve ayıplı imalat nedeniyle uğradığı zararın tazminini istemektedir.
Her ne kadar davacı tarafından, birleşen davada eser sözleşmesine konu malzemenin davalı … A.Ş. tarafından ayıplı ve hatalı üretildiği gerekçesi ile … A.Ş. aleyhine de alacak davası açılmış ise de; davacı ile birleşen davanın davalısı … A.Ş. arasında herhangi bir sözleşme ilişkisi yoktur. Tüketici Kanunu’nda açıklandığı üzere üreticinin doğrudan sorumluluğunu gerektirir ve dava konusu ihtilafa uygulanacak bir yasa hükmü bulunmadığı gibi, taraflar arasındaki ihtilafın tüketici ihtilafı da olmadığı, eser sözleşmesinden doğan zarardan sözleşmenin tarafı olan … Ltd. Şti.nin sorumlu olabileceği, eseri yapan … Ltd. Şti.nin de şartları varsa malzemeyi temin ettiği şirkete rücu davası açabileceği, davacı ile birleşen davanın davalısı … A.Ş. arasında herhangi bir sözleşme ilişkisi bulunmadığından ve … A.Ş.nin sözleşme dışı (haksız fiil veya sebepsiz zenginleşme gibi) sorumluluğunu gerektirir bir durum da tespit edilemediğinden, davalı … A.Ş. aleyhine açılan birleşen davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir.
… A.Ş. tarafından ayrıca zamanaşımı itirazı ile ayıp ihbarının süresinde yapılmadığı yönünde itirazlar da yapılmış ise de; kendileri yönünden davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddinin gerekmesi karşısında bu itirazlar usul ekonomisi gereğince değerlendirilmemiştir. Birleştirme kararının kesinleştirilmediği yönündeki itirazları da aynı yerdeki ve aynı sıfat ve düzeydeki mahkemeler arasındaki birleştirmelerde kesinleştirme aranmayacağından, birleştirme kararının kesinleştirilmediği yönündeki itirazları da kabul edilmemiştir.
… Ltd. Şti.ye karşı açılan davanın değerlendirilmesinde ise; davalı şirket öncelikle görev itirazında bulunmuş ise de; davacı ile davalının şirket olup, ihtilafın da aralarındaki sözleşmeden doğması nedeniyle, görev itirazı reddedilmiş, mahkemenin görevli olduğu sonucuna varılmıştır.
Davalı … Ltd. Şti. tarafından pasif husumet yokluğu itirazı da yapılmış ise de; Tespit raporu dahil, mahkememizde alınan keşfe dayalı rapor ve ek rapor ile talimat yoluyla alınan diğer heyet raporunda da belirtildiği üzere, taraflar arasındaki 20/05/2010 tarihli eser sözleşmesine istinaden yapılan işin malzeme ve işçilik yönünden ayıplı olması ve ihtilafın aralarındaki sözleşmeden doğması nedeniyle, davalı … Ltd. Şti.nin bu ayıptan sorumlu olduğu sonucuna varılmış, davalı … Ltd. Şti.nin pasif husumet yokluğu itirazları reddedilmiştir.
6098 s. T.B.K.nin 477. maddesine göre, “Eserin açıkça veya örtülü olarak kabulünden sonra, yüklenici her türlü sorumluluktan kurtulur; ancak, onun tarafından kasten gizlenen ve usulüne göre gözden geçirme sırasında fark edilemeyecek olan ayıplar için sorumluluğu devam eder.
İşsahibi, gözden geçirmeyi ve bildirimde bulunmayı ihmal ederse, eseri kabul etmiş sayılır.
Eserdeki ayıp sonradan ortaya çıkarsa işsahibi, gecikmeksizin durumu yükleniciye bildirmek zorundadır; bildirmezse eseri kabul etmiş sayılır.”
Her iki bilirkişi heyeti raporlarından, işin fiilen 30/11/2010 tarihinde teslim edildiği, yapılan eserdeki ayıbın gizli ayıp olduğu tespit edilmiş, davacı şirket tarafından davalıya gönderilen Konya … Noterliği’nin 03/03/2011 gün ve … yevmiye ihtarnamesi ile de (gizli) ayıp ihbarının süresinde yapıldığı sonucuna varılmış, aksi yöndeki itirazlar kabul edilmemiştir.
6098 s. TBK.nin 478. maddesine göre; “Yüklenici ayıplı bir eser meydana getirmişse, bu sebeple açılacak davalar, teslim tarihinden başlayarak, taşınmaz yapılar dışındaki eserlerde iki yılın; taşınmaz yapılarda ise beş yılın ve yüklenicinin ağır kusuru varsa, ayıplı eserin niteliğine bakılmaksızın yirmi yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrar.”
Davalı … Ltd. Şti. zamanaşımı itirazında da bulunmuş ise de; yapılan eserin, taşınmaz yapılara ilişkin olduğu ve 5 yıllık zamanaşımı süresine tabi olduğu sonucuna varılarak, eserin 30/11/2010 tarihinde teslim edilmesi ve davanın 24/10/2013 tarihinde açılması karşısında 5 yıllık zamanaşımı süresinin geçmediği görülmüş ve zamanaşımı itirazı da reddedilmiştir.
6098 s. TBK.nin 475. maddesine göre de, “Eserdeki ayıp sebebiyle yüklenicinin sorumlu olduğu hâllerde işsahibi, aşağıdaki seçimlik haklardan birini kullanabilir:
1. Eser işsahibinin kullanamayacağı veya hakkaniyet gereği kabule zorlanamayacağı ölçüde ayıplı ya da sözleşme hükümlerine aynı ölçüde aykırı olursa sözleşmeden dönme.
2. Eseri alıkoyup ayıp oranında bedelden indirim isteme.
3. Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları yükleniciye ait olmak üzere, eserin ücretsiz onarılmasını isteme.
İşsahibinin genel hükümlere göre tazminat isteme hakkı saklıdır.
Eser, işsahibinin taşınmazı üzerinde yapılmış olup, sökülüp kaldırılması aşırı zarar doğuracaksa işsahibi, sözleşmeden dönme hakkını kullanamaz.”
Bilirkişi heyetinin 21/07/2014 tarihli raporunda ayıplı ifadan doğan zarar hesap edilirken yapılan işin bedelinin 98.257,72 ABD doları olduğu ve yapılan işin sökülüp yeniden yaptırılması maliyetinin ise 178.732,54 ABD doları olduğu açıklanmış, 2. bilirkişi heyeti tarafından da 21/07/2014 tarihli rapordaki bedellerin yerinde olduğu belirlenmiştir. Davacı tarafından 28/02/2018 tarihli talep artırım dilekçesiyle, diğer alacaklarının dışında, ayıplı ifa zararı olarak 178.732,54 ABD dolarının tahsili istenilmiş ise de;
21/07/2014 tarihli bilirkişi heyeti raporunda, Konya … Noterliği’nin 03/03/2011 gün ve … yevmiye ihtarnamesi ile sözleşmeden dönülmediği, bu durumda seçimlik haklardan bedelden indirim isteme hakkının kullanıldığının kabul edilip edilmeyeceğinin mahkemenin takdirinde olduğu belirtilmiştir. Mahkememizce de bu ayıp ihbarına ilişkin ihtarname ile sözleşmeden dönülmediği, bedel indirimi istenildiği sonucuna varılmıştır. Kaldı ki eserin sökülüp kaldırılmasının aşırı zarar doğurduğu da görüldüğünden, sözleşmeden dönme hakkının da kullanılamayacağı (m. 475/son) anlaşılmıştır.
Davacının 6098 s. TBK.nin 475/1-2. maddesine göre, davalı … Ltd. Şti.den isteyebileceği bedel indiriminin eserdeki ayıp oranında olacağı anlaşılmıştır. Eserin tamamının ayıplı olması ve yeniden sökülüp yapılmasının gerekmesi karşısında da, davacının bedel indirimi olarak yaptığı ödemelerin tamamının iadesini isteyebileceği kanaatine varılmıştır.
Taraflar arasındaki 05/01/2010 tarihli kesin hesap mutabakatına göre, davacının davalıya 99.542,62 ABD doları ve 13.538 TL. ödediği, bu mutabakattan sonra 8.000 ABD doları ve 3.490 ABD doları tutarında daha ödeme yaptığı, davacının davadan önce yapmış olduğu toplam ödemelerin 111.032,62 ABD doları ve 13.538 TL olduğu, davacının bedel indirimi olarak bu miktarları isteyebileceği belirlenmiştir.
111.032,62 ABD dolarına talep gibi dava tarihinden itibaren döviz faizi işletilmesi gerektiği, 13.538 TL. yönünden ise açıkça faiz türü bildirilmediğinden talep gibi dava tarihinden itibaren ancak, yasal faiz yürütülmesi gerektiği sonucuna varılmış, davacının ayıplı ifaya yönelik fazlaya ilişkin alacak talebi reddedilmiştir.
Davacı 1.000 TL.lik un üretim kaybı zararı ve KDV indirim muafiyeti zararına ilişkin tazminat talebinde de bulunmuş ise de; bu zararlarını her türlü şüpheden uzak, kesin ve inandırıcı delillerle ispat edemediğinden bu zararlara yönelik alacak (tazminat) talebi de reddedilmiş ve oluşan vicdani kanaat ile aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur…” gerekçesiyle;
“…1-Davacının birleşen (Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı) davasının PASİF HUSUMET YOKLUĞU nedeniyle REDDİNE,
2-Davacının … Ltd. Şti.’ye karşı açtığı (asıl) davanın KISMEN KABUL, KISMEN REDDİ ile;
a) 111.032,62 ABD Dolarının, dava tarihi olan 24/10/2013 tarihinden itibaren işleyecek, 3095 s. Kanun’un 4/a maddesi gereğince Devlet Bankalarınca 1 yıl vadeli Dolar cinsinden mevduat hesaplarına uygulanan en yüksek faizi ile birlikte ve ayrıca,
b) 13.538 TL.’nin de, dava tarihi olan 24/10/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
c) Davacının 1.000 TL.’lik un zararı ve KDV indirim muafiyeti zararına ilişkin tazminat talebinin ve fazlaya ilişkin diğer taleplerinin REDDİNE…”şeklinde hüküm kurulmuştur.
DAİREMİZİN … ESAS-… KARAR SAYILI KARARININ ÖZETİ:
Dairemizin 02/05/2019 tarihli, … Esas – … Karar sayılı dosyasından yapılan yargılama sonunda; “..Davacı ile davalı … Şti arasında 20/05/2010 tarihinde davacıya ait çelik silo, fabrika çatı ve cephesinin karelajının yapılması ile fabrika çatı ve cephesine panel döşenmesi işi konusunda sözleşme imzalanmıştır. Davacı iş sahibi, davalı ise yüklenicidir. İşin 30/11/2010 tarihinde teslim edilip kesin kabulün 05/01/2011 tarihinde yapıldığı hususunda taraflar arasında uyuşmazlık yoktur. Sözleşme tarihi ve işin kesin kabul tarihi itibari ile zaman bakımından mülga 818 sayılı yasa hükümleri uygulanmalıdır. Davacı imalatın ayıplı olduğunu iddia etmiştir. Ayıp, eserde olması gereken lüzumlu vasıfların veya sözleşmede kararlaştırılan vasıfların eksikliğini ifade etmektedir. İlk bakışta görülebilen veya basit muayene ile anlaşılabilen neviden olan ayıplar açık ayıp; ilk bakışta görünemeyen veya basit muayene ile hemen anlaşılamayan, sonradan kullanılmakla ortaya çıkan ayıplar ise gizli ayıp olarak nitelendirilmektedir. Somut olayda dosya kapsamında sunulan bilirkişi heyet raporlarına göre panellerde meydana gelen bozulmanın kullanılmakla sonradan ortaya çıkan gizli ayıp niteliğinde olduğu anlaşılmaktadır.
Davacı tarafından düzenlenen 03/03/2011 tarihli noter ihtarnamesinde davaya konu edilen ayıpların 05/01/2011 tarihinde kesin hesap yapmaya gelindiğinde davalıya bildirildiği ve iyiniyet kuralları çerçevesinde gereken düzeltmeleri yapacağının bildirilmesi üzerine davalı beklenirken resmi kanallardan alacak tahsili yoluna gidildiği beyan edilmektedir. Davacı taraf noter ihtarnamesinde kesin kabul esnasında gizli ayıbın ortaya çıktığını beyan etmiş; buna rağmen kesin hesabın yapılmasıyla sözleşme bedelinin tamamını davalıya ödeyip sözleşme hükümleri gereği alınan teminat davalıya iade edilmiştir. Davacının tacir olup basiretli bir işadamı gibi hareket etmek zorunda olduğu ve eserin davacı tarafından kabul edildiği davalı tarafından savunulmuş ise de gizli ayıbın zamanla artan niteliği ve derecesi göz önüne alındığında davacı tarafından kabulünün hayatın olağan akışına aykırı olduğu anlaşıldığından yüklenici (davalı) sorumluluktan kurtulamaz (BK m.362/1). Bununla beraber ayıp bildiriminin 818 Sayılı BK’nın 362/III. maddesine göre gizli ayıplarda gizli ayıba vakıf olur olmaz (öğrenir öğrenmez) yapılması gerekir. Ancak ayıp ihbarı niteliği itibariyle defi niteliğinde olup ileri sürülmedikçe mahkemece resen dikkate alınamaz. Somut olayda davalı tarafça cevap ve ikinci cevap dilekçelerinde ayıp ihbarının yapılmadığı yada zamanında yapılmadığı savunmasına dayanılmamıştır. Mahkemece hukuka aykırı olarak ayıp ihbarı konusunda resen araştırma yapılmış olsa da ayıp ihbarına yönelik savunmaların reddedilerek ayıbın niteliğine ve davacının seçimlik haklarına dair yapılan araştırma sonuç itibari ile doğru olmuştur.
Davacının dava dilekçesinde BK 360.maddesindeki seçimlik hakların tümüne dayandığı ;ancak yargılama esnasında sözleşmeden dönmediğini belirterek imalatın sökülüp yeniden imalat için gereken bedeli tazminat olarak talep ettiği anlaşılmaktadır. 818 sayılı BK’nın 360. maddesi hükmü gereğince, yapılan şey iş sahibinin kullanamayacağı ve nısfet kurallarına göre kabule zorlanamayacağı ölçüde kusurlu veya sözleşmeye önemli ölçüde aykırı olursa iş sahibi, bu eseri kabulden kaçınabilir. Eserdeki kusur veya sözleşmeye aykırılık, önemli değilse, eser sahibi, eserin değerindeki eksiklik oranında bedeli indirebilir; eğer kusurların giderilmesi büyük harcamaları gerektirmiyorsa, yükleniciyi onarıma zorlayabilir. 360/2.maddesi kapsamında imalatın sökülüp yeniden imali bedeli (giderim bedeli) olarak takdir edilen 178.732,54 USD’lik tutar aşırı masraf niteliğinde olup bu tutarın davalıdan tahsilini istemek iyiniyet kurallarına aykırıdır. Bilirkişi raporları değerlendirildiğinde imalatın, iş sahibinin kullanamayacağı derecede ayıplı olduğu belirlenmiş olup dosya kapsamında davacının (iş sahibinin) eseri kabulden imtina ettiği anlaşıldığından ödediği bedelin kendisine iadesi hakkaniyete uygun düşmektedir. Davacı taraf imalat bedelinin tamamını ödediğini iddia etmiş, mahkemece hükme esas aldığı davacının davalıya toplam ödemesi 111.032,62 ABD doları ve 13.538 TL olarak kabul edilmiş; bu tutar miktar olarak davacı ve davalı tarafından istinafa getirilmemiştir. O nedenle davacının davalıya yaptığı toplam ödeme 111.032,62 ABD doları ve 13.538 TL olarak kabul edilmelidir. Bununla beraber mahkemece ihtarname ile sözleşmeden dönülmediği gerekçesi ile ödenen bedel “bedel indirimi” isteği kabul edilerek hüküm kurulması ve imalatın davacıda bırakılması doğru olmamış ;kısa karar bu yönden düzeltilmiştir.
Diğer taraftan davacı taraf imalatın gecikmesi sebebiyle vergi alacağından yoksun kaldığını, rutubetten dolayı elde edilen buğday miktarının düştüğünü savunmuş olup işin gecikeceği bilinmesine rağmen BK 358/1.maddesinde fesih hakkı olan davacının davalıya gecikme ile ilgili herhangi bir bildirim yapmayarak davalıyı temerrüde düşürmediği de görülmektedir. Dolayısıyla işin teslim süresinin uzatıldığına dair karine davalı lehine olup aksi davacı tarafından kanıtlanamamıştır. Esasen davacının eseri kabul imtina sebebiyle isteyebileceği zarar menfi zarar olup bu şekilde işin gecikmesinden kaynaklı müspet zararını talep etmesi mümkün değildir.
Yine cephe karelajı yapılması bedeli sözleşmede Türk Lirası üzerinden (12.744,00TL) belirlenmiş olup mahkemece Türk Lirası üzerinden hüküm kurulması doğru olup yabancı para üzerinden açılan davalarda T.C. Merkez Bankası’nca belirlenen kura göre dava tarihindeki Türk Lirası karşılığının ,karar tarihindeki tarifeye göre nispi vekalet ücreti hesaplanması gerektiğine göre davacı vekilinin bu yöndeki istinaf sebeplerinin; ayrıca İstinaf aşamasında ihtiyati haciz talebi mümkün olmadığından davacı vekilinin buna ilişkinin talebinin reddi gerekmiştir. Gerekçeli kararın yazılmasından sonra mahkemesine yapılan aynı talep hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair karar ile ilgili de istinaf sebebi ileri sürülmediği görülmektedir.
Davanın, dava şartı niteliğinde arabuluculuk hükümlerine tabi olmadığı anlaşıldığından davalı vekilinin buna ilişkin ileri sürdüğü istinaf sebepleri yerinde değildir.
Birleşen dosyada ise davacı taraf malzemenin sağlandığı … Şti’nin de ayıplı imalattan sorumlu olduğunu iddia etmişse de eser sözleşmesi davacı ve davalı … Şti arasında yapıldığına göre sözleşmenin nispiliği prensibi uyarınca sözleşme hükümleri ancak tarafları bağlar. Davacı ile davalı … Şti arasında akdi ilişki olmadığına göre birleşen dosya kapsamında mahkemece pasif husumet yokluğu nedeniyle verilen red kararı hukuka uygundur. Davalı … Şti.’den tedarik edilen malzemelerin ayıplı olduğu kabul edilse bile davalılar arasında sözleşme ilişkisi bulunduğuna göre davalı … Şti’nin BK 41.maddesinde ifadesini bulan haksız fiil hükümlerine dayanarak sorumluluktan kurtulamaz. Bu yönden davacı ve davalı vekillerinin istinaf sebeplerinin reddi gerekmiştir…” gerekçesiyle
“…1-A)Davacı vekilinin istinaf başvurusunun REDDİNE,
B)Davacı vekilinin ihtiyati haciz talebinin REDDİNE,
2-A)Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
B)Konya … Asliye Ticaret Mahkemesinin … tarihli, … Esas – … Karar sayılı kararının DÜZELTİLEREK YENİDEN ESAS HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE;
1-Davacının birleşen (Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı) davasının PASİF HUSUMET YOKLUĞU nedeniyle REDDİNE,
2-Davacının … Ltd. Şti.’ye karşı açtığı (asıl) davanın KISMEN KABUL, KISMEN REDDİ ile;
a) 111.032,62 ABD Dolarının, dava tarihi olan 24/10/2013 tarihinden itibaren işleyecek, 3095 s. Kanun’un 4/a maddesi gereğince Devlet Bankalarınca 1 yıl vadeli Dolar cinsinden mevduat hesaplarına uygulanan en yüksek faizi ile birlikte ve ayrıca,
b) 13.538 TL.’nin de, dava tarihi olan 24/10/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
c) Davacının 1.000 TL.’lik un zararı ve KDV indirim muafiyeti zararına ilişkin tazminat talebinin ve fazlaya ilişkin diğer taleplerinin REDDİNE,
ç) 20/05/2010 tarihli sözleşmeye konu fabrika çatı ve cephesine döşenen panellerin ( ayıplı imalatın ) masrafları davalı … Şti’ ye ait olmak üzere iadesine,
3-Karar tarihi itibariyle;
a) Asıl (… E. sayılı) dava yönünden; (ve dava değerinin 111.032,62 ABD dolarının dava tarihi itibariyle T.C. Merkez Bankası efektif satış döviz kuruna göre (1 Dolar = 1.9826 TL.) karşılığının 220.133,27 TL. olup, 13.538 TL. cinsinden alacak ile birlikte toplam dava değerinin 233.671,27 TL olduğunun kabulü ile) alınması gereken 15.962,08 TL. nispi karar ve ilam harcından, ıslah harcı dahil peşin alınan 11.292,86 TL. harcın mahsubu ile kalan 4.669,22 TL. harcın davalı …. Ltd. Şti.’den alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
b) Birleşen dava yönünden; davacı tarafından yatırılan 65,65 TL. nispi karar ve ilam harcından, alınması gereken 44,40 TL maktu red karar ve ilam harcının mahsubu ile kalan 21,25 TL harcın istek halinde davacıya iadesine,
4-Asıl (… E. sayılı) dava yönünden; davacı tarafından yapılan (Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D.İş. sayılı tespit dosyasındaki) 705,10 TL. tespit masrafları dahil 5.428,95 TL. yargılama giderinden davanın kabul ve red oranına göre ( [111.032,62 ABD doları + 13.533 TL. =] 233.671,27 TL / [178.732,54 ABD doları + 1.000 TL =] 355.354,13 TL.) takdiren 3.569,93 TL. yargılama gideri ile ıslah harcı dahil 11.292,86 TL. peşin harçtan ibaret toplam 14.862,79 TL. yargılama giderinin davalı … Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
5-Birleşen dava yönünden;
a) Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
b) Davalı …. A.Ş. tarafından yapılan 157,00 TL. yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı …. A.Ş.’ye verilmesine,
6-Karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca;
a) Asıl (… E. sayılı) dava yönünden;
aa) Davanın kabul edilen kısmı (233.671,27 TL.) üzerinden davacı vekilleri için 19.970,28 TL. nispi vekalet ücretinin davalı … Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
bb) Davanın reddedilen kısmı (355.354,13 – 233.671,27 = 121.682,86 TL.) üzerinden davalı vekilleri için 12.484,63 TL. nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … Ltd. Şti.’ye verilmesine,
b) Birleşen dava yönünden; (dava değerinin 178.732,54 ABD doları karşılığı 354.354,13 TL. olduğunun kabulü ile) davalı vekilleri için 2.725,00 TL. nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı …. A.Ş.’ye verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan gider avansından artan kısmın 6100 s. HMK.nun 333. maddesine göre karar kesinleştiğinde re’sen ilgili taraflara iadesine…” karar verilmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE:
Asıl ve birleşen dava eser sözleşmesinden kaynaklanan ayıplı imalat sebebiyle tazminat istemine ilişkindir.
Dairemizin 02/05/2019 tarihli, … Esas – … Karar sayılı ilamı davacı vekilinin ihtiyati haciz ve istinaf başvurusunun reddine, davalı … Ltd.Şti vekilinin “imalatındavacıda bırakılması” noktasına yönelen istinaf sebeplerinin kabulün, diğer istinaf sebeplerinin reddi ile Konya … Asliye Ticaret Mahkemesinin … tarihli, … Esas – … Karar sayılı kararının düzeltilerek yeniden esas hakkında karar verilmesine karar verilmiş, dairemiz kararı asıl ve birleşen dosya davacısı vekili ve asıl dosya davalısı … Ltd.Şti vekilince temyiz edilmiş ve dosya temyiz incelemesine esas teşkil etmek üzere Yargıtay 15.Hukuk Dairesine gönderilmiştir. Temyiz aşamasında, davacı vekili 09/03/2020 tarihli dilekçesiyle davalı bölümünde asıl dava davalısı … …. Şti ‘ni göstererek davadan feragat ettiğini bildirmiştir. Bu nedenle üzerine Yargıtay 15.Hukuk Dairesinin 24/03/2020 tarihli, 2019/2367 Esas – 2020/1054 karar sayılı ilamı ile dairemizin 02/05/2019 tarihli, … Esas – … Karar sayılı ilamı bozulmuştur.
Bozma kararı sonrası asıl ve birleşen dosya davacısı vekili tarafından 03/07/2020 tarihli açıklayıcı beyan dilekçesi gönderilmiş, asıl davanın davalısı … Ltd.ŞTi hakkındaki davadan feragat ettiklerini, birleşen dava davalısı ile anlaşma sağlamadıklarından birleşen davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı ile davalı … arasında “Belge ve Karşılıklı İbraname ” başlıklı davalı tarafından ödeme yapıldığı takdirde tüm icra ve tüm davalarda tarafların hiç bir hak alacağı kalmadığı yönünde birbirlerini ibra edecekleri belge imza altına alınmıştır. Dosya kapsamından ibraname gereğince davalı tarafça ödeme yapıldığı anlaşılmaktadır. Ödeme sebebiyle davadan feragat edilmiş olup nitelik itibariyle yargılama sırasında yapılan ödeme ile asıl dava konusuz kaldığından dava tarihi itibari ile davacı tarafın haklı olduğu kanaati ile davalı … yararına yargılama gideri ve vekalet ücreti takdir edilmemesi uygun bulunmuştur.
Birleşen dosyada ise davacı taraf malzemenin sağlandığı … Şti’nin de ayıplı imalattan sorumlu olduğunu iddia etmişse de eser sözleşmesi davacı ve davalı … Şti arasında yapıldığına göre sözleşmenin nispiliği prensibi uyarınca sözleşme hükümleri ancak tarafları bağlar. Davacı ile davalı … Şti arasında akdi ilişki olmadığına göre birleşen dosya kapsamında mahkemece pasif husumet yokluğu nedeniyle verilen red kararı hukuka uygundur.
Açıklanan nedenlerle, HMK 355.maddesi gereğince yapılan inceleme neticesinde hükmün gerekçesi ve kısa karar düzeltilerek yeniden esas hakkında karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
A-) Asıl ve birleşen dosya davacısı vekilinin istinaf başvurusunun REDDİNE,
B-) Asıl dosya davalısı … Ltd.Şti vekilinin istinaf başvurusunun REDDİNE, Konya … Asliye Ticaret Mahkemesinin … tarihli, … Esas – … Karar sayılı kararının KALDIRILARAK YENİDEN ESAS HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE;
1-)A) Asıl dava bakımından davanın FERAGAT NEDENİYLE REDDİNE,
B) Ret harcı olan 54,40 TL’nin peşin alınan 11.292,86 TL (355,15 TL peşin harç ve 10.937,71 TL ıslah harcı olmak üzere toplam) harçtan mahsubu ile bakiye kalan 11.238,46 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine, (29/03/2019 tarihli ve … harç nolu harç tahsil müzekkeresinin iptaline, iptal işleminin dairemizce yerine getirilmesine)
C-) Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Ç-) Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
2-)A) Birleşen dava bakımından PASİF HUSUMET YOKLUĞU NEDENİYLE DAVANIN USULDEN REDDİNE,
B-) Peşin alınan 65,65 TL harçtan ret harcı olan 44,40 TL’nin mahsubu ile bakiye kalan 21,25 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
C-) Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Ç-) Davalı … AŞ tarafından yapılan 157,00 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı … AŞ’ne verilmesine,
D-) Davalı … AŞ kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT’ne göre 3.400,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … AŞ’ne verilmesine,
3-Taraflarca yatırılan gider avansından artan kısmın 6100 s.HMK.nun 333.maddesine göre karar kesinleştiğinde re’sen ilgili taraflara iadesine,
Ç-) İstinaf kanun yoluna başvuran davacıdan alınması gereken harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
D-) İstinaf kanun yoluna başvuran davalı … Ltd.Şti tarafından yatırılan 3.991,00 TL istinaf karar harcının (nispi) karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
E-) İstinaf kanun yoluna başvuran davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin (istinaf ve temyiz giderlerinin) üzerinde bırakılmasına,
F-) İstinaf kanun yoluna başvuran davalı … Ltd.Şti tarafından yatırılan istinaf kanun yoluna başvurma harcının üzerinde bırakılmasına,
G-) İstinaf kanun yoluna başvuran davalı … Ltd.Şti tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
Ğ-) İstinaf yargılamasında duruşma açılması sebebiyle asıl dosya davalısı … Ltd.Şti yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
H-) İstinaf incelemesinin duruşmalı olarak yapılması nedeniyle AAÜT’ne göre 1.700,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak birleşen dosya davalısı …. A.Ş.’ne verilmesine,
I) İstinaf kararının dairemizce taraflara tebliğ edilmesine,
İlişkin; davacı vekili ile davalı … Ltd.Şti vekilinin yüzüne karşı, davalı … AŞ vekilinin yokluğunda, HMK’nın 361. maddesi uyarınca kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı….

…
Başkan
…
¸e-imzalıdır.

…
Üye
…
¸e-imzalıdır.

…
Üye
…
¸e-imzalıdır.

…
Katip
…
¸e-imzalıdır.

¸Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında Elektronik İmza ile imzalanmıştır.¸