Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA BAM 3. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No:
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO :
KARAR NO :
KARAR TARİHİ :

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA .. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR TARİHİ : 14/09/2023
NUMARASI : Esas Karar

DAVACILAR : 1-
2-
VEKİLİ : Av.
DAVALI :
DAVA : Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ : 12/12/2023
İSTİNAF KARAR YAZIM TARİHİ : 12/12/2023
Yukarıda bilgileri yazılı mahkemece verilen karara ilişkin istinaf talebi üzerine mahkemece dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderildiğinden yapılan ön inceleme ve incelemeyle heyete tevdi olunan dosyanın gereği görüşülüp aşağıdaki karar verilmiştir.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ :
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili …..’ın Konya ili Çeltik ilçesi ….Köyünde bulunan …Ada .. Parsel ile karşıyaka köyünde bulunan .. Ada ..Parsel sayılı taşınmazlarda buğday ekili olduğunu ve …. nezdinde Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Sigorta Poliçesi ile ürününü kuraklığa karşı sigorta yaptırdığını, müvekkili …. Konya ili Çeltik İlçesi … Köyünde bulunan … ada .. Parsel ile ..Ada . Parsel sayılı taşınmazlarında buğday ekili olduğunu, …. nezdinde Devlet Destekli Köy bazlı Kuraklık Sigorta poliçesi ile kuraklığa karşı sigorta yaptırıldığını, bölgede yaşanan kuraklık sebebi ile müvekkillerinin ürünlerinin ciddi zarar gördüğünü, müvekkili …..’ın dönüm bazında 60 kg verim aldığını, diğer müvekkili … …’ın ise 70 kg verim aldığını, …. tarafından hasan öncesi ürünlerin zararının hesaplanması için exper görevlendirildiğini, exper tarafından tarla bazında hasat değerlendirmesi yapılmak yerine yola en yakın ve sulu arazilerden numune alınmak suretiyle kuraklık değerlendirilmesi yapıldığını ve müvekkillerinin arazisininde bulunduğu … Köyündeki parsel için ortalama 226 kg verim alındığı bu rakamında köy eşik değeri olan 224 kilogramın üstünde olduğu gerekçe gösterilerek müvekkillerine kuraklık nedeni ile uğramış oldukları zarara ilişkin ödeme yapılmadığını, …. köyündeki parsel için ise ortalama 191 kg verim alındığı bu rakamında köy eşik değeri olan 203 kg altında kaldığından müvekkili …..’a cüzi miktarda ödeme yapıldığını, diğer müvekkili … …’ın tarlaları … köyü sınırları içerisinde kaldığından hiçbir ödeme yapılmadığını, …. tarafından bölgeye gönderilen exper raporları hasat öncesi müvekkillerine ulaşmadığından ve bu hususta çiftçiye ödeme yapılmayacağına ilişkin bir bilgi verilmeyip ödeme yapılacakmış gibi sürecin işlediğini, …. tarafından hasat öncesi çiftçiye mesaj gönderilerek hasat yapabileceklerinin ifade edildiği ve 8. Ayın sonuna doğru yeni hasattan çok sonra ….’in sitesinde köy bazında zarara ilişkin bilgi yayınlandığını, müvekkillerinin de ekinini biçtiğinden dolayı zarara ilişkin herhangi bir tespit dava açılamadığını, Çeltik İlçe Tarım Müdürlüğü İlçe Hasar Tespit Komisyonu tarafından müvekkillerinin arazisinin bulunduğu …. köyü de dahil olmak üzere bir çok köyde kuraklığa dayalı verim kaybı araştırılması yapıldığını, komisyon tarafından alınan 14/09/2021 tarihli rapor ile sabit olduğu üzere müvekkillerinin arazisinin bulunduğu köyün …. ve ….’da %70 oranında verim kaybının yaşandığının tespit edildiğini, bu nedenlerle fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla; müvekkillerinin kuraklık sebebi ile uğramış olduğu zarara ilişkin poliçeden kaynaklı tazminat alacağı için müvekkili …. yönünden 200,00-TL müvekkili …,,yönünden 200,00-TL olmak üzere toplam 400,00-TL sigorta tazminatının rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsilini, yargılama gideri ile vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı tarafa usulüne uygun olarak davetiye tebliğ edilmiş, davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davaya konu poliçelerde dain-i mürtehin bulunduğunu, davacının aktif husumet ehliyeti bulunmadığından öncelikle dain-i mürtehin kurumun muvafakatinin alınmasını aksi takdirde mevzuat ve Yargıtay içtihatları gereğince davanın husumet yönünden reddinin gerektiğini, davacıların belirsiz alacak davası açmada hukuki yararlarının bulunmadığını, davacı ….. … ve … ve davacı … …’ın …ve … numaralı Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigorta Poliçesinin sigortalısı olduklarını, bu sigorta ile kapsama alınan risklerin, ÇKS’ye kayıtlı kuru tarım alanlarında üretimi yapılan buğday ürününde köy genelinde doğrudan neden olacağı verim kaybının, köy bazında kabul edilen eşik verim değerine kadarı teminat altına alındığını, Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortasıyla kapsama alınan risklerin, ÇKS’ye kayıtlı kuru tarım alanlarında üretimi yapılan buğday, arpa, çavdar, yulaf, tritikale, nohut, kırmızı mercimek ve yeşil mercimek ürünleri ile bu ürünlerin sertifikalı tohumluk ürünlerinde köy genelinde doğrudan neden olacağı verim kaybının, Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) ilan ettiği köy bazında verim değerleri esas alınarak tespit edilen köyün eşik verim değerine kadarı teminat altına alındığını, Genel Şartların Verim Tespiti başlıklı B.3. Maddesi uyarınca köyün gerçekleşen verim ortalamasının belirlenmesi amacıyla, her yıl hasat döneminde Tarım Sigortaları Havuzu tarafından belirlenen referans parsellerde verim tespiti yapıldığını, yürürlükteki mevzuat gereği, Devlet Destekli Tarım Sigortaları Sistemi uygulamalarında, risk inceleme ve hasar tespit işlemleri sadece Tarım Sigortaları Havuzu (….) Eksperleri tarafından yürütüldüğünü, Devlet Destekli Tarım Sigortaları uygulamalarındaki hasar tespit işlemlerinde; Tarım ve Orman Bakanlığı İl ve İlçe Müdürlükleri’nin ya da başka kurumların tespit ve değerlendirme faaliyeti bulunmadığını, tazminatın belirlenmesinde her köyün eşik verim değerine eşit veya üzerinde olması durumunda ise köyde bulunan sigortalı üreticilere herhangi bir tazminat ödeme yapılmadığını, dava konusu …numaralı poliçe için 31.08.2021 tarihinde 566,50-TL Hasar Tazminatı ödendiğini, diğer referans alınan alanlar ise köyün eşik değerinden yüksek olduğu için herhangi bir ödeme yapılmadığını, yapılan işlemlerde herhangi bir hata olmadığını, davacıların taleplerinin poliçe teminatı dışında kazanç sağlayarak sebepsiz zenginleşmeye yönelik olduğunu, parsele özgü verim düşüşlerinin poliçe teminat dışında olduğunu, bu nedenlerle haksız davanın reddini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
İlk derece mahkemesi gerekçeli kararında özetle; “Dosyaya ilişkin yapılan açıklamalardan sonra; Yüksek Mahkemenin denetimine elverişli, denetlenebilir, gerekçeli , ayrıntılı ve yönetimine uygun olarak hazırlandığı değerlendirilen 08/05/2023 tarihli bilirkişi heyet raporunda özetle; davacı … …’ın davalı sigorta şirketi nezdinde düzenlenen poliçeleri kapsamında hesaplanan verim kaybı zararı toplamının 51.414,68 TL olarak hesaplandığı dikkate alınarak, davacının davasının kabulü ile, 51.414,68 TL tazminat bedelinin temerrüt tarihi olan 21.09.2021 tarihinden itibaren( tarafların ortak ve özgür iradeleriyle akdettikleri poliçelerde hasat tarihi 21/08/2021 tarihi olarak belirlenmiştir. Devlet Destekli Köy Bazlı Verim Sİgortası Genel Şartlarında tazminatın ödenmesi başlığı altında yer alan B.5. maddesinde, hesaplanan tazminat tutarının en geç 30 gün içinde sigortalıya ödeneceği ve tazminatın her halükarda hasat tarihinden önce ödenmeyeceği düzenlenmiş olup, hasat tarihi olan 21.08.2021 tarihine davalının ödeme serbestisinin olduğu 30 gün eklenerek temerrüt tarihi 21.09.2021 olarak tespit edilmiştir.) işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, diğer davacı …..’ın ise davalı sigorta şirketi nezdinde düzenlenen poliçeleri kapsamında hesaplanan verim kaybı zararı toplamının davalı tarafça 31.08.2021 tarihinde davacıya yapılan ödeme mahsup edilerek 7.064,63 TL olarak hesaplandığı dikkate alınarak, davacının davasının kabulü ile, 7.064,63 TL tazminat bedelinin temerrüt tarihi olan 21.09.2021 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir.
Davalı vekilince 21.08.2023 tarihli süresinde sunulan ıslah dilekçesine karşı itiraz dilekçesinde zaman aşımı defi ileri sürülmüş ise de ; davaya konu poliçelerde yazılı olan hasat tarihinin 21.08.2021 olduğu, bu durumda davanın en son 21.08.2023 tarihine kadar açılabileceği, ıslah dilekçesinin sunulduğu tarihin ise 01.08.2023 olduğu görülmekle ıslah edilen miktar yönünden yapılan zamanaşımı definin reddine karar verilmiş ve;
Açılan davanın KABULÜ ile;
51.414,68 TL tazminatın temerrüt tarihi olan 21.09.2021’den itibaren yasal faizi ile birlikte davalı …. A.Ş.’den tahsil edilerek davacı … …’a verilmesine,
7.064,63 TL tazminatın temerrüt tarihi olan 21.09.2021’den itibaren yasal faizi ile birlikte davalı …. A.Ş.’den tahsil edilerek davacı …..’a verilmesine,” şeklinde hüküm kurulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davalı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özet olarak; mahkeme kararının poliçe hükümlerine, yasaya ve usule aykırı olduğunu, davacı için …… numaralı devlet destekli kuraklık verim sigorta poliçesi ile sigortalı olup Konya ili Çeltik ilçesi …. Köyünde bulunan buğday ürünleri için düzenlendiğini, 2021 yılında dava konusu köyde buğday ürününde yapılan arazi tespitlerine göre dekar başına gerçekleşen verim ortalamasının 203 kg ve tazminata esas verimde 191 kg olarak belirlendiğini, bu doğrultuda …. nolu poliçe için 31/08/2021 tarihinde 566,50 TL hasar tazminatının ödendiğini, Konya ili, Çeltik ilçesi …. Köyünde belirlenen parsellerde yapılan gözlem ve incelemeler sonucunda eşik verim değerinin 224 kg, tazminata esas verim de 226 kg olarak belirlendiğini, buğday ürünü için tespit edilen verim eşik verim değerinden yüksek olduğundan hasar tazminatı ödenmediğini, karara esas alınan bilirkişi raporunda … Köyü için alınan numunelerin verip tespitlerinde referans alınamayacağı görüşü bildirildiğini, bu tespite itiraz ettiklerini, referans parsellerin belirlenmesi ve verim tespit çalışmaları genel şartları çerçevesinde mevzuata uygun olarak yapıldığını, genel şartlar ile tarife ve talimatların birlikte poliçe ile bir bütün olup taraflar için bağlayıcı olduğunu, davacının taleplerinin teminat dışı olduğunu, kararın bozulmasını ve davanın reddini talep ettiklerini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE :
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341 ve devamı maddeleri uyarınca ve özellikle istinaf incelemesinin kapsamının öngörüldüğü 355. maddeye göre re’sen gözetilecek kamu düzenine aykırılık halleri dışında istinaf incelemesi istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır.
Dava, Devlet Destekli İlçe Bazlı Kuraklık Verim Sigorta poliçesinden kaynaklanan maddi tazminat istemine ilişkindir.
Uyuşmazlık, davacının iddia ettiği zararının sigorta poliçesi kapsamında olup olmadığı, bu kapsamda kalmakta ise tazminat hesabının hangi verilere göre yapılması gerektiği noktalarında toplanmaktadır.
Taraflar arasında düzenlenen poliçenin ”Tazminat Hesabı ” başlıklı kısmında, tazminat ödemesinde, söz konusu ilçeye ait ilgili yılda Tarım Sigortaları Havuzu tarafından belirlenen gerçekleşen verim ortalaması ile ilçenin eşik verim değeri arasındaki farkın baz alınacağı, ilgili yıl için ilçenin gerçekleşen verim ortalamasının, ilçenin eşik verim değerinin altında kalması durumunda ilçede bulunan tüm sigortalı üreticilerin tazminat almaya hak kazanacağı, ilçenin gerçekleşen verim ortalamasının ilçenin eşik verim değerine eşit veya üzerinde olması durumunda ise ilçede bulunan sigortalı üreticilere herhangi bir tazminat ödemesi yapılmayacağı, tazminat tutarının, ilçenin geçekleşen verim ortalaması ile ilçenin eşik verim değeri arasındaki farkın, poliçede belirtilen ekili alanın ve ürün birim fiyatının çarpılmasıyla bulunacağının hüküm altına alındığı görülmektedir.
Poliçede atıf yapılan Devlet Destekli İlçe Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartları’nın B.3 maddesinde, ilçenin gerçekleşen verim ortalamasının belirlenmesi amacıyla her yıl hasat döneminde Tarım Sigortaları Havuzu tarafından belirlenen referans parsellerde verim tespiti yapılacağı, B.4/1 maddesinde, tazminat hesabında ilçenin gerçekleşen verim ortalaması ile ilçenin eşik verim değeri arasındaki farkın baz alınacağı, B.4/2 maddesinde ise ilgili yıl için gerçekleşen verim ortalamasının, ilçenin eşik verim değerinin altında kalması durumunda ilçede bulunan tüm sigortalı üreticiler tazminat alamaya hak kazanacağı, ilçenin gerçekleşen verim ortalamasının, ilçenin eşik verim değerine eşit veya üzerinde olması durumunda ise ilçede bulunan sigortalı üreticilere herhangi bir tazminat ödemesi yapılmayacağı düzenlemelerine yer verilmiştir.
Bilirkişiler tarafından düzenlenen 10/01/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle;
Bilirkişiler tarafından düzenlenen 08/05/2023 tarihli raporda özetle; Davacıların Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası yaptırdıkları, davacıların sigortalı, davalının ise sigorta şirketi (Tarım Sigortaları Havuzu İşleteni) olduğu, taraflar arasında sigorta poliçelerinin akdedildiği, sigortalı olan ürünlerin buğday olduğu ve sigorta kapsamına alındığı, sigorta poliçesinde Teminat Altına Alanına Rizikoların; kuraklık, don, sıcak rüzgâr, sıcak hava dalgası, aşırı nem ve aşırı yağış olduğu, sigorta kapsamı gereği davacıların bireysel olarak almış oldukları verim değerlerinin veya başka kurumların aldıkları verim hesaplamasının bu poliçelerde bir geçerliliğinin olmadığı, eksper tarafından yapılan verim tespiti konusunda dosyada yeterli bilgi olmaması nedeniyle herhangi bir yorum yapmamızın mümkün olamayacağı, …. Rapor ID numaralı gözlem yapılan ve verim numunesi alınan parsel eksperin verdiği konum noktasına göre ….Mahallesi sınırları dışında yer aldığı, burada eksperin …. Mahallesi sınırları dışında yer alan mera vasıflı parselden gözlem yaparak ve verim numunesi alarak “Köyün Gerçekleşen Verim Ortalaması” tespitine aykırı işlem yaptığı, ….Rapor ID numaralı gözlem yapılan ve verim numunesi alınan parsel 2021 yılı ÇKS kayıtlarına göre sulu buğday ekim yapıldığı kuru tarım için …. kapsamında verim hesaplamasında kullanılmasının aykırı iŞlem olduğu, …. Rapor ID …mahallesi içinken bu mahallenin sınırları dışında yer aldığı … mahallesi sınırları içerisinde yer aldığı üstelik bu parselin 2021 yılı ÇKS kayıtlarında sulu buğdaylık ekim yapılan bir parsel olduğu için … mahallesindeki kuru tarım için verim tespiti işlemi belirlemede aykırı işlem olduğu, eksperin davaya konu mahalle dışından ve ÇKS kayıtlarına göre sulu buğday ekimi yapılan alandan almış olduğu numunelerin köylerin verim değerinin tespit edilmesinde kullanılması, yağış verileri ve verim değerleri birlikte değerlendirildiğinde; davaya konu …ile …. Mahallesinin 2021 yılı verim değerlerinin mahalleye komşu olan ilçe mahallelerinden aşağıda olmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu, köy dışında arazilerden ve sulu tarlalardaki verim tespiti ile elde edilen verim değerinin dava konusu mahalleleri temsil etmeyeceği, Köy Bazlı Verim Sigortası Genel şartlarına aykırı olduğu, davaya konu poliçeler için verim değerinin yeniden belirlenmesinin gerektiği, sahada yeniden verim değeri tespiti yapılmasının mümkün olmadığı, komşu mahalle ve köylerde eksperler tarafından tespit edilen verim değerlerinin ortalamasını alarak bulunan değerin, davaya konu mahallelerin verim değeri olarak kullanılmasını uygun bulunduğu, buna göre: … nolu … …’a ait poliçede 20.160,76 TL verim kaybı değeri hesaplandığı ve üreticiye bu bedelin tazminat olarak ödenmesi gerektiği, … nolu … …’a ait poliçede 31.253,92 TL verim kaybı değeri hesaplandığı ve üreticiye bu bedelin tazminat olarak ödenmesi gerektiği, … nolu …..’a ait poliçede 3.125,01 TL verim kaybı değeri hesaplandığı ve üreticiye bu bedelin tazminat olarak ödenmesi gerektiği, ….nolu …..’a ait poliçede 3.939,62 TL ilave verim kaybı değeri hesaplandığı ve üreticiye bu bedelin tazminat olarak ödenmesi gerektiği, daha önce bu poliçede ödenen tutarın bu meblağdan çıkarıldıktan sonraki tespit edilen (3.939,62 TL) farkın ödenmesi gerektiği rapor edilmiştir.
Mahkemece yapılan yargılama ve değerlendirmede, davacı vekilince davalılar aleyhine açılan işbu davada davacının davalılara arazilerini sigorta ettirmesi ve işbu sigorta neticesi düzenlenen poliçeler ile köy bazlı kuraklık verim sigortası yaptırmış olması ve akabinde meydana gelen kuraklık nedeniyle ürünlerin zarara uğraması nedeni ile davanın kabulüne karar verilmesi doğrudur.
Bu halde, Dosya içeriğine, toplanan delillere, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenle, özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, vakıa mahkemesi hakiminin objektif, dosyadaki verilerle çelişmeyen tespitlerine ve uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarına ve hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayanağı maddî delillere göre, HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf sebepleriyle sınırlı olarak ve resen kamu düzeni yönünden yapılan inceleme sonucu, ilk derece mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı kanaatine varılarak,
Davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereği esas yönünden reddine dair aşağıdaki hükmün kurulmasına karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığından davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nun 353/1-b-1 maddesi gereği ESASTAN REDDİNE,
2-İstinaf eden davalıdan alınması gereken 3.994,72 TL karar ve ilam harcından istinaf aşamasında yatırılan 998,69 TL nin mahsubu ile bakiye 2.996,03 TL eksik harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-İstinaf aşamasında davalı tarafından yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
5-Karar tebliği ve harç işlemlerinin İlk Derece Mahkemesi tarafından yerine getirilmesine,
Dair, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 362. maddesi gereğince; (238.730,00 ) Türk Lirasını geçmeyen davalara ilişkin kararlar hakkında temyiz yoluna başvurulamayacağından miktar itibari ile KESİN olmak üzere dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda oy birliği ile karar verildi.12/12/2023

Başkan Üye Üye Katip

e-imzalı e-imzalı e-imzalı e-imzalı

Bu evrak 5070 sayılı Yasa kapsamında elektronik imza ile imzalanmıştır.