Emsal Mahkeme Kararı Konya Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2023/225 E. 2023/933 K. 11.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA BAM … HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: … – …
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
… HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : …
KARAR NO : …
KARAR TARİHİ : 11/05/2023

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : …
ÜYE : …
ÜYE : …
KATİP : …

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR TARİHİ : 27/09/2022
NUMARASI : … Esas … Karar

DAVACI : …
VEKİLİ :Av. …
DAVALILAR :1- … -T.C.NO: …
VEKİLİ :Av. … – …
2- …
DAVA :Rücuen Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen)
İSTİNAF KARAR TARİHİ : 11/05/2023
İSTİNAF KARAR YAZIM TARİHİ:11/05/2023

Yukarıda bilgileri yazılı mahkemece verilen karara ilişkin istinaf talebi üzerine mahkemece dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderildiğinden yapılan ön inceleme ve incelemeyle heyete tevdi olunan dosyanın gereği görüşülüp aşağıdaki karar verilmiştir.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ :
Davacı vekilinin 13.01.2020 tevzi tarihli dava dilekçesinde özetle; Sigortalısı …’in, … marka, 60.000 kchal kapasiteli yakı kazanını, 31.10.2018 tarihli fatura ile … Paslanmaz- …’den satın aldığını, … numaralı … Poliçesi ile …’e ait, … Mah. … Cad. … Konutları No: … … Blok Kat: … D: … Merkez/ … adresinde bulunan işyeri, 31.08.2018 – 31.08.2019 tarihleri arasında müvekkili şirket nezdinde sigortalandığını, sigortalının, satın alma işlemi kapsamında üzerine düşen ifayı eksiksiz yerine getirdiğini, 23.04.2019 tarihinde saat 10.25 sıralarında faaliyet konusu süt ve süt mamülleri üretmek olan … Ürünleri ismiyle faaliyet gösteren sigortalı işyerinin kazan dairesinde bulunan … marka buhar kazanının infilak etmesi nedeni ile meydana gelen patlama hadisesi sonucunda işletme genelinde ve çevresinde işyerinde bulunan emtia, bina, kazan ve diğer kıymetlerde zarar ve hasar meydana geldiğini, kazanın patlaması neticesinde sigortalı işyerinin zarar gördüğünü, kazanın bulunduğu bina tam ziya düzeyinde hasar gördüğünü, bu binada kazan ve teçhizatı dışında; jeneratör, su tankı, eşanjör, su artıma sistemi, kompresör, krom, lor tankı gibi makine tesisat kıymetleri ile karton ambalaj emtiası hasar gördüğünü, patlama neticesinde oluşan zararın müvekkili sigorta tarafından ödendiğini, müvekkili şirketin, İşyeri Sigorta Poliçesi kapsamında sigortalısına 29.05.2019 tarihinde 637.545,30 TL hasar tazminatı ödemesi yaptığını, davalı …’in dava konusu zarardan 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu “Ayıptan Sorumluluk” başlıklı madde 219 vd. maddeleri gereğince sorumlu olduğunu, zararın oluşmasında diğer davalı imalatçı mesa kazan ısı tesisat cihazlarının kusurlu olduğunu, dava konusu hasarın davalı … Tesisat Cihazları tarafından üretilen ve davadışı sigortalı tarafından satın kazandaki üretim hatasından kaynaklandığını, bu durumun ekspertiz raporu ile sabit olduğunu, dava konusu hasardan dolayı her iki davalının da müşterek ve müteselsilen sorumlu olduklarından bahisle; Fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, davanın kabulü ile, 637.545,30 TL’nin ödeme tarihi olan 29.05.2019 tarihinden itibaren işleyecek mevduata uygulanan en yüksek avans faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … vekilinin UYAP sistemi üzerinden mahkememiz dosyasına sunmuş olduğu 25.02.2020 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Dava dışı … ile müvekkili … arasında … tarihli Makine Ekipman Alım Sözleşmesi’nin imzalandığını, sözleşme uyarıca müvekkilinin dava konusu makineleri sattığını, davacı sigorta şirketinin, meydana gelen kazadan satıcının ayıp nedeni ile kusuru dolayısı ile müvekkilini sorumlu tutmuş iş bu rücu davasını ikame ettiğini, ancak iş bu davanın kanuna ve hukuka aykırı olduğunu, davacının sigortalısına ayıp ihbarında bulunmadığını, kabul anlamına gelmemek üzere; TTK’nın 23/1-c maddesi hükmü uyarıca alıcının muayene ve ihbar külfetinin bulunduğunu, bu sürelerin hak düşürücü süreler olduğunu, bu külfetin yerine getirilmediği takdirde bu külfetin sağladığı imkânlardan yararlanılamayacağının, kabul anlamına gelmemek üzere; Davacının, dava dilekçesinde kanunun hükmünde belirtildiği gibi hak düşürücü süre içerisinde malı incelediğine veya incelettirdiğine dair bir bilgi belge veya kanıt sunmadığını, müvekkilinin sattığı malın ayıplı olmadığını, davacının sigortalısının, söz konusu malı müvekkilinden aldığı halde bir defa dahi arıza bildiriminde bulunmadığını, bunun dahi malın ayıplı olmadığının bir kanıtı olduğunu, kaldı ki, dava konusu buhar kazanının Tarımsal ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (Bundan sonra kısaca TKDK) tarafından desteklenen hibe programı çerçevesinde alındığını, TKDK tarafından ödeme yapılabilmesi için, kurum tarafından şartnamede aranan bütün özelliklerin tamam olmasının gerektiğini, kurumun teslim edilen buhar kazanının tüm resimlerini ve şartnamedeki özelliklerin varlığını tespit ettikten sonra ödeme yaptığını, davacının sigortalısının, müvekkilin sattığı üründen memnun kaldığından dolayı aynı üründen bir tane daha sipariş verdiğini, müvekkilden aynı maldan tekrar sipariş edilmesinin de, müvekkilinin ürününün ayıplı olmadığını gösterdiğini, dava konusu kazanın patlama sebebinin, üretim hatası değil, talimatlara uygun olarak kullanmamadan dolayı kullanıcı hatası olduğunu, işbu davada, davacının dosyaya ibraz ettiği ekspertiz raporunun delil olma vasfının bulunmadığını, dava dışı … ile müvekkili … arasında Makine Ekipman Alım Sözleşmesi’nin imza tarihinin … olduğunu, patlama olayının ise olaydan neredeyse 1 yıl sonra yani 23.04.2019 tarihinde meydana geldiğini, bu zamana kadar hiçbir problem yaşanmadığının belirtildiğini, bu kadar süre içerisinde bir sorun yaşanmamışken ayıptan kaynaklı olarak patlama olayının meydana geldiğini kabul etmenin hayatın olağan akışına aykırı olduğundan bahisle; Haksız ve mesnetsiz davanın reddine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
Konya … Asliye Ticaret Mahkemesi … Esas … Karar sayılı gerekçeli kararında özetle; “Davaya konu 22.07.2016 tarihinde dava dışı sigorta ettiren … Ürünleri’nin … numaralı … Poliçesi ile …’e ait, … Mah. … Cad. … Konutları No: … … Blok Kat: … D: … Merkez/…adresinde bulunan işyerinin, 31.08.2018 – 31.08.2019 tarihleri arasında davacı şirketin nezdinde sigortalandığını, 23.04.2019 tarihinde saat 10.25 sıralarında faaliyet konusu süt ve süt mamüllerini üretmekte olan … Ürünleri ismiyle faaliyet gösteren sigortalı işyerinin kazan dairesinde bulunan … marka buhar kazanının infilak etmesi nedeni ile meydana gelen patlama hadisesi sonucunda işletme genelinde ve çevresinde işyerinde bulunan emtia, bina, kazan ve diğer kıymetlerde zarar ve hasar meydana geldiği, kazanın patlaması neticesinde sigortalı işyerinin zarar gördüğü, davacı tarafça davaya konu … marka buhar kazanının patlaması sonucunda oluşan zararın davalı imalatçı şirketin üretim hatasından kaynaklandığının iddia edildiği, … marka buhar kazanında patlamayı önleyici emniyet tertibatının bulunduğu ve kullanıcının satın alırken böyle bir sistemi tespit etmesinin mümkün olduğundan patlayan … marka buhar kazanının ayıplı olduğunu iddia etmesinin mümkün olmadığı, … marka buhar kazanındaki patlamanın davalı şirketin üretimsel bir ayıp ve/veya hatasından yada davalı şirketin herhangi bir kusurundan kaynaklanmadığı, davaya konu … marka buhar kazanındaki patlamanın kullanıcı hatasından kaynaklı olarak meydana geldiği, bu durumda meydana gelen olayda davalı tarafa herhangi bir kusur izafe edilemeyeceği, davacının aksini ispat edemediği, Yargıtay …Hukuk Dairesi’nin 24/10/2019 tarih ve … Es … Kar. sayılı ilamının da benzer nitelikte olduğu anlaşılmakla davanın reddine karar vermek gerekmiş ve;
Davanın REDDİNE” şeklinde hüküm kurulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili sunduğu istinaf dilekçesinde özetle; dosyada olay tarihi ve yerinde inceleme sonrası düzenlenmiş TMMOB Makine Mühendisleri Odası tarafından hazırlanan 30.04.2019 tarihli teknik bilirkişi raporu bulunmasına rağmen hiçbir suretle değerlendirilmediğini, değinilmediğini, bilirkişi raporu ile birlikte tarafsız eksperler tarafından düzenlenmiş ekspertiz raporunun da değerlendirilmediğini, bağımsız ekspertiz şirketi tarafından patlamadan hemen sonra yerinde inceleme yapılarak ekspertiz raporu düzenlendiğini, delil niteliğindeki rapor kapsamında kazanın otomasyon sistemindeki herhangi bir arıza sebebiyle otomasyon sistemlerinin devreye girmemesi sonucu kazan içi basıncının sürekli yükselmesi ve sonunda patlama gerçekleştiği tespit edildiğini, müvekkil sigorta şirketinin işletmeyi, işyerim garantide kombine poliçesi kapsamında teminat altına alındığını, işletmenin tümünde meydana gelebilecek maddi zararların poliçe kapsamında olduğunu, müvekkil sigorta şirketinin rizikonun gerçekleşmesinden sonra sigortalıya ödemeyi yaptığını ve halef olduğunu, tüm bu nedenlerle istinaf başvurularının kabulü ile Konya … Asliye Ticaret mahkemesinin … Esas sayılı dosyası kapsamında 25/05/2021 tarihinde verilen … Karar sayılı haksız ve hukuka aykırı kararının kaldırılarak davanın kabulüne, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı taraf üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE :
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341 ve devamı maddeleri uyarınca ve özellikle istinaf incelemesinin kapsamının öngörüldüğü 355. maddeye göre re’sen gözetilecek kamu düzenine aykırılık halleri dışında istinaf incelemesi istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır.
Mahkemece verilen ret kararı, davacı tarafından istinaf edilmiştir.
Dava, TTK 1472. Maddesi gereğince, sigortanın ödediği bedeli, sözleşme kapsamında makineyi üreten ve monte eden, zarara neden olduğu belirtilen davalılardan rücuen tahsili talebine ilişkindir.
Halefiyete dayalı rücu davası esas itibariyle sigortalının kendisine zarar verene karşı açacağı tazminat davasının onunu halefi olarak sigortacı tarafından açılması olduğundan, sigortalı ile ona zarar veren arasındaki yasal hükümlere göre görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. (Bkz. YARGITAY 17. Hukuk Dairesi 2016/12992 ESAS, 2017/6501 KARAR sayılı ilamı)
Somut olayda, davaya konu 22.07.2016 tarihinde dava dışı sigorta ettiren … Ürünleri’nin … numaralı … Poliçesi ile …’e ait, … Mah. … Cad. … Konutları No: … … Blok Kat: … D: … Merkez/ … adresinde bulunan işyerinin, 31.08.2018 – 31.08.2019 tarihleri arasında davacı şirketin nezdinde sigortalandığını, 23.04.2019 tarihinde saat 10.25 sıralarında faaliyet konusu süt ve süt mamüllerini üretmekte olan … Ürünleri ismiyle faaliyet gösteren sigortalı işyerinin kazan dairesinde bulunan … marka buhar kazanının infilak etmesi nedeni ile meydana gelen patlama hadisesi sonucunda işletme genelinde ve çevresinde işyerinde bulunan emtia, bina, kazan ve diğer kıymetlerde zarar ve hasar meydana geldiği görülmüştür.
Taraflar arasındaki ihtilaf, davaya konu … marka buhar kazanının patlaması sonucunda oluşan zararın makinenin ve montajının üretim hatasından mı yoksa kullanım hatasından mı kaynaklandığı noktasındadır. Mahkemece hükme esas alınan kök rapor ve ek raporda, … marka buhar kazanında patlamayı önleyici emniyet tertibatının bulunduğu ve kullanıcının satın alırken böyle bir sistemi tespit etmesinin mümkün olduğundan patlayan … marka buhar kazanının ayıplı olduğunu iddia etmesinin mümkün olmadığı, … marka buhar kazanındaki patlamanın davalı şirketin üretimsel bir ayıp ve/veya hatasından yada davalı şirketin herhangi bir kusurundan kaynaklanmadığı, davaya konu … marka buhar kazanındaki patlamanın kullanıcı hatasından kaynaklı olarak meydana geldiği, bu durumda meydana gelen olayda davalı tarafa herhangi bir kusur izafe edilemeyeceği, davacının aksini ispat edemediğinin belirtildiği ve mahkemece bu raporlara dayanılarak hüküm kurulduğu görülmüştür.
Kazadan hemen sonra olay yeri de incelenerek düzenlenen, kazaya ilişkin TMMOB iki makine mühendisi bilirkişi tarafından düzenlenen ve davacı tarafça dosyaya sunulan 30/04/2019 tarihli rapor ise hükme esas alınan raporların tam aksine olup, meydana gelen kazada patlamanın kullanıcı hatasından kaynaklanmadığı, aksine kazandaki otomasyon sistemlerinin düzgün çalışmaması sebebiyle, üretici hatasından kaynaklandığının belirtildiği, hükme esas alınan heyet raporunda ise bu rapora ve raporda belirtilen hususlara hiç değinilmeden, makinada buhar kazanında patlamayı önleyici emniyet tertibatının bulunduğu ve kullanıcının satın alırken böyle bir sistemi tespit etmesinin mümkün olduğundan bahisle, sonradan otomasyon sisteminin arızaya uğrayıp uğramadığı hiç düşünülmeden ve değerlendirilmeden rapor sunulduğu, bu şekilde kök rapor ile ek raporla çelişkinin giderilmediği görülmüştür. Eksik araştırma ile karar verilemez.
Bu durumda mahkemece, İTÜ’den seçilecek davaya konu makina ve çalışma prensipleri konusunda uzman 5 kişilik bilirkişi kurulundan, tüm dosya kapsamı, sözü edilen TMMOB makina mühendisleri raporu ile esasen üretici hatası konusunu diğer bilirkişilere havale eden ekspretiz raporu, kazaya ilişkin fotoğraflar, hasar dosyası vs. birlikte gözönünde bulundurularak ve davacı taraf itirazları da karşılanarak, davaya konu kazada üretici veya kullanım hatası durumunun ayrıntılı, denetime elverişli, çelişkileri giderecek biçimde önceki bilirkişi raporu ile ekspertiz raporunun da irdelendiği bir rapor alınarak sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken, yazılı olduğu biçimde yetersiz ve çelişkileri gidermeyen rapora itibar edilerek karar verilmesi doğru görülmemiş olup, buna yönelik davacı istinafının kabulü ile kararın kaldırılarak mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile; ilk derece mahkemesi kararının HMK.nın 353/1-a.6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
2-Yeniden yargılama yapılması için dosyanın kararı veren mahkemeye GÖNDERİLMESİNE,
3-İstinaf eden davacı tarafından yatırılan, başvurma harcı dışında kalan, istinaf karar harcının talep halinde davacıya iadesine,
4-İstinaf eden davacı tarafından istinaf aşamasında yapılan masrafların İlk Derece Mahkemesi tarafından verilecek nihai kararda hüküm altına alınmasına,
5-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
6-Karar tebliği ve harç işlemlerinin İlk Derece Mahkemesi tarafından yerine getirilmesine,
Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda HMK m.353 uyarınca KESİN olmak üzere oybirliği ile karar verildi.
11/05/2023


Başkan

e-imzalı

Üye

e-imzalı

Üye

e-imzalı

Katip

e-imzalı

Bu evrak 5070 sayılı Yasa kapsamında elektronik imza ile imzalanmıştır.