Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. KONYA BAM 3. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No:
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO :
KARAR NO :
KARAR TARİHİ : 15/11/2023
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR TARİHİ : 30/05/2023
NUMARASI : Esas. Karar
KONYA .. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN KÖK DAVASI….ESAS YÖNÜNDEN:
DAVACILAR :
VEKİLİ : Av.
DAVALI : 1-
VEKİLİ : Av.
DAVALI : 2-
VEKİLİ : Av.
DAVALILAR : 3-
4-
VEKİLLERİ : Av.
DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
BİRLEŞEN KONYA .. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN…3 ESAS SAYILI DOSYASI YÖNÜNDEN:
DAVACI :
VEKİLİ : Av.
DAVALI : 1-
VEKİLİ : Av.
DAVALI : 2-
VEKİLİ : Av.
DAVALILAR : 3-
4-
VEKİLLERİ : Av. Y
DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
İSTİNAF KARAR TARİHİ : 15/11/2023
İSTİNAF KARAR YAZIM TARİHİ : 15/11/2023
Yukarıda bilgileri yazılı mahkemece verilen karara ilişkin istinaf talebi üzerine mahkemece dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderildiğinden yapılan ön inceleme ve incelemeyle heyete tevdi olunan dosyanın gereği görüşülüp aşağıdaki karar verilmiştir.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ :
Davacılar vekili dava dilekçesi ile özetle; 05.02.2018 günü… yönetimindeki …. plakalı kamyon, Çumra ilçesi, Çatalhüyük caddesi ile Mevlana Caddesinin kesiştiği kavşakta nizami olarak dönüş yapmak üzere olan müteveffa… . yönetimindeki … plakalı aracı yaklaşık 90-95 km hızla geçmek isterken çarptığını ve… …’nın ölümüne neden olduğunu, taraflar arasındaki Konya .. ATM … E. – …K. Sayılı davada sürücü…, hem geçiş yasağı, hem de hız limiti kurallarına uymadığı için %75 oranında kusurlu bulunduğunu, davalı… ve .. …Ltd.Şti. yönünden hukuk davasının kesinleştiğini, diğer taraftan, kaza ile ilgili olarak Çumra ASCM …. E. Sayılı dosyada da İstanbul ATK Trafik İhtisas Kurulu’ndan rapor alındığı, sürücü olarak… asli kusurlu bulunarak cezalandırılmasına karar verildiğini ve bu kararın da kesinleştiğini, destek… …’nın vefatı nedeniyle eşi ve çocukları için Konya .. ATM … E. – …K sayılı dosya ile açmış oldukları destekten yoksun kalmaya dayalı maddi tazminat davasının bilirkişi incelemesinde, müteveffa desteğin eşi, çocukları yanında annesi müvekkil … için 143.312,85 TL, babası … için 110.228,48 TL destek kaybı saptandığını, dosyada.. ve …maddi tazminat yönünden taraf olmadığı için bu kişilerle ilgili hüküm kurulmadığını, ancak, kesinleşen karara göre davacı müvekkillerinin hak sahibi olduğunun da kesinleştiğinden ve gerek müracaatları gerekse arabuluculuk aşamasında anlaşma ve ödeme olmadığı için, işbu davanın açılmasının gerekli olduğunu, bu nedenlerle davanın belirsiz alacak davası olarak görülmesini, davacı … için 143.312,85 TL destekten yoksun kalma tazminatının …. Sigorta A.Ş. ….. Sigorta) yönünden 25.05.2022 tarihinden başlayacak faizi ile birlikte ve 23.882,46 TL ile sınırlı olarak, davalılardan… ve …. Ltd. Şti. Yönünden olay tarihi olan 08.02.2018 tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte alacak miktarının tamamından müştereken ve müteselsilen sorumlu olmak üzere, …Sigorta Şirketi yönünden 08.02.2018 tarihinden itibaren başlayacak avans faizi ile birlikte ZMMS miktarı olan 23.882,46 TL dışındaki miktar üzerinden diğer davalılarla birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile müvekkillerine verilmesini, (Bu sigorta şirketinin sorumluluğu sınırsızdır), davacı … için 110.228,48 TL destekten yoksun kalma tazminatının …. Sigorta A.Ş. (… Sigorta) yönünden 25.05.2022 tarihinden başlayacak faizi ile birlikte ve 18.369,10 TL ile sınırlı olarak, davalılardan… ve …. Ltd. Şti. yönünden olay tarihi olan 08.02.2018 tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte alacak miktarının tamamından müştereken ve müteselsilen sorumlu olmak üzere, …Sigorta Şirketi yönünden 08.02.2018 tarihinden itibaren başlayacak avans faizi ile birlikte ZMMS miktarı olan 18.369,10 TL dışındaki miktar üzerinden diğer davalılarla birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile müvekkillerine verilmesini, (Bu sigorta şirketinin sorumluluğu sınırsızdır) yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak taraflarına verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …. Sigorta şirketi vekili cevap dilekçesi ile özetle; Dava konusu kazanın gerçekleşmesi akabinde müvekkili şirkete başvuru yapılması neticesinde… …’nın vefatı nedeniyle davacı tarafa 03.08.2018 ve 30.11.2022 tarihlerinde olmak üzere toplamda 191.611,31-TL tazminat ödemesi yapıldığını, müvekkili şirketin başkaca sorumluluğu kalmadığından huzurdaki davanın reddinin gerektiğini, mahkememizce resen nazara alınacak nedenler ışığında, tüm yasal hakları saklı kalmak kaydıyla, öncelikle görevsizlik kararı verilmesini, görevsizlik kararı verilmemesi halinde yetkisizlik kararı verilerek dosyanın İstanbul Asliye Ticaret Mahkemelerine gönderilmesini, davanın müvekkili şirkete yapılması zorunlu başvuru yapılmaması nedeniyle usulden reddini, Adli Tıp Kurumu Trafik İhtisas Dairesinden kusur raporu aldırılmasını, davacı tarafın delillerin tebliği ile dek esasa cevap verme hakları saklı tutmak kaydıyla, müvekkili şirketin sorumluluğunun tespiti açısından davacıların destekten yoksunluk zararlarının olup olmadığına davacı tarafça ispatını, davacı tarafın gerçek destekten yoksun kalma zararının tespiti için hazine listesinde yer alan aktüerden rapor alınmasını, temerrüte düşmemiş müvekkili şirket aleyhine yargılama giderine, faize, ve vekalet ücretine karar verilememesini karar verilmesi halinde müvekkili şirketin sorumlu olduğu azami poliçe teminat limiti ve sigortalı araç sürücüsünün kusur oranı dikkate alınarak yargılama giderine, faize ve vekalet ücretine hükmolunmasını reddedilen kısım için yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya hükmolunmasını, davaya yönelik tüm beyanlarının dikkate alınmak suretiyle müvekkili şirketin sorumluluğunun tespiti açısından davacının gerçekten de zararları olup olmadığının davacı tarafça ispatı gerektiğinden davasını ispat edemeyen davacının davasının öncelikle görevsizlik kararı verilmesini mahkemenin görevli olduğuna karar verilmesi halinde yetkisizlik kararı verilmesini, mahkememiz aksi kanaatte ise esastan reddini, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini, aksi takdirde hesaplanacak olan tazminat tutarından dilekçelerinde belirtilen indirim sebepleri göz önüne alınarak indirim uygulanmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …Anonim Şirketi vekili cevap dilekçesi ile özetle; …plakalı aracın müvekkili şirket tarafından 14.4.2017-2018 tarihleri arasında geçerli olmak üzere … no.lu İhtiyari Mali Mesuliyet Sigorta Poliçesi ile sigortalandığını, davayı kabul anlamına gelmemekle birlikte müvekkili Şirketin Sorumluluğu Trafik Poliçesindeki limitler ve sigortalı araca atfedilebilecek kusur ile sınırlı olduğunu, ancak dava konusu kazanın meydana geliş biçimi yönünden müvekkili sigortalısı araca atfedilen kusurun kabulünün mümkün olmadığını, bu nedenlerle mahkemece resen tespit edilecek sebeplerle tarafların kusur oranının, müteveffanın müterafik kusurunun tespitiyle tazminattan uygun oranda indirim yapılmasını, kusur durumu ve zararın tespiti için bilirkişi incelemesi yapılmasını, herhalde haksız ve mesnetsiz davanın reddi ile yargılama gideri vekalet ücreti ve dava masraflarının davacı yana yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
İlk derece mahkemesinin kararı ile; “Yukarıda yapılan açıklamalar, amir kanun hükümleri, Yüksek Mahkeme içtihatları ve tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde: Trafik kazası neticesinde meydana gelen zarardan en geniş anlamda sorumlu kişiler 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunumuzun 49 ve devamı maddeleri gereğince kaza sebebiyet veren araç sürücüsü ile 2918 Sayılı Kanunun 3/1 ve 85/1 maddeleri gereğince araç işletenidir. Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortacısı ise işletene düşen hukuki sorumluluğu belirli limitler dahilinde üstlenmekte, sorumluluğu bu limitlerin azami miktarı kadar olmaktadır. İhtiyari Mali Mesuliyet Sigortacısı ise işletene düşen hukuki sorumluluğun ZMM Sigortacısı tarafından üstlenilen azami limitin aşılması halinde yine belirli limitler dahilinde sorumluluğunu üstlenmektedir. Yukarıda detayı verilen T.C. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 27/10/2022 Tarih ve 2021/(17)4-954 Esas-2022/1403 Karar sayılı ilamında da ifade edildiği üzere bir başka anlatımla sigortacının sorumluluğu işletenin sorumluluğu ile sınırlıdır. İşletenin, 2918 Sayılı Kanunun 85/1 maddesine göre bir zarardan sorumlu tutulamadığı hallerde sigortacının da o zarardan sorumlu tutma imkânı bulunmamaktadır. Keza işletenin sorumluluğunu ortadan kaldıran KTK’nın 86. maddesinde sayılan şartların bulunması durumunda işleten ile birlikte sigortacıda sorumluluktan kurtulacaktır. Bu açıklamalardan hareketle ZMM Sigortacısı ve İMM Sigortacısının sorumluluklarının, işletenin sorumluluğunun bulunduğu hallerde var olduğunun kabulü sonucu ortaya çıkmaktadır. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunumuzun 166/1 maddesi gereğince müteselsil borçlulukta, borçlulardan birisinin ifa veya takasla borcun tamamını veya bir kısmını sona erdirmesi halinde bu oranda diğer borçlular da borçtan kurtulmuş olacaktır. Nitekim yukarıda detayı verilen T.C. Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin 10/04/2008 Tarih ve 2007/8400 Esas-2008/5005 Karar sayılı ilamında da ifade edildiği üzere alacaklı, diğerlerinin zararına olarak borçlulardan birinin vaziyetini iyileştirdiği takdirde bu fiilin sonuçlarına şahsen katlanmak durumundadır. Eldeki davamızda davacı vekilinin 31/03/2023 Tarihli Feragat Dilekçesinin incelenmesinde “İMM Sigortacısı davalı …A.Ş ile haricen anlaştıklarını, bu sebeple İMM Sigortacısı ile sigortalı araç maliki davalı … … Ltd. Şti ile araç sürücüsü… hakkında açmış oldukları davalarından feragat ettiklerini” ifade etmiştir. Davacı vekilinin feragat dilekçesinin incelenmesinde en geniş anlamda sorumlu olan işleten ve sürücü hakkında açmış oldukları davalarından feragat ederken herhangi bir kısıtlama getirmediği açıkça anlaşılmaktadır. Bu sebeple davacı vekilinin feragatinin İMM Sigortacısının ZMM Sigortasını aşan miktar yönüyle sınırlı olduğunun kabulü mümkün değildir. Buradan hareketle davacılar eldeki davada müteselsil sorumlulardan en geniş anlamdaki sorumlular araç işleteni ve araç sürücüsü hakkında açmış oldukları davalarından feragat ettiklerinden sorumluluğu işletenin hukuki sorumluluğuna bağlı olan ZMM sigortacısının da bu feragatten faydalanarak sorumluluktan kurtulduğuna kanaat edilmekle Davacıların açmış olduğu davalarının 6100 sayılı HMK m. 311/1 maddesi gereğince her bir davalı yönüyle ayrı ayrı feragat nedeniyle reddine karar verilerek Mahkememizde oluşan vicdani kanaatin tezahürü olarak aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
Davacıların açmış olduğu davalarının 6100 sayılı HMK m. 311/1 maddesi gereğince HER BİR DAVALI YÖNÜYLE AYRI AYRI FERAGAT NEDENİYLE REDDİNE” şeklinde hükmün kurulduğu anlaşılmıştır.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacılar … ve … vekili sunduğu istinaf başvuru dilekçesinde özetle; aralarında ihtiyari dava arkadaşlığı olan müşterek ve müteselsil sorumlulardan, davalı …. Sigorta A.Ş. dışındaki davalılar yönünden feragat ettiklerini belirttiklerini, davalı sigorta şirketi yönünden ise davanın devam ettiğini açıkça beyan ettiklerini, davalılardan …. Sigorta A.Ş. ZMMS kapsamında, …Sigorta Şirketi ise ZMMS kapsamı dışındaki zararlardan sorumlu olup, …Sigorta ZMMS dışındaki tazminatı ödemiş olup, ZMMS kapsamındaki tazminat yönünden, sürücü ve araç maliki ile …Sigorta tarafından herhangi bir ödeme yapılmadığını, müteselsil sorumluluğun söz konusu olması halinde, sorumlulardan biri veya birkaçının yaptığı ödemenin, diğer sorumlulara da sirayet edeceğini, ancak ödenmeyen kısım yönünden sorumluluğun devam edeceğini, dava konusu olayda, …. Sigorta A.Ş. ZMMS’den dolayı, …Sigorta da ZMMS dışındaki zararlardan (İMMS) sorumlu olduğundan ve yaptığı ödeme ZMMS’yi kapsamadığından, davalı …. Sigorta A.Ş.’nin sorumluluğunun devam ettiğini, ZMMS kapsamında taraflarına herhangi bir ödeme yapılmadığından …. Sigorta A.Ş. yönünden davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken aksi yönde kurulan hükmün usul, yasa ve yerleşik içtihatlara açıkça aykırı olduğunu, tüm bu nedenlerle istinaf başvurularının kabulü ile yerel mahkeme kararının kaldırılmasına, davacı … için 28.882,46 TL, davacı … için 18.369,10 TL tazminatın 25.05.2022 tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı …. Sigorta A.Ş.’den alınarak müvekkillerine verilmesine, yargılama gideri ve avukatlık ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE :
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341 ve devamı maddeleri uyarınca ve özellikle istinaf incelemesinin kapsamının öngörüldüğü 355. maddeye göre re’sen gözetilecek kamu düzenine aykırılık halleri dışında istinaf incelemesi istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır.
Dava; ölümlü trafik kazası nedeniyle destekten yoksun kalma ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Dava, trafik kazası sonucu oluşan maluliyet nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Feragat, HUMK’nın 91. maddesinde (6100 sayılı HMK m. 307) belirtildiği üzere iki taraftan birinin (davacının) talep sonucundan vazgeçmesidir. Davasından feragat eden davacı, bununla, dava dilekçesinin talep sonucu bölümünde istemiş olduğu, haktan kısmen veya tamamen vazgeçmektedir. Davadan feragat, davacının mahkemeye karşı yaptığı tek taraflı bir irade beyanı ile olur ve tamamlanır. Feragatin geçerliliği için, bunun davalı tarafından kabul edilmesine veya feragate muvafakat etmesine gerek yoktur. Feragat sözlü yapılabileceği gibi yazılı olarak da yapılabilir. Ancak feragat beyanının açık olması ve davacının beyanından onun gerçek amacının davadan feragat etmek olduğunun açıkça anlaşılması gerekir.
Somut olayda çift taraflı kaza nedeniyle hayatını kaybeden … plakalı araç sürücüsü… …’nın yakınları olan davacıların açtığı davada ….plakalı araç sürücüsü, işleteni, ZMMS sigortacısı (…. Sİgorta)ile iMMS sigortacısı …Sigorta’dan tazminat talep ettikleri, yargılama devam ederken davacı vekili ZMMS dışındaki zararın …Sigorta tarafından karşılandığından bahisle …Sigorta şirketi ile araç sürücüsü ve işleteni hakkındaki davadan feragat ettikleri, ancak ZMMS sigortacısı hakkındaki taleplerinin devam ettiğini ileri sürmüştür.
Zarara sebebiyet veren sürücü, işleten ve ZMSS 818 sayılı BK.’nun 51. maddesi (6098 sayılı TBK. md. 61) gereğince maddi zarardan müteselsilen sorumlu olup, davada davacı tarafından talep olunan maddi tazminatın tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili talep edilmiştir. Davacı yan vekilinin müteselsil borçlulardan bir kısmı hakkındaki davadan ve alacak haklarından feragat etmiş olması, 6098 sayılı TBK’nın 166 vd. maddeleri (818 sayılı BK m. 147) çerçevesinde diğer müteselsil borçlu davalıya da sirayet eder.
Borçlar Kanunu’nun, müteselsil sorumlulukta borçluların iç ilişkilerini düzenleyen hükümleri gereğince, müteselsil borçlulardan biri alacaklıya borcu ödediği takdirde, diğer müteselsil borçlulara rücu hakkı bulunmaktadır (m.146). Diğerlerine rücu hakkına sahip olan borçlulardan her biri, ifa ettiği miktar oranında alacaklının haklarına halef olur. Alacaklı diğerlerinin zararına olarak borçlulardan birinin durumunu iyileştirirse, bunun sonuçlarına katlanır (m.147).
Davacı tazminat alacağı kalmasına rağmen davalı işleten ve sürücü yönünden davadan feragat ederek, bu davalının durumunu iyileştirirken diğer müteselsil borçlu konumundaki sigorta şirketini iç ve dış ilişkideki durumunu ağırlaştırmıştır. Şu halde, Mahkemece BK’nın 147. maddesi (TBK md. 168) ile Yargıtay İBK’nın 11/04/1940 gün – 70 sayılı ve YHGK’nun 21/11/1981 gün- 1981/2-551 sayılı kararları uyarınca davalı işleten ve sürücü hakkında davadan ve davaya konu alacak hakkından feragatin, müteselsilen zarardan sorumlu olduğu iddia edilen diğer davalı ZMMS sigorta şirketine sirayet edeceği ve bu davalının da feragatten yararlanacağı anlaşılmakla tüm davalılar yönünden feragat nedeniyle davanın reddine karar verilmesinde isabetsizlik bulunmadığından davacı vekilinin istinaf talebinin reddi gerekir. (Nitekim Yargıtay 4. HD’nin 2020/3410 esas 2021/140 karar, 17. HD’nin 2014/19508 esas 2017/2442 karar sayılı ilamı,)
Bu halde, kamu düzeni ve istinaf sebepleri çerçevesinde; dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön ile kamu düzenine aykırılık hallerinin bulunmamasına; dosya kapsamındaki bilgi, belge ve toplanan deliller değerlendirilip ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkeme kararında usul ve esas yönünden yasaya aykırılığın olmamasına göre davacılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığından davacılar … ve … vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nun 353/1-b-1 maddesi gereği ESASTAN REDDİNE,
2-Davacı tarafça yatırılan harç yeterli olduğundan yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına
Dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda HMK’nun 361 maddesi gereğince kararın taraflara tebliğ tarihinden itibaren İKİ HAFTA içinde temyiz yolu açık olmak üzere OYBİRLİĞİ ile karar verildi.15/11/2023
Başkan
e-imzalı
Üye
e-imzalı
Üye
e-imzalı
Katip
e-imzalı
Bu evrak 5070 sayılı Yasa kapsamında elektronik imza ile imzalanmıştır.