Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. KONYA BAM 3. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No:
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO :
KARAR NO :
KARAR TARİHİ : 17/10/2023
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA …… ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR TARİHİ : 30/03/2023
NUMARASI : ………. Esas ………. Karar
DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALILAR : 1-)
VEKİLİ
: 2-)
VEKİLLERİ :
DAVA : Tazminat (Ziraat Sigortası Kaynaklı)
İSTİNAF KARAR TARİHİ : 17/10/2023
İSTİNAF KARAR YAZIM TARİHİ : 17/10/2023
Yukarıda bilgileri yazılı mahkemece verilen karara ilişkin istinaf talebi üzerine mahkemece dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderildiğinden yapılan ön inceleme ve incelemeyle heyete tevdi olunan dosyanın gereği görüşülüp aşağıdaki karar verilmiştir.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin tarımsal faaliyetler yürüterek gelir elde ettiğini, müvekkilinin bu kapsamda arazilerini davalı şirkete sigortalatmak sureti ile güvence altına aldığını, müvekkilinin tarım faaliyeti yürüttüğü araziler için …………….’ye …………., ……….., ………….., …………, ……….., …………, …………… poliçe numaraları ile köy bazlı kuraklık verim sigortası poliçesi yaptırdığını, müvekkilinin geçtiğimiz hasat döneminde Konya ili ……… ilçesi Merkez ……….. Köyü ……. Ada ….. Parsel numaralı taşınmaza yeşil mercimek, ……… ilçesi Merkez …….. Köyü ……. Ada…… Parsel numaralı taşınmazda kırmızı mercimek, Konya ili ………. ilçesi Merkez ………….. Köyü …….. Ada ………. Parsel numaralı taşınmazda kırmızı mercimek, Konya ili…….. ilçesi Merkez ………… Köyü ……… Ada …… Parsel numaralı taşınmazda yeşil mercimek, Konya ili …….. ilçesi Merkez-…….. Köyü ….. Ada …. Parsel numaralı taşınmazda kırmızı mercimek, Konya ili …….. ilçesi Merkez …….. Köyü …… Ada….. Parsel numaralı taşınmaza kırmızı mercimek, Konya ili …….. ilçesi Merkez-………. Köyü …… Ada……. Parsel numaralı taşınmaza kırmızı mercimek ekmiş ancak kuraklık sebebi ile hiçbir mahsul elde edemediğini, bu hususun tespiti açısından …….. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin …….. D. İş sayılı dosyası ile tespiti yaptırıldığını, delil tespitinde müvekkilinin maddi zararının …….. Ada …. Parsel numaralı taşınmaz açısından 30.870,00 TL , ……. Ada ….. Parsel numaralı taşınmaz açısından 26.230,79 TL , …… Ada ….. Parsel numaralı taşınmaz açısından 27.406,49 TL , ….. Ada …… Parsel numaralı taşınmaz açısından 56.889,00 TL , …… Ada ….. Parsel numaralı taşınmaz açısından 29.735,84 TL , …….. Ada …. Parsel numaralı taşınmaz açısından 7.785,69 TL ,…… Ada …….Parsel numaralı taşınmaz açısından 24.590,22 TL olup toplamda 203.508,03-TL maddi zarar tespiti yapıldığını, davalılarca müvekkiline 53.775,49 TL kısmi ödeme yapıldığını, bu ödeme mahsup edilerek bakiye maddi zararının 149.732,54 TL olduğunu, bu nedenlerle haklı davalarının kabulü ile 149.732,54-TL maddi tazminatın 25/10/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile ve ayrıca …….. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin ……. D. İş sayılı dosyasında yapılan masraf olan 860,00-TL’nin kanuni faizi ile birlikte müvekkiline ödenmesini, yargılama gideri ile vekalet ücretinin davalılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı………… vekili cevap dilekçesinde özetle; Davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmesini, davacının dayandığı ve dosyaya giren tüm yazılı delillerin taraflarına tebliğini, sigortacılık kanunu gereği müvekkili kuruma başvuru şartının gerçekleşmediğini, başvuru aşamasında sunulması gereken zorunlu evrakların sunulmadığını, söz konusu evrakların müvekkili şirkete sunulmadan değerlendirme yapılmasının mümkün olmadığını, davacının müvekkili şirkete ihbar yükümlülüğünü usulüne uygun yerine getirmediğini, yapılan harcamaların sorumlusunun müvekkili şirket olmadığını, müvekkili şirketin temerrüde düşmediğini, kabul manasına gelmemek kaydıyla davacının zararın artmasında kusuru bulunması halinde hesaplanacak tazminatın müterafik kusur tenzili gerektiğini, bu hususun araştırılması gerektiğini, sigorta şirketinin yalnızca gerçek zararı karşılamakla mükellef olduğunu, davacının dava konusu kaza sebebiyle elde ettiği gelir ve tazminatın mahsubunun gerektiğini, kabul anlamına gelememek kaydıyla müvekkili şirketin faiz sorumluluğunun dava tarihinden itibaren yasal faiz olarak kabul edilmesi gerektiğini, davacı tarafın taleplerinin oldukça fahiş olduğunu, herhangi bir hukuki dayanağının olmadığını, bu nedenlerle haksız ve mesnetsiz davanın usulden ve esastan reddini, yargılama gideri ile vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı………. vekili cevap dilekçesinde özetle; 24 Kasım 2020 tarih ve 31315 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Tarım Sigortaları Havuzu Tarafından 2021 Yılında Kapsama Alınacak Riskler, Ürünler ve Bölgeler ile Prim Desteği Oranlarına İlişkin Cumhurbaşkanı kararı uyarınca “ Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortasıyla; tarım alanlarında üretimi yapılan buğday, arpa, çavdar, yulaf, tritikale, nohut, kırmızı mercimek ve yeşil mercimek ürünleri ile bu ürünlerin sertifikalı tohumluk ürünlerinde dolu paketi dışındaki; kuraklık, don, sıcak, rüzgar, sıcak hava dalgası, aşırı nem, aşırı yağış risklerinden kaynaklı verim azalışları, ilgili genel şartlar ile tarife ve talimatlar kapsamında; Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı çiftçilerin, özlük ürün ve arazi bilgileri dikkate alınarak teminat altına alınmakta olduğu, Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortasında, köyün eşik verim değeri, köyün ortalama veriminin yüzde 70’i alınarak belirlenmekte olduğunu, köyün ortalama verimi, ürün bazında TÜİK tarafından ilan edilen son 7 yıldaki en yüksek 5 yılın ortalaması baz alınarak hesaplanan verimi ifade ettiğini, Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartları B.3. maddesi uyarınca verim tespitleri Tarım Sigortaları Havuzu tarafından belirlenen referans parsellerde gerçekleştirildiğini, Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Köy Bazlı Kuraklık verim Sigortası Genel Şartları uyarınca hasar tazminatlarında referans parsellerde tarım sigortaları havuzu eksperinin belirlediği verimin esas alındığını, tarım sigortaları havuzu adına görevlendirilen ekperlerin yaptığı tespitler dışında yapılacak verim tespitlerinin dikkate alınmadığı, 2021 üretim yılında Konya ili, …….. ilçesi, Merkez- …….. Köyünde ekili kırmızı ve yeşil mercimek ürününde gerçekleşen verim değerlerinin eşik verim değerinden düşük olduğu tespit edildiğinden tahakkuk eden hasar tazminatının ödendiğini, ilgili köylerde yapılan incelemeler, alınan örnekler ve gerçekleşen ortalama verim hesabına mesnet değerlerin eksper raporlarında belirtildiğini, yapılan incelemeler tarih ve koordinat bilgisi içeren fotoğraflarla kayıt altına alındığını, birçok kez belirtildiği üzere bu sigorta sözleşmesiyle parsel bazlı teminat verilmemekte, genel şartlar ve poliçede belirtilen hesaplama yöntemleri ile hesaplanan köy üretimi üzerinden belirli oranlarla teminat sağlandığını, Emsal nitelikteki Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 2020/1701 E. 2021/363 K. 25.02.2021 tarihli kararıyla yerel mahkeme kararının kaldırılmasına ve davanın reddine yönelik olarak yeniden karar verildiğini, Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 2020/2062 E., 2021/5307 K. Sayılı ve 22/06/2021 tarihli ilamı ile lehe bozma kararı verildiğini; Kararda her ne kadar davacı 2018 yılında meydana gelen kuraklık nedeniyle tazminat isteminde bulunmuş ise de gerek taraflar arasında imzalanan poliçe hükümleri gerekse poliçenin atıfta bulunduğu Genel Şartlar tarafları bağlayıcı nitelikte olup poliçe ve Genel Şartlar uyarınca tazminat hesabında esas alınacak olan ilçenin gerçekleşen verim ortalamasının her yıl hasat döneminde Tarım Sigortaları Havuzu tarafından belirlenen referans parsellerde yapılan tespitler sonucunda belirleneceği, bu durumda Tarsim verilerine göre Kızıltepe ilçesinde 2018 yılında kuru tarım şekilde ekimi yapılan buğday ürünü yönünden ilçenin gerçekleşen verim ortalaması 300 kg olarak belirlendiği, poliçede belirlenen ve 266 kg olan ilçe eşik verim değerinin üzerinde kaldığından davacının tazminat talep etme hakkının bulunmadığı anlaşılmış olup mahkemece bu husus göz önüne alınarak davanın reddine karar verilmesi gerekirken İlçe Tarım Müdürlüğünün verileri esas alınarak tazminat hesabı yapılması ve yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmesi yerinde görülmemiştir şeklinde değerlendirme yapıldığı ifade edilmiş, yukarıda izahı yapılan tüm bu nedenlerle de huzurda açılan haksız davanın reddi, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesi talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
İlk Derece Mahkemesince verilen kararda özetle; “Mahkememizce yapılan yargılama ve değerlendirmede, davacı vekilince davalılar aleyhine açılan işbu davada davacının davalılara arazilerini sigorta ettirmesi ve işbu sigorta neticesi düzenlenen 7 adet poliçe ile köy bazlı kuraklık verim sigortası yaptırmış olması ve akabinde meydana gelen kuraklık nedeniyle ürünlerin zarara uğraması sonucu davacı yanca davalılardan bakiye alacak talep edilmiş, dosya kül halinde değerlendirildiğinde, alınan rapor, poliçe şartları ve dosya kapsamına göre davacının zararının poliçe şartları mucibince ödendiği, bakiye herhangi bir alacağının kalmadığı anlaşılmakla açılan davanın reddine ilişkin olarak aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.” şeklinde davacının davasının reddine dair hükmün kurulduğu anlaşılmıştır.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili sunduğu istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Yerel Mahkemece verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, davalılarca müvekkiline yapılan ödeme ve değişik iş dosyasındaki zarar arasındaki farkın irdelenmesi gereken bir husus iken yerel mahkemece çelişkinin giderilmeden sonuca gidilmesinin kabul edilir olmadığını, müvekkilinin uğradığı gerçek zararın ilk rapor ile hesaplandığını, sonradan alınan rapor ile sigorta şirketinden yapılan cüzi sigorta hukukunun mantığına aykırılık teşkil eden ödemenin yeterli kabul edilmesinin kabul edilebilir olmadığını beyan ederek Yerel Mahkemece verilen kararın ortadan kaldırılması ile davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE :
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341 ve devamı maddeleri uyarınca ve özellikle istinaf incelemesinin kapsamının öngörüldüğü 355. maddeye göre re’sen gözetilecek kamu düzenine aykırılık halleri dışında istinaf incelemesi istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır.
Dava, Devlet Destekli İlçe Bazlı Kuraklık Verim Sigorta poliçesinden kaynaklanan maddi tazminat istemine ilişkindir.
Uyuşmazlık, davacının iddia ettiği zararının sigorta poliçesi kapsamında olup olmadığı, bu kapsamda kalmakta ise tazminat hesabının hangi verilere göre yapılması gerektiği noktalarında toplanmaktadır.
Taraflar arasında düzenlenen poliçenin ”Tazminat Hesabı ” başlıklı kısmında, tazminat ödemesinde, söz konusu ilçeye ait ilgili yılda Tarım Sigortaları Havuzu tarafından belirlenen gerçekleşen verim ortalaması ile ilçenin eşik verim değeri arasındaki farkın baz alınacağı, ilgili yıl için ilçenin gerçekleşen verim ortalamasının, ilçenin eşik verim değerinin altında kalması durumunda ilçede bulunan tüm sigortalı üreticilerin tazminat almaya hak kazanacağı, ilçenin gerçekleşen verim ortalamasının ilçenin eşik verim değerine eşit veya üzerinde olması durumunda ise ilçede bulunan sigortalı üreticilere herhangi bir tazminat ödemesi yapılmayacağı, tazminat tutarının, ilçenin geçekleşen verim ortalaması ile ilçenin eşik verim değeri arasındaki farkın, poliçede belirtilen ekili alanın ve ürün birim fiyatının çarpılmasıyla bulunacağının hüküm altına alındığı görülmektedir.
Poliçede atıf yapılan Devlet Destekli İlçe Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartları’nın B.3 maddesinde, ilçenin gerçekleşen verim ortalamasının belirlenmesi amacıyla her yıl hasat döneminde Tarım Sigortaları Havuzu tarafından belirlenen referans parsellerde verim tespiti yapılacağı, B.4/1 maddesinde, tazminat hesabında ilçenin gerçekleşen verim ortalaması ile ilçenin eşik verim değeri arasındaki farkın baz alınacağı, B.4/2 maddesinde ise ilgili yıl için gerçekleşen verim ortalamasının, ilçenin eşik verim değerinin altında kalması durumunda ilçede bulunan tüm sigortalı üreticiler tazminat alamaya hak kazanacağı, ilçenin gerçekleşen verim ortalamasının, ilçenin eşik verim değerine eşit veya üzerinde olması durumunda ise ilçede bulunan sigortalı üreticilere herhangi bir tazminat ödemesi yapılmayacağı düzenlemelerine yer verilmiştir.
Bilirkişiler tarafından düzenlenen 10/01/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle;
Dava konusu sigorta poliçelerinin hazırlanması ve ekspertiz raporlarının tanziminin Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartlar, tarife ve talimatlarına uygun olarak düzenlendiği, ödenmesi gereken tazminatlar hesap edilmiş ve ………., ………, …………, ……….., …….., ……….. ve ………. nolu sigorta poliçeleri için toplamda 2,27- TL fazla tazminat ödemesinin olduğu ve davacının bakiye alacak talebinin yerinde olmadığı, …….. Sulh Hukuk Mahkemesi ………. D.İş dosyasında mevcut bilirkişi raporunun keşif zaptı doğrultusunda ancak gözlem ve tespitleri doğrultusunda kanaatine dayalı olarak poliçelerin eki olan Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartları 2021 ile Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Tarife ve Talimatları 2021 de belirtilen hususlar dikkate alınmadan parsel bazlı olarak hazırlandığı, değişik iş dosyasındaki tazminat hesabının yukarıda zikredilen poliçe, genel şartlar, tarife ve talimatlara uygun olmadığının tespit edildiği rapor edilmiştir.
Mahkemece yapılan yargılama ve değerlendirmede, davacı vekilince davalılar aleyhine açılan işbu davada davacının davalılara arazilerini sigorta ettirmesi ve işbu sigorta neticesi düzenlenen 7 adet poliçe ile köy bazlı kuraklık verim sigortası yaptırmış olması ve akabinde meydana gelen kuraklık nedeniyle ürünlerin zarara uğraması sonucu davacı yanca davalılardan bakiye alacak talep edildiği, dosyada alınan rapor, poliçe şartları ve dosya kapsamına göre davacının zararının poliçe şartları gereğince ödendiği, bakiye herhangi bir alacağının kalmadığı anlaşılmakla açılan davanın reddine karar verilmesi doğrudur.
Bu halde, Dosya içeriğine, toplanan delillere, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenle, özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, vakıa mahkemesi hakiminin objektif, dosyadaki verilerle çelişmeyen tespitlerine ve uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarına ve hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayanağı maddî delillere göre, HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf sebepleriyle sınırlı olarak ve resen kamu düzeni yönünden yapılan inceleme sonucu, ilk derece mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı kanaatine varılarak,
Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereği esas yönünden reddine dair aşağıdaki hükmün kurulmasına karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığından davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nun 353/1-b-1 maddesi gereği ESASTAN REDDİNE,
2-Davacı tarafından alınması gereken 269,85 TL harçtan istinaf aşamasında yatırılan 179,90 TL’nin mahsubu ile bakiye 89,95 TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından istinaf aşamasında yapılan masrafların davacı üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda HMK’nun 361 maddesi gereğince kararın taraflara tebliğ tarihinden itibaren İKİ HAFTA içinde temyiz yolu açık olmak üzere OYBİRLİĞİ ile karar verildi.17/10/2023
Başkan
e-imzalı
Üye
e-imzalı
Üye
e-imzalı
Katip
e-imzalı
Bu evrak 5070 sayılı Yasa kapsamında elektronik imza ile imzalanmıştır.