Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. KONYA BAM … HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No:
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
… HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO :
KARAR NO :
KARAR TARİHİ : 20/12/2022
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR TARİHİ : 08/09/2022
NUMARASI : … Esas … Karar
DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLLERİ :
DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
İSTİNAF KARAR TARİHİ : 20/12/2022
İSTİNAF KARAR YAZIM TARİHİ : 21/12/2022
Yukarıda bilgileri yazılı mahkemece verilen karara ilişkin istinaf talebi üzerine mahkemece dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderildiğinden yapılan ön inceleme ve incelemeyle heyete tevdi olunan dosyanın gereği görüşülüp aşağıdaki karar verilmiştir.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 23/06/2019 saat 02:15 sıralarında, Sürücüsü … sevk ve idaresindeki … plakalı aracın tarihinde içinde …, …. ve …’nında bulunduğu yolcularla birlikte Cahar Dudayev Bulvarı bölünmüş yol üzerinden Bostanlı istikametinden Çiğli istikametine seyir halindeyken yolun sol tarafına doğru virajlı kısmından geçiş yaparken sürücü …‘in direksiyon hakimiyetini kaybetmesi sonucu sağ tarafa doğru yönelerek taşat yolundan çıkıp kaldırım üzerinden geçerek aracın ön kısımları ile no:47 sayılı yerde faaliyet gösteren Karşıyaka Bilim Müzesi otopark girişi güvenlik kulübesinin köşe kısımlarına çarpması sonucu araç sürücüsü ve sağ ön koltukta oturan yolcu …‘ın araçtan savrularak kaldırım üzerine kulübe önüne düşmüş ve orada vefat ettiğini, müteveffanın olayda kusursuz olduğunu, bu kazanın oluşumunda Müteveffa … ile birlikte vefat eden …. plakalı aracın sevk ve idaresinde bulunan … asli ve tam kusurludur. Karşıyaka Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … Esas … Karar nolu ilamıyla Kazada ölen ….’in süratli bir şekilde sevk ederek Bilim Müzesi yanındaki virayı alamayarak yoldan çıkarak güvenlik kulübesinin duvarına hızla çarptığını, olay sonucunda kendisi ile birlikte yanında oturan arkadaşı …’ın ölümüne, nişanlısı … ve …’un eşi …’ın yaralanmalarına sebebiyet verdiği, olaya sürücü …’in kendi dikkatsizliği nedeniyle asli ve tam kusurlu olarak sebebiyet verdiği, kazanın meydana gelmesinde başkaca kimseye atfi kabir kusur bulunmadığı, aracın sürücüsü olup aynı zamanda şüpheli konumunda olan ….’in ölmüş olduğu da gözetilip dava açılamayacağından olay hakkında kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiğini, meydana gelen trafik kazasında hayatını kaybeden …’ın ölümü üzerine oğlu müvekkil … müteveffadan gördüğü maddi destekten yoksun kaldığını, bu nedenlerle fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla müteveffanın ölümü nedeniyle müvekkilin destekten yoksun kalma tazminatı olarak HMK 107 madde gereği bilirkişiden rapor geldikten sonra artırılmak üzere 100,00 TL Maddi Tazminatın davalıdan temerrüde düştüğü tarih itibariyle yasal faiziyle tahsiline (sigorta şirketi sigorta poliçesi miktarı ile sınırlı olmak üzere), yargılama gideri ve ücreti vekaletin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya konu … plakalı araç 28.04.2019 tanzim tarihli …. numaralı Zorunlu Mali Sorumluluk Poliçesi ile teminat altına alındığını, işbu dava ile; müvekkil şirkette sigorta teminatı altına alınmış aracın karıştığı kaza neticesinde vefat eden şahsın ailesi tarafından maddi tazminat talep edildiğini, davacının talepleri haksız ve mesnetsiz olup açılan bu davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
İlk derece mahkemesinin kararı ile; “İşbu dava; destekten yoksun kalma nedeniyle maddi tazminat davasıdır.
Davacı vekili, davalı bünyesinde ZMSS kapsamında sigortalı olan aracın kaza yapması sonucu davacının babası mütevveffa … vefat ettiğinden toplam destekten yoksun kalma tazminatının temerrüt tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsilini talep etmiştir.
Mahkememizce kazaya karışan davalı … Sigorta bünyesinde ve … plakalı aracın ZMSS bulunduğu, müteveffanın kazaya karışan araçta yolcu olduğu anlaşılmıştır.
İstanbul Adli Tıp Kurumu Trafik İhtisas Dairesinin 27/08/2021 tarihli kusur raporunda; Müteveffa sürücü …’in %100 (yüzde yüz) oranında kusurlu olduğu tespit edilmiştir. Alınan kusur raporu ayrıntılı, gerekçeli ve olayın akışına uygun olduğundan mahkememizce esas alınmıştır.
Destekten yoksun kalma tazminatının konusu, desteğin yitirilmesi nedeniyle yoksun kalınan zarardır. Buradaki amaç, destekten yoksun kalanların desteğin ölümünden önceki yaşamlarındaki sosyal ve ekonomik durumlarının korunmasıdır.
Mahkememizce 17/02/2022 tarihli karar ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ve neticeten 56.967,70 TL tazminatın tahsiline karar verilmiş olup, ilgili karar Konya Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesinin …. Esas … Karar sayılı ilamı ile kaldırılmış ve ilgili kaldırma kararına uygun şekilde Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası celp edilmiş ve dosya yeniden bilirkişiye tevdii edilmiş, neticeten düzenlenen 28/07/2022 tarihli aktüerya bilirkişi raporunda müteveffa …’ın vefatı nedeniyle oğlu olan davacı … ‘ın 49.416,00 TL destekten yoksun kalma zararının olduğu tespit edilmiş olup, Ayrıntılı, gerekçeli, denetlenebilir bilirkişi raporu mahkememizce yargılamaya esas alınmıştır.
Davacılar vekilince ilk olarak 03/03/2020 tarihli aktüerya raporu dikkate alınmak suretiyle 05/11/2021 tarihinde bedel artırım dilekçesi sunulmuş; asgari ücret tarifesindeki değişiklik nedeniyle yeniden düzenlettirilen 06/01/2022 tarihli aktüerya raporuna göre davacı vekili bu kez 15/01/2022 tarihli ıslah dilekçesi ile davayı ıslah ettiğini beyan etmiştir.
Ayrıntıları Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 2016/19844 Esas 2019/8286 Karar sayılı ilamında açıklandığı üzere; “… belirsiz alacak davasında davacı, alacağın tam ve kesin olarak belirlenmesinden sonra HMK’nın 107. Maddesine göre bir kez alacağını artırabilir. Ayrıca davasını HMK’nın 176 ve devamı maddelerine göre bir kez de davayı ıslah edebilir…” şekildeki yerleşik içtihatlar nazara alınarak daha evvel bir kez davasında bedel arttırım talebinde bulunan davacı vekilinin yapılan usuli işlemler nedeniyle bir kez de davasını ıslah etmesinde usuli olarak herhangi bir sakınca bulunmadığı takdir ve kanaatine varılmıştır.
Dosya arasına alınan Karşıyaka CBS … Soruşturma sayılı dosya içerisindeki 08/08/2019 tarihli İzmir Adli Tıp Grup Başkanlığı raporunda; dava konusu olayda araç sürücüsü olan …’in yapılan otopsi muayenesinde vücudunda ethonol bulunduğu tespit edilmiş ve dava dışı mağdure … ve …’ın ifadelerinde müteveffanında aralarında olduğu arkadaş grubu ile birer şişe bira içtiklerini, akabinde müteveffa ….’in yönetimindeki araca bindiklerini ve seyir halindeyken aracın aşırı hız nedeniyle direksiyon hakimiyetinin kaybedildiğini ve savrularak duvara çarptıklarını, sürücü … ve davacının babası olan …’un araçtan dışarı fırladıklarını beyan etmişlerdir. İlgili ceza dosyasındaki beyanlar ve diğer deliller nazara alındığında, davacının babası olan müteveffa …’ın alkollü olduğunu bildiği sürücünün aracına binerek müterafik kusurlu olduğu ve yine ilgili dosyadaki delillerden taraflar arasındaki arkadaşlık ilişkisine binaen müteveffanın araçta bulunduğu ve karşılıksız olarak araçta yolculuk yaptığından hatır taşıması olduğu anlaşılmıştır.
İzah edilen hususlar nedeniyle tüm dosya muhtevası birlikte değerlendirildiğinde; 23/06/2019 tarihinde gerçekleşen trafik kazası neticesi vefat eden …’ın hayatını kaybetmesi nedeniyle, yargılamaya esas alınan 28/07/2022 tarihli aktüerya bilirkişi raporuna göre hesaplanan ve müteveffanın desteğinden yoksun kalan davacı … için 49.416,00 TL destekten yoksun kalma tazminat miktarından sırasıyla yerleşik Yargıtay içtihatları da nazara alınarak %20 oranında hatır taşıması ve % 20 oranında müterafik kusur indirimi yapılarak neticeten; 31.626,24 TL tazminatın davalı Sigorta Şirketinden temerrüt tarihi olan 20/12/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ve teminat limiti ile sınırlı olmak üzere alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Tespit edilen toplam tazminat bedeli üzerinden mahkememizce yapılan tespitler nazara alınarak takdiren %20 oranında ayrı ayrı hatır taşımacılığı ve müterafik kusur indirimi yapıldığından bu husus yargılama gideri ve vekalet ücretine dair davalı lehine herhangi bir hak kazandırmayacağından yalnızca davacı vekilinin 15/01/2022 tarihli ıslah dilekçesi ile mahkememizce kabul edilen 49.416,00 TL tazminat miktarı arasındaki bedele ilişkin olarak kabul – ret oranı yapılmış, yargılama giderleri ve vekalet ücretine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Davanın KISMEN KABULÜ, KISMEN REDDİ İLE;
49.416,00 TL tazminat bedelinden, sırasıyla; %20 müterafik kusur ve %20 hatır taşıması indirimi yapılarak hesap edilen 31.626,24 TL tazminatın davalıdan temerrüt tarihi olan 20/12/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ( poliçe limiti dahilinde ve tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla) tahsili ile davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin taleplerin REDDİNE” şeklinde hükmün kurulduğu anlaşılmıştır.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili sunduğu istinaf başvuru dilekçesinde özetle; destekten yoksun kalma tazminatı hesaplamasının müvekkilinin 18 yaşına kadar yapılmış olmasının hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğunu, Yargıtay içtihatlarında erkek çocuklar için yüksek öğrenim görmekte ya da görme ihtimali varsa 25 yaşına kadar destek göreceğinin kabul edildiğini, bir çocuğun 18 yaşından sonra anne babasından destek görmeyeceğinin kabulünün ülke gerçekleri ile de bağdaşmadığını, ülkedeki yüksek öğrenim kurumlarının çokluğu, yüksek öğrenim görenlerin fazlalılığı, hatta yüksek öğrenim kurumlarını kazanabilmek için baraj puanı uygulaması gibi uygulamaların kaldırılarak girişlerin kolaylaştırıldığı, kardeşi için yüksek öğrenim göreceği kabul edilerek 25 yaşına kadar destek göreceği şeklinde hesaplama yapılması karşısında müvekkili için de 25 yaşına kadar destekten yoksun kalma tazminatının hesaplanması gerektiğini, müvekkili …’ın kardeşi … için yüksek öğrenim göreceği kabul edilerek 25 yaşına kadar hesaplama yapılmış ve bu şekilde karar verilerek dosya kesinleşmiş iken müvekkili yönünden yüksek öğrenim göremeyeceği kabul edilerek yapılan hesaplamanın açıkça eşitlik ilkesine aykırı olduğu gibi hak ve adalet duyguları ile de bağdaşmadığını, müvekkilinin kendisinden küçük olan kardeşi … için Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas ve … Karar sayılı kesinleşmiş ilamında …’nın 25 yaşına kadar destek göreceği kabul edilerek karar verildiğini, dava konusu kazanın meydana gelmesinde müvekkilinin babası müteveffanın hiçbir kusuru bulunmadığı halde müterafik kusur indirimi yapılmasının usul ve yasaya aykırı olduğunu, Yerel mahkemece maddi tazminat miktarı üzerinden ayrıca hatır taşıması indirimi yapılmasının da hatalı olduğunu, hiçbir şekilde hatır taşıması ve müterafik kusur indirimini kabul anlamına gelmemekle birlikte yapılan indirim oranının olayın oluş şekline ve hakkaniyete göre oldukça fazla olup bu nedenle de Yerel Mahkeme kararının kaldırılması gerektiğini, dosya kapsamında yapılan aktüer hesaplamada müvekkili lehine tespit edilen maddi tazminat miktarının da oldukça düşük olup müvekkilinin, babası müteveffadan gördüğü ve yaşasa idi göreceği maddi desteği karşılamaktan çok uzak olduğunu, tüm bu nedenlerle Yerel Mahkeme kararının müvekkili aleyhine olan hükümler yönünden istinaf incelemesinden geçirilerek kaldırılmasına ve istinaf talepleri doğrultusunda yeniden bir karar verilmesine, bu mümkün değilse yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Konya … Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE :
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341 ve devamı maddeleri uyarınca ve özellikle istinaf incelemesinin kapsamının öngörüldüğü 355. maddeye göre re’sen gözetilecek kamu düzenine aykırılık halleri dışında istinaf incelemesi istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır.
İlk derece mahkemesince verilen ilk karara ilişkin olarak Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile KONYA … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ 17/02/2022 tarih … Esas … Karar ;sayılı dosyasında verilen kararının eksik araştırma nedeniyle HMK.m.353/1-a/6 hükmü uyarınca KALDIRILMASINA, karar verilmiş olduğu anlaşılmıştır.
Dava; ölümlü trafik kazası nedeniyle destekten yoksun kalma istemine ilişkindir.
1-Hesap raporuna ilişkin itirazın incelenmesinde:
Yargıtay yerleşik uygulamasına göre; erkek çocuklar için 18 yaş, kız çocukları için ise 22 yaşa kadar destek tazminatı hakkı ve hesaplanması kabul edilmektedir. Eğitim ve öğretimin devamı halinde ise bu süre 25 yaş ile sınırlıdır. Yani çocuklarda kız veya erkek olmalarına, yüksek öğrenim yapıp yapmamalarına göre, farklı süreler kabul edilmektedir. Bunun dışında esasen çalışmaya başlama yaşı olarak rüşt yaşı olan 18 yaş esas alınmaktadır. (Bkz. YARGITAY 17. Hukuk Dairesinin 2015/19049 ESAS, 2018/11280 KARAR sayılı ilamı ile aynı dairenin 2015/8764 ESAS, 2018/3810 KARAR sayılı ilamı)
Buna göre, davacı küçüğün kaza zamanında ilkokul döneminde ve okul dönemi dışında olmaları nedeniyle üniversitede eğitim görmedikleri anlaşıldığından, yukarıdaki ilkeye göre desteklik sürelerinin aktüer raporunda nazara alınması gerektiğinden; dairemiz kaldırma kararı doğrultusunda rapor alınmış olup davacı vekili Karşıyaka Asliye ticaret mahkemesinde alınan raporun 25 yaş esa alınarak yapıldığı iddiasında bulunmuş isede bu mahkemede alınan dosyada da dairemiz görüşüne uygun rapor alındığı anlaşlmakla itirazın reddi gerekmiitir.
2-Hatır taşıması indirimi yapılmasına ilişkin itirazın incelenmesinde:
Davacı tarafın hatır taşımasına yönelik de itirazı bulunmaktadır. 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 87. Maddesine göre “Yaralanan veya ölen kişi, hatır için karşılıksız taşınmakta ise veya motorlu araç, yaralanan veya ölen kişiye hatır için karşılıksız verilmiş bulunuyorsa, işletenin veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin sorumluluğu ve motorlu aracın maliki ile işleteni arasındaki ilişkide araca gelen zararlardan dolayı sorumluluk, genel hükümlere tabidir.” esası kabul edilmiştir. Hatır taşıması bir kimseyi ücretsiz olarak ve bir karşılık almadan ve bir yararı bulunmadan taşıma halidir. Yani hatır için taşımada, taşımanın karşılıksız olması veya alınan karşılığın önemsiz olması gerekir. Taşıma, işletenin veya sürücünün değil taşınanın yararına olmalıdır. Hatır taşımaları bir menfaat karşılığı olmadığından, bu gibi taşımalarda BK.nın 51. maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay içtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır. Müteveffa ile sürücünün yakın arkadaş olmaları ve taşımanın hatır taşıması kapsamında olduğu da sabit olduğundan, mahkeme tarafından kabul edilen %20 hatır taşıması indirimi de oluşa ve yerleşik Yargıtay içtihatlarına uygun bulunarak, davacı tarafın bu yöndeki itirazları da kabul edilmemiştir. (YARGITAY 17. Hukuk Dairesi 2016/17865 E 2019/7355 K)
3- Müterafik kusur itirazının incelenmesinde:
Genel adli muayene raporunda sürücü alkollü olduğu belirtilmiştir. Kaza sırasında sürücünün alkollü olduğu sabittir.
Dosya içindeki tüm kayıtlar, tanık beyanları birlikte değerlendirildiğinde; müteveffa ile sürücünün çok yakın arkadaş oldukları, olay günü de beraber içtikleri ve içkili şekilde kaza yapan araca bindikleri sabittir. Müteveffanın, aracın sürücüsünün alkollü olduğunu, hatta ne derecede alkollü olduğunu bilmemesi mümkün değildir. Olayın oluş şekli itibari ile müteveffa, kaza yapan aracın sürücüsünün alkol durumunu bilerek binmiştir ve bu durum kendisi açısından BK 52.maddeye göre müterafik kusur oluşturmaktadır.
Davaya konu olan olayda, davacıların murisinin aracın sağ ön koltuğunda oturduğu, künt kafa ve genel vücut travmasına bağlı olarak vefat ettiği; kaza tespit tutanağı, otopsi tutanağı, ekli savcılık dosyasındaki ifade tutanakları ve tüm dosya kapsamından anlaşılmaktadır.
Ölüm nedeni itibari ile emniyet kemeri takılmadığı ve emniyet kemerinin takılmamasının zararın artmasına etkisi olduğu sabit olmakla, bu eylemin de BK 52.maddeye göre müterafik kusur sayılması gerekmektedir. Ancak aynı olay nedeni ile birden fazla müterafik kusur durumu bulunsa dahi her bir müterafik kusur için ayrı ayrı indirim yapılamayacağı gibi, Yargıtayın yerleşik uygulamasına göre, B.K. 52.madde uyarınca müterafik kusuru indirimi oranı %20’yi geçemeyecektir. Somut olayda müteveffa ile sürücünün beraber alkol almışlardır. Yapılan ölçüme göre alkollü olan sürücünün aracına alkollü olduğunu bilerek ve emniyet kemeri takmaksızın binen müteveffanın müterafik kusurlu olduğu sabit olup, mahkeme tarafından, iki ayrı müterafik kusur için kabul edilen %20 indirim oranı da oluşa uygundur.
Alkollü sürücünün aracına bilerek ve isteyerek binilmesinden ve emniyet kemeri takılmamasından dolayı %20 müterafik kusur indirimi ardından %20 hatır taşıması indirimi yapılması yerinde olup itirazın reddi gerekmiştir.
Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereği esas yönünden reddine dair aşağıdaki hükmün kurulmasına karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığından davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nun 353/1-b-1 maddesi gereği ESASTAN REDDİNE,
2-Davacı tarafça yatırılan harç yeterli olduğundan yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
5-HMK’nın 359/3. fıkra gereği kararın tebliği ile 302/5. fıkrası gereği harç tahsil müzekkeresi yazılması ve tebliğ işlemlerinin İLK DERECE MAHKEMESİ tarafından yapılmasına,
Dair, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 362. maddesi gereğince; (107.090,00) Türk Lirasını geçmeyen davalara ilişkin kararlar hakkında temyiz yoluna başvurulamayacağından miktar itibari ile KESİN olmak üzere dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda oy birliği ile karar verildi. 21/12/2022
Başkan
e-imzalı
Üye
e-imzalı
Üye
e-imzalı
Katip
e-imzalı
Bu evrak 5070 sayılı Yasa kapsamında elektronik imza ile imzalanmıştır.