Emsal Mahkeme Kararı Konya Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2022/1871 E. 2022/2038 K. 06.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA BAM … HUKUK DAİRESİ
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
… HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : …
KARAR NO : …
KARAR TARİHİ : 06/10/2022

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 07/04/2022
NUMARASI : … Esas … Karar

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. … – …
DAVALI : … – … …
VEKİLİ : Av. … – …
DAVA : Alacak (Emanet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ : 06/10/2022
İSTİNAF KARAR YAZIM TARİHİ : 07/10/2022
Yukarıda bilgileri yazılı mahkemece verilen karara ilişkin istinaf talebi üzerine mahkemece dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderildiğinden yapılan ön inceleme ve incelemeyle heyete tevdi olunan dosyanın gereği görüşülüp aşağıdaki karar verilmiştir.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı şirket tarafından, şüpheli … hakkında nitelikli dolandırıcılık isnadıyla kamu davası açılması ve müvekkili şirkete ait olan ve … Tır Garajı içerisinde bulunan … plakalı dorse içerisindeki 72 adet kamyon dingiline tedbir konulması için şikayette bulunulduğunu ve bu şikayet doğrultusunda Konya Cumhuriyet Başsavcılığı Hazırlık Bürosu’nun … Soruşturma sayılı dosyası ile tahkikat sürecinde müvekkili şirkete ait 72 adet … marka kamyon dingiline tedbir konulmuş olduğunu, savcılık soruşturma dosyası kapsamında 16/10/2018 tarih ve … sayılı yazı ile bahsi geçen malların polisler ve müşteki tarafından alınarak resmi yedi emin yerine müşteki şirket yetkilisi …’e teslim edildiğini, bu hususun 18/09/2018 tarihli tutanak ile sabit olduğunu, malların …’e ait işyerinde yaklaşık 2 ay kadar kalmış olduğunu, ancak bu işlemin usul ve yasaya aykırı olduğunu, malların zarar görmesi ve değiştirilmesi ihtimali nedeniyle bir resmi yediemine teslim edilmesi gerektiği yönündeki talepleri sonucunda, savcılık tarafından verilen karar sonucu söz konusu malların muhafaza ve tedbir amaçlı olarak müşteki …’ün fabrikasından alınmak için gelindiğinde, malların ayrı vaziyette istiflenmiş olduğunun, dingillerin sayı ve seri numaraları kontrol edildiğinde bazı parça ve elemanların eksik olduğunun görüldüğünü, bu durum …’e sorulduğunda muhafaza sırasında parçaların zarar görmemesi amacıyla dingil üzerinde bulunması gereken makas, cırcır ve bunlara ait bağlantı elemanlarını dingil üzerinden söktüklerini ve bu parçaları ayrı olarak olması gereken sayıda paketli olarak teslim edeceklerini söylediğini, bunun da 20.11.2018 tarihli tutanak ile sabit olduğunu, bu tutanağın müşteki/yediemin olan … tarafından teslim alınan mallarının söküldüğünün, parçalarının değiştirildiğinin, sökülen bağlantı parçaları yerine başkaca paketli mallar verildiğinin delili olduğunu, hukuken baştan itibaren tarafsız adli bir yedieminde olması gerekirken 2 ay süresince müştekinin elinde bulunan malların yediemin sıfatına ve görevine aykırı olarak kullanıldığının, tek parça olan montajlı olan dingillerin tüm bağlantı elemanlarının sökülerek parçalara ayrılmış olduğunun sabit olduğunu ve dava konusu malların bu haliyle 20.11.2018 tarihinde Adalet Bakanlığı tarafından izinli resmi yediemin olan … adına … ‘a teslim edilmiş olduğunu, yaklaşık 1 yıl sonra Konya Cumhuriyet Başsavcılığınca … no ile yürütülen soruşturmada 04.11.2019 tarihinde … sayılı karar ile hukuki ihtilaf nedeniyle müvekkili ile diğer şüpheli ve şüpheliler hakkında kamu adına kovuşturmaya yer olmadığına ve müvekkili şirkete ait tedbir yoluyla muhafaza altına alınan 72 adet kamyon dingilinin müvekkili şirkete teslimine karar verilmiş ve kararın kesinleşmiş olduğunu, yedieminde bulunan malları teslim almadan önce zarar/ziyan, yoksun kalınan kâr, malların son halinin tespiti için Konya … S.H.M.’nin … D.İş sayılı dosyasından alınan raporda müvekkili şirketin 17.066,00 TL maddi zararının olduğu tespit ve kanaatinin belirtilmiş olduğunu, bu raporda dingiller üzerinde makasların montajlı konumda olmadığının, fren cırcırlarının dingiller üzerinde olmadığının, dingillerin emniyet pimlerinin takılı olmadığının, keçelerin takılı olmadığının, bilyalarda yağın olmadığının, kapak orginlerinin olmadığının, 19 dingile ait 36 fren kampanasının değişmiş olduğunun tespit edilmiş olduğunu, raporda belirtildiği üzere müvekkiline ait malların tahrif edilmiş, parçalarının sökülmüş ve zarar verilmiş olduğunun aşikar olduğunu, bu nedenle 20.11.2018 tarihi itibariyle oluşan 17.066,00 TL maddi zararın davalıdan tahsiline karar verilmesi gerektiğini, Konya … S.H.M.’nin … D.İş sayılı dosyasındaki tespit için yapılan dava masrafı, keşif ve yolluk giderleri olmak üzere toplam 3.444,00 TL masrafın da dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep ettiklerini, yapılan şikayet nedeniyle davalı şirket yetkilisi … hakkında iddianame düzenlenerek Konya … Asl.Ceza M.’nin … E. sayılı dosyasından Güveni Kötüye Kullanma suçu nedeniyle kamu davası açılmış ve davanın halen derdest olduğunu, Konya … Noterliği’nin 04.09.2019 tarih ve … sayılı ihtarnamesi ile davalı tarafa, uğradıkları ve uğrayacakları zarar ve ziyanlar için tazminat davası açılacağı ihtarının yapılmış olduğunu, dava açılmadan önce hukuki uyuşmazlıklarda dava şartı olan ve başvurulan arabuluculuk müessesesinden de bir sonuç alınamamış olduğunu, Konya … S.H.M.’nin … D. İş dosyasından düzenlenen Bilirkişi Heyeti Raporu doğrultusunda müvekkiline ait mallara davalının emaneti altında iken vermiş olduğu zarar, değiştirme, tahrif etme gibi eylemleri sonucu oluşan 17.066,00 TL’nin 20.11.2018 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, Konya … S.H.M.’nin … D. İş dosyasındaki tespit için yapılmak zorunda kalınan 3.440,00 TL masrafın da dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ve avukatlık ücretlerinin de davalı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, duruşmada da bu beyanlarını tekrar etmiştir.
Davalı tarafa usulüne uygun olarak davetiye tebliğ edilmiş, davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket tarafından dava dışı … Şti.’ne 2018 yılı Mayıs-Eylül ayları arasında 120 adet dingil ve dingil montajı için kullanılan ürünlerin teslim edilmiş olduğunu, teslim edilen ürünlerin bir kısmının Konya’da açık kamyon garajında açık alanda bulunduğu yönünde haberlerin müvekkili şirket yetkililerine ulaşması üzerine, alınan çeklerin bedellerinin tahsili için müracaat edilmiş ve şirketlerin paravan şirketler olduğunun tespit edilmiş olduğunu, bunun üzerine de açık alanda bulunan bu ürünlerin tespiti ve yediemine teslimi için Konya Cumhuriyet Başsavcılığı’na dolandırıcılık nedeniyle suç ihbarında bulunduklarını, Konya Cumhuriyet Savcılığı’nın … Soruşturma sayılı dosyasından verilen karar gereğince kolluk kuvvetlerinin refakatinde … Tır Parkı isimli kamyon garajına gidilerek 72 adet dingilin müvekkili şirketin yetkilisi …’e yediemin olarak teslim edilmiş olduğunu, ürünlerin teslimi sırasında park görevlisinin teslimi yapılan ürünlerin 14.09.2018 tarihinde … isimli şahıs tarafından getirildiğini …” beyan etmiş olduğunu, kolluk kuvvetleri tarafından tutulan 18.09.2018 tarihli “Tutanak” başlıklı belge içeriğine göre ürünlerin açık alanda biri … plakalı, diğeri ise plakasız iki adet dorse üzerinde yüklü olduğunun zabıt altına alınmış olduğunu, müvekkili şirket yetkilisine 18/09/2018 tarihinde teslim edilen mallar ile ilgili tutanağın içeriği incelendiği zaman; müvekkili şirket yetkilisine yediemin olarak teslim edilen ürünlerin sadece adet olarak ve ürünler üzerindeki kapaklarda yazan isim belirtilmek suretiyle teslim edilmiş olduğunu, yani ürünlerin tam veya eksik olup olmadığının belirtilmediğinin görülmekte olduğunu, aleyhine suç duyurusunda bulundukları dava dışı … Şti. yetkilisi …ın soruşturma aşamasında vermiş olduğu ifadesinde; “Söz konusu ürünlerin şirket müdürü …’un müşteki şirketten almış olduğu ve satmak için beklettiği malzemeler olduğunu” beyan etmiş olduğunu, dava konusu malların mülkiyetinin davacı şirkete ait olmadığını, zira; 18.09.2018 tarihli tutanak içeriğine göre malları …Tır Parkı’na …isimli şahsın bırakmış olduğunu, malları davacı şirketin bıraktığına dair hiçbir bilgi ya da belgenin olmadığını, malları Tır Parkına bırakan …’in davacı şirketin ortağı ya da çalışanı olmadığını, … . Şti. yetkilisi …ın ifadesine göre malların kendi şirketine ait mallar olup satmak için Tır Parkında bekletilen mallar olduğunu, mallar menkul mal hükmünde olup davacı şirketin yedinde bulunduran olmadığını, üzerinde seri numarası, markası dahi yazmayan sadece “Dingil” ibaresi bulunan faturalara istinaden davacı şirketin malların kendisine ait olduğunu iddia etmekte olduğunu, davacı şirketin öncelikle malların kendisine ait olduğunu ispat etmesinin gerektiğini, malların müvekkili şirket tarafından dava dışı … . Şti.’ne teslim edilmiş, oradan davacı şirket tarafından alınmış (ki …. Şti. yetkilisi …’ın beyanına göre mallar kendi şirketinin), davacı şirket tarafından alınırken hiçbir kontrol yapılmamış, İstanbul’dan Konya’ya nakledilmiş, 4 ay gibi bir zaman geçtikten sonra da Tır Parkından bulunan malların üzerinde hiçbir bilirkişi incelemesi dahi yapılmadan dış görünüşü ile adet sayısınca müvekkili şirkete teslim edilmiş ve yine müvekkili şirketten de hiçbir bilirkişi incelemesi yapılmadan adet olarak yüzeysel inceleme ile teslim alınmış olduğunu ifade ederek, haksız ve mesnetsiz davanın reddi ile yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
İlk derece mahkemesinin kararı ile; “Yapılan yargılama neticesinde davacı defterleri de incelenmek suretiyle bilirkişi heyetinden rapor alınmıştır. Sunulan 06/09/2021 tarihli raporda özetle; Davacı şirket ile dava dışı …Ltd. Şti. arasında ticari ilişki olduğu, bu ilişkinin 07/05/2018 tarihinde başladığı, dava dosyasına sunulan söz konusu faturaların ve ödeme belgelerinin davacı defterlerinde kayıtlı olduğu ve bu faturaların B formlarında da beyan edildiği, dava dışı … Şti.nin davacı şirkete düzenlemiş olduğu faturalarda dava konusu dingillerin seri numaraları ve markalarının yer almadığı, dolayısı ile faturalarda bulunan dingillerin davacının uhdesinde olup olmadığının mali yönden tespit edilemediği, teknik yönden ise Konya … Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyası ile yapılan tespitteki eksik olan parçaların parasal değerinin 17.066,00-TL olduğu ifade edilmiştir.
Akabinde davalı defterleri incelenmek suretiyle bilirkişiden rapor alınmıştır. Sunulan 04/01/2022 tarihli raporda özetle; Davalı şirket ile dava dışı … Şti. Arasında da ticari bir ilişki olduğu, 23/05/2018-05/09/2018 tarihleri arasında 5 adet fatura ile gerçekleşen bir alışverişin söz konusu olduğu, davalı şirket kayıtlarına göre 31/12/2018 tarihi itibarı ile dava dışı … Şti.nden davalının 623.908,50-TL alacaklı olduğu ifade edilmiştir.
Yukarıda da izah edildiği üzere davaya konu mallar davalı şirket yetkilisi …’den 20/11/2018 tarihinde teslim alındığında; 18/09/2018 tarihinde …’e teslim edilen 72 adet dingilin fabrika imalathanesi içerisinde ayrı bir vaziyette istiflenmiş olduğunun görüldüğü, dingillerin sayısı ve seri numaralarının kontrol edildiği, üzerinde bulunması gereken bazı bağlantı elemanlarının eksik olduğu, bu hususun yediemin …’e sorulması üzerine, muhafaza sırasında parçalarının zarar görmemesi amacıyla, dingil üzerinde bulunması gereken makas, cırcır ve bunlara ait bağlantı elemanlarını söktüklerini ve bu parçaları ayrı olarak olması gereken sayıda paketli olarak teslim edeceğini beyan etmiş ve 20/11/2018 tarihli tutanak imza altına alınmıştır.
Dolayısı ile söz konusu mallara zarar verildiği hem bahsi geçen 20/11/2018 tarihli tutanak, hem Konya … Sulh Hukuk Mahkemesinin …D.İş sayılı dosyası ile yapılan tespit, hem de sunulan 06/09/2021 tarihli rapor ile anlaşılmıştır. Öte yandan davacının dava dışı … Şti. ile ticari ilişkisinin 07/05/2018 tarihinde başladığı anlaşılmıştır. Başka bir ifade ile …Tır Parkı’nda el konulan malların teslim alındığı ve 18/09/2018 tarihinde …’e 72 adet dingilin teslim edildiği tarihte davacı ile dava dışı … Ltd. Şti arasında ticari ilişki zaten mevcuttur.
Davaya konu malların hem savcılık kararı ile davacıya teslimi, hem de davacı yanın ticari defterlerinde dava dışı … Şti arasında ticari alışverişin mevcut olması nedeniyle malların davacıya aidiyetine kanaat getirilmiştir. Kaldı ki davalı yan yargılama boyunca malların kendilerine aidiyeti hususunda herhangi bir iddiada da bulunmuş değildir. Dava dışı … Şti.’ne malların satıldığı ve bedelinin tahsil edilemediği ifade edilmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama ve değerlendirme neticesinde dosya kül halinde değerlendirildiğinde; Dosyadaki bilgi ve belgeler, Konya CBS … soruşturma sayılı dosyası, tutulan tutanaklar, Konya … Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyası ve mahkememizce alınan raporlar bir bütün olarak değerlendirildiğinde davacıya ait malların davalı şirket yetkilisine yedi emin olarak tevdiinden sonra zarar gördüğü, bu zarar miktarının 17.066,00-TL olarak tespit edildiği, malların davalı şirket yetkilisinden teslim alınma tarihi olan 20/11/2018 tarihi itibarı ile zayi olma olgusunun gerçekleştiği, ayrıca zarar gören malların tespiti ve zarar miktarının belirlenmesi için yapılan 3.344,00-TL ( Taleple bağlı kalınarak ) tespit masrafının da davalıdan alınarak davacıya verilmesi gerektiği kanaati ile aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.” şeklinde davacının davasının kabulü ile; 17.066,00-TL tazminatın 20/11/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte, 3.344,00-TL tespit masraf ve giderlerinin ise dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine dair hükmün kurulduğu anlaşılmıştır.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davalı vekili sunduğu istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Yerel Mahkemece yapılan yargılama esnasında mülkiyetin davacıya ait olduğu yönünde kesin bir kanaate varılmadığının gerekçeli kararda açıkça ifade edildiğini, mülkiyet konusunun kesinlik kazanmadan mevcut bir hasar bulunduğunun ve bu hasar bedelinden dolayı davacının alacaklı olduğundan bahisle mezkur kararın ittihazının hukuka aykırı olduğunu, Konya C.Savcılığı soruşturma dosyasından 20/11/2018 tarihinde teslim alınan dingiller üzerinde Konya … Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.iş esas sayılı dosyasından 13/12/2019 tarihinde tespit yaptırıldığını, yapılan tespit neticesinde sunulan bilirkişi heyet raporunda eksik olduğu belirtilen malzemelerin dingillerin dış kısmında değil iç kısmında mevcut eksiklikler olduğunun belirtildiğini, müvekkili şirket yetkilisine tesliminden 2 ay sonra tekrar teslim alınan … Yediemin Deposunda 13 ay kalan dingiller içerisindeki eksikliklerden müvekkili şirketin sorumlu olduğunun kabulü yönünde ittihaz edilen kararın hakkaniyete ve hukuka aykırı olduğunu, yargılama esnasında davacı tarafın davalı taraf ticari defterleri üzerinde mali yönden bilirkişi incelemesi yaptırıldığını, davacının ibraz ettiği faturaların incelendiğinde fatura içeriklerinde markası ve seri numarası dahi belirtilmeyen dingil kaydı bulunduğunu, mevcut fatura içeriklerinde davacı tarafın dava dışı … Şti.den toplam 54 adet dingil satın aldığının görüldüğünü, dava konusu olan dingil sayısının 72 adet olduğunu, davacı tarafın kendi sunduğu faturaların doğru kabul edilse dahi 18 adet dingilin maliki dahi olmadığını, yerel mahkemece bu konuda hiçbir inceleme yapılmadığını, bilirkişiler tarafından belirlenen bedele tespit tarihi olan tarihten itibaren değil müvekkili şirket yetkilisinden malları teslim alınan 20/11/2018 tarihinden itibaren avans faizi uygulanmasına karar verildiğini, faiz başlangıç tarihinin dosya kapsamına ve hukuka aykırı olduğunu, taraflar arasında ticari ilişkinin mevcut olmadığını, avans faizi ile tahsili yönündeki kararın hukuka aykırı olduğunu, yerel mahkemece yapılan yargılama esnasında talep edilen delillerin toplanmadığını, eksik inceleme ile savunma hakkının kısıtlanarak eksik inceleme ile karar ittihaz edildiğini beyan ederek Yerel Mahkemece verilen kararın ortadan kaldırılması ile davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE :
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341 ve devamı maddeleri uyarınca ve özellikle istinaf incelemesinin kapsamının öngörüldüğü 355. maddeye göre re’sen gözetilecek kamu düzenine aykırılık halleri dışında istinaf incelemesi istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır.
Gerek yürürlükten kaldırılan 818 sayılı Borçlar Kanununda gerekse 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununda ardiyecinin saklama borcu ile garaj (ve otopark) işletenin sorumluluğu farklı hükümlerde düzenlenmiştir. Garaj veya otopark işletenin sorumluluğunun şartları TBK m.579’da yer almaktadır. Kusursuz sorumluluk halini öngören TBK m.579, “Garaj, otopark ve benzeri yerleri işletenler, kendilerine bırakılan veya çalışanlarınca kabul edilen hayvan, at arabası, bunlara ait koşum ve benzeri eşya ile motorlu taşıt ve eklentilerinin yok olmasından, zarara uğramasından veya çalınmasından sorumludurlar. Ancak işletenler, zararın saklatan veya ziyaretçisi ya da beraberinde veya hizmetinde bulunan kimseye yükletilebilecek kusurdan, mücbir sebepten ya da eşyanın niteliğinden doğduğunu ispat etmekle, bu sorumluktan kurtulurlar. Ancak, garaj, otopark ve benzeri yerleri işletenlerin sorumluluğu, kendilerine veya çalışanlarına bir kusur yüklenmedikçe, saklananların her biri için alınan günlük saklama ücretinin on katını aşamaz. İşleten böyle bir sorumluluk üstlenmediğini veya sorumluluğu bu Kanunda gösterilmemiş olan bir koşula bağladığını, herhangi bir yolla ilan etse bile, sorumluluktan kurtulamaz” hükmünü taşımaktadır. Buna göre, sorumluluğun şartları, garaj veya otopark işletenin, bırakılan motorlu taşıt ve eklentilerinin kendisi veya çalışanları tarafından kabulü, bırakılan motorlu taşıt ve eklentisinin yok olması, zarara uğraması veya çalınmasıdır. Somut olayda davacı taşınırı bırakan, teslim eden kişi değildir.
818 sayılı BK’nın 463. (6098 sayılı TBK’nın 561.) maddesinde vedia sözleşmesi; “İda, bir akittir ki onunla müstevdi, müdi tarafından verilen şeyi kabul ve onu emin bir mahalde hıfzetmeği deruhte eder. Ücret şart edilmedikçe veya hal, müstevdiin ücrete intizarını icabetmedikçe müstevdi ücret istiyemez “ şeklinde tanımlanmıştır. Görüldüğü üzere vedia sözleşmesinin konusu taşınır bir maldır. Bu taşınır mal, misli bir mal olabileceği gibi misli olmayan bir mal da olabilir. Buna göre, vedia sözleşmesi; vedia alanın (saklayan) vedia veren (saklatan) tarafından verilen taşınırı kabul ve onu güvenli bir mahalde muhafaza etme yükümlülüğü altında olduğu ve sözleşmede ayrıca kararlaştırılmadığı takdirde vedia alanın herhangi bir ücret talep edemeyeceği sürekli bir sözleşmedir.
Vedia sözleşmesinde vedia alanın muhafaza borcu, bu sözleşmenin konusunu ve amacını oluşturmaktadır. Vedia alan, taşınırı, vedia verenin belirlediği yerde ve onun istediği şekilde muhafaza etmekle yükümlüdür. Bu husus sözleşmede açıkça belirtilmemişse, vedia alan taşınırı güvenli bir yerde ve değeriyle orantılı bir dikkat ve özenle muhafaza etmek zorundadır. Vedia sözleşmesinde muhafaza borcu mutlak nitelikte olup açıkça veya zımnen izin verilmedikçe, vedia alan tevdi edilen taşınırı kullanamaz veya üçüncü kişilere kullandıramaz.
Vedia alan kusursuz olduğunu ispat etmedikçe, taşınırı geri vermemekten veya kötü bir durumda geri vermekten doğan zararı tazmin etmek zorundadır. Zira burada 818 sayılı BK’nın 96. (6098 sayılı TBK’nın 112.) maddesinin uygulanacağı kuşkusuzdur. Başka bir deyişle geri verme vedia alanın kusuru sonucunda gerçekleşemiyorsa geri verme borcu yerine tazminat borcu geçecektir.
Üçüncü kişinin sözleşme konusu üzerinde ayni hak iddiasında bulunduğu durumlarda bile vedia alan geri verme borcunu saklatana karşı yerine getirecektir. Bunun tek istisnası sözleşme konusunun adli yoldan haczedilmesi ya da saklayana karşı istihkak davasının açılmasıdır; böyle durumlarda vedia alan, geri verme borcunu vedia verene karşı yerine getiremeyecek ve hacizden ya da istihkak davasından vedia vereni derhal bildirecektir.
Dava; davacıya ait malların yedi emin olarak bırakıldığı davalı yanca söz konusu mallara verilen zararın tazmini davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın davacıya ait olup kendisine muhafaza için bırakılan 72 adet kamyon dingilinin emanet altında iken zarar görmesi, değiştirilmesi, tahrif edilmesi nedeniyle oluşan zararın davalıdan tazmininin istenip istenemeyeceği hususunda olduğu anlaşılmıştır.
Konya CBS … soruşturma sayılı dosyasının yapılan incelemesinde; Dava dışı … Şti. yetkilisi … hakkında dolandırıcılık suçundan dolayı yapılan şikayet olduğu, ancak soruşturmada şüpheli olarak davacı ve başkaca kişilerin de yer aldığı, … Tır Parkı’nda bulunan plakasız dorse ve … plaka sayılı dorse içerisinde bulunan ve dava konusu da olan mallara ilişkin tedbir de talep edildiği, tedbiren malların yediemin olarak davalı şirket yetkilisine teslim edildiği, soruşturma neticesinde kovuşturmaya yer olmadığına ilişkin olarak karar verildiği, ayrıca kararda yediemin olarak davalı şirket yetkilisine teslim edilen dingillerin davacı şirkete teslimine yönelik olarak da karar verildiği anlaşılmaktadır
Konya … Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyasının yapılan incelemesinde ise; Davalı şirket yetkilisinden teslim alınıp resmi yedi emin deposuna götürülen davaya konu 72 adet dingile ilişkin tespitler olduğu, tespite konu dingiller üzerinde montajlı bulunmayan makaslar ve fren cırcırlarının dingiller üzerine montajlarının yapılması, dingil kampanaları içerisinde bulunmayan eksik parçaların takılması, bilyaların yağlanması için gerekli olan parasal değer ve işçilik tutarının 17.066,00-TL olduğunun tespit edildiği belirlenmiştir
Konya CBS … soruşturma sayılı dosyası gereği davaya konu mallar davalı şirket yetkilisi …’e savcılık talebi doğrultusunda 18/09/2018 tarihinde teslim edilmiştir. Bahsi geçen mallar davalı şirket yetkilisi …’den 20/11/2018 tarihinde alınarak aynı tarihte resmi yedi emin deposu olan … Yedi Emin Deposu sorumlusu …’a teslim edilmiştir.
Bahsi geçen mallar davalı şirket yetkilisi …’den 20/11/2018 tarihinde teslim alındığında; 18/09/2018 tarihinde …’e teslim edilen 72 adet dingilin fabrika imalathanesi içerisinde ayrı bir vaziyette istiflenmiş olduğunun görüldüğü, dingillerin sayısı ve seri numaralarının kontrol edildiği, üzerinde bulunması gereken bazı bağlantı elemanlarının eksik olduğu, bu durumun yediemin …’e sorulması üzerine, muhafaza sırasında parçaların zarar görmemesi amacıyla, dingil üzerinde bulunması gereken makas, cırcır ve bunlara ait bağlantı elemanlarını söktüklerini ve bu parçaları ayrı olarak olması gereken sayıda paketli olarak teslim edeceğini beyan ettiği anlaşılmış ve 20/11/2018 tarihli tutanak imza altına alınmıştır.
Yapılan yargılama neticesinde davacı defterleri de incelenmek suretiyle bilirkişi heyetinden rapor alınmıştır. Sunulan 06/09/2021 tarihli raporda özetle; Davacı şirket ile dava dışı … Şti. arasında ticari ilişki olduğu, bu ilişkinin 07/05/2018 tarihinde başladığı, dava dosyasına sunulan söz konusu faturaların ve ödeme belgelerinin davacı defterlerinde kayıtlı olduğu ve bu faturaların B formlarında da beyan edildiği, dava dışı … Şti.nin davacı şirkete düzenlemiş olduğu faturalarda dava konusu dingillerin seri numaraları ve markalarının yer almadığı, dolayısı ile faturalarda bulunan dingillerin davacının uhdesinde olup olmadığının mali yönden tespit edilemediği, teknik yönden ise Konya … Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyası ile yapılan tespitteki eksik olan parçaların parasal değerinin 17.066,00-TL olduğu ifade edilmiştir.
Akabinde davalı defterleri incelenmek suretiyle bilirkişiden rapor alınmıştır. Sunulan 04/01/2022 tarihli raporda özetle; Davalı şirket ile dava dışı … Ltd. Şti. Arasında da ticari bir ilişki olduğu, 23/05/2018-05/09/2018 tarihleri arasında 5 adet fatura ile gerçekleşen bir alışverişin söz konusu olduğu, davalı şirket kayıtlarına göre 31/12/2018 tarihi itibarı ile dava dışı … Şti.nden davalının 623.908,50-TL alacaklı olduğu ifade edilmiştir.
davaya konu mallar davalı şirket yetkilisi …’den 20/11/2018 tarihinde teslim alındığında; 18/09/2018 tarihinde …’e teslim edilen 72 adet dingilin fabrika imalathanesi içerisinde ayrı bir vaziyette istiflenmiş olduğunun görüldüğü, dingillerin sayısı ve seri numaralarının kontrol edildiği, üzerinde bulunması gereken bazı bağlantı elemanlarının eksik olduğu, bu hususun yediemin …’e sorulması üzerine, muhafaza sırasında parçalarının zarar görmemesi amacıyla, dingil üzerinde bulunması gereken makas, cırcır ve bunlara ait bağlantı elemanlarını söktüklerini ve bu parçaları ayrı olarak olması gereken sayıda paketli olarak teslim edeceğini beyan etmiş ve 20/11/2018 tarihli tutanak imza altına alınmıştır.
Dolayısı ile söz konusu mallara zarar verildiği hem bahsi geçen 20/11/2018 tarihli tutanak, hem Konya … Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyası ile yapılan tespit, hem de sunulan 06/09/2021 tarihli rapor ile anlaşılmıştır. Öte yandan davacının dava dışı … Şti. ile ticari ilişkisinin 07/05/2018 tarihinde başladığı anlaşılmıştır. Başka bir ifade ile … Tır Parkı’nda el konulan malların teslim alındığı ve 18/09/2018 tarihinde …’e 72 adet dingilin teslim edildiği tarihte davacı ile dava dışı … Ltd. Şti arasında ticari ilişki bulunduğu anlaşılmaktadır
Davaya konu malların hem savcılık kararı ile davacıya teslimi, hem de davacı yanın ticari defterlerinde dava dışı … Ltd. Şti arasında ticari alışverişin mevcut olması nedeniyle malların davacıya aidiyetine kanaat getirilmesi yerindedir. Kaldı ki davalı yan yargılama boyunca malların kendilerine aidiyeti hususunda herhangi bir iddiada da bulunmuş değildir. Dava dışı … Ltd. Şti.’ne malların satıldığı ve bedelinin tahsil edilemediği ifade edilmiştir.
Bu halde Konya … Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyası ve mahkemece alınan raporlar bir bütün olarak değerlendirildiğinde davacıya ait malların davalı şirket yetkilisine yedi emin olarak tevdiinden sonra zarar gördüğü, bu zarar miktarının 17.066,00-TL olarak tespit edildiği, malların davalı şirket yetkilisinden teslim alınma tarihi olan 20/11/2018 tarihi itibarı ile zayi olma olgusunun gerçekleştiği, ayrıca zarar gören malların tespiti ve zarar miktarının belirlenmesi için yapılan 3.344,00-TL (taleple bağlı kalınarak) tespit masrafının da davalıdan alınarak davacıya verilmesi kararı doğru olup itiraz yersizdir.
Haksız fiil tarihi olan 20/11/2018 tarihinden itibaren faiz işletilmesi ve avans faize karar verilmesi de yerindedir.
Bu halde, Dosya içeriğine, toplanan delillere, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenle, özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, vakıa mahkemesi hakiminin objektif, dosyadaki verilerle çelişmeyen tespitlerine ve uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarına ve hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayanağı maddî delillere göre, HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf sebepleriyle sınırlı olarak ve resen kamu düzeni yönünden yapılan inceleme sonucu, ilk derece mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı kanaatine varılarak,
Davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereği esas yönünden reddine dair aşağıdaki hükmün kurulmasına karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığından davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nun 353/1-b-1 maddesi gereği ESASTAN REDDİNE,
1-Alınması gereken 1.394,20 TL harçtan peşin alınan 348,55 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.045,65 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
2-Davalı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
3-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
4-HMK’nın 359/3. fıkra gereği kararın tebliği ile 302/5. fıkrası gereği harç tahsil müzekkeresi yazılması ve tebliğ işlemlerinin İLK DERECE MAHKEMESİ tarafından yapılmasına,
Dair, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 362. maddesi gereğince; (107.090,00) Türk Lirasını geçmeyen davalara ilişkin kararlar hakkında temyiz yoluna başvurulamayacağından miktar itibari ile KESİN olmak üzere dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda oy birliği ile karar verildi. 07/10/2022

… … … …
Başkan Üye Üye Katip
… … … …
E imza E imza E imza E imza

Bu evrak 5070 sayılı Yasa kapsamında elektronik imza ile imzalanmıştır.