Emsal Mahkeme Kararı Konya Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2021/896 E. 2021/1514 K. 18.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. KONYA BAM 3. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: … – …
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO :…
KARAR NO : …
KARAR TARİHİ : …

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : …
ÜYE : …
ÜYE : …
KATİP : …

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR TARİHİ : …
NUMARASI : … Esas … Karar

DAVACI :…
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : 1 -… ANONİM ŞİRKETİ –
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : 2 -…
DAVANIN KONUSU : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ : …
KARARIN YAZILMA TARİHİ : …

Yukarıda bilgileri yazılı mahkemece verilen karara ilişkin istinaf talebi üzerine mahkemece dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderildiğinden yapılan ön inceleme ve incelemeyle heyete tevdi olunan dosyanın gereği görüşülüp aşağıdaki karar verilmiştir.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ :
Davacı vekili 02/10/2019 tarihli dilekçesiyle; müvekkilinin maliki bulunduğu… plaka sayılı araç, müvekkilinin sevk ve idaresinde iken … tarihinde … istikametinden … takiben yolun en sol şeritte takip ettiği sırada … isimli ve … plakalı vasıta yolun sağında park halinde bulunan başka araçtan dolayı en sağ şeritten orta şeritte kamyon olmasına rağmen en sol şeride geçerek kaza meydana geldiğini, kazada müvekkilinin kusurunun olmadığını,… plakalı otomobil sürücüsü … ise tam kusurlu olduğunu beyan ederek, fazlala ilişkin dair tüm hakları saklı kalmak kaydıyla, … tarihinde meydana gelen trafik kazası neticesi müvekkiline ait … plaka sayılı araçta oluşan hasar için 8.500,00TL, olay nedeni ile araçta oluşan değer kaybı için 200,00 TL. maddi zararlarından şimdilik toplam 8.700,00 TL. maddi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı sigorta şirketinden sigorta poliçesi limiti ve kapsamı dahilinde davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin de davalılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Davalılardan … Sigorta AŞ vekilinin … tarihli davaya cevap dilekçesinde özetle ; öncelikle davacının müvekkili şirkete 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunun 97. Maddesi gereğince usulüne uygun bir başvuru yapılmadığını, müvekkili şirketinin adresinin Ümraniye/İstanbul olduğundan yetkili mahkemelerin İstanbul Anadolu mahkemeleri olduğunu, ayrıca husumet ve zamanaşımı itirazında bulunduklarını, müvekkili şirketin faizden sorumluluğunun sınırlı olduğunu, temerrütü söz konusu olmayan müvekkili şirket aleyhine ancak ve ancak dava tarihinden itibaren yasal faize hükmedilmesi gerektiğini, her türlü fazlaya ilişkin dava ve talep hakları saklı kalmak kaydıyla, yetki itirazının kabulünü, haksız ve mesnetsiz davanın reddini, yarılama gideri ve vekalet ücretinin de davacı üzerinde bırakılmasını istemiştir
Davalılardan … ‘e usulüne uygun dava dilekçesi ve ekleri tebliğ edilmiş, davalı süresinde davaya cevap vermemiş, duruşmalara katılmadığı gibi kendisini bir vekili ile de temsil ettirmemiştir.
İLK DERECE MAHKEME ÖZETİ :
Konya … Asliye Ticaret Mahkemesinin … tarih … Esas … Karar sayılı gerekçeli kararı ile; ” …İncelenen dosya kapsamı ve toplanan deliller bir bütün halinde değerlendirildiğinde; davacının maliki bulunduğu … plaka sayılı araç, davacının sevk ve idaresinde iken 01/06/2019 tarihinde … Caddesi istikametinden … Caddesine takiben yolun en sol şeritte takip ettiği sırada … isimli ve … plakalı vasıta yolun sağında park halinde bulunan başka araçtan dolayı en sağ şeritten orta şeritte kamyon olmasına rağmen en sol şeride geçerek kaza meydana geldiğini, kazada müvekkilinin kusurunun olmadığını,… plakalı otomobil sürücüsü … ise tam kusurlu olduğunu beyan ederek, fazlala ilişkin dair tüm hakları saklı kalmak kaydıyla, … tarihinde meydana gelen trafik kazası neticesi davacıya ait… plaka sayılı araçta oluşan hasar için 8.500,00TL, olay nedeni ile araçta oluşan değer kaybı için 200,00 TL. maddi zararlarından şimdilik toplam 8.700,00 TL. maddi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı sigorta şirketinden sigorta poliçesi limiti ve kapsamı dahilinde davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ettiği görülmekle,
TBK.49/1. maddesinde; “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür.” şeklinde, KTK.85. maddesinde;”Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar………….İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” şeklinde, KTK’nun 86/1.maddesinde;”İşleten veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibi, kendisinin veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilerin kusuru bulunmaksızın ve araçtaki bir bozukluk kazayı etkilemiş olmaksızın, kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya bir üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulur.” şeklinde, KTK’nun 91/1.maddesinde;”İşletenlerin, bu Kanunun 85 inci maddesinin birinci fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.” şeklinde, KTK’nun 92.maddesinde(6704 S.K. 4. Mad. İle değişiklik öncesi);”Aşağıdaki hususlar, zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamı dışındadırlar.a) İşletenin; bu Kanun uyarınca eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilere karşı yöneltebileceği talepler,b) İşletenin; eşinin, usul ve füruunun, kendisine evlat edinme ilişkisi ile bağlı olanların ve birlikte yaşadığı kardeşlerinin mallarına gelen zararlar nedeniyle ileri sürebilecekleri talepler,c) İşletenin; bu Kanun uyarınca sorumlu tutulmadığı şeye gelen zararlara ilişkin talepler, d) Bu Kanunun 105 inci maddesinin üçüncü fıkrasına göre zorunlu mali sorumluluk sigortasının teminatı altında yapılacak motorlu araç yarışlarındaki veya yarış denemelerindeki kazalardan doğan talepler,e) Motorlu araçta taşınan eşyanın uğrayacağı zararlar, f) Manevi tazminata ilişkin talepler.” şeklinde, KTK’nun 97.maddesinde(6704 S.K. 5. Mad. İle değişiklik öncesi);”Zarar gören, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde doğrudan doğruya sigortacıya karşı talepte bulunabileceği gibi dava da açabilir.” şeklinde, KTK’nun 99.maddesinde(6704 S.K. 6. Mad. İle değişiklik öncesi);” Sigortacılar, hak sahibinin kaza veya zarara ilişkin tespit tutanağını veya bilirkişi raporunu, sigortacının merkez veya kuruluşlarından birine ilettiği tarihten itibaren sekiz iş günü içinde zorunlu mali sorumluluk sigortası sınırları içinde kalan miktarları hak sahibine ödemek zorundadırlar.” şeklinde düzenlemeler yapıldığı, Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın A-1. maddesinde de, sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin edeceğinin düzenlendiği,
Davacı 2918 s. KTK.nin 97. maddesi gereğince dava açılmadan önce davalılardan sigorta şirketine başvur şartını yerine getirdiği anlaşıldığından, davalı sigorta şirketi yönünden dava şartının mevcut olduğunun tespitine karar vermek gerekmiştir.
Dosya kapsamına uygun görülerek inceleme yapan bilirkişinin raporu ayrıntılı ve denetime açık olması nedeniyle hükme esas alındığı, bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere dava konusu kaza nedeniyle davacının aracında hasar ve değer kaybı meydana geldiği, davalıların davacının zararını karşılamadığı, davacı vekilinin tazminat miktarlarını raporlara uygun şekilde ıslah ettiği görülmekle. davacının talepleri doğrultusunda davasının kabulüne karar vermek gerekmiş ve 1-Davacının davasının KABULÜ İLE; a)Davacının dava konusu araçta meydana gelen hasar bakımından uğramış olduğu 8.500,00 TL’nin davalılardan Sigorta Şirketi olan … Sigorta açısından … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile diğer davalı … açısında kaza tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi tekerrür ödeme olmamak koşuluyla müştereken ve müteselsilen TAHSİLİNE, b)Davacının aracında meydana gelen değer kaybı ile uğramış olduğu 10.000,00 TL’nin davalılardan Sigorta Şirketi olan … Sigorta açısından … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile diğer davalı … açısında kaza tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi tekerrür ödeme olmamak koşuluyla müştereken ve müteselsilen TAHSİLİNE,” karar verildiği anlaşılmıştır.
İSTİNAF NEDENLERİ :
Davalı sigorta şirketi vekili istinaf başvuru dilekçesinde özet olarak; yargılama konusu kazaya ilişkin bilirkişi raporunun denetime elverişsiz olduğunu, tek bir bilirkişi tarafından hem kusura ilişkin değerlendirme yapıldığını ardından maddi tazminat tutarına ilişkin görüş sunulduğunu, ancak iş bu raporun bilirkişi heyeti tarafından hazırlanması gerektiğini, bilirkişi tarafından ayrıca aracın onarım faturası doğrultusunda zarar olduğunu ileri sürerek sadece davacı yanın beyanları doğrultusunda görüş bildirildiğini, bilirkişi tarafından faturaya yansıyan işçilik ve parçaların ulumlu olup olmadığı, fiyatının doğru şekilde değerlendirilip değerlendirilmediği hususunun incelenmesi gerekir iken sadece fatura gerekçe gösterilerek hasar tazminatına ilişkin hüküm kurulduğunu, rapora itiraz dilekçelerinin dikkate alınmadığını, denetime elverişli bir kusur raporu alınması gerektiğini, müvekkili şirketin ancak sigortalısının kusuru oranında sorumlu olduğunu, bu nedenle kusur oranının tespiti bakımından dosyanın Adli Tıp Trafik İhtisas Dairesine gönderilmesi gerektiğini, beyan dilekçelerinde her ne kadar talep edilmiş ise de sayın mahkeme tarafından taleplerinin değerlendirilmediğini, bu nedenle eksik inceleme ile hüküm kurulduğunu, tüm bu nedenlerle icranın tehirine, istinaf itirazlarının kabulüne, yerel mahkeme kararının kaldırılmasına ve yeniden yargılama yapılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini beyan ve talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341 ve devamı maddeleri uyarınca ve özellikle istinaf incelemesinin kapsamının öngörüldüğü 355. maddeye göre re’sen gözetilecek kamu düzenine aykırılık halleri dışında istinaf incelemesi istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır.
Dava, trafik kazası nedeniyle araç hasar ve değer kaybı nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm davalı tarafça, kusur ve zarar yönleriyle istinaf edilmiştir.
A- Kamu düzeni yönünden (Usule ilişkin);
6100 sayılı HMK.nin 294. – 297. maddeleri, hükmün tefhimi, nasıl tesis edileceği ve sonrasında kararın nasıl yazılacağı etraflıca düzenlenmiştir. HMK.nin 297/2. maddesi; hüküm sonucu kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, istek sonuçlarından her biri hakkında verilen hükümle taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, mümkünse sıra numarası altında birer birer, açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesinin zorunlu olduğu açıklanmıştır. Başka bir anlatımla, tesis edilen hüküm, infazı kabil ve uygulanabilir olmalıdır.
Ayrıca ilamların infaz edilecek kısmı, hüküm bölümü olup, hükmün içeriğinin aynen infazı zorunludur. Gerek icra dairesi ve gerekse sınırlı yetkili İcra Mahkemesi ilamın infaz edilecek kısmını yorum yolu ile belirleme yetkisine sahip değildir.
6100 sayılı HMK’nun 355. maddesi uyarınca istinaf incelemesi, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılacağı, Ancak Bölge Adliye Mahkemesi kamu düzenine aykırılık gördüğü taktirde bunu resen gözeteceği anlaşılmıştır
(Nitekim emsal Yargıtay 9. Hd nin 2014/31345 esas 2016/4073 karar,2012/2476 esas 2014/2961 karar,8. HD nin 2014/16122 esas 2015/18626 karar,17 hd nin 2014/23226 esas 2016/9056 karar,13. Hukuk Dairesi’nin 2018/368 esas2018/1636 karar sayılı ilamı,17 hd 2016/7943 esas 2016/6257 karar 2015/13675 esas 2016/2833karar 2014/23226 esas2016/9056 karar sayılı ilamları)
-6100 sayılı HMK’nun 26/1 maddesinde “Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir” düzenlemesine yer verilmiştir.
Somut olayda, davacı ıslah dilekçesinde açıkça, davalı sigorta için miktarı artırılan 9.800 TL olan kısma, ıslah tarihinden (10/01/2021) itibaren faiz talep edilmiş olmasına karşın, mahkemece tüm miktara yönelik, 01/06/2019 tarihinden itibaren faiz işletilmesi, kamu düzeninden olan talebin aşılması mahiyetinde olup bu husus resen gözetilmiştir.(Nitekim 17 hd nin 2014/23214 esas 2017/4406 karar,2015/7913 esas 2018/3722 karar sayılı ilamları) Bu sebeple, kamu düzeni nedeniyle davalının istinaf talebi bu yönden kabul edilmiştir.
B- Esas yönünden;
1-Kusura itirazda;
Türk Borçlar Kanunun 49.maddesinde, “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür” yine aynı kanunun 50.maddesinde, “Zarar gören, zararını ve zarar verenin kusurunu ispat yükü altındadır” denilmektedir.
Bu itibarla, mahkemece benimsenen kusur raporu, kaza sonrası düzenlenen Trafik Tespit Tutanağı ile benzer mahiyette olup davalı araç sürücüsünün kendi anlatımı da gözetildiğinde davalı tarafın şerit değiştirme kurallarına aykırı hakereti nedeniyle asli kusurlu olduğu, benimsenen kusur raporunun dosya kapsamına, dosyadaki mevcut delillere, kazanın gerçekleşme biçimine ve oluşa uygun olup, herhangi bir somut delile dayanmayan kusur itirazlarının reddine karar verilmiştir.
2-Zarar yönünden;
Davaya konu olan olayda davacıya ait araç hasara uğramıştır. Bu durumda sözü edilen aracın onarıldıktan sonra mübadele (rayiç) değerinin olaydan önceki mübadele değerinden az olacağının kabulü gerekir. Çünkü tamamen onarılmış olsa bile bu araba tahribatın izlerini taşımaktadır. Onarılmış durumdaki değeri, ne kadar iyi onarılmış olursa olsun kural olarak aynı nitelikteki hiç hasara uğramayan araç değerinden düşüktür ve bu da cari değerinden kaybettirmektedir.
Somut dosyamızda; Yargıtay uygulamaları doğrultusunda uzman bilirkişi tarafından aracın modeli, markası, özellikleri, hasarı, yapılan onarım işlemleri, kilometresi, olay tarihindeki yaşı, davacı tarafın iddiaları, davalının savunmaları ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilerek aracın kaza öncesi hasarsız ikinci el piyasa rayiç değeri ile kaza meydana geldikten ve tamir edildikten sonraki ikinci el piyasa rayiç değeri arasındaki farka göre değer kaybının zararının belirlenmesi … yapıldığından, davalının haksız fiil sorumlusu olarak zarardan sorumlu olduğu, dolayısıyla buna ilişkin istinaf isteminin yerinde olmadığı; araç hasarına ilişkin yetkili servis faturası, aracın kazalı haline ilişkin fotoğraflara göre değişmesi ve tamir edilmesi gereken parçaların ve bunların bedellerinin işçilik de dahil fiyatlarının faturada doğru olarak gösterildiğinin bilirkişi raporunda da belirtilmesi; resimlerde görülen hasara göre de belirlenen zararın uygun olduğunun da anlaşılmasına göre de, hasar miktarının ve değer kaybı zararının duruma uygun şekilde belirlendiği de anlaşıldığından, davalının zarara yönelik itirazlarının yerinde olmadığından, davalının buna yönelik itirazının reddine karar verilmiştir.
Bu sebeplerle, davalı sigorta şirketi vekilinin istinaf talebinin, yukarıda açıklanan kamu düzeni sebebiyle kabulüne; diğer itirazlarının reddi ile, ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılarak yeniden hüküm tesisine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davalı sigorta şirketi vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile; ilk derece mahkemesi kararın KALDIRILMASINA,
HMK.nın 353/1-b-2.maddesi gereğince YENİDEN ESAS HAKKINDA HÜKÜM KURULMASINA, (İnfazda tereddüt oluşmaması için itiraz edilmeyen ve kesinleşen kısımlar aynen yazılmak suretiyle)
1-Davacının davasının KABULÜ İLE;
a)Davacının dava konusu araçta meydana gelen hasar bakımından uğramış olduğu 8.500,00 TL’nin davalılardan Sigorta Şirketi olan … Sigorta açısından 19/06/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile diğer davalı … açısında kaza tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile müştereken ve müteselsilen TAHSİLİNE,
b)Davacının aracında meydana gelen değer kaybı ile uğramış olduğu 10.000,00 TL’nin 200 TL olan kısmı için davalılardan Sigorta Şirketi olan … açısından 19/06/2019 tarihinden, kalan kısmının (talebine göre) ıslah tarihi olan 10/01/2021’den işleyecek yasal faizi ile; diğer davalı … açısından 10.000 TL’nin tamamı için kaza tarihi olan 01/06/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile müştereken ve müteselsilen TAHSİLİNE,
2-Karar tarihi itibariyle (ve dava değerinin 18.500,00 TL. olduğunun kabulü ile) alınması gereken 1.263,73 TL. nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 148,58 TL. ve 167,35 TL. ıslah harcı olmak üzere toplam 315,93 TL. harcın 947,80 TL. harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak hazine’ye gelir kaydına,
3-6102 sayılı TTK’nun 5/A maddesi kapsamında arabuluculuğa başvurulduğundan 1.320,00 TL arabulucu ücretinin 6235 sayılı Kanunu 18/A-13.maddesi gereğince davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak hazine’ye irad kaydına,
4-Davacı tarafından sarfına mecbur kalınan 199,98 TL. ilk yargılama harçları, 167,35 TL. ıslah harcı ve 1.268,30 TL. bilirkişi ve posta masrafları olmak üzere 1.635,63 TL. yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca (dava değerinin 18.500,00 TL. olduğunun kabulü ile) davacı vekilleri için 4.080,00 tl. nispi vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yatırılan gider avansından artan kısmın, kararın kesinleşmesi beklenilmeksizin istek halinde davacıya iadesine, karar kesinleşinceye kadar iade alınmaz ise gider avansının artan kısmının 6100 s. hmk.nun 333. maddesine göre karar kesinleştiğinde re’sen davacıya iadesine,
İstinaf Yargılaması Yönünden;
8-İstinaf eden davalı sigorta şirketi tarafından yatırılan, başvurma harcı dışında kalan, istinaf karar harçlarının talep halinde yatırana iadesine,
9-İstinaf eden davalı sigorta şirketi tarafından istinaf aşamasında yapılan 162,10 TL başvurma harcı gideri ve 11,00 TL tebligat gideri olmak üzere toplam 173,10 TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile bu davalıya ödenmesine,
10-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
11-Karar tebliği ve harç işlemlerinin ilk derece mahkemesi tarafından yerine getirilmesine,
Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda HMK m.353 uyarınca KESİN olmak üzere oybirliği ile karar verildi.

.