Emsal Mahkeme Kararı Konya Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2021/308 E. 2021/589 K. 18.05.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. KONYA BAM 3. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: … – …
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : …
KARAR NO : …
KARAR TARİHİ: 18/05/2021

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : …
ÜYE : …
ÜYE : …
KATİP : …

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR TARİHİ : 08/10/2020
NUMARASI : … Esas … Karar

DAVACI : … – T.C NO: … – ..
VEKİLİ : Av. … -…
DAVALI : … SİGORTA A.Ş
VEKİLİ : Av. …
DAVA : Tazminat
İSTİNAF KARAR TARİHİ : 18/05/2021
İSTİNAF KARAR YAZIM TARİHİ : 18/05/2021
Yukarıda bilgileri yazılı mahkemece verilen karara ilişkin istinaf talebi üzerine mahkemece dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderildiğinden yapılan ön inceleme ve incelemeyle heyete tevdi olunan dosyanın gereği görüşülüp aşağıdaki karar verilmiştir.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ :
Davacı vekili dava dilekçesiyle özetle; müvekkilinin oto kiralama işiyle iştigal ettiğini, müvekkili adına kayıtlı bulunan araçların davalı şirkete kasko poliçesi ile sigortalandığını, müvekkilinin alt kira sözleşmesi ile sahibi bulunduğu araçları … Kiralama Şirketi’ne kiraladığını, bu şirket tarafından müvekkilinin sahibi bulunduğu … plaka sayılı aracın 16/12/2017 tarihinde … isimli şahsa kiraladığını, ancak bu şahıs tarafından aracın bir daha geri getirilmediğini, aracın bulunamadığını, aracın değerinin ödenmesi için davalı sigorta şirketine 25/04/2018 tarihinde başvurulduğunu, fakat bugüne kadar olumlu veya olumsuz bir cevap verilmediğini ve açıkladığı nedenlerle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 50.000 TL araç bedeli ile 1.000 TL yoksun kalınan karın 25/04/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı şirketten tahsiline karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Davalı sigorta şirketi vekili cevap dilekçesiyle özetle; … plakalı aracın 12/04/2017-12/04/2018 bitiş tarihleri arasında geçerli olmak üzere kasko sigorta poliçesi ile sigortalı bulunduğunu, tarafların başvuru yapıldığını, ancak müvekkili şirket tarafından çalınma olayıyla ilgili savcılık dosyasının neticesinin beklenildiğini, davacının ise bu aşamada dava açma yoluna gittiğini, genel şartların B.3.3.3.maddesinin 2.paragrafı uyarınca müvekkili şirketin soruşturmanın tamamlanmasına kadar tazminat ödemesini bekletebileceğini ve açıkladığı nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
İlk derece mahkemesinin kararı ile; “Dava, sigorta sözleşmesinden kaynaklanan tazminat isteminden ibarettir.
Davacı, … plakalı aracın davalı tarafından KASKO sigortası ile sigortalandığını, aracın çalınması nedeniyle davalıya araç bedelinin ödenmesi için başvurulduğunu, ancak davalının sigorta sözleşmesine aykırı olarak talebini reddettiğini iddia ederek araç bedelinin ve kar kaybının tahsilini istemiş, davalı ise soruşturma dosyasının henüz sonuçlanmadığını bu nedenle tazminat ödeme yükümlülüğünün doğmadığını savunarak davanın reddini stemiştir.
13/04/2017 tanzim tarihli, 12/04/2017-12/04/2018 vadeli Kasko Sigorta Poliçesi ile davacıya ait … plakalı aracın sigortalandığı, sigorta poliçesi ile aracın çalınmasının da teminat altına alıdığı ve rizikonun gerçekleşmesi halinde araç rayiç bedelinin ödeneceğinin hüküm altına alındığı anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki ihtilaf, tazminat ödeme yükümlülüğünün doğması için hırsızlık olayı nedeniyle yürütülen soruşturma dosyasının sonuçlanmasının gerekip gerekmediği hususuna ilişkindir.
Kara Araçları Kasko Sigortası Genel Şartları’nın B.3.3.4.2. Maddesine göre;Çalınmış olan aracın bulunması için ilgili makamlarca yapılacak araştırmalar 30 gün içinde sonuç vermediği takdirde sigortalı durumu ilgili makamlara başvurduğunu belgelemek suretiyle, sigortacıya bildirir. araç kayıtlarına çalınma durumunu gösteren şerh ve sair açıklamanın konduğunu ve aracın ilgili mevzuata göre devrine engel teşkil edebilecek kısıtlamaların bulunmadığını gösteren belgeler sigortacıya teslim edilir. Sigortacı bu genel şartlara göre tazminatı öder. Bu genel şartların B.3.3.3 üncü maddesinin 2 nci paragrafı uyarınca ilgililer hakkında cezai soruşturma açılmış ise bu soruşturmanın tamamlanmasına kadar sigortacı tazminat ödemesini bekletebilir.  Çalınmış olan aracın bulunması, sigorta tazminatının ödenmesinden önce olmuş ise sigortalı, aracı geri almak zorundadır.  Sigortacı tarafından değeri ödenen araç, ödemeden sonra bulunursa, sigorta ettiren ve/veya sigortalı keyfiyeti derhal sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Bu durumda anlaşma hükümlerine göre sigortalı tazminatı iade eder veya aracın mülkiyetini sigortacıya devreder.  Araçta çalınma dolayısıyla bir zarar meydana gelmiş ise sigortacı zararı öder. 
Kara Araçları Kasko Sigortası Genel Şartları’nın Tazminat Hakkının Eksilmesi ve Düşmesi başlıklı B.3.3.3. Maddesine göre; Sigortalı ve/veya sigorta ettiren rizikonun gerçekleşmesi halinde yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu zarar miktarında bir artış olursa, sigortacının ödeyeceği tazminattan sigortalı ve/veya sigorta ettirenin kusurunun ağırlığına göre indirim yapılır. Sigorta ettiren ve/veya sigortalı rizikonun gerçekleşmesine kasten sebebiyet verir veya zarar miktarını. kasten arttırıcı eylemlerde bulunurlarsa, sigortalının bu poliçeden doğan hakları düşer. 
Her ne kadar davalı tazminat yükümlülüğünün doğması için soruşturmanın tamamlanması gerektiğini savunmuş ise de Genel Şartların B.3.3.4.2. Ve B.3.3.3. Maddeleri bir bütün halinde değerlendirildiğinde; sigortacı çalınma nedeniyle tazminat ödemesini soruşturma sonuna kadar bekletebilmesi için sigorta ettiren ya da sigortalı hakkında yürütülen bir soruşturmanın bulunması gerekmektedir. Somut olayda sigortalı hakkında başlatılan bir soruşturma bulunmadığından davalının tazminat ödemesi için soruşturmanın tamamlanması gerektiği yönündeki savunması yerinde görülmemiştir. Ayrıca eldeki davaya konu olay hakkındaki soruşturma da tamamlanmış olup Konya Cumhuriyet Başsavcılığı’nın …….S sayılı dosyasında iddianame düzenlenmiştir.
Kara Araçları Kasko Sigortası Genel Şartları’nın B.3.3.2.4. Maddesine göre;Aracın çalınması halinde aracın çalınma günündeki rayiç değeri ödenir. 
Dosya arasında yer alan soruşturma dosyasının incelenmesinde davaya konu çalınma olayının 03/01/2018 tarihinde gerçekleştiği, bu bakımdan davacının bu tarihteki aracın rayiç değerini talep edebileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Dosya kapsamına uygun olduğundan hükme esas alınan 15/06/2020 tarihli bilirkişi raporu ile davacıya ait aracın rizikonun gerçekleştiği tarih itibariyle rayiç değerinin 67.500,00 TL olduğu tespit edilmiştir.
Kara Araçları Kasko Sigortası Genel Şartları’nın A.4.8. Maddesine göre;Aracın sigorta kapsamına giren tam veya kısmi bir zarara uğraması nedeni ile tam hasar halinde tazminatın ödenmesine, kısmi hasar halinde hasarın giderilmesine kadar olan sürede poliçede bu korumaya ilişkin belirtilen limitle sınırlı olmak üzere kullanım ve gelir kaybından doğan zararlar, ancak ek sözleşmeyle teminat altına alınabilir.
Davacı vekili 04/09/2020 tarihli beyan dilekçesi ile kar kaybının teminat altına alınmasına dair davalı sigorta şirketi ile ek sözleşme yapılmadığını beyan etmiştir. Bu bakımdan her ne kadar davacı kar kaybının tahsilini istemiş ise de kar kaybı teminat kapsamında olmadığından davacının bu talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Tüm dosya kapsamı ve toplanan deliller bir bütün halinde değerlendirildiğinde; davacıya ait aracın 03/01/2018 tarihinde çalındığı, aracın davalı tarafça Kasko sigortası ile sigortalandığı, çalınma rizikosunun poliçenin vade tarihleri içinde meydana geldiği, davalının davacıya ait aracın çalınma tarihindeki rayiç değerini ödemek zorundu olduğu, aracın 03/01/2018 tarihi itibariyle 67.500,00 TL olduğu anlaşılmakla davanın bu tutar üzerinden kabulüne karar vermek gerekmiştir.Dava, sigorta sözleşmesinden kaynaklanan tazminat isteminden ibarettir.
Davacı, … plakalı aracın davalı tarafından KASKO sigortası ile sigortalandığını, aracın çalınması nedeniyle davalıya araç bedelinin ödenmesi için başvurulduğunu, ancak davalının sigorta sözleşmesine aykırı olarak talebini reddettiğini iddia ederek araç bedelinin ve kar kaybının tahsilini istemiş, davalı ise soruşturma dosyasının henüz sonuçlanmadığını bu nedenle tazminat ödeme yükümlülüğünün doğmadığını savunarak davanın reddini stemiştir.
13/04/2017 tanzim tarihli, 12/04/2017-12/04/2018 vadeli Kasko Sigorta Poliçesi ile davacıya ait … plakalı aracın sigortalandığı, sigorta poliçesi ile aracın çalınmasının da teminat altına alıdığı ve rizikonun gerçekleşmesi halinde araç rayiç bedelinin ödeneceğinin hüküm altına alındığı anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki ihtilaf, tazminat ödeme yükümlülüğünün doğması için hırsızlık olayı nedeniyle yürütülen soruşturma dosyasının sonuçlanmasının gerekip gerekmediği hususuna ilişkindir.
Kara Araçları Kasko Sigortası Genel Şartları’nın B.3.3.4.2. Maddesine göre;Çalınmış olan aracın bulunması için ilgili makamlarca yapılacak araştırmalar 30 gün içinde sonuç vermediği takdirde sigortalı durumu ilgili makamlara başvurduğunu belgelemek suretiyle, sigortacıya bildirir. araç kayıtlarına çalınma durumunu gösteren şerh ve sair açıklamanın konduğunu ve aracın ilgili mevzuata göre devrine engel teşkil edebilecek kısıtlamaların bulunmadığını gösteren belgeler sigortacıya teslim edilir. Sigortacı bu genel şartlara göre tazminatı öder. Bu genel şartların B.3.3.3 üncü maddesinin 2 nci paragrafı uyarınca ilgililer hakkında cezai soruşturma açılmış ise bu soruşturmanın tamamlanmasına kadar sigortacı tazminat ödemesini bekletebilir.  Çalınmış olan aracın bulunması, sigorta tazminatının ödenmesinden önce olmuş ise sigortalı, aracı geri almak zorundadır.  Sigortacı tarafından değeri ödenen araç, ödemeden sonra bulunursa, sigorta ettiren ve/veya sigortalı keyfiyeti derhal sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Bu durumda anlaşma hükümlerine göre sigortalı tazminatı iade eder veya aracın mülkiyetini sigortacıya devreder.  Araçta çalınma dolayısıyla bir zarar meydana gelmiş ise sigortacı zararı öder. 
Kara Araçları Kasko Sigortası Genel Şartları’nın Tazminat Hakkının Eksilmesi ve Düşmesi başlıklı B.3.3.3. Maddesine göre; Sigortalı ve/veya sigorta ettiren rizikonun gerçekleşmesi halinde yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu zarar miktarında bir artış olursa, sigortacının ödeyeceği tazminattan sigortalı ve/veya sigorta ettirenin kusurunun ağırlığına göre indirim yapılır. Sigorta ettiren ve/veya sigortalı rizikonun gerçekleşmesine kasten sebebiyet verir veya zarar miktarını. kasten arttırıcı eylemlerde bulunurlarsa, sigortalının bu poliçeden doğan hakları düşer. 
Her ne kadar davalı tazminat yükümlülüğünün doğması için soruşturmanın tamamlanması gerektiğini savunmuş ise de Genel Şartların B.3.3.4.2. Ve B.3.3.3. Maddeleri bir bütün halinde değerlendirildiğinde; sigortacı çalınma nedeniyle tazminat ödemesini soruşturma sonuna kadar bekletebilmesi için sigorta ettiren ya da sigortalı hakkında yürütülen bir soruşturmanın bulunması gerekmektedir. Somut olayda sigortalı hakkında başlatılan bir soruşturma bulunmadığından davalının tazminat ödemesi için soruşturmanın tamamlanması gerektiği yönündeki savunması yerinde görülmemiştir. Ayrıca eldeki davaya konu olay hakkındaki soruşturma da tamamlanmış olup Konya Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … S sayılı dosyasında iddianame düzenlenmiştir.
Kara Araçları Kasko Sigortası Genel Şartları’nın B.3.3.2.4. Maddesine göre;Aracın çalınması halinde aracın çalınma günündeki rayiç değeri ödenir. 
Dosya arasında yer alan soruşturma dosyasının incelenmesinde davaya konu çalınma olayının 03/01/2018 tarihinde gerçekleştiği, bu bakımdan davacının bu tarihteki aracın rayiç değerini talep edebileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Dosya kapsamına uygun olduğundan hükme esas alınan 15/06/2020 tarihli bilirkişi raporu ile davacıya ait aracın rizikonun gerçekleştiği tarih itibariyle rayiç değerinin 67.500,00 TL olduğu tespit edilmiştir.
Kara Araçları Kasko Sigortası Genel Şartları’nın A.4.8. Maddesine göre;Aracın sigorta kapsamına giren tam veya kısmi bir zarara uğraması nedeni ile tam hasar halinde tazminatın ödenmesine, kısmi hasar halinde hasarın giderilmesine kadar olan sürede poliçede bu korumaya ilişkin belirtilen limitle sınırlı olmak üzere kullanım ve gelir kaybından doğan zararlar, ancak ek sözleşmeyle teminat altına alınabilir.
Davacı vekili 04/09/2020 tarihli beyan dilekçesi ile kar kaybının teminat altına alınmasına dair davalı sigorta şirketi ile ek sözleşme yapılmadığını beyan etmiştir. Bu bakımdan her ne kadar davacı kar kaybının tahsilini istemiş ise de kar kaybı teminat kapsamında olmadığından davacının bu talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Tüm dosya kapsamı ve toplanan deliller bir bütün halinde değerlendirildiğinde; davacıya ait aracın 03/01/2018 tarihinde çalındığı, aracın davalı tarafça Kasko sigortası ile sigortalandığı, çalınma rizikosunun poliçenin vade tarihleri içinde meydana geldiği, davalının davacıya ait aracın çalınma tarihindeki rayiç değerini ödemek zorundu olduğu, aracın 03/01/2018 tarihi itibariyle 67.500,00 TL olduğu anlaşılmakla davanın bu tutar üzerinden kabulüne karar vermek gerekmiştir. ” şeklinde davanın kısmen kabul kısmen reddi ile 67.500,00 TL araç bedelinin 11/06/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davacının kar kaybından doğan alacak talebinin reddine, dair hükmün kurulduğu anlaşılmıştır.

İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davalı … Sigorta A.Ş. vekili sunduğu istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Yerel Mahkemece verilen kararın hukuka aykırı olduğunu, poliçedeki muafiyet ve istisna şartlarının dikkate alınmaksızın müvekkili şirketin sebepsiz yere fazla tazminat ödemesine sebep olacak kararın verilmesinin kaldırmayı gerektirdiğini, tespit edilen 67.500,00 TL araç bedeli üzerinden %25 muafiyet indirimi yapılarak 50.625,00 TL hüküm kurulması gerekirken muafiyet indirimi yapılmamasının haksız olduğunu, ayrıca Yerel Mahkemece 11/06/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizine hükmedilmesinin de kabulünün mümkün olmadığını, müvekkili sigorta şirketinin tanzim ettiği poliçe kapsamında ve sigorta hukukunun temel ilkeleri çerçevesinde yasal faiz sorumluluğu altında olduğunu, davanın haksız fiil esasına dayandığını ve davacı ile müvekkili sigorta şirketi arasında herhangi bir ticari ilişkinin bulunmadığını, sigortalının tacir olmadığını, bu nedenle maddi zararlar için yasal faize hükmedilmesi gerektiğini beyan ederek Yerel Mahkemece verilen kararın ortadan kaldırılmasına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE :
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341 ve devamı maddeleri uyarınca ve özellikle istinaf incelemesinin kapsamının öngörüldüğü 355. maddeye göre re’sen gözetilecek kamu düzenine aykırılık halleri dışında istinaf incelemesi istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır.
Dava, çalınan araç bedelinin davalı sigorta şirketinden tazmini talebine ilişkindir.
Taraflar arasında düzenlenen 12/04/2017 tarihli genişletilmiş kasko poliçesinin diğer hususlar ve özel şartlar bölümünde “operasyonel kiralamalarda ve rent-a-car filolarında kirayalanın aracı çalması teminat dışıdır ” ibaresinin bulunduğu davacının dosyaya sunduğu araç kiralama sözleşmesinde 7 tane aracın kiralandığı mahkemece 7 tane araç kiralamanın operasyonel kiralama ve ya rent-a-car filolar kiralaması olup olmadığı araştırılmamıştır. Mahkemece dava dışı şirket ve davacının defterleri de incelenerek kiralamanın operasyonel kiralama ve ya rent-a-car filolar kiralaması olup olmadığı araştırılmalı bu türden bir kiralama olmadığı sonucuna varılırsa kasko poliçe sözleşmesinde yer alan aracın kiralayan tarafından çalınması halinde %25 tenzili muafiyet uygulanması gerekip gerekmediğinin tartışılması gerektiğinden davalı vekilinin itirazı yerindedir.
Yukarıda açıklanan gerekçelerle davalı vekilinin istinaf talebinin HMK.nın 353/1.a.6.maddesi gereğince kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden yargılama yapılması için dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile; ilk derece mahkemesi kararının HMK.nın 353/1-a.6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
2-Yeniden yargılama yapılması için dosyanın kararı veren mahkemeye GÖNDERİLMESİNE,
3-İstinaf yasa yoluna başvuran davalı tarafından yatırılan, başvurma harcı dışında kalan, istinaf karar harçlarının talep halinde yatırana iadesine,
4-Dosya üzerinde inceleme yapılması nedeniyle avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına,
5-İstinaf yasa yoluna başvuran davalı tarafından istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin İlk Derece Mahkemesince verilecek nihai kararda dikkate alınmasına,
6-Karar tebliği ve harç işlemlerinin İlk Derece Mahkemesi tarafından yerine getirilmesine,
7-Konya … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyasına davalı … Sigorta A.Ş. tarafından yatırılan nakit 34.532,67 TL tutarlı teminatın İİK 36/5 maddesi gereğince talep halinde ilgilisine iadesine,
HMK’nın 353/1-a-6 maddesi uyarınca dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda oy birliğiyle KESİN olarak karar verildi.18/05/2021


Başkan

e-imzalı

Üye

e-imzalı

Üye

e-imzalı

Katip

e-imzalı

Bu evrak 5070 sayılı Yasa kapsamında elektronik imza ile imzalanmıştır.