Emsal Mahkeme Kararı Konya Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2020/727 E. 2020/919 K. 15.10.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. KONYA BAM 3. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: … – …
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : …
KARAR NO : …
KARAR TARİHİ : …

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : …
NUMARASI : … Esas … Karar

DAVACI : … İNŞAAT NAKLİYAT GIDA SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ – : …
VEKİLİ : Av. … – …
DAVALI : 1- … – …
VEKİLİ : Av. … – …
DAVALI : 2- … SİGORTA AŞ – …
VEKİLİ : Av. … – …
DAVALI : 3- … SİGORTA ANONİM ŞİRKETİ – …
VEKİLİ : Av. … – …
DAVALI : 4- … – …
DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ : …
İSTİNAF KARAR YAZIM TARİHİ : …
Yukarıda bilgileri yazılı mahkemece davanın kısmen kabul kısmen reddine dair verilen karara ilişkin davalı … SİGORTA A.Ş. vekilinin istinaf talebi üzerine mahkemece dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderildiğinden yapılan ön inceleme ve incelemeyle heyete tevdi olunan dosyanın gereği görüşülüp aşağıdaki karar verilmiştir.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ :
Davacı vekili dava dilekçesiyle özetle; 19/10/2018 günü müvekkili adına kayıtlı … araç ile seyir halinde iken, davalı … adına kayıtlı … plakalı aracın ve davalı … adına kayıtlı … plakalı aracın karıştığı kazada maddi hasarlı meydana gelen trafik kazası sonucu müvekkiline ait aracın hasara uğradığını, kazada davalı sürücülerin kusurlu olduklarını, aracın tamir süresince kullanılamadığını ve araçta değer kaybı oluştuğunu ve açıkladığı nedenlerle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla değer kaybı olarak 50,00 TL ve araç mahrumiyet bedeli-kazanç kaybı olarak 100,00 TL olmak üzere şimdilik 150,00 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar … ve … Sigorta A.Ş vekili cevap dilekçesiyle özetle; kazaya karışan davacı araç sürücüsünün kaza tespit tutanağında kurallara uyduğu hususunun tahmine dayalı olduğunu, davacının kusur oranında tespitinin gerektiğini, iddiaların asılsız olduğunu, taleplerin sigorta teminatı dışında olduğunu, kısmi ödeme yapıldığını, değer kaybı ve kazanç kaybı taleplerine itiraz ettiklerini ve açıkladığı nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılardan … SİGORTA A.Ş vekili cevap dilekçesiyle özetle; davacının müvekkil şirkete usulüne uygun olarak müracaat etmediğini, müvekkil sigorta şirketi tarafından dosyada inceleme yapılabilmesi için talep edilen eksik evrakların tamamlanmadığını, başvuru usule uygun olarak ve dürüstlük kuralı çerçevesinde yapılmadığını, müvekkil şirketin gerekli araştırma yapmasının kasten engellendiğini, davanın usulden reddinin gerektiğini, delillerin süresinde dosyaya sunulmadığını, kusur tespitinin gerektiğini, davacının beyan ettiği kusur oranlarını kabul etmediklerini, değer kaybından söz edebilmek için aracın ilk ve tek hasarı olmasının gerektiğini, araçtaki değer kaybının tespit edilmesi için aracın önceki hasarlarının da incelenmesi ve buna göre değerlendirme yapılmasının gerektiğini, faizin hatalı tespit edildiğini, müvekkil sigorta şirketinin temerrüde düşmediğini beyan ederek davanın reddine karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
Konya … ASLİYE Ticaret Mahkemesinin … tarih … Esas … Karar sayılı gerekçeli kararında özetle; “…tüm dosya kapsamı ve toplanan deliller bir bütün halinde değerlendirildiğinde; davaya konu trafik kazasının oluşumunda davalı araç sürücülerinin kusurlu oldukları dvacıya ait römorkta değer kaybı meydana gelmediği, ancak bu kaza nedeniyle davacıya ait man marka çekicide değer kaybının meydana geldiği, davacının aracını onarım süresinde kullanamaması nedeniyle araç mahrumiyet zararının doğduğu, bu zararın 3.000,00 TL olduğu, davalı işletenlerin kusur oranları itibarı ile sorumlu olduğu tutarlar itibarı ile bu tutarlar üzerinden davalı işletenlere yönelik davanın kısmen kabulüne, sigorta şirketine yönelik davanın ise değer kaybı tazminat istemi yönünden kabulüne karar vermek gerekmiş ve;
2.250,00 TL araç mahrumiyet zararının kaza tarihi olan 15/08/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … den alınarak 750,00 TLaraç mahrumiyet zararının kaza tarihi olan 15/08/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı …’dan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
7.500,00 TL değer kaybı tazminatının davalı … A.Ş sigorta şirketi yönünden kaza tarihi itibariyle geçerli ZMMS maddi hasar teminat klozu limitiyle sınırlı olmak kaydıyla temerrüt tarihi olan 1/10/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … A.Ş. İle …’den müştereken ve müteselsilen alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
2.500,00 TL değer kaybı tazminatının davalı … SİGORTA A.Ş sigorta şirketi yönünden kaza tarihi itibariyle geçerli ZMMS maddi hasar teminat klozu limitiyle sınırlı olmak kaydıyla temerrüt tarihi olan 1/10/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … SİGORTA A.Ş ile …’dan müştereken ve müteselsilen alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE, ” şeklinde hüküm kurularak davanın kısmen kabul kısmen reddine yönelik karar verildiği görülmüştür.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davalı … SİGORTA A.Ş vekili sunmuş olduğu istinaf dilekçesinde özetle; kabul anlamına gelmemek kaydıyla değer kaybı tazminatının hesaplanması için trafik sigortası genel şartlarının ekinde yer alan hesaplama yönteminin uygulanması gerektiğini, sigortalı … plakalı aracın 15/08/2018 tarihinde karışmış olduğu trafik kazasında hasarlandığı bildirilen … plakalı çekici, … plakalı çekicide meydana geldiği iddia olunan değer kaybının karşılanması talebiyle müvekkil şirkete başvurulması üzerine … nolu hasar dosyası açıldığını, yapılan hesaplamada … plakalı çekicide meydana gelen değer kaybı zararının aracın kilometresinin 298,950 km olması sebebiyle oluşmayacağının tespit edildiğini, … plakalı römorkun hasar gören kısımlarının boyasız işlem gördüğü ve mini onarım ile giderildiği bu nedenle davacının taleplerinin reddedildiğini, araçta değer kaybı oluşacağı iddiasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, yerel mahkeme tarafından Trafik Sigortası Genel Şartları’na göre hesaplama yapılması yönündeki itirazlarının incelenmeden karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu, gerekçeli karar yazılmış olmasına rağmen müvekkil şirkete 20/04/2020 tarihinde ıslah dilekçesinin tebliğ edilmediğini ve yerel mahkemenin itiraz haklarının kullanılmadan karar verdiğini, verilen hatalı kararın ortadan kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini arz ve talep etmişlerdir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE :
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341 ve devamı maddeleri uyarınca ve özellikle istinaf incelemesinin kapsamının öngörüldüğü 355. maddeye göre re’sen gözetilecek kamu düzenine aykırılık halleri dışında istinaf incelemesi istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır.
Dava; maddi hasarlı trafik kazası neden ile değer kaybı , araç mahrumiyet istemine ilişkindir.
Davalı vekilinin araç değer kaybı hesabının yanlış olduğuna, araç değer kaybı hesabının yeni genel şartlara göre değerlenmesinin gerektiğine yönelik istinaf itirazlarının incelenmesinde;
Somut olayda hükme esas alınan raporda kazanın ve poliçenin düzenlenme tarihinin 01/06/2015 tarihinden sonra olması nedeniyle hasarlı hasarsız arasındaki farka göre hesap yapıldığı, mahkemece bu rapora göre karar verildiği anlaşılmaktadır.
Davalı vekili davacıya ait araçta meydana gelen değer kaybının yeni genel şartlara göre değerlendirme yapılmadığını iddia ederek kararı istinaf etmiştir.
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları 14 Mayıs 2015 gün 29355 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak 01 Haziran 2015 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Genel Şart Kapsamındaki Teminat Türleri A-5.maddesinde, maddi zararlarında sigorta teminatı kapsamında olduğu belirtilmiş ve maddi zararın “Hak sahibinin kaza tarihi itibariyle bu genel şartta tanımlanan ve zarar gören araçta meydana gelen değer kaybı dahil doğrudan malları üzerindeki azalmadır. Sigortalının sorumlu olduğu araç kazalarında değer kaybı, talep edilmesi halinde ilgili branşta ruhsat sahibi sigorta eksperleri tarafından tespit edilir. Değer kaybının tespiti bu Genel Şart ekinde yer alan esaslara göre yapılır.” Şeklindeki düzenleme ile trafik kazası sonucu zarar gören üçüncü kişiye ait araçta meydana gelen hasar bedeli ve değer kaybına ilişkin zararların, genel şartların ekindeki hesaplama yöntemine ilişkin çizelgeye göre eksper tarafından belirleneceği belirtilmiştir. Genel şartlar Ek-1 de değer kaybının belirlenmesine ilişkin çizelge ve teminatı dışında kalan bazı haller belirtilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, sigorta sözleşmesinin ayrılmaz eki niteliğinde olan genel şartlarda yapılan düzenlemelerin zarar gören üçüncü şahıslar yönünden bağlayıcı olup olmadığı hususuna ilişkindir.
Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununda 91 ila 101.maddeler arasında düzenlenmiştir. Motorlu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracın işletenin zarara uğrayan üçüncü kişilere karşı olan sorumluluğunu belirli limitlere kadar karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan sorumluluk sigortası türüdür.
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası, (Trafik Sigortası) 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91. Maddesinde; “İşletenlerin, bu Kanunun 85 inci maddesinin birinci fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.” şeklinde belirtilmiştir. Bu madde gereğince ZMSS yapılması yasal bir zorunluluk olmakla birlikte bu tür sigorta sözleşmeleri, sigorta ettiren ile sigortacı arasında karşılıklı ve birbirine uygun irade açıklamaları ile kurulur ve bir sigorta poliçesine bağlanır.Yoksa yasa gereği kendiliğinden oluşan bir sigorta türü değildir. (Işıl Ulaş Uygulamalı Sigorta Hukuk) “KTK’nın 93. maddesinde; (Değişik:17/10/1996-4199/34 md) Zorunlu mali sorumluluk sigortası genel şartları, teminat tutarları ile tarife ve talimatları Hazine Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakanlıkça tespit edilir ve Resmi Gazetede yayımlanır.” hükmü mevcuttur.
Sigorta şirketlerinin sigorta sözleşmeleri kapsamındaki sorumlulukları sigorta poliçelerinin ayrılmaz parçası olan genel şartlarda düzenlenmiştir.
Genel Şartlar: Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı tarafından her sigorta branşı için hazırlanmış olan ve sigorta şirketlerinin bunun aksine hareket edemeyecekleri, teminatın kapsamı, istisna edilen haller, hasar prosedürü, sigortalının görev ve yükümlülükleri, anlaşmazlık halinde uygulanabilecek hükümler, prim ödemesi, rücu durumu gibi sigorta sözleşmesinin esaslarını belirten koşullardır.
Genel açıklamalar bu şekilde olmakla birlikte KTK’nun tazminatın azaltılması veya kaldırılması sonucunu doğuran haller: başlıklı 95.maddesinde “Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin kanun hükümlerinden doğan ve tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu doğuran haller zarar görene karşı ileri sürülemez. Ödemede bulunan sigortacı, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigorta ettirene başvurabilir.” hükmüne göre; Karayolları Trafik Kanununda düzenlenmeyen, sigortacının zarar görenlere karşı ileri süremediği tazminatın kaldırılması veya miktarının azaltılmasını gerektiren hallerde, ancak sigortalısına rücu edebileceği düzenlenmiştir. Yani sigorta şirketi KTK’nun da düzenlenmeyen teminat kapsamında olmayan halleri ve rücu koşullarının varlığını zarara uğrayan kişilere karşı ileri süremez, koşullarının varlığı halinde sigorta sözleşmesinin eki olan genel şartlarda düzenlenmiş teminat dışı haller ve rücu halleri mevcut ise sadece sigorta sözleşmesinin tarafı olan akidi sigortalıya rücu edebilir.
Trafik kazaları dayanağını 2918 sayılı KTK’dan alan haksız fiil niteliğinde olaylardır. Haksız fiiller meydana geldikleri anda hukuki sonuç doğurur ve zarara neden olanların zararı tazmin borcu haksız fiil tarihinde ortaya çıkar. Haksız fiilin unsuru olan zarar, zarar görenin malvarlığında rızası dışında meydana gelen azalma ile zarar verici fiil olmasa idi bulunacağı durum arasındaki farktır ve zarar haksız fiilin meydana gelmesi ile gerçekleşmiş sayılır. Zarar verenin ve diğer sorumluların zararı tazmin yükümlülüğü herhangi bir ihbara ve ihtara gerek kalmaksızın olay tarihinde doğar. Haksız fiile bağlanan hukuki sonuçlar haksız fiil tarihi esas alınarak belirlenir ve bu nedenle haksız fiillerde olay tarihinde yürürlükte bulunan hukuk kuralları uygulanır. Başka bir deyişle zararın belirlenmesinde etken olan hususlarda olay tarihinde yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerinin dikkate alınması gerekir.
Bu kapsamda Davalı vekilinin mahkemece aldırılan hasar raporundaki değer kaybına yönelik itirazlarının incelenmesinde; 6704 sayılı yasayla değişik 2918 sayılı KTK nun 90.maddesinde yer alan zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamındaki tazminatlar bu kanun ve bu kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda öngörülen usul ve esaslara tabi olan hükümlerinden YUKARIDA İZAH EDİLDİĞİ ÜZERE TARAFI OLMADIĞI ZMMS SÖZLEŞMESİNDEKİ ŞARTLARIN DAVACI AÇISINDAN BAĞLAYICI OLMAMASI VE ANAYASA MAHKEMESİNİN nin 09/10/2020 tarihli resmi gazetede yayınlanan 17/07/2020 tarihli ve 2019/40 esas 2019/40 sayılı kararına göre 6704 SAYILI KANUNUN 3.MADDESİYLE DEĞİŞTİRİLEN 90. MADDESİNİN BİRİNCİ CÜMLESİNDE YERALAN “VE BU KANUN ÇERÇEVESİNDE HAZIRLANAN GENEL ŞARTLARDA” İBARESİNİN VE İKİNCİ CÜMLESİNDE YERALAN “VE GENEL ŞARTLARDA ’’ İBARESİNİN İPTAL EDİLMİŞ OLMASI SEBEBİYLE UYGULANMAYACAKTIR.
Yargıtay 17.HD’nin 2017/1230 E- 2018/2590 K sayılı 15/03/2018 tarihli kararında vurgulandığı gibi değer kaybının hesabında aracın modeli, markası, özellikleri, yapılan onarım işlemleri, kilometresi, olay tarihindeki yaşı, tarafların iddia ve savunmaları ve tüm dosya kapsamı değerlendirilerek kaza öncesi hasarsız ikinci el piyasa rayiç değeriyle kaza meydana geldikten ve tamir edildikten sonraki ikinci el piyasa rayiç değeri arasındaki farka göre değer kaybı zararının hesaplanması ilke olarak kabul edilmiştir.
Bu halde kaza öncesi hasarsız ikinci el piyasa rayiç değeriyle kaza meydana geldikten ve tamir edildikten sonraki ikinci el piyasa rayiç değeri arasındaki farka göre düzenlenenen rapor usul ve yasaya uygun olup istinaflar yersizdir.
Davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereği esas yönünden reddine dair aşağıdaki hükmün kurulmasına dair aşağıdaki hükmün kurulmasına karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığından davalı … SİGORTA A.Ş. vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nun 353/1-b-1 maddesi gereği ESASTAN REDDİNE,
2-Alınması gereken 512,32 TL harçtan peşin alınan 221,00 TL harcın mahsubu ile bakiye 291,32 TL harcın davalı … SİGORTA A.Ş.den tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davalı tarafından yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
5-HMK’nın 359/3. fıkra gereği kararın tebliği ile 302/5. fıkrası gereği harç tahsil müzekkeresi yazılması ve tebliğ işlemlerinin İLK DERECE MAHKEMESİ tarafından yapılmasına,
Dair, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 362. maddesi gereğince; (72,070,00) Türk Lirasını geçmeyen davalara ilişkin kararlar hakkında temyiz yoluna başvurulamayacağından miktar itibari ile KESİN olmak üzere dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda oy birliği ile karar verildi. …

… … … …
Başkan Üye Üye Katip
… … … …
E imza E imza E imza E imza

Bu evrak 5070 sayılı Yasa kapsamında elektronik imza ile imzalanmıştır.