Emsal Mahkeme Kararı Konya Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2020/275 E. 2020/590 K. 08.07.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. KONYA BAM 3. HUKUK DAİRESİ
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : …
KARAR NO : …
KARAR TARİHİ : …

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : …
NUMARASI : … ESAS … KARAR

DAVACI : … LTD. ŞTİ
VEKİLLERİ : Av. … – Av. …
DAVALI : … SİGORTA A.Ş
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
DAVANIN KONUSU : Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat
İSTİNAF KARAR TARİHİ : …
İSTİNAF KARAR YAZIM TARİHİ : …

Yukarıda bilgileri yazılı mahkemece verilen karara ilişkin istinaf talebi üzerine mahkemece dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderildiğinden yapılan ön inceleme ve incelemeyle heyete tevdi olunan dosyanın gereği görüşülüp aşağıdaki karar verilmiştir.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ :
Davacı vekili dava dilekçesiyle özetle; 2017 yılı Nisan ayında Bursa İli … İlçesinde trafik kazası meydana geldiğini, kazada …’ın kullandığı, müvekkili şirkete ait … plakalı araç park halinde iken önünden geçen … sevk ve idaresindeki … plakalı aracın freninin boşalması sonucunda müvekkili şirketin aracına çarptığını, maddi hasarlı trafik kazasının meydana geldiğini, kaza nedeniyle araçta hasar ve değer kaybı meydana geldiğini, davalı … şirketine başvuruda bulunulduğunu ancak 15 günlük sürede taleplerinin yerine getirilediğini, bu nedenlerle davanın kabulü ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 100,00 TL’nin başvuru tarihinden itibaren poliçe limiti ile sorumlu olmak kaydıyla davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesiyle özetle; yetkili mahkemenin İstanbul Anadolu Mahkemeleri olduğunu, değer kaybı konusunda yapılan ekspertiz çalışmaları doğrultusunda aracın model yılının düşük ve kilometrenin yüksek olması, aracın ana iskelet ve sağ kaporta aksamında hasar bulunmaması nedeniyle aracın değer kaybına uğramadığının tespit edildiğini, araçta meydana gelen gerçek zarar dışındaki tüm zarar kalemlerinin teminat dışında olduğunu ve açıkladığı nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
Konya … Asliye Ticaret Mahkemesinin … tarih … Esas … Karar sayılı gerekçeli kararı ile; ” Davalı … tarafından sigortalanan … plakalı aracın sigorta poliçesi 26/10/2016 tanzim tarihli olup, 26/10/2016-25/10/2017 tarihleri arasını kapsamaktadır.
Kaza meydana geldiği tarihten önce 01/06/2015 tarihinde Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları yürürlüğe girmiş bulunmaktadır(ZMSS Genel Şartlar C. 11. Maddesi). ZMSS Genel Şartlar A.5/1-a maddesine göre, “…Sigortalının sorumlu olduğu araç kazalarında değer kaybı, talep edilmesi halinde ilgili branşta ruhsat sahibi sigorta eksperleri tarafından tespit edilir. Değer kaybının tespiti bu Genel Şart ekinde yer alan esaslara göre yapılır.” Söz konusu hüküm dikkate alındığında araçta meydana gelen değer kaybının Genel şartlar ekinde yer alan esaslara göre yapılması gerekmektedir.
Somut olayda kaza tarihi ve sigorta poliçesi dikkate alındığında araçta oluşan değer kaybının ZMMS Genel Şartları ekinde yer alan formüle göre yapılması gerektiği, ZMMS Genel Şartları ekinde yer alan formüle göre yapılan hesaplamada davacıya ait aracın ana şasede ve kabin kısmında hasar bulunmaması nedeniyle araçta değer kaybının oluşmadığı anlaşılmakla davanın reddine ” şeklinde karar verildiği anlaşılmıştır.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özet olarak; yerel mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, mahkemece ZMMS genel şartları ekinde yer alan formüle göre herhangi bir değer kaybı oluşmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verildiğini, kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, tüm bu nedenlerle yerel mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın kabulüne, 9.000,00 TL değer kaybı alacağının temerrüt tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile müvekkiline ödenmesine, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini beyan ve talep etmiştir.
Davalı … vekili istinafa cevap dilekçesinde özet olarak; kabul anlamına gelmemek kaydıyla yerel mahkemece kurulan hükümde müvekkilinin sorumluluğu kapsamında bulunmayan ve ZMSS genel şartlarına uymayan rapor ile hasar bedelinin talep edildiğini, bu şekilde hüküm kurulmuş olduğundan teminat limitleri dahilinde sorumlu olmasının kabul edilemeyeceğini, tüm bu nedenlerle davacı yanın istinaf başvurusunun reddine, yerel mahkeme kararının onanmasına karar verilmesini beyan ve talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE :
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341 ve devamı maddeleri uyarınca ve özellikle istinaf incelemesinin kapsamının öngörüldüğü 355. maddeye göre re’sen gözetilecek kamu düzenine aykırılık halleri dışında istinaf incelemesi istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır.
Dava trafik kazası nedeniyle maddi tazminat talebine ilişkindir.
Mahkemece Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları ekinde belirlenen kriterlerin esas alınması gerektiğinden bahisle davanın reddine karar verilmiştir.
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları 14 Mayıs 2015 gün 29355 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak 01 Haziran 2015 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Genel Şart Kapsamındaki Teminat Türleri A-5.maddesinde, maddi zararlarında sigorta teminatı kapsamında olduğu belirtilmiş ve maddi zararın “Hak sahibinin kaza tarihi itibariyle bu genel şartta tanımlanan ve zarar gören araçta meydana gelen değer kaybı dahil doğrudan malları üzerindeki azalmadır. Sigortalının sorumlu olduğu araç kazalarında değer kaybı, talep edilmesi halinde ilgili branşta ruhsat sahibi sigorta eksperleri tarafından tespit edilir. Değer kaybının tespiti bu Genel Şart ekinde yer alan esaslara göre yapılır.” Şeklindeki düzenleme ile trafik kazası sonucu zarar gören üçüncü kişiye ait araçta meydana gelen hasar bedeli ve değer kaybına ilişkin zararların, genel şartların ekindeki hesaplama yöntemine ilişkin çizelgeye göre eksper tarafından belirleneceği belirtilmiştir. Genel şartlar Ek-1 de değer kaybının belirlenmesine ilişkin çizelge ve teminatı dışında kalan bazı haller belirtilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, sigorta sözleşmesinin ayrılmaz eki niteliğinde olan genel şartlarda yapılan düzenlemelerin zarar gören üçüncü şahıslar yönünden bağlayıcı olup olmadığı hususuna ilişkindir.
Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununda 91 ila 101.maddeler arasında düzenlenmiştir. Motorlu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracın işletenin zarara uğrayan üçüncü kişilere karşı olan sorumluluğunu belirli limitlere kadar karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan sorumluluk sigortası türüdür.
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası, (Trafik Sigortası) 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91.maddesinde;“İşletenlerin, bu Kanunun 85 inci maddesinin birinci fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.”şeklinde belirtilmiştir. Bu madde gereğince zmss yapılması yasal bir zorunluluk olmakla birlikte bu tür sigorta sözleşmeleri,sigorta ettiren ile sigortacı arasında karşılıklı ve birbirine uygun irade açıklamaları ile kurulur ve bir sigorta poliçesine bağlanır.Yoksa yasa gereği kendiliğinden oluşan bir sigorta türü değildir. “KTK’nın 93. maddesinde; (Değişik:17/10/1996-4199/34 md) Zorunlu mali sorumluluk sigortası genel şartları, teminat tutarları ile tarife ve talimatları Hazine Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakanlıkça tespit edilir ve Resmi Gazetede yayımlanır.” hükmü mevcuttur.
Sigorta şirketlerinin sigorta sözleşmeleri kapsamındaki sorumlulukları sigorta poliçelerinin ayrılmaz parçası olan genel şartlarda düzenlenmiştir.
Genel Şartlar: Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı tarafından her sigorta branşı için hazırlanmış olan ve sigorta şirketlerinin bunun aksine hareket edemeyecekleri, teminatın kapsamı, istisna edilen haller, hasar prosedürü, sigortalının görev ve yükümlülükleri, anlaşmazlık halinde uygulanabilecek hükümler, prim ödemesi, rücu durumu gibi sigorta sözleşmesinin esaslarını belirten koşullardır.
Genel açıklamalar bu şekilde olmakla birlikte KTK’nun tazminatın azaltılması veya kaldırılması sonucunu doğuran haller: başlıklı 95.maddesinde “Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin kanun hükümlerinden doğan ve tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu doğuran haller zarar görene karşı ileri sürülemez. Ödemede bulunan sigortacı, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigorta ettirene başvurabilir.” hükmüne göre; Karayolları Trafik Kanununda düzenlenmeyen, sigortacının zarar görenlere karşı ileri süremediği tazminatın kaldırılması veya miktarının azaltılmasını gerektiren hallerde, ancak sigortalısına rücu edebileceği düzenlenmiştir. Yani sigorta şirketi KTK’nun da düzenlenmeyen teminat kapsamında olmayan halleri ve rücu koşullarının varlığını zarara uğrayan kişilere karşı ileri süremez, koşullarının varlığı halinde sigorta sözleşmesinin eki olan genel şartlarda düzenlenmiş teminat dışı haller ve rücu halleri mevcut ise sadece sigorta sözleşmesinin tarafı olan akidi sigortalıya rücu edebilir.
Trafik kazaları dayanağını 2918 sayılı KTK’dan alan haksız fiil niteliğinde olaylardır. Haksız fiiller meydana geldikleri anda hukuki sonuç doğurur ve zarara neden olanların zararı tazmin borcu haksız fiil tarihinde ortaya çıkar. Haksız fiilin unsuru olan zarar, zarar görenin malvarlığında rızası dışında meydana gelen azalma ile zarar verici fiil olmasa idi bulunacağı durum arasındaki farktır ve zarar haksız fiilin meydana gelmesi ile gerçekleşmiş sayılır. Zarar verenin ve diğer sorumluların zararı tazmin yükümlülüğü herhangi bir ihbara ve ihtara gerek kalmaksızın olay tarihinde doğar. Haksız fiile bağlanan hukuki sonuçlar haksız fiil tarihi esas alınarak belirlenir ve bu nedenle haksız fiillerde olay tarihinde yürürlükte bulunan hukuk kuralları uygulanır. Başka bir deyişle zararın belirlenmesinde etken olan hususlarda olay tarihinde yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerinin dikkate alınması gerekir.
Olay tarihi olan 10.04.2017 ve 26.10.2016 başlangıç tarihli sigorta poliçesine göre yürürlükte bulunan 2918 sayılı KTK’nun 90. maddesinde;”Maddi ve manevi tazminat; “Maddi tazminatın biçimi ve kapsamı ile manevi tazminat konularında Borçlar Kanunu’nun haksız fiillere ilişkin hükümleri uygulanır.” düzenlemesi mevcuttur. Ancak Borçlar Kanununda tazminatın somut olarak belirlenmesine ilişkin düzenlemeler bulunmadığından tazminatın belirlenmesinde uygulanacak ilkeler Yargıtay’ın trafik kazalarından kaynaklanan tazminat davalarına bakan Hukuk Dairelerinin içtihatları ile belirlenmiştir.
Yargıtay uygulamalarına göre; araçtaki değer kaybının belirlenmesinde, değer kaybına uğradığı iddia edilen davacıya ait aracın yılı, modeli, kaza tarihindeki yaşı, hasarlı bölümleri ve hasar miktarı dikkate alınarak olay tarihindeki ikinci el piyasadaki hasarsız değeri ile onarılmış haldeki piyasa değeri arasındaki fark esas alınmaktadır. Bu çerçevede mahkemece alınan 15/01/2018 havale tarihli aktüer bilirkişi raporunda Yargıtay içtihatları doğrultusunda alternatifli olarak belirlenen 9.000 TL değer kaybı esas alınarak davanın kabulüne karar verilmesi yerine yeni ZMMS Sigorta Genel Şartları’ndaki formüle göre değer kaybının bulunmadığından bahisle davanın reddi isabetsiz olup davacı tarafın buna yönelen itirazının kabulüne, anlatılan yönde yeniden hüküm tesisine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile, Mahkeme kararının HMK.nın 353/1-b-2 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, YENİDEN ESAS HAKKINDA HÜKÜM KURULMASINA,
1-Davacının maddi tazminat talebinin KABULÜ İLE;
10/04/2017 tarihinde meydana gelen trafik kazası nedeniyle, davacının aracında meydana gelen değer kaybı zararı nedeniyle 9.000,00 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Kararın mahiyeti gereği alınması gereken 614,79 TL karar ve ilam harcından başta ve ıslahla yatırılan toplam 63,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 551,39 TL eksik harcın davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
3-Davacı tarafından başta ve ıslahla yapılan toplam 99,40 TL harç masrafının davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 330,00 TL bilirkişi ücreti gideri, 192,20 TL posta- tebligat gideri olmak üzere toplam 522,20 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
5-Davacının kendisini vekille temsil ettirdiği anlaşıldığından davacı vekili yararına yürürlükteki AAÜT hükümleri uyarınca belirlenen ve takdir edilen 3.400,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
6-Artan gider avansı olması halinde HMK m333 uyarınca karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
İstinaf Yargılaması Yönünden;
7-Davacı tarafından istinaf aşamasında yatırılan, başvurma harcı dışında kalan, istinaf karar harcının talep halinde davacıya iadesine,
8-Davacı tarafından istinaf aşamasında yapılan 121,30 TL harç masrafı ve 16,50 TL tebligat masrafından ibaret toplam 137,80 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
9-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
10-Karar tebliği ve harç işlemlerinin İlk Derece Mahkemesi tarafından yerine getirilmesine,
Dair, HMK. m.353 hükümleri uyarınca, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda ve miktar itibariyle KESİN olmak üzere, oy birliğiyle karar verildi.


Başkan


Üye


Üye


Katip