Emsal Mahkeme Kararı Konya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/78 E. 2022/499 K. 15.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
KARAR
ESAS NO :
KARAR NO:

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – … …
VEKİLİ :
DAVALI : … – …
VEKİLİ :
DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
(I) TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile özetle; davalı şirketin Konya . İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra takip dosyası ile müvekkili aleyhine kambiyo senetlerine mahsus icra yolu takip başlattığını, müvekkilinin söz konusu takibe dayanak bonoya ilişkin olarak herhangi bir borcu olmadığını, taraflar arasında bayilik sözleşmesinin bulunduğunu, bayilik sözleşmesinin 03/09/2019 tarihinde sona erdiğini, taraflarınca bayilik sözleşmesinin uzatılmayacağına ilişkin davalı şirkete bildirildiğini, bono üzerindeki bilgilerin sonradan doldurulduğunu, davalı tarafça müvekkilinin banka hesaplarına bloke konulduğunu, takibin durdurulmasını ve davanın kabulü ile müvekkili aleyhine başlatılan Konya . İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında borçlu olmadığının tespitini, davalının %20’den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasındaki ihtilafların Konya Mahkemeleri ve İcra Dairelerinde çözümlenmesinin gerekiğini, somut davada Konya Mahkemelerinin görevli ve yetkili olduğunu, yetki itirazında bulunduklarını, davanın esas yönünden mesnetsiz olduğunu, taraflar arasında 01/10/2014 tarihinde bayilik sözleşmesinin başladığını, 01/10/2014 tarihli bayilik sözleşmesinin 19. Maddesi gereğince ariyet ve yatırım destek sözleşmeleri kapsamında bayiye yapılan 16.994,15TL tutarındaki yatırım ve tabela bedellerinin müvekkili firmaya ödemesinin yapılması gerektiğinin ihtarname ile ihtar edildiğini, davacının ödeme yapmaması nedeniyle 01/10/2014 tanzim tarihli ve 16/08/2019 vade tarihli 20.000,00TL meblağlı bono icra takibine konu yapıldığını, takip dayanağı bononun konusu borcun davacıya yükletilen yükümlülüklerden ve bu yükümlülüklerin yerine getirilmemesinden kaynaklandığını bu nedenle davanın reddini talep etmiştir.
(II) YARGILAMADA TOPLANAN DELİLLER:
Mahkememizce; Konya . İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası celp edilerek incelenmiştir.
Uşak Arabuluculuk Bürosunun 26/03/2021 tarihli cevabında arabuluculuk dosyasının bilgilerinin mahkememize gönderildiği görülmüştür.
Banaz Vergi Dairesi Müdürlüğünün 07/04/2021 tarihli cevabında …’a ait defter kayıtlarının olmadığının bildirildiği görülmüştür.
Uşak Ticaret ve Sanayi Odasının 05/04/2021 tarihli cevabında …’ın tacir olmadığı bilgisinin verildiği görülmüştür.
Uşak Esnaf ve Sanatkarlar Odalar Birliğinin 13/04/2021 tarihli cevabında …’ın sicil bilgileri içeren belgelerin gönderildiği görülmüştür.
SMMM bilirkişi …’un mahkememize sunmuş olduğu 20/05/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; davalı … SAN. ve TİC. A.Ş.’nin defterler ve kayıtları 6100 sayılı HMK 222-218. Maddeleri ve 6102 sayılı TTK’nın 64-82-83, Maddeleri gereğince dava konusu ile sınırlı olmak kaydıyla yerinde incelendiğini, davacının usulüne uygun defter tuttuğunu, dava konusu olan; 09.12.2014 tarih ve … nolu, 31.03.2015 tarih ve … nolu ve 30.06.2015 tarih ve … nolu faturalar açık fatura niteliğinde olup söz konusu faturalara ilişkin BA Formları düzenlendiğini, davalı tarafın ticari kayıtlarına göre taraflar arasında cari hesap ilişkisi bulunduğunu, takip tarihi itibariye davacının davalı şirkete 17.235,00 TL borcu bulunduğunu, davalı taraf davacıya olan toplam 17.235,00 TL borcu 17.12.2019 tarihinde icra dosyasına havale yapmak suretiyle kapattığını, 31.12.2019 tarihi itibariyle davacının davalıya herhangi bir borcu bulunmadığı görüş ve kanaatini bildirmiştir.
SMMM bilirkişi …’un mahkememize sunmuş olduğu 28/07/2022 tarihli Ek bilirkişi raporunda özetle; davalı … SAN. ve TİC. A.Ş.’nin defterler ve kayıtları 6100 sayılı HMK 222-218. Maddeleri ve 6102 sayılı TTK’nın 64-82-83. Maddeleri gereğince dava konusu ile sınırlı olmak kaydıyla yerinde incelendiğini, davacının usulüne uygun defter tuttuğunu, davalı tarafın ticari kayıtlarına göre taraflar arasında cari hesap ilişkisi bulunduğunu, 31.12.2019 tarihi itibariyle davacının davalıya herhangi bir borcu bulunmadığı görüş ve kanaatini bildirmiştir.
(III) DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
İşbu dava; kıymetli evraktan kaynaklanan Menfi Tespit davasıdır.
Davacı vekili dava dilekçesiyle, davalı tarafından müvekkil aleyhine başlatılan Konya . Konya İcra Müdürlüğünün … E. sayılı icra takip dosyasının tensiple birlikte teminatsız olarak durdurulmasına; müvekkilimin Konya . Konya İcra Müdürlüğünün … E. sayılı icra takip dosyasında borçlu olmadığının tespitine, takip alacaklısından haksız ve kötüniyetli takibi nedeni ile takip konusu alacağın % 20′ si oranında olmak üzere tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesiyle, müvekkili firma ile davacı arasında bayilik sözleşmesinin bulunduğunu, davacının bu sözleşmeyi süre dolumu nedeniyle feshettiğini, davacının fesih talebinin kabul edildiğini, ancak taraflar arasındaki sözleşmenin ilgili maddelerince yatırım destek bedellerinin ve tabela bedellerinin iade edilmesi gerekirken, iade edilmediğini, bu sebeple davacı tarafça imzalanan dava konusu bononun icra takibine konu edildiğini, takip dayanağı bononun konusu borç davacı ile müvekkili arasında imzalanan bayilik sözleşmesi, yatırım destek sözleşmesi ve ariyet sözleşmesi yükümlülüklerinin yerine getirilmemesinden kaynaklandığını davanın reddini talep etmiştir.
Mahkememizce taraflar arasındaki uyuşmazlığın tespitine ilişkin rapor tanzimi için dosya bilirkişiye tevdi edilmiş ve düzenlenen raporda; takip tarihi itibariyle davacının davalı şirkete 17.235,00 TL borcu olduğunu, davalı tarafın 17/12/2019 tarihinde icra dairesine havale yaparak 17.235,00 TL borcunu ödediğini, 31/12/2019 itibariyle davacının davalıya herhangi bir borcunun olmadığı tespit edilmiştir. Ayrıntılı denetlenebilir gerekçeli bilirkişi raporu ve ek rapor mahkememizce yargılamaya esas alınmıştır. İşbu tespit sonrası menfi tespit davası olarak açılan davanın istirdat davası olarak devamına karar verilmiştir.
Takibe konu senedin taraflar arasındaki sözleşme yükümlülüklerinin teminatı olarak alındığına dair taraflar arasında herhangi bir uyuşmazlık bulunmamakta olup, dolasıyla taraflar arasındaki sözleşme yükümlülüklerinin yerine getirilip getirilmediği husususun tespiti uyuşmazlığın esas konusunu teşkil etmektedir.
Davalı vekiline takip konusu bedelin hangi esaslara göre belirlendiğinin açıklamasına ilişkin süre tanınmış olup; 04/02/2021 tarihli beyan dilekçesinde davalı, 6.794,15 TL tabela bedeli, 10.440,00 TL yatırım destek bedeli olarak toplam 17.234,15 TL ‘den davacının alacaklı olduğu, 240,00 TL’nin mahsubu ile 16.994,15 TL alacaklı olduğunu beyan etmiş ve ilgili tabela bedellerine dair fatura ile birlikte yatırım destek ödeme makbuzlarını sunmuştur.
Davacı vekili 24/03/2021 tarihli beyan dilekçesinde yatırım destek ödemelerinin yapılmadığına dair herhangi bir itirazda bulunmayıp ilgili ödemelerin sözleşme yükümleri gereği yerine getirildiğinden yerine getirilemeyeceğini savunmuştur. Yine 28/02/2022 tarihli davacı beyan dilekçesinde davalı tarafından teslim edilen tabela, pano, reklam ve basılı malzemelerin müvekkili iş yerinde bulunduğunu henüz teslim edilmediğini beyan etmiştir.
İşbu beyanlar karşısında borca konu edilen tabela ve panoların davacı uhtesinde bulunduğu ve iade edilmediği, yine yatırım destek ödemelerinin yapıldığı hususunda taraflar arasında herhangi bir ihtilafın bulunmadığı tespit edilmiştir.
Taraflara arasındaki bayilik sözleşmesinin incelenmesinde 01/12/2014 tarihinde 5 yıllığına oluşturulduğu ve süre bitiminden evvel sözleşmenin yenilenmeyeceği husususun davacı tarafından davalıya usulüne uygun şekilde bildirildiği anlaşılmış olup; herhangi bir haksız feshin bulunmadığı takdir ve kanaatine varılmıştır.
Taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinin 10.2 maddesi gereği tabela ve panoların davacı tarafından davalıya fesih sonrası iade edilmesi gerekmekte olup, 28/02/2022 tarihli davacı beyanında iade edilmediği, sabit olduğundan tabela bedellerine ilişkin davalı tarafından sunulan fatura içeriğine ve bedellere dair davacı tarafından herhangi bir açık itiraz bulunmadığından sunulan 09/12/2014 tarihli fatura içeriğindeki 3 kişilik konaklama bedeli, keşif bedeli ve montaj yol bedeli iade kapsamında değerlendirilemeyeceğinden bu bedellere yönelik talepler borç kapsamında ayrı tutularak yalnızca iade edilmesi gerekin ürün bedelleri olan toplam KDV dahil 6.027,14 TL yönünden davalının taleplerinde haklı olduğu takdir ve kanaatine varılmış olup, toplam fatura bedeli olan 6.794,15 TL den tespit edilen 6.027,14 TL’nin mahsubu ile 767,01 TL yönünden davacının davalıya borçlu olmadığı takdir ve kanaatine varılmıştır.
Davalı her ne kadar yatırım destek ödemelerinin iadesini talep etmiş ise de, yapılan bu ödemelerin sözleşme sonunda iade edileceğine dair taraflar arasındaki sözleşmelerde herhangi bir ibare bulunmayıp, 01/10/2014 tarihli taahhütname kapsamında davacı yükümlülüklerinin yerine getirilmediğine dair ispat külfeti davalıda olup, ilgili hususta açıklama yapmak üzere davalıya tanınan kesin süreye rağmen herhangi bir muteber delil veya beyan da bulunulmadığından, davalının, davacının sözleşme yükümlülüklerinin yerine getirilmediğine yönelik savunmalarını itibar edilmemiştir. Bu cihetle yukarıda zikredildiği üzere taraflar arasındaki sözleşme süre bitiminde sona erdirilmiş olup, haksız fesih durumu bulunmadığından ve fesih halinde yapılan yatırım destek ödemelerinin iade edileceğine yönelik herhangi bir anlaşma olmadığından, toplam 10.440,00 TL’lik yatırım destek ödemelerinin iadesine ilişkin taleplerinde de davalının haksız olduğu takdir ve kanaatine varılmıştır.
Tüm dosya muhtevası birlikte değerlendirildiğinde; davacının tabela ve pano bedellerine yönelik fatura içeriğindeki iade edilmeyen tabela ve panolar yönünden borçlu olduğu, fakat 3 kişilik konaklama bedeli, keşif ve montaj yol bedelleri olan 767,01 TL ile yatırım destek ödemeleri toplamı olan 10.440,00 TL toplamı 11.207,01 TL davalıya borçlu olmadığı, ancak ilgili bedeller icra tehdidi altında dava açıldıktan sonra ödendiğinden ve bu bedelin istirdadına karar verilmiştir. Ödemeler dava tarihinden sonra gerçekleştiğinden faiz hususunda herhangi bir karar verilmeyerek, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
(IV) HÜKÜM SONUCU, YARGILAMA GİDERLERİ VE KANUN YOLU:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
DAVANIN KISMEN KABULÜ İLE
1- Konya . İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasına konu senetten dolayı davacının davalıya 11.207,01 TL borçlu olmadığının tespitine, bu senet nedeniyle ödemiş olduğu 11.207,01 TL nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin talebin REDDİNE
2-Alınması gereken 765,55 TL karar harcından peşin olarak alınan 294,32 TL harcın mahsubu ile bakiye ‭471,23‬ TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 44,40 TL başvurma harcı, 6,40 TL vekalet harcı, 294,32 TL peşin harç toplamı ‭345,12‬ TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 800,00 TL bilirkişi ücreti, Banaz Asliye Hukuk Mahkemesince ve mahkememizce ‭365,1‬0 TL posta tebligat gideri olmak üzere toplam: ‭1.165,1‬0 TL’nin kabul red oranına göre hesaplanan ‭757,315‬ TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 9.200,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
6-Davalılar kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 6.027,14 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
7-Arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflara ulaşılamaması, taraflar katılmadığı için görüşme yapılamaması veya iki saatten az süren görüşmeler sonunda tarafların anlaşamamaları hâllerinde iki saatlik ücret tutarı tarifenin birinci kısmına göre Adalet Bakanlığı bütçesinden ödendiğinden ve bu ücret ve ayrıca adliye arabuluculuk bürosu tarafından yapılmış zaruri giderler de Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılandığından ve bu giderler de yargılama gideri sayıldığından buna göre 2019 yılı tarifesine göre iki saatlik görüşme nedeniyle taraf başına saati 330,00 TL den toplam 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin kabul – red oranına göre hesaplanan 858,00 TL’nin davalıdan, ‭462‬,00 TL’nin davacıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına, (harç tahsil müzekkeresi yazılmasına).
8-Davacı tarafından yatırılan ve dosyada bakiye kalan gider avansının HMK’nın 333. Maddesi gereğince karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı, 6100 sayılı HMK’nın 341-345 maddeleri uyarınca kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde mahkememize veya başka bir yer mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile Konya Bölge Adliye Mahkemesi ilgili İstinaf Dairesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi.15/09/2022

Katip … Hakim …