Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … Esas – …
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
ESAS NO :
KARAR NO:
HAKİM :
KATİP :
DAVACI :
VEKİLLERİ:
DAVALI :
VEKİLLERİ:
DAVA : Sigorta (Ziraat Sigortası Kaynaklı)
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :
Konya Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesinin 27/10/2022 tarih … Esas … Karar sayılı ilamı ile Mahkememizin … Esas … Karar sayılı kararı kaldırılarak dosya mahkememize gönderilmekle ve dava dosyası mahkememizin … Esas sırasına kaydedilmekle; yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
(I) TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekilinin mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; Davanın belirsiz alacak davası olarak açıldığını, … A.Ş. tarafından Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası poliçesi ile teminat altına alınan Konya/Cihanbeyli/Yeniceoba Köyünde bulunan müvekkiline ait tarlaya ekilen arpa ürünü, kuraklığa bağlı olarak hasar gördüğünü, … eksperi tarafından buğday ürünü için tazminata esas verim kaybı (% 58,37) (143 kg/da) tespit edildiğini, buna karşılık, Cihanbeyli İlçe Hasar Tespit Komisyonunca buğday ürünü için % 80 hasar oranı tespit edildiğini, sigortalı müvekkilinin uğramış olduğu kuraklık hasar oranının hatalı belirlenmesi sebebiyle 83.982,18 TL hasar farkı tazminatının ödenmesi amacıyla 12/01/2022 tarihinde davalı şirkete başvurulduğunu ancak talep ettikleri hasarın ödenmediğini, davalı şirketçe süresinde cevap verilmediğini, arabuluculuğa başvurulduğunu ancak anlaşma sağlanamadığını, bu nedenlerle; fazlaya ilişkin talep ve dava haklarının saklı kalması ve ileride artırmak kaydıyla belirsiz alacak davası olarak açtıkları işbu davada şimdilik; 100,00 TL ürün hasar farkının, 22/09/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı …’den tahsili ile davacıya verilmesini, baro pulu bedeli ve vekâlet harcı ile her türlü başvuru, yargılama gideri, bilirkişi ücreti ve vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilince mahkememize sunulan cevap dilekçesinde özetle: davaya konu … ve … numaralı poliçelerde 1855 Sayılı Yeniceoba Tkk / … Koop. lehine dain-i mürtehin kaydı bulunduğunu, ilgili poliçe üzerinde rehin hakkı bulunduğundan, sigortadan tazminat talep etme hakkı da öncelikle ona ait olduğunu, davacının aktif husumet ehliyeti bulunmadığını, davanın husumet yönünden reddinin gerektiğini, davacının iddia ettiği alacağına ilişkin tüm veriler ve tazminat hesaplama yöntemi poliçe ve tamamlayıcısı olan Genel Şartlar ile Tarife Talimatlar’da açıkça yazıldığından davacının belirsiz alacak davası açmakta hukuki yararının olmadığını, devlet destekli köy bazlı verim sigortası uygulaması poliçe, genel şartlar, tarife talimatlar ve sair mevzuat çerçevesinde, hukuka uygun ve mevcut duruma olarak yapıldığını, davacı … , … ve … numaralı Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigorta Poliçesinin sigortalısı olduğunu, Cumhurbaşkanı Kararı ile belirlenen tarım ürünlerinde, köy genelinde doğrudan neden olacağı verim kaybının, köyün eşik verim değerine kadar olan kısmı teminat altına alındığını, kuraklık oluşması durumunda, ayrı ayrı hasar ihbarında bulunulmasına gerek olmaksızın, köydeki tüm sigortalılar için hasar tazminatı ödendiğini, parsel bazlı tazminat taleplerinin teminat dışı olduğu sözleşmenin ve genel şartların açık hükmü olduğunu, mevzuat uyarınca hasar incelemeleri yalnızca Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri tarafından yapıldığını, Tarım ve Orman Bakanlığı İl ve İlçe Müdürlüklerinin ya da başka kurumların tespit ve değerlendirme faaliyeti/yetkisi olmadığını, referans parsellerin belirlenmesi ve verim tespit çalışmaları genel şartlar çerçevesinde mevzuata uygun olarak yapıldığını, davacı tarafça İlçe Müdürlüklerinin teknik elemanlarının da hasar tespit yetkisi olduğu iddiasına itiraz ettiklerini, müvekkili şirketçe yapılan tüm işlemler poliçe hükümlerine ve mevcut duruma uygun olduğunu, köyün tespit edilen verimi, köyün eşik verim değerinden düşük olduğundan 31.08.2022 tarihinde Genel Şartlar ve Tarife Talimatlar uyarınca … numaralı poliçe için hesaplanan 34.036,38-TL hasar tazminatı ve … numaralı poliçe için hesaplanan 8.482,35-TL hasar tazminatı davacıya ödendiğini, bu nedenlerle; davanın reddini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
(II) YARGILAMADA TOPLANAN DELİLLER:
… Genel Müdürlüğünün 22/02/2023 havale tarihli ve 23/02/2023 havale tarihli cevabi yazıları ile, dava konusu poliçeler, dekontlar, rapor, genel şartlar ile tarife ve talimatları içerir evrakların gönderildiği görülmüştür.
Cihanbeyli İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğünün 27/12/2022 tarihli cevabi yazısı ile, ilçe hasar tespit komisyonu kararının gönderildiği görülmüştür.
(III) DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, sigorta sözleşmesinden kaynaklı alacak davasıdır.
Davacı vekili dava dilekçesiyle; … A.Ş. tarafından Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası poliçesi ile teminat altına alınan Konya/Cihanbeyli/Yeniceoba Köyünde bulunan müvekkiline ait tarlaya ekilen arpa ürünü, kuraklığa bağlı olarak hasar gördüğünü, … eksperi tarafından buğday ürünü için tazminata esas verim kaybı (% 58,37) (143 kg/da) tespit edildiğini, buna karşılık, Cihanbeyli İlçe Hasar Tespit Komisyonunca buğday ürünü için % 80 hasar oranı tespit edildiğini, sigortalı müvekkilinin uğramış olduğu kuraklık hasar oranının hatalı belirlenmesi sebebiyle 83.982,18 TL hasar farkı tazminatının ödenmesi amacıyla 12/01/2022 tarihinde davalı şirkete başvurulduğunu ancak talep ettikleri hasarın ödenmediğini, bu nedenlerle, davanın kabulüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesiyle; davaya konu … ve … numaralı poliçelerde 1855 Sayılı Yeniceoba Tkk / … Koop. lehine dain-i mürtehin kaydı bulunduğunu, ilgili poliçe üzerinde rehin hakkı bulunduğundan, sigortadan tazminat talep etme hakkı da öncelikle ona ait olduğunu, davacı … , … ve … numaralı Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigorta Poliçesinin sigortalısı olduğunu, Cumhurbaşkanı Kararı ile belirlenen tarım ürünlerinde, köy genelinde doğrudan neden olacağı verim kaybının, köyün eşik verim değerine kadar olan kısmı teminat altına alındığını, kuraklık oluşması durumunda, ayrı ayrı hasar ihbarında bulunulmasına gerek olmaksızın, köydeki tüm sigortalılar için hasar tazminatı ödendiğini, köyün tespit edilen verimi, köyün eşik verim değerinden düşük olduğundan 31.08.2022 tarihinde Genel Şartlar ve Tarife Talimatlar uyarınca … numaralı poliçe için hesaplanan 34.036,38-TL hasar tazminatı ve … numaralı poliçe için hesaplanan 8.482,35-TL hasar tazminatı davacıya ödendiğini, bu nedenlerle; davanın reddini talep etmiştir.
Mahkememiz … Esas … Karar sayılı görevsizlik kararı, Konya Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesinin 27/10/2022 tarih … Esas … Karar sayılı ilamı ile; mahkememizin görevli olması gerekçesi ile kaldırılmıştır.
Mahkememizin 20/02/2023 tarihli celse 5 nolu ara kararı gereğince davacı tarafa HMK gider avansı tarifesi uyarınca tayin ve hesaplanan eksik 5.000,00 TL gider avansının mahkeme veznesine ödenmesi yönünden 2 haftalık kesin süre verildiği ve yine 27/04/2023 tarihli celse 2 nolu ara kararı gereğince gider avansının yatırılması için 2 haftalık kesin süre verildiği, verilen kesin süre içerisinde gider avansının yatırılmadığı takdirde bu delilden vazgeçmiş sayılacağının ve mevcut haliyle davaya devam olunacağının davacı tarafa ihtarının yapıldığı, buna rağmen dosya incelenmesinde bilirkişi delil avansının kesin süre içerisinde yatırılmadığı anlaşılmakla davacının bilirkişi delilinden vazgeçtiği kabul etmiştir.
HMK Madde 324 “(1) Taraflardan her biri ikamesini talep ettiği delil için mahkemece belirlenen avansı, verilen kesin süre içinde yatırmak zorundadır. Taraflar birlikte aynı delilin ikamesini talep etmişlerse, gereken gideri yarı yarıya avans olarak öderler.
(2) Taraflardan birisi avans yükümlülüğünü yerine getirmezse, diğer taraf bu avansı yatırabilir. Aksi hâlde talep olunan delilin ikamesinden vazgeçilmiş sayılır.” hükmünü içermektedir.
Gider avansından farklı olarak “Delil avansı” ise delillerin ibrazı, ilgili yerlerden getirtilmesi, tanıkların (ve gerekirse bilirkişilerin ya da uzmanların) dinlenmesi için gerekli olan masrafların karşılanması için yatırılan paradır (… Usul, s.2400). Delil avansı, o delille iddiasını ispatlayacak tarafça yatırılmalıdır. Ancak ilgilisinin bu gerekliliği yerine getirmemesi hâlinde, diğer taraf da delil avansını yatırabilir.
Gider avansı ile delil avansı arasındaki en önemli fark, gider avansının dava şartı olmasına rağmen delil avansının dava şartları arasında sayılmamış olmasıdır (HMK m.114/l-g). Bu bakımdan gider avansının yatırılmaması ya da yargılama süreci içinde tamamlanmaması hâlinde davanın, dava şartı yokluğundan reddi gerekirken (HMK m. l15), delil avansının yatırılmaması hâlinde o delile dayanmaktan vazgeçilmiş kabul edilerek (HMKm. 324/2), yargılamaya devam edilir ve o delille ispatlanacağı düşünülen vakıa ispatlanamamış sayılır. Böyle bir durumda hâkim, mevcut delil durumuna göre karar verir (… : Hukuk Yargılama Usûlünde Gider Avansı, Ankara 2016, s.131).
Davacı bu yükümlülüğünü yerine getirmek için gerekli ispat vasıtası olan bilirkişi incelemesinin yapılması için delil avansını kesin süre içerisinde mahkeme veznesine depo etmediğinden ve artık bu delile dayanmaktan vazgeçmiş sayıldığından, davasını ispat için başkaca da bir delil bulunmadığından, mevcut delil durumu itibariyle zarar hesaplanamayacağından, bilirkişi incelemesinin elzem olduğu takdir ve kanaati ile davacının açtığı davasını ispat edemediğine mahkememizce kanaat getirilip aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
(IV) HÜKÜM SONUCU, YARGILAMA GİDERLERİ VE KANUN YOLU:
Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 179,90 TL harçtan, peşin alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 99,20 TL eksik harcın davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davalı kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden; Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 100,00 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine.
5-Davacı tarafın yapmış olduğu masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı tarafından yatırılan ve dosyada bakiye kalan gider avansının HMK’nın 333. Maddesi gereğince karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
7-Arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflara ulaşılamaması, taraflar katılmadığı için görüşme yapılamaması veya iki saatten az süren görüşmeler sonunda tarafların anlaşamamaları hâllerinde iki saatlik ücret tutarı tarifenin birinci kısmına göre Adalet Bakanlığı bütçesinden ödendiğinden ve bu ücret ve ayrıca adliye arabuluculuk bürosu tarafından yapılmış zaruri giderler de Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılandığından ve bu giderler de yargılama gideri sayıldığından buna göre 1.560,00 TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına (harç tahsil müzekkeresi yazılmasına)
Dair; davalı vekilinin yüzüne karşı, davacının yokluğunda 6100 sayılı HMK’nın 341-345 maddeleri uyarınca kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde mahkememize veya başka bir yer mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile Konya Bölge Adliye Mahkemesi ilgili İstinaf Dairesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 06/07/2023
Katip Hakim