Emsal Mahkeme Kararı Konya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/508 E. 2023/421 K. 13.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … Esas -…
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
(I) TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekilinin mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; davacı ile davalı ile Konya Büyükşehir Belediyesi Su Kanal İdaresi arasında … İhale Kayıt Numaralı “Araç Kiralama Hizmet Alımı İşi-22.Kısım” sözleşmesinin 16.10.2019 tarihinde imzalandığını, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunun 19’uncu maddesi “Açık İhale Usulü” ile 18.07.2019 tarihinde ihale edilen araç kiralama hizmet alımına istinaden düzenlendiğini, Kamu İhale Kurumunun internet sitesinde yer alan EKAP (Elektronik Kamu Alımları Platformu) bilişim sistemine kayıt edildiğini, davalı idarece İdari Şartnamede hazırlanan cetvelde yer alan “22.Kısım Kamyonet-2 (Şoförlü-660 Gün) Kiralanma (35 Adet)” iş kalemi için düzenlendiğini, 16.10.2019 ile 31.12.2021 tarihleri arasındaki 808 takvim gününde davacı tarafından ifa edildiğini, işin eksiksiz ve sorunsuz olarak bitirildiğine ilişkin 27.05.2022 tarihli “Hizmet İşleri Kabul Tutanağı”nın düzenlendiğini, Brüt Asgari Ücretin 2020 ve 2021 yıllarında ilgili yasal düzenlemeler gereğince artırılması sonucunda “Brüt İşçilik Maliyetleri”nin de artığını, ancak, işçilik maliyetlerindeki artışa rağmen Davalı İdare tarafından “ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt işçilik maliyeti ile uygulama ayındaki brüt işçilik maliyeti arasındaki fiyat farkı”, ilgili mevzuat hükümlerine aykırı şekilde davacıya ödenmediğini, 2019 yılına göre esas alınan asgari ücret maliyetlerinde 2020 ve 2021 yıllarındaki yasal artışlar kapsamında; davacının katlanmak zorunda olduğu işçilik maliyetindeki artış telafisi mümkün olmayan zararlarına da neden olduğunu, İhale dokümanını oluşturan Sözleşme, İdari Şartname ve Teknik Şartnamenin ilgili hükümlerinde, 35 adet Kamyonetin 35 şoförle birlikte haftalık çalışma saatinin tamamını idarede kullanılacağını, bu bağlamda, brüt işçilik maliyeti fiyat farkının ödenebilmesi için gereken “İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler” yasal şartı sağladığını, nitekim, T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı İş Başmüfettişi …’un 13-18-26.10.2021 tarihlerinde davacı şirkete yaptığı inceleme teftişine ait 30.11.2021 tarihli tutanakta; Davalı İdare ile davacı şirket arasında imzalanan mezkûr sözleşme kapsamında 35 adet kamyonetin şoförlü olarak kiralandığının belirtildiğini, ödemeye esas düzenlenen aylık hakediş belgeleri içerisinde; araç plakası, şoförün adı ve soyadı, çalışma bölgesi, hafta içi çalışma günü, tatil günlerinde çalışma günü ve fazla çalışma saatlerini gösteren puantaj çizelgeleri düzenlendiğini, bu çizelgeler de haftalık çalışma saatinin tamamının davalı idarede kullanıldığını gösterdiğini, bu nedenlerle, … ihale kayıt numaralı, Davalı … Genel Müdürlüğü ile Davacı Şirket … Sanayi Ltd.Şt. arasında akdedilen sözleşme nedeniyle, asgari ücret artışı nedeniyle oluşan “brüt işçilik maliyeti fiyat farkının” tespiti ile şimdilik 108.000,00 TL ve işleyecek yasal faizi ile birlikte davacı şirkete ödenmesini, vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; Davacı davasını istinaf kesinlik sınırı olan 107.090,00-TL’nin üzerinde 108.000,00 TL’den belirsiz alacak davası şeklinde açtığını, ancak asgari ücretteki artış rakamı bellidir ve ihale kapsamındaki tüm diğer verilerde davacının elinde mevcut olduğunu, yani davacı iddiası doğrultusunda alacaklarını hesaplayabilir durumda olduğunu, bu nedenle davacı davasını belirsiz alacak davası şeklinde açamayacağını, davacının belirsiz alacak davası şeklinde açması usule aykırı olup davanın usulden reddine, … Genel Müdürlüğü ile davacı … Sanayi Ltd. Şti. arasında 16.10.2019 tarihinde … ihale Kayıt Numaralı “Araç Kiralama Hizmet Alımı Sözleşmesi” imzalandığını, davacı sözleşmenin 16.10.2019 ile 31.12.2021 yıllarını kapsayan bir sözleşme olduğunu ve bu süreçte asgari ücrette meydana gelen artış nedeniyle zarar edip mağdur olduğunu iddia ettiğini, asgari ücret nedeniyle fiyat farkı talep ettiğini, davacının bu talebi sözleşmeye ve mevzuata aykırı olduğunu, davacı şirketin, idarenin mevzuata aykırı olarak ihale tarihindeki işçilik maliyeti ile uygulama anındaki brüt işçilik maliyeti arasındaki fiyat farkını ödemediğini iddia ettiğini, ihale süreci EKAP sistemi üzerinden yürütüldüğünden sisteme kayıt yapmak için verileri ihaleye ilişkin mevzuat hükümlerine uygun olarak girmek gerektiğini, aksi halde ihale sürecini yürütmenin mümkün olmadığını, ayrıca ihale süreci 4734 Kamu İhale Kanunu ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu kapsamında hazırlanmakta olduğundan mevzuata aykırı bir şekilde idarenin müdahale yetkisi söz konusu olmadığını, davacı şirketin düzenlenen hakkedişlere de süresi içinde itiraz etmediğini ve bu şekilde kesinleştiğini, ödemeleri itirazı kayıtsız olarak kabul ettiğini, bu nedenle süreçten bittikten sonra yeniden bir talepte bulunması mümkün olmadığını, bu nedenlerle davanın reddine, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekilinin 17/04/2023 tarihli ıslah dilekçesi sunmuş olduğu görülmüştür.
(II) YARGILAMADA TOPLANAN DELİLLER:
Mahkememizce, Konya . Asliye Ticaret Mahkemesi … Esas sayılı dosyası UYAP sistemi üzerinden celp edilerek incelenmiştir.
Bilirkişi heyetinin mahkememize sunmuş olduğu 13/01/2023 tarihli kök raporunda özetle; Davacı … San. Ltd. Şti. ile Davalı … Gn. Müdürlüğü arasında 16.10.2019.tarihinde “Araç Kiralama Hizmet Alım İşi – 22 Kısım” sözleşmesi imzalandığını, Sözleşmenin konusu idari şartnamede hazırlanan cetvelde yeralan “22. kısım Kamyonet — 2 ( Şoförlü — 660 gün kiralama (35 adet)” işi için 16.10.2019- 31.12.2021 tarihleri aras’ındaki 808 takvim gününde yapılacak hizmet işi olduğunu, Davacı şirket, sözleşmede ve şartnamede tanımlanan hizmet işini 808 takvim gününde sözleşmeye ve eklerine uygun olarak yaptığını, edimini ifa ettiğini, Bu durum taraflarca imzalanan ve 27.10.2022 tarihinde onaylanan “HİZMET İŞLERİ KABUL TUTANAĞINDAN” görüldüğünü, Sözleşme eki ihale dokümanı olan aşıt Kiralanması Teknik Şartnamesinin” 8. Maddesi gereği, Davacı yüklenici, iş süresince çalışacak şoför isimleri ile araç plaka listesini 235 şoför 35 adet kamyonet olarak) Davalıya teslim edildiğini, Davacı, teklifini ihale tarihi olan 18.07.2019 tarihinde yürürlükte olan 2019 yılı Brüt Asgari Ücret tutarı olan 2.558,40 TL yi esas alarak asgari işçilik maliyetini hesapladığını, daha sonra 2020 ve 2021 yıllarında asgari ücretlerde artışlar yapıldığı, bu nedenle Brüt işçilik Maliyetlerinin” arttığını, davalı idarenin, ihale tarihi itibariyle hesaplanan brüt işçilik maliyeti ile uygulama ayındaki brüt işçilik maliyeti arasındaki fiyat farkını, mevzuata aykırı olarak ödemediğini, iddia ettiğini, davalı ise davacı talebinin sözleşmeye ve mevzuata aykırı olduğunu, sözleşmenin 14.1. Maddesindeki “Yüklenici gerek sözleşme süresi, gerekse uzatılan süre içinde sözleşmenin tamamen ifasına kadar vergi, resmî harç ve benzeri mali yükümlülüklerde artışa gidilmesi veya yeni mali yükümlülüklerin ihdası gibi nedenlerle fiyat farkı talebinde bulunamaz.” … maddesine göre davacının fiyat farkı alamayacağını beyan ettiğini, davacı, 18.07.2019 tarihinde yapılan ihaleyi kazandıktan sonra sözleşmeyi 16.10.2019 tarihinde imzaladığını, Sözleşmenin imzalandığı yıl olan 2019 yılında geçerli olan Brüt Asgari Ücret tutarı 2.558,40 TL olduğunu, İş bitimi ise 27.05.2022 tarihi olduğunu, davacı yüklenici taahhüdündeki işi (808 takvim günü). tamamlamış davalı idare ile işin bittiğini gösteren” Hizmet İşleri Kabul Tutanağı” imzalandığını, davacı ile davalı arasında imzalanan sözleşme ve ekleri ile dosya ve eki diğer bilgi ve belgeler iddia, cevap ve karşı cevaplar, belge ve bilgiler dikkate alınarak incelendiğinde; Davaya konu işin 35 adet “ŞOFÖRLÜ ARAÇ İKİRALAMA İŞİ” olduğu net olarak görüldüğünü, Zira; a- Sözleşmenin 16.1.6, 16.1.14, 16.1.15 maddelerinde araçların şoförleri ile ilgili düzenlemeler, alacakları ücretler, izin durumları v.s. konular düzenlendiğini, b- İdari şartnamenin eki olarak hazırlanan cetvellerin 22. kısmında 35 adet şoförlü kamyonetten söz edildiğini, Taşıt Kiralaması Teknik Şartnamesinin B-22/c maddesinde Araçlar, Şoförler ve Muayene Kabul ile genel hususlar, D maddesinde şoförlerin çalışma esasları düzenlendiğini, davaya konu işyerinde çalışma ve sosyal güvenlik bakanlığı müfettişi Hüseyin ATINSOY tarafından yapılan inceleme ve teftiş sonucu ”düzenlenen 30.11.2021 tarihli tütanakta, ARAÇ KİRALAMA HİZMETİNİN 35 ADET KAMYONETİN SOFÖRLÜ OLARAK KİRALANMASI suretiyle yürütüldüğü tespitinin yapıldığını, Şu halde davaya konu sözleşmenin ŞÖFÖRLÜ ARAÇ KİRALAMA HİZMET İŞİ olduğu, Başka bir anlatımla sözleşmenin konusu 35 şoför ve 35 kamyonet olmak üzere şoförlü araç kiralama işi olduğunu, bu nedenle davalı idarenin sözleşmenin sadece araç kiralama işi olduğu konusundaki beyanı sözleşme eki şartnameler, müfettiş tarafından iş yerindeki denetim sonucu düzenlenen tutanaktaki açıklamalar dikkate alındığında belgelerle doğrulanmadığını, diğer taraftan ihaleye teklif verecek istekli firmalar, kamu ihale tebliğinin 79.3.3. maddesi gereğince ASGARİ İŞÇİLİK MALİYETİ hesabında, KİK.nun hazırladığı EKAP İŞÇİLİK HESAPLAMA MODÜLÜNÜN (… /EKAP) kullanılması zorunlu olduğunu, bu modülde, yılı brüt asgari ücret esas alıncağını, dolayısı ile davacı yüklenici de kamu ihale kurulunun sözü edilen düzenlemesi nedeniyle … Ekap modülünü uygulayabilmek için zorunlu olarak 2019 yılı Brüt Asgari Ücret tutarı olan Brüt asgari ücret 01.01.2020-31.12.2020 dönemi içi .231.12.2021. dönemi. için de 3.577,50 TL.ya yükseltildiğini, Bu durumda yasal düzenlemeler gereği brüt asgari ücretteki artışların brüt işçilik Maliyetlerini de artıracağını, bu hizmet iş’ine ilişkin: “Taşıt Kiralanması Teknik Şartnamesinin” c- Araçlar Şoförler ve Muayene Kabul ile ilgili Genel Hüususlar” bölümünün 8. maddesinde “ Yüklenici işe başlarken işin süresince çalışacak araç plaka listesini ve ŞOFÖR LİSTESİNİ kontrol teşkilatına bildirecektir. Düzenlenmesinde görüldüğü üzere sözleşmenin konusu sadece ARAÇ KİRALAMA işi değil, aynı zamanda PERSONEL ÇALIŞTIRILMASI işidir. Bu nedenle asgari ücretteki artışlar, yasal zorunluluk olarak işçilik maliyetlerinde.de artışa neden olacaktır. Davacı yüklenici yasal zorunluluk gereği asgari ücret artışını işçilik ücretlerine yansıtmak zorundadır. Zira 22/05/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Karıununun 39 uncu maddesi ile Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında I sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 522 nci maddesi gereğince, iş sözleşmesi ile çalışan ve bu Kanunun kapsamında olan veya olmayan her türü işçinin asgari ücretini tespitnetmekle görevli Asgari Ücret Tespit Komisyonu, Milli seviyede tek asgari ücret tespit eder. “Asgarı ücret ödenmesi zorunlu olan en az ücret olduğunu, hiçbir gerekçe ile işçi statüsündeki bir çalışana asgari ücretin altında ücret ödenmez. Asgari ücret yönetmeliğinin 11. maddesi gereğince Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nca belirlenen asgari ücret, Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihi izleyen ayın ilk gününden itibaren ğyürürlüğe girer ve uygulanması zorunlu hale gelir. Bu nedenle sözleşmedeki veya şartnamelerdeki aksi yöndeki düzenlemeler kanuna ve yönetmeliğe aykırılık nedeni ile hukuken hükümsüz olduğunu, nitekim konuya emsal teşkil eden Yargıtay . Hukuk Dairesinin 30/11/2021 tarihli, … Esas, … numaralı Kararında özetle “Asgarı ücret kanunla belirlenmekte olup, belirlenen bu asgari-ücret tutarının altında işçilere ödeme yapılması mümkün değildir. Sözleşmelerde asgari ücret altında ödeme yapılmasına ilişkin hükümler bulunması kanuna aykırılık nedeniyle yok hükmündedir. Asgari ücretin altında yapılan ödemeye ihtirazi kayıt konulmadan kabul edildiği gerekçe gösterilerek bu konudaki talebin reddi asgari ücretin kamu düzenine ilişkin olması niteliğine aykırılık teşkil eder” denilmiştir. Yargıtay . HD., 07.10.2021 tarih … Esas, … Kararı da aynı paraleldedir. Şu halde ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik maliyetlerine ilişkin asgari ücret farkı hesabının, “ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyet ile uygulama ayındaki brüt maliyet arasındaki farkın ödenmesi hukuken zorunludur. Diğer taraftan davaya konu hizmet işinde şoförü olarak çalışan bir kısım personelin, yaşlılık aylığı bağlamış, aynı zamanda da davacı şirketin ortağı durumunda oldukları anlaşılmaktadır. 5510 sayılı Sosyal Sigortalğar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun “Sigortalı Sayılanlar” başlıklı 4. maddesinin (3) bendinde “Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, sermeyesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları, diğer şirket ve donatma iştiraklerinin ise tüm ortakları… SİGORTALI SAYILIR..denilmiştir. SGK.nın 2013/11 s. Sigortasızlık İşlemleri Hakkındaki Genelgede ise; “7- Ortak hükümler , 7.3- Emekli ve yaşlılık aylıklarından yapılan (4/b) sosyal güvenlik destek primi kesintisinin kaldırılması Yaşlılık veya emekli aylığı bağlandıktan sonra Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı bendi hariç çalışmaya devam edenlerin (Ticari veya serbest meslek kazancı sebebiyle gelir vergisi mükellefi olan veya vergiden muaf olmakla birlikte Esnaf ve Sanatkarlar Siciline kayıtlı bulunanlar ile anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları, diğer şirket ve donatma iştiraklerinin ise tüm ortakları) aylıklarından kesilen sosyal güvenlik destek primi, 6663 sayılı Kanunun 24 üncü maddesi ile Kanunun 30 uncu maddesinde yapılan düzenleme gereğince maddenin yürürlük tarihini takip eden ödeme dönemi başından itibaren kaldırılmıştır… Denilmiştir. Yukarıda ayrıntıları gerekçeleri ile açıklarıdığı üzere yasal düzenlemeler kapsamında, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı, işçilik maliyetlerine ilişkin “ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyet ile uygulama ayındakı brüt maliyet “arasındaki farkın” yasal zorunluluk nedeni ile yüklenici davacıya ödenmesi gerekir. Raporumuzun “İnceleme ve Değerlendirme” bölümünde hesaplamaları işçiler maliyetler ve asgari ücret artişindan doğan farklar itibariyle tablolar halinde gösterildiği üzere davacıya davalı idarenin ödemesi gereken “Brüt İşçilik Maliyet Farkının” toplam olarak 798.827,31 TL olduğu bu miktara dava tarihinden ödeme tarihine kadar yasal faiz eklenmesi gerektiğini görüş ve kanaatlerini bildirmişlerdir.
Bilirkişi heyetinin mahkememize sunmuş olduğu 05/04/2023 tarihli Ek raporunda özetle; Bilirkişi heyetimizce düzenlenen kök raporda belirtilmiş hususlar dışında, davalı itirazları doğrultusunda kök raporunda belirtilmiş hususlara ilave bir tespit veya değerlendirmemiz olmadığı ile, kök raporunda belirtildiği ve hesabı yapıldığı şekliyle; “İnceleme ve Değerlendirme” bölümünde hesaplamaları işçiler maliyet ve asgari ücret artışından doğan farklar itibariyle tablolar halinde gösterildiği üzere davacıya “davalı idarenin ödemesi gereken “Brüt İşçilik Maliyet Farkının” toplam olarak 798.827,31 TL olduğu bu miktara dava tarihinden ödeme tarihine kadar yasal faiz eklenmesi gerektiği görüş ve kanaatini bildirmişlerdir.
Bilirkişi heyetinin mahkememize sunmuş olduğu 23/06/2023 tarihli Ek raporunda özetle; Bilirkişi heyetimizce düzenlenen kök raporda ve ek raporda belirtilmiş hususlar dışında, davalı itirazları doğrultusunda kök raporunda belirtilmiş hususlara ilave bir tespit veya değerlendirmemiz olmadığı ile, dosyaya sunulan evrakların tümü de göz önüne alınarak kök raporunda belirtildiği ve hesabı yapıldığı şekliyle; İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik maliyetlerine ilişkin asgari ücret hesabının, ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyet ile uygulama ayındaki brüt maliyet arasındaki farkın ödenmesi hukuken zorunludur. Diğer taraftan davaya konu hizmet işinde şoförlü olarak çalışan bir kısım personelin, yaşlılık aylığı bağlamış, aynı zamanda da davacı şirketin ortağı durumunda oldukları anlaşılmaktadır. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun “Sigortalı Sayılanlar” başlıklı 4. Maddesinin (3) bendinde “Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, sermayesi paylara bölünüş komandit şirketlerin komandite ortakları, diğer şirket ve donatma iştiraklerinin ise tüm ortakları….SİGORTALI SAYILIR… denilmiştir. SGK.nın 3103/11 s. Sigortasızlık İşlemleri Hakkındaki Genelgenin 7.3. maddesinde de aynı husus belirtilmiş ve yaşlılık aylığı bağlanan şirket ortaklarının tekrar çalışmaya başlamaları halinde sosyal güvenlik destek primi kesintisi yapılmayacağı düzenlenmiştir. ayrıntılı gerekçeleri ile açıklandığı üzere yasal düzenlemeler kapsamında, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı, işçilik maliyetine ilişkin “ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyet ile uygulama ayındaki brüt maliyet arasındaki farkın” (mücbir sebeplerle ilişkilendirilmeden) yasal zorunluluk nedeni ile yüklenici davacıya ödenmesi gerekeceği kanaatine varılmıştır. Raporumuzun (Kök Rapor) “İnceleme ve Değerlendirme” bölümünde hesaplamaları işçilik maliyetler ve asgari ücret artışından doğan farklar itibariyle tablolar halinde gösterildiği üzere davacıya davalı idarenin ödemesi gereken “Brüt İşçilik Maliyet Farkının” toplam olarak 798.827,31 TL olduğu bu miktara dava tarihinden ödeme tarihine kadar yasal faiz eklenmesi gerektiği görüş ve kanaatlerini bildirmişlerdir.
(III) DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, taraflar arasındaki araç kiralama hizmet alımı işine ilişkin sözleşme kapsamında çalıştırılan işçilerin brüt işçilik maliyet fiyat farkına ilişkin alacak davasıdır.
Davacı vekili dava dilekçesiyle, taraflar arasında … ihale kayıt numaralı “Araç Kiralama Hizmet Alımı İşi” sözleşmesinin imzalandığı, Davalı … Genel Müdürlüğü ile davacı şirket … Sanayi Ltd.Şti. arasında akdedilen sözleşme nedeniyle, asgari ücret artışı nedeniyle oluşan “brüt işçilik maliyeti fiyat farkının” tespiti ile şimdilik 108.000,00 TL’nin işleyecek yasal faizi ile davacıya ödenmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı cevap dilekçesiyle, mevzuata ve hakkaniyete aykırı olması nedeniyle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce rapor düzenlettirilmek üzere dosya bilirkişi heyetine tevdii edilmiş olup, düzenlenen 13/01/2023 tarihli kök raporda neticeten; ayrıntıları gerekçeleri ile açıklarıdığı üzere yasal düzenlemeler kapsamında, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı, işçilik maliyetlerine ilişkin “ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyet ile uygulama ayındakı brüt maliyet “arasındaki farkın” yasal zorunluluk nedeni ile yüklenici davacıya ödenmesi gerekirtiğini, raporun “İnceleme ve Değerlendirme” bölümünde hesaplamaları işçiler maliyetler ve asgari ücret artişindan doğan farklar itibariyle tablolar halinde gösterildiği üzere davacıya davalı idarenin ödemesi gereken “Brüt İşçilik Maliyet Farkının” toplam olarak 798.827,31 TL olduğu bu miktara dava tarihinden ödeme tarihine kadar yasal faiz eklenmesi gerektiği tespit edilmiştir. Ayrıntılı, gerekçeli, denetlenebilir bilirkişi kök raporu mahkememizce yargılamaya esas alınmıştır.
Tarafların kök rapora itirazlarının ayrıntılı şekilde değerlendirilmesi ve taraflar arasındaki sözleşmeye dair idari şartnamenin 46. Maddesinin irdelenerek ek rapor düzenlettirilmek üzere dosya bilirkişi heyetine tevdii edilmiş olup, düzenlenen 23/06/2023 tarihli ek raporda neticeten; ayrıntılı gerekçeleri ile açıklandığı üzere yasal düzenlemeler kapsamında, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı, işçilik maliyetine ilişkin “ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyet ile uygulama ayındaki brüt maliyet arasındaki farkın” (mücbir sebeplerle ilişkilendirilmeden) yasal zorunluluk nedeni ile yüklenici davacıya ödenmesi gerekeceği kanaatine varıldığını, raporun (Kök Rapor) “İnceleme ve Değerlendirme” bölümünde hesaplamaları işçilik maliyetler ve asgari ücret artışından doğan farklar itibariyle tablolar halinde gösterildiği üzere davacıya davalı idarenin ödemesi gereken “Brüt İşçilik Maliyet Farkının” toplam olarak 798.827,31 TL olduğu bu miktara dava tarihinden ödeme tarihine kadar yasal faiz eklenmesi gerektiği tespit edilmiştir. Davalının ek ödeme hususundaki itirazlarının ve mahkememiz ara kararında geçen idari şartname maddelerinin irdelendiği, davacının çalıştırdığı işçi liste ve yaptığı ödemelerin ayrıntılı şekilde tetkik edildiği, ayrıntılı, gerekçeli, denetlenebilir bilirkişi ek raporu mahkememizce yargılamaya esas alınmıştır.
Davacı vekili 17/04/2023 tarihli ıslah dilekçesi ile, 108.000,00 TL olan taleplerini 690.827,31 TL artırdığı, dava dilekçesinde yasal faiz talep etmesine rağmen ıslah dilekçesinde ticari faiz talep ettiği anlaşılmıştır.
Tüm dosya muhtevası birlikte değerlendirildiğinde; yargılamaya esas alınan bilirkişi raporları ile birlikte davacı vekilinin 17/04/2023 havale tarihli ıslah dilekçesi de nazara alındığında, davacının çalıştırdığı personel giderlerini fahiş miktarda artığı ve bu artışın ön görülebilir mahiyette olmadığı, dolayısıyla ihale esaslarına göre belirlenen bedel ile davacı tarafından yapılan ödemeler arasındaki fark olan bedelin davacıya ek olarak ödenmesi gerektiği takdir ve kanaatine varılmış olup, aksini gösterir herhangi bir delilin dosya muhtevası itibariyle bulunmadığı anlaşılmakla, davacının 798.827,31 TL alacağın 108.000,00 TL’Lik kısmına dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle, bakiye 690.827,31 TL’lik kısmına 17.04.2023 ıslah tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
(IV) HÜKÜM SONUCU, YARGILAMA GİDERLERİ VE KANUN YOLU:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Davanın KABULÜ İLE;
1-798,827,31 TL alacağın 108.000,00 TL’Lik kısmına dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle, bakiye 690.827,31 TL’lik kısmına 17.04.2023 ıslah tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
2-Alınması gereken 54.567,89‭ TL karar harcından peşin olarak alınan 1.844,37 TL harcın mahsubu ile bakiye ‭‭52.723,52‬ TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 80,70 TL başvurma harcı, 11,50 vekalet harcı, 1.844,37 TL peşin harç, 11.797,60 TL ıslah harcı toplamı ‭‭‭olan 13.734,17‬ TL’ nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 3.750,00 TL bilirkişi ücreti, ‭530,25‬ TL posta tebligat gideri olmak üzere toplam 967,00 TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 105.871,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
6-Arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflara ulaşılamaması, taraflar katılmadığı için görüşme yapılamaması veya iki saatten az süren görüşmeler sonunda tarafların anlaşamamaları hâllerinde iki saatlik ücret tutarı tarifenin birinci kısmına göre Adalet Bakanlığı bütçesinden ödendiğinden ve bu ücret ve ayrıca adliye arabuluculuk bürosu tarafından yapılmış zaruri giderler de Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılandığından ve bu giderler de yargılama gideri sayıldığından buna göre 1.560,00 TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına (harç tahsil müzekkeresi yazılmasına).
8-Davacı tarafından yatırılan ve dosyada bakiye kalan gider avansının HMK’nın 333. maddesi gereğince karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı, 6100 sayılı HMK’nın 341-345 maddeleri uyarınca kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde mahkememize veya başka bir yer mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile Konya Bölge Adliye Mahkemesi ilgili İstinaf Dairesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 13/07/2023

Katip Hakim