Emsal Mahkeme Kararı Konya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/224 E. 2023/473 K. 21.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … Esas – …
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALILAR : 1-
2-
3-
VEKİLİ :
DAVALILAR : 4-
5-
6-
DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
(I) TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekilinin mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; dava şartı olan arabuluculuğa başvurulduğunu ancak anlaşma sağlanamadığını, müvekkili kurumun bina ve eklentilerinin güvenliğinin sağlanması ihale yöntemiyle özel güvenlik şirketlerinden satın alındığını, özel güvenlik hizmetinde, ihale edilen her bir yüklenici firma ihale konusu hizmeti yürütmek üzere çalıştıracağı işçileri kendileri belirlemekte söz konusu firmalarla yapılan sözleşmeler gereği işe alma ve işten çıkarma yetkileri ile bundan doğacak sorumluluk bu firmalara ait olduğunu, dava dışı … (TC Kimlik No… ) adlı güvenlik işçisine, müvekkili Kurumun Konya Şube Müdürlüğüne bağlı olarak güvenlik işlerini üstlenen davalı şirketlerin bünyesinde 06.01.2006-31.05.2017 tarihleri arasında güvenlik görevlisi olarak çalışmakta iken; emekliliğini tamamlamasından dolayı yüklenici firmaya iadesi yapıldığını, bunun üzerine …’ın çalışmış olduğu 10 yıl 11 ay 11 günlük hizmetinin karşılığı olarak; 15.06.2017 tarihinde, 191,80 TL damga vergisi de dahil olmak üzere toplam 25.270,70 TL kıdem tazminatının müvekkili kurum tarafından ödendiğini, davalı şirket ile aralarında yapılan sözleşme ve şartnamelerin ilgili maddeleri, 4875 sayılı İş Kanunun 2/6. maddesi ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 162-168 maddeleri uyarınca dava dışı …’a ödenen bedelin davalı şirketler tarafından müvekkili kuruma ödenmesi gerektiğini, dava dışı …’ın çalıştığı dönemlerde; 15.08.2005-31.12.2005 … Güv. Hizm. San. Tic. Ltd. Şti. ile Müvekkil İdare arasında sözleşme imzalandığını, 16.01.2006-30.04.2006 … Güv. Hizm. San. Tic. Ltd. Şti. ile Müvekkil İdare arasında sözleşme imzalandığını,01.05.2006-17.09.2006 … Özel Güvenlik Ltd. Şti. (14’er günlük 10 adet Doğrudan Temin) ile Müvekkil İdare arasında sözleşme imzalandığını, 18.09.2006-31.12.2006 … Özel Güvenlik Ltd. Şti. ile Müvekkil İdare arasında sözleşme imzalandığını, 12.01.2007-31.12.2007 … Özel Güvenlik Ltd. Şti. ile Müvekkil İdare arasında sözleşme imzalandığını, 01.01.2008-31.12.2008 … …. Ltd. Şti. ile Müvekkil İdare arasında sözleşme imzalandığını, 01.01.2009-31.12.2009 … …. Ltd. Şti. ile Müvekkil İdare arasında sözleşme imzalandığını, 01.01.2010-31.12.2010 … …. Ltd.Şti. ile Müvekkil İdare arasında sözleşme imzalandığını, 01.01.2011-31.12.2011 … …. Ltd. Şti. ile Müvekkil İdare arasında sözleşme imzalandığını, 01.01.2012-31.12.2013 dönemi için … …. Tic. Ltd. Şti.- … …. Ltd. Şti.-… Güvenlik Sis. …. Tic. Ltd. Şti. iş ortaklığı ile müvekkili İdare arasında sözleşme imzalandığını, 01.01.2014-31.12.2015 dönemi için … …. Tic. Ltd. Şti.- … …. Ltd. Şti. iş ortaklığı ile Müvekkil İdare arasında sözleşme imzalandığını, 01.01.2016-15.03.2016 dönemi için … …. Tic. Ltd. Şti. ile Müvekkil İdare arasında sözleşme imzalandığını, 16.03.2016-31.05.2016 dönemi için … …. Tic. Ltd. Şti.- … …. Ltd. Şti. ile Müvekkil İdare arasında sözleşme imzalandığını, 01.06.2016-10.06.2016 dönemi için … …. Tic. Ltd. Şti. ile Müvekkil İdare arasında sözleşme imzalandığını, 11.06.2016-13.06.2016 dönemi için … …. Tic. Ltd. Şti. ile Müvekkil İdare arasında sözleşme imzalandığını, 14.06.2016-31.07.2016 dönemi için … …. Tic. Ltd. Şti.- … …. Ltd. Şti. ile Müvekkil İdare arasında sözleşme imzalandığını, 01.08.2016-31.08.2016 dönemi için … …. Tic. Ltd. Şti.- … …. Ltd. Şti. ile Müvekkil İdare arasında sözleşme imzalandığını, 01.09.2016-31.10.2016 dönemi için … …. Tic. Ltd. Şti. Ve … …. Ltd. Şti İş Ortaklığı ile Müvekkil İdare arasında sözleşme imzalandığını, 01.11.2016-31.08.2017 dönemi için … …. Tic. Ltd. Şti. Ve … …. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile Müvekkil İdare arasında sözleşme imzalandığını, tüm işçilik alacaklarından yüklenici şirketlerin sorumlu olacağı hususu sözleşmenin eki sayılan teknik ve genel şartnamelerde belirtildiğini, bu nedenlerle; bu nedenlerle; fazlaya ilişkin hak ve taleplerinin saklı kalması kaydıyla; Müvekkili Kurum tarafından ödenen 25.270,70 TL’nin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalı şirketlerden ilgili dönemlere ilişkin sorumlulukları oranında tahsilini, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalı taraflara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar … … Tic. Ltd. Şti., … Özel Güvenlik Ltd. Şti., …. Güvenlik Sistemleri Özel Güvenlik Tic. Ltd. Şti. vekilinin mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; Taraflar arasında yapılan sözleşmede uyuşmazlıkta yetkili mahkemeler Ankara Mahkemeleri olarak belirlendiğini, davanın yetkisizlik nedeniyle reddinin gerektiğini, Kıdem tazminatı kanuni anlamda “ücret” olmadığını, Özel Güvenlik Hizmeti Sayın Alımı İhalesine Ait Teknik Şartnamenin 14. Maddesinin 6. Fıkrasında kıdem tazminatı hariç olmak üzere çalıştırılan işçilerin sayılan haklarından yüklenicinin sorumlu olduğuna yer verildiğini, bu cihette yapılacak inceleme ve değerlendirmenin sonucuna göre bir karar vermek gerektiğnii, İş Kanunu 2. Maddesine göre; asıl işverenin alt işveren ile birlikte sorumlu olduğunu, davacının yaptığı ödemeden dolayı taraflarına rücu ettiğini ancak herhangi bir ihbar ve bildirimde bulunmadıklarını, davacının, dava dışı işçiye ödemeyi ne için, nasıl ne miktarda yaptığı taraflarınca bilinmediğini, davacının ihaleye çıktığı işçi sayısını zaman içerisinde düşürdüğünü, bu durumu müvekkiline bir gün önceden bildirdiğinden işçilere bilgi verme, tutanak tutma, ihbar önelleri v.s için müvekkili şirketin zamanı kalmadığını, davacı tarafın işçileri size iade ettik işten çıkartmadık, yönünde ki beyanları hakkın kötüye kullanılması olduğunu, bu durumdan müvekkilinin herhangi bir kusurunun olmadığını, kusur değerlendirilmesinin yapılması gerektiğini, ihale makamının kıdem tazminatı yönünden müvekkili şirkete herhangi bir ödeme yapmadığını, bu nedenle söz konusu alacağın ihale makamı olan davacı tarafından ödenmesi gerektiğini, idarenin müvekkili şirkete ödemediği bir kalemi talep ederek sebepsiz zenginleştiğini, davacının kusurundan kaynaklanan davalarda müvekkiline rücu imkanı bulunmadığını, davacının ödediği vergi müvekkili şirketi ilgilendirmediğini, alacakların zamanaşımına uğradığından rücu imkanının bulunmadığını, davacının TİS farkı taleplerinin hukuka aykırı olduğunu, toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan ek ödemeler idarenin yükümlülüğünde olduğunu, bu nedenlerle; davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
(II) YARGILAMADA TOPLANAN DELİLLER:
Konya Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünün 18/04/2022 tarihli cevabi yazısı ile, dava dışı …’a ait hizmet cetveli ve iş yeri unvan listesinin gönderildiği görülmüştür.
Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğünün 26/04/2022 tarihli cevabi yazısı ile; 15.08.2005 – 31.08.2017 tarihleri arasındaki dava dışı işçi …’ın çalıştırılmasına ilişkin özlük dosyası, tüm sözleşme, şartname ve eklerinin gönderildiği görülmüştür.
Bilirkişi … ’ün 22/02/2023 havale tarihli mahkememize sunmuş olduğu … raporunda özetle; Davacı kurumca dava dışı … isimli işçiye ödenen brüt 25.270,70 TL. kıdem tazminatından yalnızca 01.01.2009-31.12.2011 tarihleri arası dönem hizmet alımını üstlenen … Özel Güvenlik Ltd.Şti. ile yapılan sözleşmede kıdem tazminatından yüklenicinin sorumlu tutulacağına ilişkin düzenleme bulunduğu, anılan süreye isabet eden kıdem tazminatı tutarının brüt 6.943,39 TL. olduğu ve bu tutardan … Özel Güvenlik Ltd.Şti.nin sorumlu olacağı, şayet anılan şirket ile davalı … Güvenlik Ltd.Şti arasında bir organik bağ bulunmakta ise, davalı … Güvenlik Ltd.Şti.nin sorumlu olacağı tutarın 6.943,39 TL. olacağı, 05.01.2006-30.04.2006 tarihleri arasında hizmet alımını üstlenen … Ltd.Şti. ile davacı kurum arasında yapılan hizmet alım sözleşmesi/şartnamesinin dosyaya sunulmamış olduğu, ispat yükünün davacı kurumda olması nedeniyle bu dönemde anılan şirketin sorumlu olmayacağı değerlendirmekle birlikte sayın mahkemenin görüşü farklı ise anılan dönemdeki 106 günlük süreden … Ltd.Şti.nin sorumlu olacağı ve bu tutarın da 106×6,341 TL=659,46 TL. olacağı, diğer davalılar ile davacı kurum arasında yapılan hizmet alım sözleşmelerinde yüklenicilerin kıdem tazminatından sorumlu olacaklarına ilişkin herhangi bir düzenlemenin olmaması yahut açık bir şekilde sorumlu olmayacaklarının belirtilmiş olması nedeniyle bu davalıların bir sorumluluğunun bulunmadığı görüş ve kanaatini bildirmiştir.
Bilirkişi … ’ün 06/07/2023 havale tarihli mahkememize sunmuş olduğu ek raporunda özetle; Birinci durum; İhale dokümanlarında, açık bir şekilde yüklenicilerin kıdem tazminatından sorumlu oldukları yahut kıdeme ilişkin haklardan sorumlu olacakları yönündeki düzenleme gereği, yüklenicilerin kıdem tazminatından sorumlu tutulacakları döneme ilişkindir, ki bu dönem, 05.01.2006- 31.12.2015 tarihleri arasını kapsadığını, ikinci durum ise, şartnamelerde açık bir şekilde “kıdem tazminatı hariç” tabiri olan ve sözleşmede açık bir şekilde kıdem tazminatından yüklenicilerin sorumlu olduğuna ilişkin düzenleme bulunmayan dönem olduğu, bu dönem 01.01.2016-31.08.2017 tarihleri arasını kapsadığını, birinci durum ile ikinci duruma göre seçeneklerin; birinci seçeneğin tercih edilmesi durumunda; davacı kurumca, dava dışı …’a 10 yıl 11 ay 11 günlük hizmetinden, doğrudan temin yöntemi ile hizmet alınan 164 günlük süre dışlanmak suretiyle bakiye 3999 günlük hizmeti karşılığında damga vergisi dahil olmak üzere toplam 25.270,70 TL. kıdem tazminatı ödendiği, bir günlük kıdem tazminatı tutarının 25.270,70/3999-6.31925 TL. olduğu tespit edildiği, 05.01.2006 – 30.04.2006 dönemi, 116 gün, 733,03 TL, … Ltd. Şti., 18.09.2006 – 31.12.2006 dönemi, 105 gün, 663,52 TL, … Güvenlik Ltd. Şti., 12.01.2007 – 31.12.2008 dönemi, 719 gün, 4.543,54 TL, … Özel Güvenlik Ltd. Şti.,01.01.2009 – 31.12.2011 dönemi, 1095 gün, 6.919,58 TL, … Ltd. Şti. (… Ltd. Şti.),01.01.2012 – 31.12.2013 dönemi, 730 gün, 4.613,05 TL, … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti.,01.01.2014 – 31.12.2015 dönemi, 730 gün, 4.613,05 TL, … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti., toplam 3495 gün, 22.085,77 TL, dava dışı işçiyi istihdam eden davalı şirketlerin, kıdem tazminatından sorumlu olmayacakları dönemler ve kıdem tazminatı tutarları; 01.01.2016 – 15.03.2016 dönemi, 75 gün, 473,94 TL, … Özel Güvenlik Ltd. Şti., 16.03.2016 – 31.05.2016 dönemi, 77 gün, 486,58 TL, … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti.,14.06.2016 – 31.07.2016 dönemi, 48 gün, 303,32 TL, … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti. (… İş Ortaklığı)01.08.2016 – 31.08.2016 dönemi, 31 gün, 195,90 TL, … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti. … 7 Kule İş Ortaklığı),01.09.2016 – 31.10.2016 dönemi, 61 gün, 385,47 TL, … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti. (… İş Ortaklığı),01.11.2016 – 31.05.2017 dönemi, 212 gün, 1.339,68 TL, … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti. (… İş Ortaklığı), toplam 504 gün, 3.184,89 TL, bu seçeneğin kabulü halinde, davalı şirketlerin toplam 22.085,77 TL kıdem tazminatından tüzel kişilikler bazında yahut ortak girişim bazında sorumlu olacakları tutarlar: 05.01.2006 – 30.04.2006 dönemi, 733,03 TL, … Ltd. Şti., 18.09.2006 – 31.12.2006 dönemi, 663,52 TL, … Güvenlik Ltd. Şti., 12.01.2007 – 31.12.2008 dönemi, 01.01.2009 – 31.12.2011 dönemi, 4.543,54 TL + 6.919,58 TL =11.463,12 TL, … Özel Güvenlik Ltd. Şti. (…),01.01.2012 – 31.12.2013 dönemi, 4.613,05 TL, … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti.,01.01.2014 – 31.12.2015 dönemi, 4.613,05 TL, … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti., toplam 22.085,77 TL olduğu, bu seçeneğin tercih edilmesi durumunda, 3.184,89 TL davalı şirketlerin bir sorumluluklarının olmayacağının değerlendirildiği, şartnamelerde açık bir şekilde yüklenicilerin kıdem tazminatından sorumlu olmayacağına ilişkin düzenleme bulunan 01.01.2016- 31.08.2017 döneminin de, davacı vekilinin itirazına göre, sözleşmenin 22.maddesindeki genel düzenlemeye ve Genel Şartnamenin 6.bölümünde yer alan genel düzenlemeye öncelik verilerek, anılan düzenlemelere göre yüklenicinin kıdem tazminatından sorumlu olacağı şeklinde yorumlanacak ise, bu durumda tüm döneme ilişkin kıdem tazminatından yükleniciler sorumlu olacaklarından, davalı şirketlere dağılımının; 05.01.2006 – 30.04.2006 dönemi, 116 gün, 733,03 TL, … Ltd. Şti., 18.09.2006 – 31.12.2006 dönemi, 105 gün, 663,52 TL, … Güvenlik Ltd. Şti., 12.01.2007 – 31.12.2008 dönemi, 719 gün, 4.543,54 TL, … Özel Güvenlik Ltd. Şti. (…),01.01.2009 – 31.12.2011 dönemi, 1095 gün, 6.919,58 TL, … Ltd. Şti. (… Ltd. Şti.),01.01.2012 – 31.12.2013 dönemi, 730 gün, 4.613,05 TL, … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti.,01.01.2014 – 31.12.2015 dönemi, 730 gün, 4.613,05 TL, … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti.,01.01.2016 – 15.03.2016 dönemi, 75 gün, 473,94 TL, … Özel Güvenlik Ltd. Şti., 16.03.2016 – 31.05.2016 dönemi, 77 gün, 486,58 TL, … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti.,14.06.2016 – 31.07.2016 dönemi, 48 gün, 303,32 TL, … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti. (… İş Ortaklığı)01.08.2016 – 31.08.2016 dönemi, 31 gün, 195,90 TL, … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti. … … İş Ortaklığı),01.09.2016 – 31.10.2016 dönemi, 61 gün, 385,47 TL, … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti. (… İş Ortaklığı),01.11.2016 – 31.05.2017 dönemi, 212 gün, 1.339,68 TL, … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti. (… İş Ortaklığı), toplam 25.270,66 TL, bu seçeneğin kabul edilmesi halinde, davalı şirketlerin 22.085,77 TL kıdem tazminatından tüzel kişilikler bazından yahut ortak girişim bazında sorumlu olacakları tutarlar; 05.01.2006 – 30.04.2006 dönemi, 733,03 TL, … Ltd. Şti., 18.09.2006 – 31.12.2006 dönemi, 663,52 TL, … Güvenlik Ltd. Şti., 12.01.2007 – 31.12.2008 dönemi, 01.01.2009 – 31.12.2011 dönemi, 4.543,54 TL + 6.919,58 TL =11.463,12 TL, … Özel Güvenlik Ltd. Şti. (…),01.01.2012 – 31.12.2013 dönemi, 4.613,05 TL, … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti.,01.01.2014 – 31.12.2015, 16.03.2016 – 31.05.2016, 14.06.2016 – 31.07.2016, 01.08.2016 – 31.08.2016, 01.09.2016 – 31.05.2016, 01.11.2016 – 31.05.2017 dönemi, … Ltd. Şti + … Ltd. Şti., 7.324,00 TL (4.613,05 + 486,58 + 303,32 + 195,90 + 385,47 + 1.339,68), 01.01.2016 – 15.03.2016 dönemi, 473,94 TL, … Özel Güvenlik Ltd. Şti, toplam 25.270,66 TL olduğu görüş ve kanaatini bildirmiştir.
(III) DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, asıl işveren davacı TMO tarafından davalı şirketler nezdinde çalıştırılan işçiye ödenen kıdem tazminatının rücuen tazmini istemine ilişkindir.
Uyuşmazlığın çözümünde öncelikle taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine ve genel hukuk prensiplerine göre bir sonuca gidilmelidir.
Dava konusu olayda da davacı ile davalılar arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi mevcut olup, davacı asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeriyle ilgili olarak İş Kanunu’ndan kaynaklanan yükümlülükler nedeniyle, alt işverenle birlikte müteselsilen sorumludur. Burada Kanundan kaynaklanan bir teselsül hali söz konusu olup, asıl ve alt işverenler, dış ilişki itibariyle (dava dışı işçiye karşı) müseselsilen sorumludurlar. Bu düzenleme, işçi alacağının güvence altına alınması amacıyla yapılmış olup, sadece işçilere karşı bir sorumluluktur. Asıl ve alt işveren arasındaki ilişkide ise iş hukuku değil, Borçlar Kanunu ve sözleşme hukuku esas alınacağından, uyuşmazlığın taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine göre çözümlenmesi gereklidir.
Alacaklıya karşı müteselsilen sorumlu olan borçlular, kendi aralarındaki iç ilişkide, bu husustaki nihai sorumluluğun hangi tarafa ait olduğu konusunda bir anlaşma yapabilirler. Nitekim 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 167. (Mülga Borçlar Kanunu’nun 146.) maddesinde düzenlenen, “Aksi karalaştırılmadıkça veya borçlular arasındaki hukuki ilişkinin niteliğinden anlaşılmadıkça, borçlulardan her biri, alacaklıya yapılan ifadan, birbirlerine karşı eşit paylarla sorumludurlar. Kendisine düşen paydan fazla ifada bulunan borçlunun, ödediği fazla miktarı diğer borçlulardan isteme hakkı vardır.” şeklindeki hükümde de, müteselsil borçlulardan her birinin alacaklıya yapılan ifadan birbirlerine karşı genel olarak eşit paylarla sorumlu oldukları, ancak bunun aksinin kararlaştırılabileceği de açıkça belirtilmiştir.
İşte müteselsilen sorumlu olan borçlular arasındaki iç ilişkide, bu konudaki sorumluluğun tamamen borçlulardan birine ait olacağı yönünde bir sözleşme yapılmış ise, tarafların serbest iradeleriyle düzenlemiş oldukları sözleşme hükümleri kendilerini bağlayacağından, dış ilişkide kanundan doğan teselsül gereğince borcu ödemiş olan müteselsil borçlunun, ödediği miktarın iç ilişkide borcun nihai yükümlüsü olan borçludan rücuen tahsilini talep edebileceği kabul edilmelidir.
İzah edilen hususlar kapsamında taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözümüne ilişkin olarak, tarafların sorumluluklarının tespitine ilişkin inceleme yapılmak üzere dosya bilirkişiye tevdi edilmiş ve 06/07/2023 havale tarihli ek raporda neticeten; ihale dokümanlarında, açık bir şekilde yüklenicilerin kıdem tazminatından sorumlu oldukları yahut kıdeme ilişkin haklardan sorumlu olacakları yönündeki düzenleme gereği, yüklenicilerin kıdem tazminatından sorumlu tutulacakları döneme ilişkindir, ki bu dönem, 05.01.2006- 31.12.2015 tarihleri arasını kapsadığını, davacı kurumca, dava dışı …’a 10 yıl 11 ay 11 günlük hizmetinden, doğrudan temin yöntemi ile hizmet alınan 164 günlük süre dışlanmak suretiyle bakiye 3999 günlük hizmeti karşılığında damga vergisi dahil olmak üzere toplam 25.270,70 TL. kıdem tazminatı ödendiği, bir günlük kıdem tazminatı tutarının 25.270,70/3999-6.31925 TL. olduğu tespit edildiği, 05.01.2006 – 30.04.2006 dönemi, 116 gün, 733,03 TL, … Ltd. Şti., 18.09.2006 – 31.12.2006 dönemi, 105 gün, 663,52 TL, … Güvenlik Ltd. Şti., 12.01.2007 – 31.12.2008 dönemi, 719 gün, 4.543,54 TL, … Özel Güvenlik Ltd. Şti.,01.01.2009 – 31.12.2011 dönemi, 1095 gün, 6.919,58 TL, … Ltd. Şti. (… Ltd. Şti.),01.01.2012 – 31.12.2013 dönemi, 730 gün, 4.613,05 TL, … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti.,01.01.2014 – 31.12.2015 dönemi, 730 gün, 4.613,05 TL, … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti., toplam 3495 gün, 22.085,77 TL, dava dışı işçiyi istihdam eden davalı şirketlerin, kıdem tazminatından sorumlu olmayacakları dönemler ve kıdem tazminatı tutarları; 01.01.2016 – 15.03.2016 dönemi, 75 gün, 473,94 TL, … Özel Güvenlik Ltd. Şti., 16.03.2016 – 31.05.2016 dönemi, 77 gün, 486,58 TL, … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti.,14.06.2016 – 31.07.2016 dönemi, 48 gün, 303,32 TL, … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti. (… İş Ortaklığı)01.08.2016 – 31.08.2016 dönemi, 31 gün, 195,90 TL, … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti. … İş Ortaklığı),01.09.2016 – 31.10.2016 dönemi, 61 gün, 385,47 TL, … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti. (… İş Ortaklığı),01.11.2016 – 31.05.2017 dönemi, 212 gün, 1.339,68 TL, … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti. (… İş Ortaklığı), toplam 504 gün, 3.184,89 TL olduğu tespit edilmiştir. Ayrıntılı, gerekçeli ve denetlenebilir 06/07/2023 havale tarihli bilirkişi ek raporu yapılan hesaplamalar itibariyle yargılamaya esas alınmıştır.
Taraflar arasındaki sözleşme, genel şartname ve teknik şartnamelerin irdelenmesinde, 01/01/2016 tarihinden sonra düzenlenen teknik şartnamelerin 14/6 ve 17/5 maddelerinde dava dışı işçiye ilişkin hizmet personelinin maaşları, yol, yemek, ödül, ceza, maaş artışı ve buna benzer tüm sosyal hakları ile İş Hukuku Mevzuatında belirtilen her türlü sorumluluk vergi harcırah işlemleri yüklenici tarafından sözleşme kapsamında yapılacaktır hükmüne yer verilmiş olup, hizmet personelinin (kıdem tazminatı hariç olmak üzere) maaşları, yol, yemek, ödül, ceza, maaş artışı ve buna benzer tüm sosyal hakları ile İş Hukuku Mevzuatında belirtilen her türlü sorumluluk vergi harcırah işlemleri yüklenici tarafından sözleşme kapsamında yapılacaktır hükmüne yer verilmiştir.
Dolayısıyla 01/01/2016 tarihinden sonra taraflar arasında imzalanan teknik şartnamelerde kıdem tazminatı hususunun yüklenici sorumluluklarından hariç tutulduğu anlaşılmakla, bu tarihten sonraki yapılan ödemelere ilişkin sorumluluğun asıl işveren davacıya ait olduğu ve yapılan ödemelere dair rücu hakkının bulunmadığı takdir ve kanaatine varılmıştır.
Neticeten; Davalı … LTd. Şti. yönünden davanın kabulü ile;05/01/2006-30/04/2006 tarihleri arasındaki döneme ait toplam 733,03 TL’nin 15/06/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Davalı … Güvenlik LTd. Şti. yönünden davanın kabulü ile;18/09/2006-31/12/2006 tarihleri arasındaki döneme ait toplam 663,52 TL’nin 15/06/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Davalı … Özel Güvenlik LTd. Şti.(…) yönünden davanın kabulü ile;12/01/2007-31/12/2011 tarihleri arasındaki döneme ait toplam 11.463,12 TL’nin 15/06/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Davalı … Özel Güvenlik Dan. Eğt… Ltd.Şti. – … …. LTd. Şti.- … Güvenlik Sis. Özeşl Güv. Tic Ltd. ŞTi., yönünden davanın kabulü ile; 01/01/2012-31/12/2013 tarihleri arasındaki döneme ait toplam 4.613,05 TL’nin 15/06/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı ortaklıktan alınarak davacıya verilmesine, Davalı … Özel Güvenlik Dan. Eğt… Ltd.Şti. – … …. LTd. Şti. yönünden davanın kabulü ile; 01/01/2014-31/12/2015 tarihleri arasındaki döneme ait toplam 4.613,05 TL’nin 15/06/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı ortaklıktan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
(IV) HÜKÜM SONUCU, YARGILAMA GİDERLERİ VE KANUN YOLU:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile;
2-Davalı … LTd. Şti. yönünden davanın kabulü ile;05/01/2006-30/04/2006 tarihleri arasındaki döneme ait toplam 733,03 TL’nin 15/06/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Davalı … Güvenlik LTd. Şti. yönünden davanın kabulü ile;18/09/2006-31/12/2006 tarihleri arasındaki döneme ait toplam 663,52 TL’nin 15/06/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalı … Özel Güvenlik LTd. Şti.(…) yönünden davanın kabulü ile;12/01/2007-31/12/2011 tarihleri arasındaki döneme ait toplam 11.463,12 TL’nin 15/06/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı … Özel Güvenlik Dan. Eğt… Ltd.Şti. – … …. LTd. Şti.- … Güvenlik Sis. Özeşl Güv. Tic Ltd. ŞTi., yönünden davanın kabulü ile; 01/01/2012-31/12/2013 tarihleri arasındaki döneme ait toplam 4.613,05 TL’nin 15/06/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı ortaklıktan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı … Özel Güvenlik Dan. Eğt… Ltd.Şti. – … …. LTd. Şti. yönünden davanın kabulü ile; 01/01/2014-31/12/2015 tarihleri arasındaki döneme ait toplam 4.613,05 TL’nin 15/06/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı ortaklıktan alınarak davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
7-Alınması gereken 1.508,67 TL karar harcından peşin olarak alınan 431,57 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.077,1‬0 TL karar ve ilam harcının davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye irat kaydına,
8-Davacı tarafından yatırılan 80,70 TL başvurma harcı, 11,50 vekalet harcı, 431,57 TL peşin harç toplam 523,77 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
9-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden 17.900,00 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
10-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olarak bilirkişi ücreti 1.400,00 TL, posta tebligat gideri 1.289,6‬0 TL toplam: 2.689,6‬0 TL’nin kabul ret oranına göre hesaplanan 2.339,95 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
11-Davalılar … … Ticaret Ltd. Şti, … …. Ltd. Şti- … Güvenlik…Şti kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükteki AAÜT’ne göre hesaplanan 3.184,93‬ TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
12-Arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflara ulaşılamaması, taraflar katılmadığı için görüşme yapılamaması veya iki saatten az süren görüşmeler sonunda tarafların anlaşamamaları hâllerinde iki saatlik ücret tutarı tarifenin birinci kısmına göre Adalet Bakanlığı bütçesinden ödendiğinden ve bu ücret ve ayrıca adliye arabuluculuk bürosu tarafından yapılmış zaruri giderler de Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılandığından ve bu giderler de yargılama gideri sayıldığından buna göre 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin kabul ret oranına göre hesaplanan 1.148,4‬0 TL’nin davalılardan, 171,60 TL’nin davacıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına (harç tahsil müzekkeresi yazılmasına).
13-Davacı tarafından yatırılan ve dosyada bakiye kalan gider avansının HMK’nın 333. Maddesi gereğince karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda 6100 sayılı HMK’nın 341-345 maddeleri uyarınca kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde mahkememize veya başka bir yer mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile Konya Bölge Adliye Mahkemesi ilgili İstinaf Dairesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 21/09/2023

Katip Hakim