Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – …
VEKİLİ :
DAVALILAR : 1- … – …
2- … – …
VEKİLİ :
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
(I) TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekilinin Konya . Asliye Hukuk Mahkemesine sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkili kurumun 233 sayılı KHK uyarınca kurulmuş bir kamu iktisadi teşebbüsü olduğunu, bina ve eklentilerinin güvenliğinin sağlanmasının ihale yöntemiyle özel güvenlik şirketlerinden satın alındığını, özel güvenlik hizmetinde, ihale edilen her bir yüklenici firma ihale konusu hizmeti yürütmek üzere çalıştıracağı işçileri kendilerinin belirlediğini, firmalarla yapılan sözleşmeler gereği işe alma ve işten çıkarma yetkileri ile bundan doğacak sorumluluğun bu firmalara ait bulunduğunu, işin doğası gereği ihale makamı olan müvekkil kurumun hizmet alımı için ihaleye çıkarak, söz konusu güvenlik işini ihale usulü gereği en uygun teklifi veren firmaya bıraktığını, bu firmanın da kendi çalıştırdığı işçileri ile bu hizmeti verdiğini, kendi işçileri açısından doğacak sorumlulukların da bu firma tarafından yerine getirilmesi gerektiğinin açık olduğunu, dava dışı … adlı güvenlik işçisinin müvekkili kurumun güvenlik işlerini üstlenen davalı şirketlerin bünyesinde 09/04/2012 tarihinde işe girdiğini ve 31/12/2016 tarihinde çalıştığı iş yerinin tasfiyesi nedeniyle yüklenici firmaya iadesinin yapıldığını, bunun üzerine … çalışmış olduğu 4 yıl 8 ay 9 günlük hizmetinin karşılığı olarak 77,33 TL damga vergisi de dahil olmak üzere toplam 10.188,15 TL kıdem tazminatının kendisine müvekkili kurum tarafından ödendiğini, dava dışı …’in müvekkili idare bünyesinde ihale ile güvenlik hizmetlerinde bulunan davalı şirketler bünyesinde çalışan bir işçi olduğunu, söz konusu şirketler ile müvekkili kurum arasında imzalanan sözleşme ve şartnamelerin ilgili maddeleri, 4875 sayılı İş Kanunun 2/6. maddesi ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 162-168 maddeleri uyarınca müvekkili kurum tarafından …’e ödenen bedelin davalı şirketler tarafından müvekkili kuruma ödenmesi gerektiğini, müvekkili kurumun ihale yapan bir kamu kuruluşu olması ve …’in müvekkili kurumun değil de davalı şirketlerin işçisi olduğunu, müvekkili kurum tarafından ödenen miktarın davalılardan tahsili gerektiğini belirterek fazlaya ilişkin hak ve talepleri saklı kalmak kaydıyla müvekkili kurum tarafından ödenen 10.188,15 TL’nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalı şirketlerden ilgili dönemlere ilişkin sorumlulukları oranında tahsilini, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalı taraflara yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı taraflara dava dilekçesi usulüne uygun tebliğ edilmiş, cevap dilekçesi sunmadığı görülmüştür.
(II) YARGILAMADA TOPLANAN DELİLLER:
Konya . Asliye Hukuk Mahkemesinin … Esas, … Karar sayılı görevsizlik kararı davacı vekilince istinaf edilmiş olup, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesinin … Esas … Karar sayılı ilamı ile istinaf talebinin esastan reddettiği görülmüştür.
Konya Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü’nün 04/01/2022 tarihli cevabi yazıları ile; dava dışı işçi …’in hizmet dökümlerinin ve iş yeri unvan listesinin gönderildiği görülmüştür.
İş Hukuk ve Sosyal Güvenlik Uzmanı bilirkişisi … mahkememize sunmuş olduğu 17/02/2022 tarihli raporunda; davacı … tarafından dava dışı …’e 14/02/2017 günü ödenen 10.110,82 TL/brüt kıdem tazminatının; 265,38 TL’sini davalı … Ltd. Şti’den münferiden, 5.711,36 TL’lik kısmını ise … Ltd. Şti.- … Ltd. Ortak girişim şirketleri ve 4.211,41 TL’lik kısmı …- …- … iş ortaklığından rücuen talep edebileceği görüş ve kanaatini bildirmiştir.
İş Hukuk ve Sosyal Güvenlik Uzmanı bilirkişisi …’ün mahkememize sunmuş olduğu 06/04/2022 tarihli ek raporunda; davacı … tarafından dava dışı …’e 14/02/2017 günü ödenen 10.110,82 TL/brüt kıdem tazminatının; 265,38 TL’sini davalı … Ltd. Şti’den münferiden, 5.711,36 TL’lik kısmını ise … Ltd. Şti.- … Ltd. Ortak girişim şirketleri ve 4.211,41 TL’lik kısmı …- …- … iş ortaklığından rücuen talep edebileceği görüş ve kanaatini bildirmiştir.
(III) DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, asıl işveren davacı … tarafından davalı şirketler nezdinde çalıştırılan işçiye ödenen kıdem tazminatının rücuen tazmini istemine ilişkindir.
Uyuşmazlığın çözümünde öncelikle taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine ve genel hukuk prensiplerine göre bir sonuca gidilmelidir.
Dava konusu olayda da davacı ile davalılar arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi mevcut olup, davacı asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeriyle ilgili olarak İş Kanunu’ndan kaynaklanan yükümlülükler nedeniyle, alt işverenle birlikte müteselsilen sorumludur. Burada Kanundan kaynaklanan bir teselsül hali söz konusu olup, asıl ve alt işverenler, dış ilişki itibariyle (dava dışı işçiye karşı) müseselsilen sorumludurlar. Bu düzenleme, işçi alacağının güvence altına alınması amacıyla yapılmış olup, sadece işçilere karşı bir sorumluluktur. Asıl ve alt işveren arasındaki ilişkide ise iş hukuku değil, Borçlar Kanunu ve sözleşme hukuku esas alınacağından, uyuşmazlığın taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine göre çözümlenmesi gereklidir.
Alacaklıya karşı müteselsilen sorumlu olan borçlular, kendi aralarındaki iç ilişkide, bu husustaki nihai sorumluluğun hangi tarafa ait olduğu konusunda bir anlaşma yapabilirler. Nitekim 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 167. (Mülga Borçlar Kanunu’nun 146.) maddesinde düzenlenen, “Aksi karalaştırılmadıkça veya borçlular arasındaki hukuki ilişkinin niteliğinden anlaşılmadıkça, borçlulardan her biri, alacaklıya yapılan ifadan, birbirlerine karşı eşit paylarla sorumludurlar. Kendisine düşen paydan fazla ifada bulunan borçlunun, ödediği fazla miktarı diğer borçlulardan isteme hakkı vardır.” şeklindeki hükümde de, müteselsil borçlulardan her birinin alacaklıya yapılan ifadan birbirlerine karşı genel olarak eşit paylarla sorumlu oldukları, ancak bunun aksinin kararlaştırılabileceği de açıkça belirtilmiştir.
İşte müteselsilen sorumlu olan borçlular arasındaki iç ilişkide, bu konudaki sorumluluğun tamamen borçlulardan birine ait olacağı yönünde bir sözleşme yapılmış ise, tarafların serbest iradeleriyle düzenlemiş oldukları sözleşme hükümleri kendilerini bağlayacağından, dış ilişkide kanundan doğan teselsül gereğince borcu ödemiş olan müteselsil borçlunun, ödediği miktarın iç ilişkide borcun nihai yükümlüsü olan borçludan rücuen tahsilini talep edebileceği kabul edilmelidir.
İzah edilen hususlar kapsamında taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözümüne ilişkin olarak, tarafların sorumluluklarının tespitine ilişkin inceleme yapılmak üzere dosya bilirkişiye tevdi edilmiş ve 17/02/2022 tarihli raporda neticeten; taraflar arasındaki sözleşmeler ve şartnameler nazara alınarak, sözleşmelerde kıdem tazminatı hariç olmak üzere işçi haklarının ödenmesi ve tüm sorumluluk yükleniciye aittir ibaresi bulunduğundan, dava dışı …’e 14/02/2017 günü ödenen 10.110,82 TL/brüt kıdem tazminatının; 265,38 TL’sini davalı … Ltd. Şti’den münferiden, 5.711,36 TL’lik kısmını ise … Ltd. Şti.- … Ltd. Ortak girişim şirketleri ve 4.211,41 TL’lik kısmı …- …- … iş ortaklığından rücuen talep edebileceği tespit edilmiştir. İlgili rapor mahkememiz ara kararlarına uygun olmadığından taraflar arasındaki sözleşme ve şartnameler irdelenmediğinden yargılamaya esas alınacak mahiyette görülmemiştir. Bu cihetle dosya yeniden bilirkişiye tevdi edilmiş ve 03/06/2022 tarihli ek bilirkişi raporunda taraflar arasındaki sözleşmeler ayrıntılı şekilde irdelenmiş (01/01/2016-15/03/2016 tarihli teknik şartname ve 16/03/2016-31/05/2016 tarihli sözleşme hariç) ve neticeten; 09/04/2012-31/12/2013 dönemine ilişkin … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti + STK Ltd. Şti’den 3.860,00 TL, 01/01/2014-31/12/2015 dönemine ilişkin … Ltd. Şti. + … Ltd. Şti’den 4.458,84 TL rücu haklarının bulunduğu, diğer dönemlere ilişkin rücu haklarının bulunmadığı tespit edilmiş olup, Ayrıntılı, gerekçeli ve denetlenebilir 03/06/2022 tarihli bilirkişi raporu yapılan hesaplamalar itibariyle yargılamaya esas alınmıştır.
01/01/2016-15/03/2016 tarihli teknik şartname ve 16/03/2016-31/05/2016 tarihli sözleşme ve Genel Şartname celbedilerek değerlendirildiğinde mahkememizce yargılamaya esas alınan bilirkişi raporundaki sorumluluktan muhafiyet tespitlerinin bu dönemlerinde kapsadığı takdir ve kanaatini varılmış olup, ilgili hususa dair yeniden ek rapor tanzimine lüzum görülmemiştir.
Taraflar arasındaki sözleşme, genel şartname ve teknik şartnamelerin irdelenmesinde, 01/01/2016 tarihinden sonra düzenlenen teknik şartnamelerin 14/6 ve 17/5 maddelerinde dava dışı işçiye ilişkin hizmet personelinin maaşları, yol, yemek, ödül, ceza, maaş artışı ve buna benzer tüm sosyal hakları ile İş Hukuku Mevzuatında belirtilen her türlü sorumluluk vergi harcırah işlemleri yüklenici tarafından sözleşme kapsamında yapılacaktır hükmüne yer verilmiş olup, hizmet personelinin (kıdem tazminatı hariç olmak üzere) maaşları, yol, yemek, ödül, ceza, maaş artışı ve buna benzer tüm sosyal hakları ile İş Hukuku Mevzuatında belirtilen her türlü sorumluluk vergi harcırah işlemleri yüklenici tarafından sözleşme kapsamında yapılacaktır hükmüne yer verilmiştir.
Dolayısıyla 01/01/2016 tarihinden sonra taraflar arasında imzalanan teknik şartnamelerde kıdem tazminatı hususunun yüklenici sorumluluklarından hariç tutulduğu anlaşılmakla, bu tarihten sonraki yapılan ödemelere ilişkin sorumluluğun asıl işveren davacıya ait olduğu ve yapılan ödemelere dair rücu hakkının bulunmadığı takdir ve kanaatine varılmıştır.
Neticeten; Davalı … Özel Güvenlik Dan. Eğt… Ltd.Şti. – … Hiz. LTd. Şti.- … Sis. Özel Güv. Tic Ltd. ŞTi.’nin 09/04/2012-31/12/2013 tarihleri arasındaki döneme ait toplam 3.860,25 TL; Davalı … Özel Güvenlik Dan. Eğt… Ltd.Şti. – … Hiz. LTd. Şti.’nin 01/01/2014-31/12/2015 tarihleri arasındaki döneme ait toplam 4.458,84 TL miktarınca davacıya karşı sorumlu oldukları takdir ve kanaatine varılmış olup, ilgili hususta davanın kısmen kabulüne karar verilerek ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilereke aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
(IV) HÜKÜM SONUCU, YARGILAMA GİDERLERİ VE KANUN YOLU:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Davanın KISMEN KABULÜ ile;
1-Davalı … Özel Güvenlik Dan. Eğt… Ltd.Şti. – … Hiz. LTd. Şti.- … Sis. Özel Güv. Tic Ltd. ŞTi., yönünden davanın kabulü ile; 09/04/2012-31/12/2013 tarihleri arasındaki döneme ait toplam 3.860,25 TL’nin 14/02/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı ortaklıktan alınarak davacıya verilmesine,
2-Davalı … Özel Güvenlik Dan. Eğt… Ltd.Şti. – … Hiz. LTd. Şti. yönünden davanın kabulü ile; 01/01/2014-31/12/2015 tarihleri arasındaki döneme ait toplam 4.458,84 TL’nin 14/02/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı ortaklıktan alınarak davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin talebin REDDİNE
3-Alınması gereken ‭568,27 TL karar harcından peşin olarak alınan 173,99 TL harcın mahsubu ile bakiye ‭394,28‬ TL karar ve ilam harcının davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 35,90 TL başvurma harcı, 5,20 vekalet harcı, 173,99 TL peşin harcın, 98,10 TL İstinaf yoluna başvurma harcı, 35,90 İstinaf Karar harcı toplamı ‭349,09‬ TL’nin davalılar … …. Ltd. Şti., … Hiz. Ltd. Şti. ve … Tic. Ltd. Şti.’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olarak bilirkişi ücreti 650,00 TL, ‭939,6‬0 TL posta tebligat gideri olmak üzere toplam: ‭1.589,6‬0 TL masraftan kabul red oranı nazara alınarak hesaplanan 1.287,57 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, bakiye giderinin davacı üzerine bırakılmasına,
6-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden 8.319,09 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalılar … … Alarm Cihazları ve Sistemi Ticaret Ltd. Şti, … Hiz. Ltd. Şti- …….Şti iş ortaklığı kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükteki AAÜT’ne göre hesaplanan ‭1.869,06‬ TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı ortaklığa verilmesine,
8-Davacı tarafından yatırılan ve dosyada bakiye kalan gider avansının HMK’nın 333. Maddesi gereğince karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda 6100 sayılı HMK’nın 341-345 maddeleri uyarınca kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde mahkememize veya başka bir yer mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile Konya Bölge Adliye Mahkemesi ilgili İstinaf Dairesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 27/10/2022

Katip … Hakim