Emsal Mahkeme Kararı Konya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/493 E. 2022/628 K. 02.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
-{YÜCE TÜRK MİLLETİ ADINA KARAR}-
T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO :
KARAR NO :

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVA : Kooperatif Genel Kurul Kararının İptali
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :

{}Davacı tarafın davalı taraf aleyhine açtığı işbu dava üzerine Kulu Asliye Hukuk Mahkemesinin 08/10/2021 tarih … Esas … Karar sayılı gönderme kararı üzerine dava dosyası kararda görevli gösterilen mahkememize gönderilmekle; dava dosyası mahkememizin … Esas sırasına kaydedilmekle, mahkememizce yapılan aleni/açık yargılama sonunda;
-{HEYETİMİZCE GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:}-
{}DAVACI TARAFIN İDDİASI: DAVACI DAVA DİLEKÇESİ İLE ÖZETLE; davalı kooperatifin 11/09/2021 tarihinde yapılan 2019 ve 2020 yılları olağan genel kurul toplantısının usulüne uygun ve süresi içerisinde yapılmadığını, yerel gazetede ve ilçe belediye tarafından ilan edilmediğini, Kulu dışında bulunan kooperatif üyelerine haber verilmediğini, davalı kooperatif yönetim kurulu tarafından 11/09/2021 tarihinde saat 14:00′ da yapılması gereken toplantının 15:00′ dan sonraki bir saatte yapıldığını, Kooperatifler Kanununun 45. maddesi gereğince olağan toplantının her hesap devresi sonundan itibaren 6 ay içinde ve en az yılda bir defa yapılmasının zorunlu olduğunu, davalı kooperatif genel kurul toplantısının 2021 yılının ilk 6 ayı içerisinde yapılmamış olduğundan iptalinin gerektiğini, ayrıca Kooperatifler Kanunun yine 45. maddesi gereğince toplantı tarihi, yeri ve gündeminin toplantıdan 15 gün önce ilgili bakanlığa ve mülki idare amirliğine davalı kooperatifçe her hangi bir bildirimde bulunulmadığını, mahkemece görevlendirilecek bilirkişice bunların tespitinin yapılacağını, davalı kooperatifin genel kurul toplantısını hiçbir şeklide ilan etmediğini, bir çok üyesinin toplantıdan haberdar olmadığını, kooperatif üyelerinin hak kaybı yaşadığını, usulsüz olarak yapılan genel kurul toplantısına katılmayan üyeler yerine kooperatif yönetiminin kendilerinin imza attığını, ayrıca kooperatif muhasebe biriminde çalışan ve kooperatif üyesi olmayan … ve …’ un genel kurul toplantısına katılarak oy kullandığını, kooperatif yönetimi ile aralarında davaların bulunduğunu ve bu davalara ilişkin dosyaların celbini talep ettiğini, kooperatif yönetimi ve denetimi hakkında görevi kötüye kullanma suçundan dolayı Kulu Asliye Ceza Mahkemelerinde kesinleşmiş ve derdest bir çok dava olduğunu, bu suçlarla ilgili cezaları bulunmasına rağmen halen kooperatif yönetiminin görevini sürdürdüklerinden bahisle haklı davasının kabulü ile 11/09/2021 tarihli davalı kooperatifin 2019 ve 2020 yılları olağan genel kurul toplantısının iptaline, yargılama giderlerinin davalı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
{}DAVALI SAVUNMALARININ ÖZETİ: DAVALI VEKİLİ CEVAP DİLEKÇESİ İLE ÖZETLE; davanın bu aşamadan sonra genişletilmesine ve yeni delil sunulmasına muvafakatlerinin bulunmadığını, davacının davasının yersiz olduğunu, 2019 ve 2020 yıllarına ait genel kurulların usul ve yasaya uygun olarak yapıldığını, davaya konu olan 2019 ve 2020 yıllarına ait genel kurulların pandemi nedeniyle 2021 yılında gerçekleştirildiğini, kooperatif genel kurulu toplantısına üyelerin davet edilmesinde yerel gazete ve ilçe belediyesi ilan vasıtaları ile davet usulünün zorunlu olmadığını, kooperatife kayıtlı üyelerin posta yolu ile toplantıya davet edilmelerinin yeterli olduğunu, müvekkili kooperatifin tüm üyelere posta yolu ile davetiye gönderdiğini, pandemi döneminde çıkarılan kanun ve yönetmeliklerle genel kurul gibi toplantıların mücbir sebebe dayalı olarak ileri bir tarihe ertelendiğini, bu nedenle toplantının zamanında yapıldığını, bu durumun Konya Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünden de sorulabileceğini, genel kurulda sadece üye olan kişilerin imza attığını, üye olmayanların oy kullanmadıkları gibi imza da atmadıklarını, kooperatifin muhasebeci … ile …’ un kooperatif çalışanı olmaları sebebiyle toplantıya katıldıklarını, ancak bu kişilerin oy kullanmadıkları gibi her hangi bir imza da atmadıklarını, gerekirse bu kişilerin mahkemece tanık olarak dinlenebileceğini, davacıya söz konusu kooperatif toplantısı için davetiye gönderildiğini, davacının toplantıya katılarak imza da atmış olduğunu, 2021 yılında yapılan genel kurullarda yönetim kurullarına seçilen kişilerin seçilme hakkını engelleyen bir mahkeme kararının bulunmadığını, davacının genel kurul toplantısının iptali davasının yersiz olduğunu, toplantının iptalini gerektirecek hukuki bir gerekçenin bulunmadığını, kooperatif başkanlığınca usul ve yasaya uygun olarak yapılan genel kurul toplantılarının Çevre ve Şehircilik Bakanlığının yaptığı gözlem ve tuttuğu tutanaklar ile resmi olarak tescillendiğini, kooperatifin yaptığı iş ve işlemlerde bakanlığa bağlı olduğunu, bakanlık onayı olmadan hiç bir işlem yapamadığından bahisle hukuki dayanaktan yoksun olan davacının davasının reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İşbu dava; kooperatif genel kurul toplantısında alınan kararların iptali davasıdır.
Mahkememizce; dava dilekçesi, cevap dilekçesi, taraf vekillerinin verdikleri diğer dilekçe ve belgeler, davalı kooperatife ait 11/09/2021 tarihli genel kurul toplantı tutanaklarının ve hazirun cetvellerinin örnekleri, Kulu Asliye Hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasından verilen gönderme kararı, Kulu Asliye Hukuk Mahkemesinin … Esas, … Esas ve … Esas sayılı dosyalarından verilen karar örnekleri, Kulu Asliye Ceza Mahkemesinin … Esas ve … Esas sayılı dosyalarından verilen karar örnekleri, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğünden gelen cevabi yazı örnekleri ve ekleri, mahkememizce temin edilen bilirkişi kurulu raporu ile dosya arasındaki tüm kayıt ve belgeler tek tek incelenmiştir.
Kooperatifler Kanununun şekil başlıklı 45. maddesi; “Genel kurul olağan ve gerektiğinde olağanüstü olarak toplanır. Olağan toplantının her hesap devresi sonundan itibaren 6 ay içinde ve en az yılda bir defa yapılması zorunludur. (Ek cümle: 18/6/2017-7033/9 md.) Ancak, usul ve esasları ilgili Bakanlıkça yapılacak düzenlemede gösterilmek üzere; kooperatif üst kuruluşuna ortak olunması ve genel kurul toplantısının gündemine konuyla ilgili madde konulması şartıyla, olağan genel kurul toplantıları en fazla iki hesap dönemini kapsayacak şekilde ve birleştirilerek yapılabilir.(1)Genel kurul, anasözleşmede gösterilen şekil ve surette toplantıya çağrılır. Toplantı nisabı anasözleşmede gösterilir. Ancak yapı kooperatiflerinin genel kurul toplantılarında ortakların en az 1/4’ünün şahsen veya temsilen hazır bulunmaları şarttır. Genel kurul toplantı tarihi, yeri ve gündemi toplantıdan en az 15 gün önce ilgili bakanlığa ve mülki idare amirliğine yazılı olarak bildirilir. Genel kurulun sevk ve idaresi, ortaklar veya üst kuruluş temsilcileri arasında seçilen başkan ve üyeler tarafından sağlanır. (Ek altıncı fıkra:21/10/2021-7339/4 md.) Genel kurul toplantısına, yönetim kurulu tarafından KOOPBİS’ten alınan ortaklar listesinde adı bulunanlar katılabilir. (Ek yedinci fıkra:21/10/2021-7339/4 md.) Genel kurul toplantısı anasözleşmede hüküm bulunması şartıyla elektronik ortamda da yapılabilir. Genel kurullara elektronik ortamda katılma, öneride bulunma, görüş açıklama ve oy verme, fiilen katılmanın ve oy vermenin bütün hukuki sonuçlarını doğurur. Bu hükmün uygulama esasları ile genel kurula elektronik ortamda katılmaya ve oy vermeye ilişkin anasözleşme hükmü örneği Ticaret Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenir.
” hükmü amirdir.
Kooperatifler Oy hakkı, genel olarak başlıklı 48. maddesi; “Genel Kurulda her ortak yalnız bir oya sahiptir. (Ek fıkra: 3/6/2010-5983/1 md.) Esnaf ve sanatkârlar kredi ve kefalet kooperatifleri hariç olmak üzere, ortak sayısı 500’den fazla olan kooperatiflerin ve üst kuruluşlarının genel kurul toplantılarındaki yönetim ve denetim kurulu belirleme seçimleri, gizli oy açık tasnif esasına göre yapılır. Kooperatiflerin organ seçimlerinde her ortak, en fazla bir ortağı temsilen oy kullanabilir. Anasözleşmelerin bu fıkraya aykırı hükümleri uygulanmaz.” hükmü amirdir.
Kooperatifler Temsil başlıklı 49. maddesi; “Anasözleşmede açıklama bulunduğu takdirde, bir ortak yazı ile izin vermek suretiyle Genel Kurul toplantısında oyunu ancak başka bir ortağa kullandırabilir. Bir ortak Genel Kurulda birden fazla ortağı temsil edemez. Üye sayısı 1000 in üstünde olan kooperatiflerde anasözleşme ile her ortağın en çok 9 olmak üzere birden fazla başka ortağı temsil edebileceği öngörülebilir. Eş ve birinci derecede akrabalar için temsilde ortaklık şartı aranmaz.
” hükmü amirdir.
Kooperatifler Oya katılamıyacaklar başlıklı 50. maddesi; “Kooperatif işlerinin görülmesine herhangi bir suretle katılmış olanlar Yönetim Kurulunun ibrasına ait kararlarda oylamaya katılamazlar. Bu hüküm denetçiler hakkında uygulanmaz. Ortaklardan hiçbiri kendisi veya karı ve kocası yahut usul ve füruu ile kooperatif arasında şahsi bir işe veya davaya dair olan görüşmelerde oy hakkını kullanamaz.” hükmü amirdir.
Kooperatifler Kanununun kararlar, genel olarak başlıklı 51. maddesi; “Kanun veya anasözleşmede aykırı hüküm bulunmadıkça Genel Kurul kararlarında ve seçimlerde oyların yarıdan bir fazlasına itibar olunur. Kooperatifin dağılması veya diğer bir kooperatifle birleşmesi ve anasözleşmenin değiştirilmesi kararlarında fiilen kullanılan oyların 2/3 ü çoğunluğu gereklidir. Anasözleşme, bu kararların alınması için oy çoğunluğu hakkında daha ağır hükümler koyabilir.” hükmü amirdir.
Kooperatifler Kanununun kararların bozulması ve şartlar başlıklı 53. maddesi; “Aşağıda yazılı kimseler kanuna, anasözleşme hükümlerine ve iyi niyet esaslarına aykırı olduğu iddiası ile Genel Kurul kararları aleyhine, toplantıyı kovalıyan günden başlamak üzere bir ay içinde, kooperatif merkezinin bulunduğu yerdeki mahkemeye başvurabilirler. 1. Toplantıda hazır bulunup da kararlara aykırı kalarak keyfiyeti tutanağa geçirten veya oyunu kullanmasına haksız olarak müsaade edilmiyen yahut toplantıya çağrının usulü dairesinde yapılmadığını veyahut gündemin gereği gibi ilan veya tebliğ edilmediğini yahut da Genel Kurul toplantısına katılmaya yetkili olmıyan kimselerin karara katılmış bulunduklarını iddia eden pay sahipleri; 2. Yönetim Kurulu; 3. Kararların yerine getirilmesi Yönetim Kurulu üyeleri ile denetçilerin şahsi sorumluluklarını mucip olduğu takdirde bunların her biri; Bozma davasının açıldığı ve duruşmanın yapılacağı gün, Yönetim Kurulu tarafından usulen ilan olunur. Birinci fıkrada yazılı bir aylık hak düşüren sürenin sona ermesinden önce duruşmaya başlanılamaz. Birden fazla bozma davası açıldığı takdirde, davalar birleştirilerek görülür. Mahkeme, kooperatifin isteği üzerine muhtemel zararlarına karşı davacıların teminat göstermesine karar verebilir. Teminatın mahiyet ve miktarını belirtmek mahkemeye aittir. Bir kararın bozulması bütün ortaklar için hüküm ifade eder.” hükmü amirdir.
Dava konusu 11/09/2021 tarihli genel kurul toplantısının 11 maddeden oluştuğu, toplantının … tarafından saat 15:00′ da açıldığı, toplantıya 26 ortağın katıldığı, genel kurul toplantı tutanağının 5. maddesinde kooperatif yönetim kuruluna asil olarak …, …, … , … ve … , yedek üyeliklere ise …, … , … , … ve …’ in oybirliği ile seçildiği, denetim kuruluna asil olarak … ile … ‘ ın, yedek olarak ise Mehmet Kalyon ve … ‘ ın oybirliğiyle seçildiği, …’ in yönetim kurulu ile denetim kurulu üyelerinin görev süresinin 3 yıl olmasını, …’ ün ise 1 yıl olmasını sözlü olarak teklif ettikleri ve yapılan oylamada 25 kabul oya karşılık 1 red oy ile görev süresinin 3 yıl olmasına oyçokluğu ile karar verildiği, seçim sonrası …’ ün söz alarak yönetim kurulu üyeliklerine seçilen kişilerin haklarında ceza davalarının bulunması nedeniyle uygun olmadığının muhalefet şerhi olarak düşülmesini istediği genel kurul toplantı tutağından anlaşılmıştır.
{}DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE{}
Mahkememizce yapılan yargılama ve değerlendirmede; davacı tarafından davalı kooperatif aleyhine açılan bu davada; davalı kooperatifin 11.09.2021 tarihinde yapılan 2019 ve 2020 yıllarına ait olağan genel kurul toplantısının yasaya, usule ve ana sözleşmenin 40. maddelerine aykırı olarak yapıldığı iddia edilerek bu genel kurulda alınan kararların iptali talep edilmiş olup; esasen davanın Kooperatifler Kanunun 53. maddesinde belirlenen 1 aylık hak düşürücü süre içinde açıldığı konusunda taraflar arasında herhangi bir uyuşmazlık bulunmamaktadır.
Uyuşmazlık davalı kooperatifin 2019 ve 2020 yıllarına ilişkin yapılan 11.09.2021 tarihli olağan genel kurul toplantısının yasal süresinde yapılıp yapılmadığı, genel kurul çağrı usullerinde herhangi bir yasal eksiklik bulunup bulunmadığı, toplantı ve karar nisabının kanuna uygun olup olmadığı ve neticeten davaya konu genel kurul kararlarının iptal koşullarının bulunup bulunmadığı hususlarında toplanmaktadır.
Mahkememizce celbedilen davalı kooperatifin defter ve kayıtları, toplanan tüm deliller, alınan bilirkişi heyet raporu ve tüm dosya kapsamına göre; 2019 ve 2020 yıllarında ülkemizde ve tüm dünyada yaşanan pandemiden dolayı İçişleri Bakanlığının 01.06.2021 tarihli genelgesi ile “kooperatiflerin genel kurul dahil yapacakları geniş katılımlı her türlü etkinliklerinin 15 Haziran 2021 tarihine kadar erteleneceği” yine Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 03.06.2021 tarihli yazılarında da “Kooperatiflerin, Merkezi Yönetim İl İdaresi veya İl/İlçe Umumi Hıfzısıhha Kurulları tarafından aksi yönde alınmış herhangi bir kararı bulunmaması durumunda 2019 mali yılı ve 2020 mali yılı olağan genel kurullarının 15.06.2021 salı gününden itibaren tercihleri doğrultusunda ayrı ayrı ve birleştirilerek 31 Aralık 2021 tarihine kadar yapabilecekleri” bildirildiğinden davalı kooperatifin 2019 ve 2020 yıllarına ait genel kurul toplantısının Kooperatif Kanunun 45/1. maddesine uygun olarak birleştirilerek 11.09.2021 tarihinde yapılmasında herhangi bir kanuna aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır.
Davalı kooperatifin toplamda 104 üyesi olup, toplantı nisabı 26 kişidir. Kooperatif Kanunun 51/1. maddesine göre genel kurul kararlarında ve seçimlerde oyların yarıdan bir fazlasına itibar olunur. Yani normal karar nisabı salt çoğunluktur. Ancak kooperatifin dağılması veya diğer bir kooperatif ile birleşmesi ve ana sözleşmenin değiştirilmesi için toplantıda fiilen oy kullananların 2/3.ünün oyu gereklidir. Kooperatif Kanunun 48. Maddesine göre her ortak genel kurulda yalnızca bir oy kullanabilir ve aynı kanunun 49.maddesine göre de bir ortak yazı ile izin vermek suretiyle genel kurulda oyunu başka bir ortağa kullandırabilir yani genel kurul toplantılarında bir ortak başka bir ortak adına vekaleten bir oy kullanabilir. Bu çerçevede davaya konu genel kurul toplantısı irdelenecek olursa, toplantıda hazirun listesinde 70 numarada bulunan …’nın, 82 numarada kayıtlı olan … adına, …’ın ise … adına temsilen oy kullandıkları, …’nın kooperatif üyesi olmasından dolayı temsilen oy kullanmasında yasal bir engel olmadığı ancak … adına oy kullanan …’ın kooperatif üyesi olmamasından dolayı temsilen oy kullanmasının Kooperatifler Kanunun 49.maddesine aykırı ve oyunun da geçersiz olduğu anlaşılmıştır.
Davaya konu 11.09.2021 tarihli genel kurul hazirun tutanağına göre her ne kadar 26 kişi ile davalı kooperatifin genel kurulu yapılmış gözükse de; hazirun listesinde … yerine imza atan …’ın aslında kooperatif üyesi olmadığından toplantının 25 üye ile yapıldığı, yani kooperatif kanunun 45/3. maddesinde belirtilen en az 1/4 toplantı nisabının olmadığı anlaşılmıştır.
Kooperatifler Kanunun 45/4. maddesine göre toplantı tarihi, yeri ve gündemine ilişkin hususların toplantının yapıldığı yer mülki amirliğine bildirilmesi zorunluluk olmasına rağmen, davalı kooperatifçe bu hususun yerine getirilmediği anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle davalı kooperatifin 11.09.2021 tarihinde yapılan 2019 ve 2020 yıllarına ait olağan genel kurul toplantısı ve alınan kararların Kooperatif Kanunun 45/3. ve 45/4. maddelerine aykırı olduğu kanaatine varıldığından davacının davasının kabulüne dair aşağıdaki hükmün kurulmasına karar vermek gerekmiştir.
-{HÜKÜM:}- Yukarıda gerekçesi açıklanan nedenlerle;
DAVACININ DAVASININ KABULÜ İLE; davalı kooperatifin 11/09/2021 tarihli 2019 ve 2020 yıllarına ait genel kurul toplantısında alınan kararların iptaline.
Alınması gereken 80,70 TL karar ve ilam harcına karşılık peşin alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 21,40 TL harcın davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına.
Yargılama giderinden ayrı olarak davacının peşinen karşıladığı 59,30 TL başvuru harcı ve 59,30 TL peşin karar ve ilam harcı olmak üzere toplam 118,60 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine.
Davacının yaptığı 88,90 TL taraf davetiye ve posta gideri ile 2.000,00 TL bilirkişi ücreti gideri olmak üzere toplam 2.088,90 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine.
Davalının yaptığı herhangi bir yargılama gideri olmadığından bu konuda bir karar verilmesine yer olmadığına.
Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen miktara göre takdir ve hesaplanmış olan 9.200,00 TL vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine.
İşbu hükümden sonra gerekli olan 18,00 TL karar tebliğ giderinin davacı tarafından karşılanmasına ve hükümden sonraki bu masrafların davalıdan alınarak davacıya verilmesine.
HMK nun 323–333. maddeleri gereğince hükmün verilmesinden kesinleşmesine kadar olan dönemde tarafların sorumlu olduğu yargılama giderleri de ödendikten sonra varsa tarafların yatırdığı avanstan artanının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine.
İşbu gerekçeli kararın 29/11/2022 tarihinde yazıldığına.
Dair gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere yapılan duruşma sonunda oy birliği ile verilen karar taraf vekillerinin yüzüne karşı açıkça okunup usulen anlatıldı. 02/11/2022

Başkan … Üye … Üye … Katip …