Emsal Mahkeme Kararı Konya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/46 E. 2022/223 K. 24.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … Esas – …
T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI : 1-
VEKİLİ :
DAVALI : 2-
VEKİLİ :
DAVALILAR : 3-
4-

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :
Konya . Asliye Hukuk Mahkemesinin … Esas, … Karar sayılı görevsizlik kararı ile Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesi mahkememiz esasının yukarıda belirtilen sırasına kaydı yapılarak; Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
(I) TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekilinin Konya . Asliye Hukuk Mahkemesine sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; Dava dışı … adlı güvenlik işçisinin müvekkili kurumun güvenlik işlerini üstlenen davalı şirketlerin bünyesinde 05/01/2006-19/07/2017 tarihinde çalıştığını ve işyerinin kapatılması nedeniyle yüklenici firmaya iade yapıldığını, dava dışı işçinin çalışmış olduğu dönemlere karşılık toplam 25.585,88 TL kıdem tazminatının müvekkili kurum tarafından kendisine ödendiğini, dava dışı işçinin davalı şirketler bünyesinde çalıştığını, davalı şirketler işe müvekkili kurum arasında imzalanan sözleşme ve şartnamelerin ilgili maddeleri gereğince davacı kurum tarafından dava dışı işçiye ödenen bedelin davalı şirketler tarafından müvekkili kuruma ödenmesinin gerektiğini, bu nedenlerle fazlaya ilişkin talep ve haklarının saklı kalması kaydıyla davacı idare tarafından ödenen 25.585,88 TL’nin ödeme tarihinden itibaren davalı şirketlerden sorumlulukları oranında tahsiline ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … Ltd. Şti vekilinin Konya . Asliye Hukuk Mahkemesine sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin ödemenin bütününden sorumlu tutulmasının hukuka aykırı olduğunu, davacı kurum tarafından dava dışı işçiye yapılan ödemenin müvekkili şirketten talep edilmesinin hukuki dayanağının bulunmadığını, alacağın zamanaşımına uğradığını, bu nedenlerle haksız davanın reddine ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … Ltd. Şti. vekilinin Konya . Asliye Hukuk Mahkemesine sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; Açılan davanın hukuka aykırı olduğunu, davanın Asliye Ticaret Mahkemesinde görülmesi gerektiğini, yetki itirazında bulunduklarını, bu nedenlerler haksız ve hukuka aykırı açılan davanın reddine ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
(II) YARGILAMADA TOPLANAN DELİLLER:
Konya Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü’nün cevabi yazısı ile; dava dışı Hacı İbrahim Türkmen’in hizmet dökümlerinin ve iş yeri unvan listesinin gönderildiği görülmüştür.
Konya Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü’nün cevabi ile; dava dışı … hizmet dökümlerinin gönderildiği görülmüştür.
Hesap bilirkişisi … ’nun mahkememize sunmuş olduğu 11/10/2021 tarihli raporunda; Hukuki meseleye ilişkin değerlendirme Sayın Mahkemeye ait olmak üzere 053.06.2021 tarihli 2’nci celse | nolu ara kararı gereği (kök ve 1. Ek rapordan sonra dosyaya sunulan bilgi ve Yargıtay içtihat değişiklikleri değe değerlendirilmekle) davacının … Güvenlik şirketinden 655.56 TL, … Güvenlik şirketinden 11.400.50 TL, … – … Gin, 9.121,65 TL, … . “… Güv. Şirketinden 1.766.89 TL belgeler ile olmak üzere 2.294,461 TL’sini talep edebileceği görüş ve kanaatini bildirmiştir.
Hesap bilirkişisi … ’nun mahkememize sunmuş olduğu 11/11/2021 tarihli EK raporunda; Davacı … Genel Müdürlüğünün dava dışı … 02.08.2017 tarihinde ödediği brüt 25.585,88 TL kıdem tazminatmın davalı alt işverenlerden … Güvenlik’ten 675,20 TL, … Güvenlik “Ten 11.799,65 TL, … -… – … ‘ten 4.719,86 TL, … — … İş Ortaklıklarından 6.266,93 TL, … Güvenlik’ten 288,44TL olmak üzere 23.750,08 TL’sini talep edebileceği. 01.01.2016-15.03.2016 tarihli, 16.03.2016-31.05.2016 tarihli, 01.06.2016-30.06.2016 -tarihli, 01.07.2016-31.07.2016 tarihli, 01.08.2016-31.08.2016 tarihli, 01.09.2016-31.10-2016 tarihli, 01.11.2016- 31.08.2017 tarihli hizmet alım sözleşmesinin 17 maddesinin 5’inci fıkraları gereği bakiye (25.585,88 TL-23.750,08 TL) 1.835,50 TL ödemeyi rücuen talep edemeyeceği, 18.07.2019 tarihli raporda (1) dava dışı işçinin kıdeminin 24 gün eksik hesaplanmasından ve 01.01.2016-15.03.2016 tarihli, 16.03.2016-31.05.2016 tarihli, 01.06.2016-30.06.2016 tarihli, 01.07.2016 tarihli hizmet alım sözleşmesinin 17 maddesinin 5’inci fikralarının 18.07.2019 tarihli raporda dikkate alınmamasından kaynaklı çelişki oluştuğu, bu rapordaki tespitlerin dosa delil durumuna uygun olduğu, 18.07.2019 tarihli raporda ali işversulerin SGK işyeri unvan listesine belirlenmişken, ise hizmet alım sözleşmelerine göre unv: n belirlenmesi sebebiyle işveren unvan farklılıklar bulunduğu görüş ve kanaatini bildirmiştir.
Hesap bilirkişisi … ’nun mahkememize sunmuş olduğu 21/02/2022 tarihli 2. ek raporunda; Hukuki meseleye ilişkin değerlendirme Sayın Mahkemeye ait olmak üzere davacı … Genel Müdürlüğünün dava dışı işçi … 02.08.2017 tarihinde ödendiği 25.585,88 TL kıdem tazminatının … Güvenlik 738,47 TL, … Güvenlik 655,71 TL, … Güvenlik 11.459,08 TL, … Güvenlik- … Güvenlik- … Güvenlik 4.583,63 TL, … Güvenlik- … Güvenlik 280,11 TL’sin davalılardan talep edebileceği görüş ve kanaatini bildirmiştir.
(III) DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, asıl işveren davacı … tarafından davalı şirketler nezdinde çalıştırılan işçiye ödenen kıdem tazminatının rücuen tazmini istemine ilişkindir.
Uyuşmazlığın çözümünde öncelikle taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine ve genel hukuk prensiplerine göre bir sonuca gidilmelidir.
Dava konusu olayda da davacı ile davalılar arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi mevcut olup, davacı asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeriyle ilgili olarak İş Kanunu’ndan kaynaklanan yükümlülükler nedeniyle, alt işverenle birlikte müteselsilen sorumludur. Burada Kanundan kaynaklanan bir teselsül hali söz konusu olup, asıl ve alt işverenler, dış ilişki itibariyle (dava dışı işçiye karşı) müseselsilen sorumludurlar. Bu düzenleme, işçi alacağının güvence altına alınması amacıyla yapılmış olup, sadece işçilere karşı bir sorumluluktur. Asıl ve alt işveren arasındaki ilişkide ise iş hukuku değil, Borçlar Kanunu ve sözleşme hukuku esas alınacağından, uyuşmazlığın taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine göre çözümlenmesi gereklidir.
Alacaklıya karşı müteselsilen sorumlu olan borçlular, kendi aralarındaki iç ilişkide, bu husustaki nihai sorumluluğun hangi tarafa ait olduğu konusunda bir anlaşma yapabilirler. Nitekim 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 167. (Mülga Borçlar Kanunu’nun 146.) maddesinde düzenlenen, “Aksi karalaştırılmadıkça veya borçlular arasındaki hukuki ilişkinin niteliğinden anlaşılmadıkça, borçlulardan her biri, alacaklıya yapılan ifadan, birbirlerine karşı eşit paylarla sorumludurlar. Kendisine düşen paydan fazla ifada bulunan borçlunun, ödediği fazla miktarı diğer borçlulardan isteme hakkı vardır.” şeklindeki hükümde de, müteselsil borçlulardan her birinin alacaklıya yapılan ifadan birbirlerine karşı genel olarak eşit paylarla sorumlu oldukları, ancak bunun aksinin kararlaştırılabileceği de açıkça belirtilmiştir.
İşte müteselsilen sorumlu olan borçlular arasındaki iç ilişkide, bu konudaki sorumluluğun tamamen borçlulardan birine ait olacağı yönünde bir sözleşme yapılmış ise, tarafların serbest iradeleriyle düzenlemiş oldukları sözleşme hükümleri kendilerini bağlayacağından, dış ilişkide kanundan doğan teselsül gereğince borcu ödemiş olan müteselsil borçlunun, ödediği miktarın iç ilişkide borcun nihai yükümlüsü olan borçludan rücuen tahsilini talep edebileceği kabul edilmelidir.
Tarafların sorumluluklarının tespitine ilişkin inceleme yapılmak üzere dosya bilirkişiye tevdi edilmiş ve 21/02/2022 havale tarihli raporda neticeten; taraflar arasındaki sözleşmeler ve şartnameler nazara alınarak, dava dışı işçiye ödenen kıdem tazminatının; 738,47 TL’sinin davalı … Güvenlik Hizmetlerinden, 655,71 TL’sini … Güvenlikten, 11.459,08 TL’sinin … Güvenlikten, 4.583,63 TL … Güvenlik, … ve … İş ortaklığından, 6.086,04 TL’sinin … Güvenlik ve … Güvenlik şirketinden, 280,11 TL’sinin … Güvenlik şirketinden rücuen talep edebileceği tespit edilmiştir. Ayrıntılı, gerekçeli ve denetlenebilir bilirkişi raporu yapılan hesaplamalar itibariyle yargılamaya esas alınmıştır.
Taraflar arasındaki sözleşme, genel şartname ve teknik şartnamelerin irdelenmesinde, 01/01/2016 tarihinden sonra düzenlenen teknik şartnamelerin 14/6 ve 17/5 maddelerinde dava dışı işçiye ilişkin hizmet personelinin maaşları, yol, yemek, ödül, ceza, maaş artışı ve buna benzer tüm sosyal hakları ile İş Hukuku Mevzuatında belirtilen her türlü sorumluluk vergi harcırah işlemleri yüklenici tarafından sözleşme kapsamında yapılacaktır hükmüne yer verilmiş olup, hizmet personelinin (kıdem tazminatı hariç olmak üzere) maaşları, yol, yemek, ödül, ceza, maaş artışı ve buna benzer tüm sosyal hakları ile İş Hukuku Mevzuatında belirtilen her türlü sorumluluk vergi harcırah işlemleri yüklenici tarafından sözleşme kapsamında yapılacaktır hükmüne yer verilmiştir.
Dolayısıyla 01/01/2016 tarihinden sonra taraflar arasında imzalanan teknik şartnamelerde kıdem tazminatı hususunun yüklenici sorumluluklarından hariç tutulduğu anlaşılmakla, bu tarihten sonraki dönemlere ilişkin yapılan ödemelerde sorumluluğun asıl işveren davacıya ait olduğu ve yapılan ödemelere dair rücu hakkının bulunmadığı takdir ve kanaatine varılmıştır.
Zikredilen hususlarla birlikte tüm dosya muhtevası birlikte değerlendirildiğinde; Davalı … LTd. Şti’ne rücu edilebilecek miktar 05/01/2006-30/04/2006 tarihleri arasındaki döneme ait toplam 738,47 TL; davalı … Ltd. Şti.’ne rücu edilebilecek miktar 18/09/2006-31/12/2006 tarihleri arasındaki döneme ait toplam 655,71 TL; davalı … Ltd. Şti.’ne rücu edilebilecek miktar 01/01/2007-31/12/2011 tarihleri arasındaki döneme ait toplam 11.459,08 TL; davalılar … Tic. LTd. Şti., … Limited Şirketleri ve … Sistemleri … Ltd. Şti.’ne rücu edilebilecek miktar 01/01/2012-31/12/2013 tarihleri arasındaki döneme ait toplam 4.583,63 TL; davalılar … LTd. Şti. Ve … Limited Şirketleri’ne rücu edilebilecek miktar 01/01/2014-31/12/2015 tarihleri arasındaki döneme ait toplam 4.583,63 TL olduğu takdir ve kanaatini varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
(IV) HÜKÜM SONUCU, YARGILAMA GİDERLERİ VE KANUN YOLU:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Davanın KISMEN KABULÜ ile;
1-Davalı … LTd. Şti., yönünden davanın kabulü ile; 05/01/2006-30/04/2006 tarihleri arasındaki döneme ait toplam 738,47 TL’nin 02/08/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Davalı … Ltd. Şti., yönünden davanın kabulü ile; 18/09/2006-31/12/2006 tarihleri arasındaki döneme ait toplam 655,71 TL’nin 02/08/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Davalı … Ltd. Şti., yönünden davanın kabulü ile; 01/01/2007-31/12/2011 tarihleri arasındaki döneme ait toplam 11.459,08 TL’nin 02/08/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalılar … LTd. Şti., … Limited Şirketleri ve … Ltd. Şti. yönünden davanın kabulü ile; 01/01/2012-31/12/2013 tarihleri arasındaki döneme ait toplam 4.583,63 TL’nin 02/08/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalılar … LTd. Şti., … Limited Şirketleri ve … Tic. Ltd. Şti.’nden müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalılar … LTd. Şti. Ve … Limited Şirketleri yönünden davanın kısmen kabulü ile; 01/01/2014-31/12/2015 tarihleri arasındaki döneme ait toplam 4.583,63 TL’nin 02/08/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalılar Davalılar … Tic. Ltd. Şti. Ve … Limited Şirketleri”nden müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin talebin REDDİNE
6-Alınması gereken 1.504,22 TL karar harcından peşin olarak alınan 436,95 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.607,27 TL karar ve ilam harcının davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye irat kaydına,
7-Davacı tarafından yatırılan 35,90 TL başvurma harcı, 5,20 vekalet harcı, 436,95 TL peşin harcı toplamı 478,05 TL’nin kabul ret oranına göre hesaplanan 411,43 TL’sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, bakiye harcın davacı üzerinde bırakılmasına,
8-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
9-Davalılar … Ltd. Şti, … Ltd. Şti. kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükteki AAÜT’ne göre hesaplanan 3.565,36 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı ortaklığa verilmesine,
10-Davacı tarafından yatırılan ve dosyada bakiye kalan gider avansının HMK’nın 333. Maddesi gereğince karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda 6100 sayılı HMK’nın 341-345 maddeleri uyarınca kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde mahkememize veya başka bir yer mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile Konya Bölge Adliye Mahkemesi ilgili İstinaf Dairesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi.24/03/2022

Katip Hakim