Emsal Mahkeme Kararı Konya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/365 E. 2022/1 K. 04.01.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİKARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLLERİ:
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
(I) TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: İş bu dava müvekkilinin sigorta şirketi nezdinde kasko poliçesi ile sigortalı … plakalı aracın 16.09.2018 tarihinde seyir halinde iken … plakalı araç sürücüsünün neden olduğu kaza sonucunda hasara uğraması sebebiyle, sigortalı araç malikine yapılan ödemenin olayda sorumluluğu bulunan davalıdan rücu amacıyla Ankara . İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyasından takibe geçilmiş olup, borçlunun itirazı nedeniyle takip durmuş olup, tebliğ edilmeyen itiraz dilekçesi ve durma kararına UYAP üzerinden yapılan inceleme sonucunda ulaşıldığını, öncelikle arabuluculuk süreci ile anlaşma sağlanmaya çalışılmış, anlaşma sağlanamaması nedeniyle aşağıdaki gerekçelerle işbu “itirazın iptali” davasını açma zorunluluğunun hasıl olduğunu, Sürücü … idaresindeki … plakalı otomobil ile … Büyükşehir Stadyumu içerisi isimsiz yolu takiben … Caddesi İstikametinden … Sokak istikametine doğru, otopark alanı isimsiz sokak kavşağında aracının ön kısmıyla, geçiş istikametine göre stat otopark alanı isimsiz yolu takiben gelip … Caddesi istikametine doğru seyreden sürücü … idaresindeki … plakalı otomobilin sol yan kısmıyla çarpıştması, çarpışma sonrası … plakalı otomobil sağ yan ileriye doğru savrularak sağ arka kısmıyla kavşak başında park halinde bulunan … plakalı otomobilin arka kısmına çarpması, … plakalı otomobil çarpışma etkisiyle sol yana doğru savrulup sol yan arka kısmıyla yaya yolu üzerinde park halinde olan … plakalı araca çarpması sonucu maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini, Davalı sürücü, KTK 57/c maddesini ihlal ederek müvekkil şirket nezdinde kasko sigortalı bulunan aracın hasar görmesine sebebiyet verdiğini, sayın mahkememizin de takdir edeceği üzere, davalı sürücü bu haksız eylemi nedeniyle ortaya çıkan zarardan, asli ve tek kusurlu olması sebebiyle sorumlu olduğunu
beyanla; Haklı davanın kabulü ile Ankara . İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyasına vaki itirazın iptali ile takibin 58.621,62-TL asıl alacak ve asıl alacağa 01.02.2019 tarihinden itibaren işlemiş 4.452,03-TL faiz olmak üzere toplamda 63.073,65-TL üzerinden devamına, Takibe, haksız ve kötüniyetli olarak itiraz davalının % 20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, Yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin 05/10/2021 tarihli cevap dilekçesi ile özetle; Dava dilekçesinde iddia edilen olayların tümünü reddettiklerini, davanın zamanında açılmadığını bu sebeple davanın reddi gerektiğini, zaman aşımı itirazları olduğunu, trafik kazalarından dolayı tazminat davalarının 2 yıl içinde açılması gerektiğini, İcra takibi Ankara icra dairelerinden yapıldığını, icra dairelerinin yetkisine itiraz ettiklerini, İcra takibi yetkili Konya icra dairelerinden yapılması gerektiğini, zira kazanın vuku bulduğu yer, davalının ikametgahı ve sigortalının ikametgahı Konya’da olduğunu, davacı ikametgahı da İstanbul’da olduğunu, Ankara icra daireleri yetkisiz olduğunu, bu sebeple yetkisiz icra takibine yapılan itirazın iptaline karar verilemediğini, davacının öncelikle yetkili icra dairesinden takip yapması daha sonra itirazın iptali davası açması gerektiğini, davanın bu yönden reddine karar verilmesi gerektiğini, yapılan ödemelerin ispatı gerektiğini, dosya içindeki belgelerden bu husus net olarak anlaşılamadığını, davacı sigorta şirketince dosyaya sunulan ekspertiz raporunu kabul etmediklerini sigortalı araç için bu kadar masraf yapılması mümkün olmadığını, rakamlar çok şişkin ve gerçekle orantısız olduğunu, bu hususun da bilirkişi tarafından incelenerek gerçek zararın ne olduğunun tespitini istediklerini, ayrıca bu tarihten sonra o parça ve işçiliklerin o araca kullanıldığının ispatı çok güç olduğunu, zira olayın üzerinden 3 sene geçtiğini, kaza tespit tutanağındaki kusur oranlarını kabul etmediklerini Trafik kazası karayolları ağı dışında Konya Şehir Stadyumunun otoparkında gerçekleştiğini bu sebeple karayolları trafik kanunu ve mevzuatı burada uygulanamadığını, 16.09.2018 günü meydana gelen trafik kazasında, müvekkilinin hiç bir kusuru bulunmadığını, söz konusu kazada tek ve tam kusurlu olan davacının sigortalısı … Ticaret A.Ş.’ye ait aracı kullanan … olduğunu, kazanın oluş şekline göre kusurun tamamı davalı sigortalısında olduğunu beyanla; davanın REDDİNE, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
TOPLANAN DELİLLER, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ: Ankara . İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası uyap sistemi üzerinden celp edilmiştir.
DAVANIN VE GÖREVLİ MAHKEMENİN TESPİTİ VE GEREKÇE:
Mahkemenin görevli olması, HMK 114/1-c maddeye göre dava şartıdır. Göreve ilişkin kurallar kamu düzenindendir (HMK 1. md.). “Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler”(HMK115.md.).
Dava … SİGORTA ANONİM ŞİRKETİ’NİN Kasko sigortası ile sigortalı aracın zarar gören sigortalısına ödediği tazminatın zarar sorumlusundan rücuen tahsili amacıyla başlatılan icra takibine yönelik itirazın iptali davasıdır.
Dava, T.T.K.1472. maddesi uyarınca açılan sigorta rücu davasına dair olup, ilgili kanun maddesi Halefiyet kenar başlığı altında “Sigortacı, sigorta tazminatını ödediğinde, hukuken sigortalının yerine geçer. Sigortalının, gerçekleşen zarardan dolayı sorumlulara karşı dava hakkı varsa bu hak, tazmin ettiği bedel kadar, sigortacıya intikal eder. Sorumlulara karşı bir dava veya takip başlatılmışsa, sigortacı, mahkemenin veya diğer tarafın onayı gerekmeksizin, halefiyet kuralı uyarınca, sigortalısına yaptığı ödemeyi ispat ederek, dava veya takibi kaldığı yerden devam ettirebilir.” hükmünü içermektedir.
İlgili kanun maddesi hükmü gereğince davacının dava hakkının temeli halefiyet ilkesine dayanmaktadır. Halefiyet ile rücuyu birbirinden kesin bir şekilde ayırmak gerekir. Alacaklıya ifada bulunan bir kimsenin onun bütün hak ve yetkilerine sahip olarak sorumlu olan bir başka kimseye başvurmasına halefiyet denir. Pek eski bir müessese olan halefiyet ile edada bulunan şahıs alacaklının yerine geçmekte, borcun nevi ve mahiyetinde, borçlunun şahsında ve vecibelerinde bir değişiklik olmamaktadır (… , Sigorta ve Sosyal Sigortada da Halefiyet ve Rücu), halefiyet basit bir rücu hakkından farklı olup, halef olan kişi rücu hakkı olan kişiye nazaran daha geniş imkanlara sahiptir, rücu hakkı olan kimse bu hakkını kullanabilmek için sadece alacaklıya ifada bulunduğunu ispatla yetinemez; ayrıca rücua esas teşkil eden hukuki sebeplerden birinin varlığını da ispat etmelidir. Halefiyette ise ödemede bulunan kimse kural olarak sadece ödemeyi ispat etmekle yükümlüdür.
Rücu hakkı ifa eden alacaktan bağımsız bir haktır. Halefiyet ise alacağın ifasına rağmen alacağı sona erdirmeyip onun ifa edene geçmesi sonucunu doğurur, bu nedenle rücu hakkı sahibi alacaklıya ait bulunan bütün yetkilerden ve fer’i haklardan faydalanamazken, halefiyette alacak hakkına bağlı olarak bütün yetkiler ve fer’i haklar, alacak ile birlikte talep olan kimseye intikal etmektedir. (… , Borçlar Hukuku)
Bu farklar nedeniyle her rücu hakkının mevcut olduğu yerde halefiyet hakkı söz konusu olamamasına rağmen, her halef olan kimse rücu hakkına sahiptir.
Halefiyet müessesesi; genel olarak Borçlar Kanununda tanzim edilmiş olup, Türk Ticaret Kanununda da özel halefiyet halleri öngörülmüştür. Kanunda veya diğer düzenlemelerde hüküm bulunmadığı sürece halefiyet hususu söz konusu olamayacaktır.
Mevzu davamızdaki rücuen tazminata dair davacı sigorta şirketinin halefiyetlik durumu da yukarıda belirtilen T.T.K. 1472. maddesi gereğidir.
Haklara halef olunmasının önemli neticelerinden birisi de sorumlu kişi aleyhine açılan davanın kaynağı, sebebi ve mahiyeti ile; eğer zarar tazmin edilmemiş olsa idi, zarar görenin açacağı esas davanın aynı olmasıdır. Mevzu davamızda da davalının sorumluluğuna göre haksız fiil davanın temelini oluşturmaktadır. Halefiyet sadece maddi bakımdan değil usul hukuku bakımından da söz konusu olduğu için bu dava sebebine karşı zarar görenin açacağı esas dava hangi yetkili ve görevli mahkemede açılması gerekiyor ise; bu zararları tazmin ederek zarar gören yerine geçen ve haklarına halef olan sigorta şirketinin de aynı mahkemede davasını icra etmesi gerekmektedir.
Şöyle ki; halefiyet davası bir ticari dava olmayıp aynı zarar görenin sorumlu kişiye karşı açmış olduğu dava gibi görülmektedir. (YARGITAY . HUKUK DAİRESİ’ nin 19.10.2020 tarihli E. … K. … sayılı kararı)
Yargılamaya konu dava dosyası incelendiğinde davacı Sigorta Şirketi ödemiş olduğu bedelin halefiyet ilkesi gereğince sorumlu davalıdan tahsiline yönelik icra takibi başlattığı, takibe davalının itiraz ettiği ve davacı tarafından İtirazın İptali davası açıldığı anlaşılmıştır.
Yargıtay’ ın bir çok kararında, görev yönünden değerlendirme yapılırken Halefiyet davalarında “Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu’nun 22.03.1944 tarihli … Esas ve … Karar sayılı kararında bu husus “sigortacının sorumlu kişi aleyhine açacağı dava, sigorta poliçesinden doğan bir dava değildir. Bu nedenle, halefiyet davası bir ticari dava sayılamaz. Bu dava, aynen sigortalı kimsenin sorumlu kişiye karşı açmış olduğu bir dava gibidir. Sigortalının muhtelif mahkemelerde dava açma hakkı varsa aynı hak, sigortacının halefiyet hakkına dayanan rücu davası için de söz konusudur” kararı temel alınmıştır.
KONYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ . HUKUK DAİRESİ, 11.10.2021 tarihli ve DOSYA NO: … KARAR NO: … sayılı kararında benzer uyuşmazlık konusu hakkında yargı yeri olarak Asliye Hukuk Mahkemesini tayin etmiştir.
Tüm dosya muhtevası birlikte değerlendirildiğinde; izah edilen hususlar nedeniyle davacı Sigorta Şirketinin zarar gören kendi sigortalısına yaptığı ödemelere ilişkin, zarar görenin yerine geçerek halefiyet ilkesi gereği açtığı davalara veya takiplere temel teşkil eden husus haksız fiilden kaynaklandığından ve bu tür davalarda görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğundan ve taraflar arasındaki davanın ticari dava niteliğinde de olmadığı anlaşıldığından mahkememizin görevsizliğine ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Dava dilekçesinin GÖREV YÖNÜNDEN REDDİ ile, Mahkememizin GÖREVSİZLİĞİNE,
2-Davaya bakmaya Konya Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğuna,
3-Görevsizlik kararının kesinleşmesinden itibaren iki (2) hafta içerisinde dava dosyasının görevli mahkemeye gönderilmesi için taraflardan biri tarafından başvuruda bulunulduğu takdirde dosyanın görevli mahkemeye gönderilmek üzere tevzii bürosuna tevdiine, H.M.K.’nun 331/2. maddesi gereğince yargılama, harç, masraf ve giderlerinin görevsizlik kararından sonra dosyanın gönderildiği mahkemede davaya devam edilmesi halinde gönderildiği mahkemece karar verilmesine,
4-Görevsizlik kararının kesinleşmesinden itibaren iki (2) hafta içerisinde dava dosyasının görevli mahkemeye gönderilmesi için taraflardan biri tarafından başvuruda bulunulmadığı takdirde, mahkememizce dosyanın re’sen ele alınarak, 6100 Sayılı HMK’nın 20/1. maddesi gereğince davanın AÇILMAMIŞ SAYILMASINA karar verilmesine, harç, yargılama gideri, vekalet ücreti, gider avansı vd hususların talep halinde, 6100 Sayılı HMK’nın 331/2. ve 331/2. maddesi gereğince mahkememizce hüküm altına alınmasına,
Dair; taraf vekillerinin yüzlerine karşı, 6100 sayılı HMK’nın 341-345 maddeleri uyarınca gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki (2) haftalık süre içerisinde, Konya Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere mahkememize veya başka bir yer mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile, istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.04/01/2022

Katip Hakim