Emsal Mahkeme Kararı Konya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/243 E. 2021/460 K. 01.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

-{YÜCE TÜRK MİLLETİ ADINA KARAR}-
T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO :
KARAR NO :

BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVA : Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali)
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :

{}Davacı tarafın davalı taraf aleyhine açtığı işbu dava mahkememizin … Esas sırasına kaydedilmekle, mahkememizce yapılan aleni/açık yargılama sonunda;

-{HEYETİMİZCE GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:}-
Davacı dava dilekçesi ile özetle; pay sahibi olduğu davalı şirketin 2019 yılı takvim yılı olağan genel kurul toplantısının 30/04/2021 tarihinde yapıldığını, genel kurul toplantısında 2019 yılı yönetim kurulu faaliyet raporu ve denetim kurulu raporunun tarafınca yetersizliği ortaya konduğunu, TTK kapsamında şahsına tanınan bilgi alma hakkı kapsamında ek bilgi ve çalışma gerektirdiğinden bahisle yönetim kurulu faaliyet raporu, denetim kurulu raporu, ertelenmesini talep etmesine rağmen sözü geçen raporların müzakereye açıldığını ve ibra edildiğini, gelir tablosu ve bilançonun müzakeresinin ertelenmesi talebinin kabul edildiğini ve toplantının 31/05/2021 tarihine ertelendiğini ancak 31/05/2021 tarihine kadar davalı şirket merkezinde yeni belge ve bilgilerin incelemeye açılmadığını, tarafına her hangi bir ek bilgi ve belge temin edilmediğinden bahisle TTK 437/5. maddesi gereğince tarafına bilgi alma ve inceleme hakkı verilmesine, 31/05/2021 tarihli genel kurulu toplantı tutanağında talep ettiği bilgi, belge ve evrakların tarafına verilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı şirkete yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile özetle; davacının müvekkili şirketin yönetim kurulu üyesi ve başkan yardımcısı olduğunu, davacının bilgi alan değil, bilgi veren konumunda olduğunu, bu nedenle TTK 437. maddesindeki dava şartlarının bulunmadığını, davacının yönetim kurulu başkan yardımcısı olarak görev yapmasından dolayı şirketin tüm bilgilerini öğrenip; tüm belgelerini inceleyebilecek imkanlara sahip olduğunu, davacı ile müvekkili şirketin yönetim kurulu üyeleri arasındaki sorunun davacının şirket ile ilgili sorumluluklarını yerine getirmemesi ve şahsi taleplerinin karşılanması için çıkardığı zorluklar olduğunu, davacının sözünü ettiği ertelenen toplantıdan sonra müvekkili şirketçe davacıya verilen belgelerin teslimine ilişkin tutanağının bir örneğini dilekçe ekinde sunduklarını, davacının hiç bir yönetim kurulu toplantısına katılmadığını, mahkemeden talep ettiği bilgi ve belgelere ulaşmasının davacı için çok kolay olmasına rağmen mahkemeye başvurması hakkın kötüye kullanılması olduğundan bahisle davacıya teslim edilen 2019 yılı faaliyet raporu, bilanço, gelir tablosu ve denetim raporunun incelenmesini, dava dilekçesinde sözü geçen ve davacı tarafından talep edilen belgelerde davacının yer alıp almadığının bilirkişiler marifetiyle belirlenerek davacının davasının reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İşbu dava; davalı şirket ortağı olan davacının davalı şirket kayıt ve belgeleri üzerinde inceleme ve bilgi almasına izin verilmesine ilişkin davadır.
Mahkememizce; dava dilekçesi, cevap dilekçesi, tarafların verdikleri diğer dilekçe ve belgeler, genel kurul toplantılarına ilişkin tutanak örnekleri, ticaret sicili müdürlüğünden gelen cevabi yazı ve ekleri ile dosya arasındaki tüm kayıt ve belgeler tek tek incelenmiştir.
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununun bilgi alma ve inceleme hakkı başlıklı 392. maddesi;”1)Her yönetim kurulu üyesi şirketin tüm iş ve işlemleri hakkında bilgi isteyebilir, soru sorabilir, inceleme yapabilir. Bir üyenin istediği, herhangi bir defter, defter kaydı, sözleşme, yazışma veya belgenin yönetim kuruluna getirtilmesi, kurulca veya üyeler tarafından incelenmesi ve tartışılması ya da herhangi bir konu ile ilgili yöneticiden veya çalışandan bilgi alınması reddedilemez. Reddedilmişse dördüncü fıkra hükmü uygulanır.(2)Yönetim kurulu toplantılarında, yönetim kurulunun bütün üyeleri gibi, şirket yönetimiyle görevlendirilen kişiler ve komiteler de bilgi vermekle yükümlüdür. Bir üyenin bu konudaki istemi de reddedilemez; soruları cevapsız bırakılamaz. (3)Her yönetim kurulu üyesi, yönetim kurulu toplantıları dışında, yönetim kurulu başkanının izniyle, şirket yönetimiyle görevlendirilen kişilerden, işlerin gidişi ve belirli münferit işler hakkında bilgi alabilir ve görevinin yerine getirilebilmesi için gerekliyse, yönetim kurulu başkanından, şirket defterlerinin ve dosyalarının incelemesine sunulmasını isteyebilir. (4)Başkan bir üyenin, üçüncü fıkrada öngörülen bilgi alma, soru sorma ve inceleme yapma istemini reddederse, konu iki gün içinde yönetim kuruluna getirilir. Kurulun toplanmaması veya bu istemi reddetmesi hâlinde üye, şirketin merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesine başvurabilir. Mahkeme istemi dosya üzerinden inceleyip karara bağlayabilir, mahkemenin kararı kesindir. (5)Yönetim kurulu başkanı, kurulun izni olmaksızın, yönetim kurulu toplantıları dışında bilgi alamaz, şirket defter ve dosyalarını inceleyemez. Yönetim kurulu başkanının bu isteminin reddedilmesi hâlinde başkan, dördüncü fıkraya göre mahkemeye başvurabilir. (6)Yönetim kurulu üyesinin bu maddeden doğan hakları kısıtlanamaz, kaldırılamaz. Esas sözleşme ve yönetim kurulu, üyelerin bilgi alma ve inceleme haklarını genişletebilir. (7)Her yönetim kurulu üyesi başkandan, yönetim kurulunu toplantıya çağırmasını yazılı olarak isteyebilir.” hükmünü amirdir.
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununun bilgi alma ve inceleme hakkı başlıklı 437. maddesi; “(1)Finansal tablolar, konsolide finansal tablolar, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu, denetleme raporları ve yönetim kurulunun kâr dağıtım önerisi, genel kurulun toplantısından en az onbeş gün önce, şirketin merkez ve şubelerinde, pay sahiplerinin incelemesine hazır bulundurulur. Bunlardan finansal tablolar ve konsolide tablolar bir yıl süre ile merkezde ve şubelerde pay sahiplerinin bilgi edinmelerine açık tutulur. Her pay sahibi, gideri şirkete ait olmak üzere gelir tablosuyla bilançonun bir suretini isteyebilir. (2)Pay sahibi genel kurulda, yönetim kurulundan, şirketin işleri; denetçilerden denetimin yapılma şekli ve sonuçları hakkında bilgi isteyebilir. Bilgi verme yükümü, 200 üncü madde çerçevesinde şirketin bağlı şirketlerini de kapsar. Verilecek bilgiler, hesap verme ve dürüstlük ilkeleri bakımından özenli ve gerçeğe uygun olmalıdır. Pay sahiplerinden herhangi birine bu sıfatı dolayısıyla genel kurul dışında bir konuda bilgi verilmişse, diğer bir pay sahibinin istemde bulunması üzerine, aynı bilgi, gündemle ilgili olmasa da aynı kapsam ve ayrıntıda verilir. Bu hâlde yönetim kurulu bu maddenin üçüncü fıkrasına dayanamaz. (3)Bilgi verilmesi, sadece, istenilen bilgi verildiği takdirde şirket sırlarının açıklanacağı veya korunması gereken diğer şirket menfaatlerinin tehlikeye girebileceği gerekçesi ile reddedilebilir. (4)Şirketin ticari defterleriyle yazışmalarının, pay sahibinin sorusunu ilgilendiren kısımlarının incelenebilmesi için, genel kurulun açık izni veya yönetim kurulunun bu hususta kararı gerekir. İzin alındığı takdirde inceleme bir uzman aracılığıyla da yapılabilir. (5)Bilgi alma veya inceleme istemleri cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen ve bu fıkra anlamında bilgi alamayan pay sahibi, reddi izleyen on gün içinde, diğer hâllerde de makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu asliye ticaret mahkemesine başvurabilir. Başvuru basit yargılama usulüne göre incelenir. Mahkeme kararı, bilginin genel kurul dışında verilmesi talimatını ve bunun şeklini de içerebilir. Mahkeme kararı kesindir. (6)Bilgi alma ve inceleme hakkı, esas sözleşmeyle ve şirket organlarından birinin kararıyla kaldırılamaz ve sınırlandırılamaz.” hükmünü amirdir.
Konya Ticaret Sicili Müdürlüğünden gelen cevabi yazı ve eklerinin incelenmesinde; davalı şirketin üç ortaklı bir şirket olduğu, şirketin sermayesinin 490 paya bölündüğü, 164 payının … ‘ a 163 şer payın ise … ve davacı …’ a ait olduğu anlaşıldı.
Mahkememizce yapılan yargılama ve değerlendirmede; davacı tarafından açılan bu davada; davalı şirkette pay sahibi olan davacının bilgi alma ve inceleme hakkının engellendiğinden bahisle TTK 437/5. Maddesi gereğince izin talep edilmiş olup; davalı şirket vekilince davacının davalı şirketin yönetim kurulu üyesi olduğundan bahisle TTK 437/5. maddesi gereğince yapılan bu izin talebinin yasal şartlarının bulunmadığı, davacının TTK 392. maddesindeki koşul ve şartlarda bilgi edinme hakkını kullanabileceği ve davacının bilgi veren pozisyonunda olduğundan bahisle davanın reddi talep edilmiştir.
Mahkememizce toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre davacının davalı şirketin 163 paylı ortağı ve davalı şirketin 30/04/2021 ve 31/05/2021 tarihlerinde yapılan genel kurul toplantı tarihleri itibariyle aynı zamanda davalı şirketin yönetim kurulu üyesi olduğu konusunda taraflar arasında herhangi bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık yönetim kurulu üyesi olan ve TTK 392. maddesi gereğince bilgi alma ve inceleme yetkisi talep edebilecek olan davacının aynı zamanda TTK 437/5. maddesi gereğince ortak sıfatı ile bu hakkı kullanıp kullanmayacağı ve TTK 437/5. maddesinde belirtilen yasal koşulların bulunup bulunmadığıdır.
TTK 392. maddesinde yönetim kurulu üyelerinin ortak olarak bilgi alma haklarını kullanmayacağına ilişkin bir düzenleme bulunmadığı gibi TTK’ da bu konuda engelleyici bir hüküm de mevcut değildir. Açıklanan nedenlerle 30/04/2021 ve 31/05/2021 tarihinde şirket ortağı olarak davacının bilgi alma ve inceleme yetkisi bulunmasına ve bu konuda genel kuruldan talepte bulunmasına rağmen davacıya bu hakkın tanınmadığı neticeten TTK 437/5. Maddesindeki yasal şartların mevcut olduğu hüküm ve kanaatine varıldığından davacının davasının kabulüne dair aşağıdaki hükmün kurulması gerekmiştir.
-{HÜKÜM:}- Yukarıda gerekçesi açıklanan nedenlerle;
{1}-DAVACININ DAVASININ KABULÜ İLE; TTK 437/5. maddesi gereğince davacının davalı şirketin defter ve kayıtları üzerinde özellikle talebi gibi 2019 takvim yılı gelir tabloları, bilanço, finansal tabloları, yönetim kurulu faaliyet raporları üzerinde inceleme yapmasına ve bilgi almasına izin verilmesine.
{2}-Kararın Nöbetçi İcra Müdürlüğünce infazına.
Alınması gereken 59,30 TL karar ve ilam harcına karşılık peşin alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile başkaca harç alınmasına yer olmadığına.
Yargılama giderinden ayrı olarak davacının peşinen karşıladığı 59,30 TL başvuru harcı, 59,30 TL peşin karar ve ilam harcı ile 8,50 TL vekaletname harcı olmak üzere toplam 127,10 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine.
Davacının yaptığı 52,45 TL TL taraf davetiye ve posta gideri ile 8,50 TL vekaletname pulu gideri olmak üzere toplam 60,95 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine.
Davalının yaptığı herhangi bir yargılama gideri olmadığından bu konuda bir karar verilmesine yer olmadığına.
Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen miktara göre takdir ve hesaplanmış olan 5.100,00 TL vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine.
HMK nun 323–333. maddeleri gereğince hükmün verilmesinden kesinleşmesine kadar olan dönemde tarafların sorumlu olduğu yargılama giderleri de ödendikten sonra varsa tarafların yatırdığı avanstan artanının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine.
İşbu gerekçeli kararın 07/12/2021 tarihinde yazıldığına.
Dair kesin olarak yapılan duruşma sonunda oy birliği ile verilen karar taraf vekillerinin yüzüne karşı açıkça okunup usulen anlatıldı. 01/12/2021

Başkan … Üye … Üye … Katip …