Emsal Mahkeme Kararı Konya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/551 E. 2022/647 K. 09.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
-{YÜCE TÜRK MİLLETİ ADINA KARAR}-
T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO :
KARAR NO :

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI : … – …
VEKİLİ :
DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
{}Davacı taraf vekilinin davalı taraf aleyhine açtığı işbu dava mahkememizin … Esas sırasına kaydedilmekle, mahkememizce yapılan aleni/açık yargılama sonunda;
-{HEYETİMİZCE GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:}-
{}DAVACI TARAFIN İDDİASI: DAVACI TARAF VEKİLİ DAVA DİLEKÇESİ İLE ÖZETLE; müvekkili … Tic. Ltd. Şti. (Eski- … Tic. Ltd. Şti.) ile davalı … Tic. Ltd Şti.’ nin … İli, … İlçesi, … Mah. … Mevkii … pafta numarasında kayıtlı taşınmaz üzerinde yapılacak … Ögütme Tesisi inşaatının lokal imalat ve montaj işlerinin yapımı konusunda anlaşarak sözleşme imzaladıklarını, müvekkili şirketin sözleşmeden doğan tüm yükümlülüklerini eksiksiz bir şekilde yerine getirdiğini, müvekkilinin davalı şirketin ilave iş talepleri de dâhil olmak üzere sözleşmeye konu işi tamamlayarak davalı şirkete teslim ettiğini, ancak davalı şirketin müvekkiline hak ettiği iş bedellerinin bir kısmını ödemediğini, müvekkilinin sözleşme kapsamında yapmış olduğu işlerin bedellerin ödenmesi amacıyla defalarca kez davalı şirkete müracaat etmesine rağmen bir netice alamadığını, müvekkili şirketin davalı şirketten olan alacaklarının tespiti için Ilgın Sulh Hukuk Mahkemesi’ne tespit davası açtıklarını, sözü geçen mahkemece temin edilen bilirkişi raporunda müvekkili şirketin sözleşmeye konu işi tamamlayarak çalışır vaziyette davalı şirkete teslim ettiği hususunun açıklığa kavuştuğunu, müvekkili ile davalı şirket arasında akdedilen sözleşmenin 5. maddesinde sözleşmeye konu lokal imalat ve montaj işlerinin toplam bedeli yaklaşık olarak 4.650.000,00 TL + KDV olarak kararlaştırıldığını, bu bedelin sözleşme ekinde yer alan birim fiyat listesindeki tahmini ağırlıklar esas alınarak hesaplandığını, ancak sözleşmenin imzalanmasından önce davalı şirket tarafından yapılan keşif sonucunda belirlenmiş olan bu tahmini ağırlık miktarlarının işin yapılması sırasında çok fazla artarak ağırlık miktarlarının iki katını aştığını, müvekkili şirket tarafından sözleşme kapsamında yapılan mekanik ve çelik imalatlar ile montaj işlerinin bedelinin serbest piyasa rayiçlerine göre tespitini talep ettiklerini, sözleşmeye göre 4 aylık bir sürede tamamlanması planlanan işin davalı şirketin müvekkili şirkete vermesi gereken projeleri zamanında teslim etmemesi ve sözleşme konusu işe paralel olarak yapması gereken inşaat işlerini uzunca bir süre tamamlayamaması nedeniyle ancak 21 ayda tamamlanabildiğini, işin tamamlanma süresinin davalının kusurlu davranışları sebebiyle uzamasından dolayı müvekkili şirketin maliyetlerinde yüksek oranda artışlar meydana geldiğini, müvekkili şirketin tarafların imzalamış oldukları sözleşmede yer almamasına rağmen davalı şirketin yeni talepleri sebebiyle sözleşme dışı işler de yaptığını, davalı şirketin sözleşme kapsamı dışında yapılmış olan ilave işlerin de bedelini ödemediğini, müvekkili şirketin davalının kusurlu davranışlarından dolayı uğramış olduğu maddi zararlarının tanzimi için dava açma haklarını saklı tuttuklarını, taraflar arasında imzalanan sözleşme gereğince müvekkili şirket tarafından davalı şirkete sözleşme bedelinin %10 ‘u oranında, sözleşme tarihinden itibaren 2 yıl süreli teminat mektubu verildiğini, teminat mektubunun … T.A.Ş … Şubesi’ne ait … – … -… -… -… seri nolu ve 600.000,00 TL bedelli olduğunu, sözü geçen teminat mektubunun 28/08/2017 tarihinde davalı şirkete teslim edildiğini, teminat mektubunun vadesinin davalı şirketin talebi üzerine 28/02/2019 tarihine kadar uzatıldığını, müvekkili şirketin sözleşmeden doğan tüm yükümlülüklerini eksiksiz olarak yerine getirmiş olmasına rağmen davalı şirketin kesin hak ediş raporunu onaylamaktan imtina ederek iş bedellerini ödemediğini, müvekkili şirket tarafından davalıya teminat mektubunun iadesi için ihtarname gönderildiğini, davalı şirketin kötü niyetli olarak müvekkilinin hakedişlerini ödemediği gibi teminat mektubunu da iade etmediğinden bahisle müvekkili şirketin yapmış olduğu işler karşılığında doğan fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 100.000,00 TL alacağının temerrüt tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, davalı şirkete teslim edilen teminat mektubunun müvekkiline iadesine, Ilgın Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D.İş sayılı dosyasından yapılan yargılama giderleri ile taraflarınca keşide edilen ihtarname masrafının HMK 323. maddesi gereğince davalı şirketten tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
{}DAVALI SAVUNMALARININ ÖZETİ: DAVALI VEKİLİ CEVAP DİLEKÇESİ İLE ÖZETLE; müvekkili ile davalı arasında … ili, … ilçesi, … … mevkiinde yapımı devam eden … Öğütme tesisi inşaatının bir kısım işlerinin yapılması konusunda sözleşme akdedildiğini, ancak davacının sözleşme kapsamındaki sorumluluklarını tam olarak yerine getirmediği gibi sözleşme şartlarına göre üstlendiği işleri süresinde tam ve eksiksiz olarak müvekkiline teslim etmediğini, müvekkilinin bir kısım işleri başkasına yaptırmak zorunda kaldığını, davacının yapmış olduğu bir kısım işlerin de sökülerek yeniden yaptırılmak zorunda kalındığını, sözü geçen işlerin bedellerinin müvekkili tarafından karşılandığını, davacı tarafın üstlendiği işleri süresinde bitirmediğini dava dilekçesinde kabul ettiğini, bunun sorumluluğunu başkalarının üzerine atmaya çalıştığını, davacı tarafından dava dilekçesinde belirtildiğinin aksine sözleşme şartlarına göre yapılmış bir teslim ve kabul işleminin bulunmadığını, işin nasıl teslim edileceğinin ve kabul işlemlerinin nasıl yapılacağının sözleşmede açıkça düzenlendiğini, burada belirtildiği şekilde bir kabulün olmadığını, davacı tarafın geçici kabul işlemlerini yerine getirmediğini, davacı tarafın işçilerine olan borçlarından dolayı işlerin aksadığını, müvekkilinin çabaları sonucu işlerin tekrar devam etmesinin sağlandığını, davacının atıfta bulunduğu Ilgın Sulh Hukuk Mahkemesince yapılan tespite ve rapora itirazlarını sözü geçen mahkemeye daha evvelce bildirdiklerini, taraflar tacir olduğundan tespitin asliye ticaret mahkemesince yapılması gerekirken sulh hukuk mahkemesince yapılan tespitin yerinde olmadığını, görevsiz mahkemece yapılan tespitin delil olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığını, ayrıca raporun denetime elverişli de olmadığını, geçici kabul ile ilgili eksikliklerini tamamlamayan ve sözleşme şartlarına göre sorumluluklarını yerinde getirmeyen davacının doğru olmayan ve hukuki nitelik taşımayan bir kısım verilerle hazırlanan raporun kabulünün mümkün olmadığını, sözleşmenin süresinin ve bedelinin sözleşme ile kararlaştırıldığını, yazılı olarak değiştirilmeyen bu hükümlerin geçerliliğini koruyacağını, davacının basiretli bir tacir olarak imzalamış olduğu sözleşmenin sonuçlarını bilebilecek konumda olduğunu, davacının teminat mektubunun iadesi yönündeki taleplerinin de yerinde olmadığını, teminat mektubunun sözleşme şartlarına uyulmaması halinde zararın giderilmesi ve çalışan işçilerin haklarının korunması için alındığını, davacının geçici kabul işlemlerini yapmadığının açık olduğunu, teminatın iadesinin bu sebeple mümkün olmadığından bahisle davanın reddine, mahkeme masrafı ve ücreti vekaletin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İşbu dava; taraflar arasındaki eser sözleşmesinden kaynaklı alacak ve teminat mektubunun iadesi davasıdır.
Mahkememizce; dava dilekçesi, cevap dilekçesi, taraf vekillerinin verdikleri diğer dilekçe ve belgeler, ihtarname örneği, Ilgın Asliye Hukuk Mahkemesince 28/07/2020 tarihinde yapılan keşfe ilişkin tutanak, dinlenen tanık beyanları ve sözü geçen mahkemeye sunulan bilirkişi raporu, yine Ilgın Asliye Hukuk Mahkemesince 24/09/2021 tarihinde yapılan keşfe ilişkin tutanak ve sözü geçen mahkemeye sunulan bilirkişi raporu ve ek raporu, Ilgın Sulh Hukuk Mahkemesinin … D. İş sayılı dosyası ve dosya içerisindeki bilirkişi raporu, Konya SGK İl Müdürlüğüne, Konya Vergi Dairesi Başkanlığına, … … … Şube Müdürlüğüne yazılan müzekkerelere gelen cevaplar ile dosya arasındaki tüm kayıt ve belgeler tek tek incelenmiştir.
{}DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE{}
Mahkememizce yapılan yargılama ve değerlendirmede; davacı vekilince davalı şirket aleyhine açılan bu davada taraflar arasında düzenlenen sözleşme kapsamında davacı yüklenicinin bir kısım hak ediş iş bedellerinin ödenmediği ileri sürülerek ödenmeyen iş bedellerine karşılık şimdilik 100.000,00 TL’nin temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile tahsili ve sözleşme kapsamında davalıya teslim edilen … T.A.Ş. … şubesinden verilen 600.000,00 TL bedelli teminat mektubunun iadesi talep edilmiştir.
Esasen davacı yüklenici (Eski ünvanı … Tic. Ltd. Şti.) ile davalı işveren arasında … ili, … ilçesi, … mahallesi, … mevkiinde kain taşınmaz üzerine yapılacak … Ögütme Tesisi’nin lokal imalat ve montaj işlerinin yapımı konusunda tarihi yazılmayan bir eser sözleşmesi düzenlendiği ve davacının bu sözleşme kapsamında bir kısım imalatlar yapıp davalıya teslim ettiği hususlarında taraflar arasında bir ihtilaf bulunmamaktadır.
İhtilaf bu sözleşme kapsamında davacının edimini tam ve eksiksiz yerine getirip getirmediği, davacının sözleşme kapsamı dışında yapmış olduğu işler bulunup bulunmadığı ve yaptığı işler ve ilave işlerden dolayı varsa davalıdan talep edebileceği ödenmeyen işler bedelinin miktarı ile, davacı tarafça davalıya verilen teminat mektubunun iadesi koşullarının oluşup oluşmadığı hususlarında toplanmaktadır.
Borçlar Kanunu 470. maddesine göre eser sözleşmesi; yüklenicinin bir eser meydana getirmeyi, iş sahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi üstlendiği bir sözleşme olup; BK. 471. maddesine göre yüklenici, üstlendiği edimleri iş sahibini menfaatlerini gözeterek, sadakat ve özenle ifa etmek zorundadır. BK. 473. maddesine göre eserin meydana getirilmesi sırasında eserin yüklenicinin kusuru yüzünden ayıplı veya sözleşmeye aykırı olarak meydana getirileceği açıkça görülüyorsa, iş sahibi bunu önlemek üzere vereceği veya verdireceği uygun bir süre içinde yükleniciye, ayıbın veya sözleşmeye aykırılığın giderilmesi, aksi takdirde hasar ve masrafları kendisine ait olmak üzere, onarım veya işe devamının bir üçüncü kişiye verileceği konusunda ihtarda bulunması gerekir.
Yine iş sahibi BK. madde 474.’e göre eserin tesliminden sonra, işlerin olağan akışına göre imkan bulur bulmaz eseri gözden geçirmek ve ayıpları varsa, bunu uygun bir süre içinde yükleniciye bildirmek zorundadır.
Bu yasal çerçeve içinde somut uyuşmazlık irdelenecek olursa; taraflar arasında imzalanan tarihi belli olmayan sözleşmede davacının işe başlama ve davacıya yer tesliminin ne zaman yapılacağı hususlarında bir hüküm bulunmadığı, sözleşmenin 6.1. maddesi gereğince işin tamamlama süresinin yer tesliminin yapılmasından itibaren 120 takvim günü olarak kararlaştırıldığı ve yine sözleşmenin 5.1. maddesine göre sözleşme bedelinin lokal imalat ve montaj işleri toplam 4.650.000,00 TL + KDV olduğu, yapılacak iş birim fiyat cetvelinde (Ek-1) bulunan birim fiyatlara göre, yani yapılması gereken işlerin %30 (yüzde otuz)’u oranında artış veya eksilmeleri sözleşme ve şartname hükümleri çerçevesinde aynı birim fiyat üzerinden yapılacağı kararlaştırılmış olup sözleşmenin mevcut haliyle götürü bedel usulü düzenlendiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce toplanan deliller, mahallinde yapılan keşif, alınan bilirkişi raporları ve özellikle mahkememiz hükme esas alınan 14.01.2022 tarihli bilirkişi heyet raporu ile 24.04.2022 tarihli ek raporları ile; davacı tarafça işe başlayış tarihinin ara hak ediş ödemelerinde gösterilen 25.11.2016 tarihi olduğu, bu süreye sözleşmede belirtilen 120 günlük süre eklenmesiyle sözleşmeye göre işin bitim tarihinin 25.03.2017 tarihi olduğu, taraflar arasında yapılan yazışmalar ve dosyadaki delillere göre davacıdan kaynaklanmayan 617 günlük gecikme olduğu, bu sürenin sözleşmeye göre hesaplanan 25.03.2017 tarihine eklenmesi ile işin bitim tarihinin 12.10.2018 tarihi olduğunun kabulü gerektiği, davacı tarafından fazladan yapılan imalat bedellerinin sözleşmenin 5.1.maddesi ve ek 1.göre hesaplanması gerektiği ve teknik bilirkişilerin yaptıkları hesaplamalara göre davacının imalat işlerinden dolayı toplam 6.318.166,35 TL, montaj işlerinden dolayı toplam 3.399.653,18 TL, fiyat farkından dolayı 918.048,14 TL olmak üzere toplamda 10.635.868,14 TL alacaklı olduğu, bu bedelden davalı tarafın yaptığı toplam 10.104.449,61 TL ödemenin düşümü ve kalana davacının 14.nolu hak ediş bedeli ve %18 KDV’si (531.418,53+95.655,33) eklenmesi suretiyle davacının davalıdan talep edebileceği bakiye alacaklarının 627.073,87 TL olduğu kanaatine varılmıştır.
Davalı tarafça işin eksik bırakıldığı, 3. kişilere tamamlatıldığı ileri sürülmüş ise de; bu konuda ispat külfetinin kendisinde olduğundan ve bu hususta davacı yükleniciye Borçlar Kanunun 473. ve 474. maddeleri gereğince yapılmış bir ayıp ihbarı bulunmadığı gibi, tespit raporu da sunulmadığından ve bu husus tanık beyanlarıyla ispatlanamayacağından Yargıtay . Hukuk Dairesinin yerleşik içtihatları nazara alınarak bu itirazların reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacı tarafça 12.10.2018 tarihinde davalıya işin tamamlandığı bildirildiğinden mahkememizce bu tarih geçici kabul tarihi olarak değerlendirilmiş, sözleşmenin 7.3.1.maddesine göre kesin kabul süresinin 1 yıl sonra olması gerektiği kabul edilerek ve keşif anında işlerin de tamamlandığı da nazara alınarak davacı yüklenicinin teminat mektubunun iadesine hak kazandığı kanaatine varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle toplanan tüm deliller ve dosya kapsamına göre davacının taraflar arasında düzenlenen sözleşmeden kaynaklı bakiye 627.073,87 TL alacağı kaldığı, teminat mektubunun iadesine ilişkin yasal koşulların oluştuğu kanaatine varıldığından davacının talebiyle bağlı kalınarak davasının kabulüne, fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulmasına, davalı mahsup taleplerini ispatlayamadığından bu taleplerinin reddine ve davacı tarafça davadan önce davalıya gönderilen ihtarnamede bakiye alacak istenmeyip sadece teminat mektubunun iadesi talep edildiğinden, davalının dava ile temerrüte düştüğü kabul edilerek, hükmedilen alacağa dava tarihinden itibaren avans faizi uygulanmasına dair aşağıdaki hükmün kurulmasına karar vermek gerekmiştir.
-{HÜKÜM:}- Yukarıda gerekçesi açıklanan nedenlerle;
1-DAVACININ DAVASININ DAVADAKİ TALEP MİKTARLARIYLA BAĞLI KALINARAK KABULÜ İLE; 95.000,00 TL imalat ve montaj bedeli, 5.000,00 TL fiyat farkı (ilave işler bedeli) olmak üzere toplam 100.000,00 TL’nin dava tarihi itibariyle işleyecek avans faizi ile davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine.
Davacının fazlaya ilişkin talep ve haklarının saklı tutulmasına.
2-Davacının teminat mektubunun iadesi talebinin kabulü ile … T.A.Ş. … şubesince verilen davaya konu … seri nolu 600.000,00 TL bedelli teminat mektubunun davalı tarafından davacıya iadesine.
3-Davalı tarafın mahsup talebinin reddine.
Alınması gereken 47.817,00 TL karar ve ilam harcına karşılık peşin ve sonradan alınan 11.954,25 TL harcın mahsubu ile bakiye 35.862,75 TL harcın davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına.
Arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflara ulaşılamaması, taraflar katılmadığı için görüşme yapılamaması veya iki saatten az süren görüşmeler sonunda tarafların anlaşamamaları hâllerinde iki saatlik ücret tutarı tarifenin birinci kısmına göre Adalet Bakanlığı bütçesinden ödendiğinden ve bu ücret ve ayrıca adliye arabuluculuk bürosu tarafından yapılmış zaruri giderler de Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılandığından ve bu giderler de yargılama gideri sayıldığından buna göre 2019 yılı tarifesine göre iki saatlik görüşme nedeniyle taraf başına saati 330,00 TL den toplam 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin Arabuluculuk Kanununun 25/9. maddesi gereğince davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına ve Harçlar Kanununun 28. ve 130. maddeleri, HMK’nun 302. maddesi ve Bölge Adliye ve Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 206. maddesi hükümleri kıyasen uygulanarak işbu kararın arabuluculuk ücreti yükümlüsüne tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenmemesi halinde bir ayın bitiminden sonraki 15 gün içinde mahkememizce arabuluculuk ücretinin yükümlüsünden tahsili için müzekkere yazılmasına.
Yargılama giderinden ayrı olarak davacının peşinen karşıladığı 44,40 TL başvuru harcı, 1.707,75 TL peşin karar ve ilam harcı, 10.246,50 TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 11.998,65 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine.
Davacının yaptığı 310,65 TL taraf davetiye ve posta gideri ile talimat giderleri, 419,90 TL keşif harcı gideri, 500,00 TL keşif taşıt gideri, 16.000,00 TL bilirkişi ücreti ve ek ücreti giderleri olmak üzere toplam 17.230,55 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine.
Davacının Ilgın Sulh Hukuk Mahkemesinin … D. İş sayılı dosyasına yaptığı 16,50 TL başvuru harcı, 59,10 TL peşin harç, 250,00 TL taşıt gideri, 3.750,00 TL bilirkişi ücreti gideri olmak üzere 4.075,60 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine.
Davalının yaptığı herhangi bir yargılama gideri olmadığından bu konuda bir karar verilmesine yer olmadığına.
Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen miktara göre takdir ve hesaplanmış olan 95.000,00 TL vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine.
İşbu hükümden sonra gerekli olan ve tutarı henüz belli olmayan karar tebliğ giderinin davacı tarafından karşılanmasına ve hükümden sonraki bu masrafların davalıdan alınarak davacıya verilmesine.
HMK nun 323–333. maddeleri gereğince hükmün verilmesinden kesinleşmesine kadar olan dönemde tarafların sorumlu olduğu yargılama giderleri de ödendikten sonra varsa tarafların yatırdığı avanstan artanının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine.
Karar kesinleştiğinde dosyamız arasındaki 6 klasörden ibaret fotokopi belgelerin saklanması güçlük arz edeceğinden imhasına.
İşbu gerekçeli kararın 01/12/2022 tarihinde yazıldığına.
Dair gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere yapılan duruşma sonunda oy birliği ile verilen karar yüzüne karşı açıkça okunup usulen anlatıldı. 09/11/2022

Başkan … Üye … Üye … Katip …