Emsal Mahkeme Kararı Konya 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/214 E. 2021/318 K. 09.09.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
KARAR
ESAS NO:
KARAR NO:

HAKİM :
KATİP :

DAVACILAR : 1-
2-
3-
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVA : Ticari Şirket (Ortaklıktan Çıkma Veya Çıkarılmaya İlişkin)
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Ortaklıktan Çıkma Veya Çıkarılmaya İlişkin) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
(I) TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile özetle; müvekkilinin davalı kooperatifin tercihli üyesi olduğunu, müvekkili …’ın kooperatif hissesini …’dan devraldığını, … ile davalı kooperatif arasında 17.02.2007 tarihli “…Sözleşmesi” imzalandığını ve …no’lu blok … kat .. no’lu daire …’a verildiğini, … ile kooperatif arasında imzalanan sözleşmeye göre; …’m tercihli üye olana dek kooperatife ödediği aidatın üzerine 40.000 TL daha ödemesine karar verildiğini, sözleşmenin teknik ve özel şartlar başlıklı B maddesinin 1. fıkrasına göre 01.05.2007 tarihinden itibaren yapılacak genel kurullarda üye aidatı adı altında hiçbir şekilde …’dan para talep edilemeyeceği kararlaştırıldığını, … sözleşmede kararlaştırıldığı gibi 40.000 TL’yi davalı kooperatife ödediğini, kooperatife herhangi bir borcunun olmadığını, dolayısıyla müvekkili …’ın da kooperatife herhangi bir borcunun olmadığını, müvekkili … ile davalı kooperatif arasında 27.02.2007 tarihli “…Sözleşmesi” imzalandığını, … ile kooperatif arasında imzalanan sözleşmeye göre; …no’lu blok zemin kat ..no’lu bağımsız daire ve çatı katı 110.000 TL bedelle tercihli olarak …’a verildiğini, sözleşmenin teknik ve özel şartlar başlıklı B maddesinin a ve b fıkrasına göre hiçbir şekilde kendisinden kooperatifle ilgili olarak borç vb. talebinde bulunulmayacak, kooperatifin genel kurullarında alınacak olan ödeme kararları Tercihli Üye …’ı bağlamayacak ve hiçbir ödeme talep edilmeyeceğini, … sözleşmede kararlaştırıldığı gibi 110.000 TL’yi davalı kooperatife ödediğini, ve kooperatife herhangi bir borcunun olmadığını, …, …, … muris …’ın mirasçıları olduğunu, müvekkillerimin murisi … kooperatif hissesini … ve … isimli kişilerden aldığını, bu kişiler ile davalı kooperatif arasında “… Sözleşmesi” imzalandığını, müvekkilinin murisi devraldıktan sonra Kooperatif karar defterine …’ın tercihli üye olduğuna ilişkin karar alındığını, müvekkilinin de kooperatife herhangi bir borcu olmayıp tercihli üye olduğunu,müvekkillerinin tercihli üye olduğu, bir daha para ödememe şartı ile üyeliğe alındığı aşikar olduğunu ve bu güne kadar da ne Yönetim Kurulu tarafından ne de Genel Kurul tarafından müvekkillerinin tercihli üyeliklerinin iptal edildiğine ilişkin bir karar alınmadığını, Tasfiye Halinde … Yönetim Kurulu 02.11.2018 gün ve 2018/04 sayılı kararıyla müvekkillerinin parasal yükümlülük ve Kooperatife olan yasal yükümlülüklerini yerine getirmedikleri gerekçesiyle kooperatif üyeliğinden ihracına karar verildiğini, müvekkillerine yapılan 2. ihtar ile 10 günlük süre verildiğini, bu sürenin Kooperatifler Kanunu md. 27 geregi ikinci ihtar ile müvekkillerine 1 aylık süre verilmesi gerektiğini, fakat 10 gün süre verilmesi nedeniyle ihraç kararının iptalinin gerektiğini, davalı kooperatifin 2016 yılında Olağanüstü Genel Kurulunda aldığı 104.500 TL’nin ödenmesine ilişkin kararın yok hükmünde olduğu gibi, bu kararın yok hükmünde olduğunun tespiti için ayrıca bir dava açmaya gerek olmayıp iş bu davada defi olarak ileri sürülebileceğini, bu nedenlerle; davalı kooperatif yönetim kurulunun 02.11.2018 gün ve .. sayılı müvekkillerinin ortaklıktan ihracına ilişkin kararının iptalini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili cevaba cevap dilekçesinde özetle; Davalı tarafın cevap dilekçesini kabul etmediklerini, Kooperatif İhraç Kararının İptaline ilişkin davalar zorunlu arabuluculuğa tabi davalardan olmadığını, müvekkillerinin davalı kooperatifin tercihli üyesi olduğunu, tercihli ortak sadece genel yönetim ve alt yapı giderlerinden sorumlu olduğunu, müvekkillerine …’a Konya . Noterliği’nin …Yev. no’lu 1. İhtar ve yine Konya . Noterliği’nin … Yev. no’lu 2. ihtarı ile 10 günlük süre verildiğini, …’a Konya . Noterliği’nin … Yev. no’lu 1. İhtar ve yine Konya . Noterliği’nin … Yev. no’lu 2. ihtarı ile 10 günlük süre verildiğini, …’a Konya . Noterliği’nin … Yev. no’lu 1. İhtar ve yine Konya . Noterliği’nin .. Yev. no’lu 2. ihtarı ile 10 günlük süre verildiğini, …’a Konya . Noterliği’nin … Yev. no’lu 1. İhtan ve yine Konya . Noterliği’nin … Yev. no’lu 2. İhtan ile 10 günlük süre verildiğini, …’a Konya . Noterliği’nin … Yev. no’lu 1. İhtan ve yine Konya . Noterliği’nin … Yev. no’lu 2. ihtarı ile 10 günlük süre verildiğini, Kooperatifler Kanunu md. 27 geresi ikinci ihtar ile müvekkillerine 1 ay süre verilmesi yerine 30 günlük ödeme süresi verilmesi nedeniyle gönderilen ihtarnamelerin yasanın amir hükümlerine aykırı olduğunu, bu nedenlerle davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; Arabuluculuk yoluna başvurmayarak dava şartını yerine getirmediğini, bu itibarla davanın usulden reddi gerektiğini, kooperatif üyelerinin eşitlik kuralı gereğince diğer üyeler gibi ödeme yapması gerektiğini, davacının ödemeden muaf tutulmasının hakkaniyete uymadığını, ihraç kararının hukuka uygun olduğunu, davacının ihtarların kooperatifler kanununa uygun olmadığını içeriklerinin belirli olmadığı beyanlarının gerçeği yansıtmadığını, bu nedenlerle; davacının açmış olduğu davanın reddini, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
(II) YARGILAMADA TOPLANAN DELİLLER:
… Ticaret Sicil Müdürlüğünün 24/03/2021 tarihli yazısı ile kooperatife ait kuruluşundan itibaren şirket ortak ve yöneticilerinin ad soyad, adres ve imza sirküsü örneklerinin, ortakları ve ortaklık payını gösterir belgelerin, kuruluşundan bu yana tüm genel kurul tutanaklarının, genel kurul hazirun listesinin, kooperatif tescil adresinin ve kooperatif ana sözleşmesinin, tüm bilgi ve belgelerin gönderildiği görülmüştür.
… Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünün 23/03/2021 tarihli cevabi yazısı ile; kooperatife ait tüm belgelerin mahkememiz … Esas sayılı dosyasına gönderildiğinin bildirildiği görülmüştür.
Konya . Noterliğin …, …, …, …, …, …, …, …, …, …., … yevmiye numaralı ihtarname ve tebliğ şerhlerinin gönderildiği görülmüştür.
Bilirkişi …’ın mahkememize sunmuş olduğu 12/02/2021 tarihli raporunda; Davalı kooperatife alt yasal defterlerin dosyaya sunulmadığını, ancak dosyada mevcut ana sözleşme ve kooperatife alt kuruluş tarihi olan 1997 tarihinden itibaren genel kurul tutanakları ve bir kısım hazurun cetvellerinin mevcut olduğunu, yapılan incelemede, Davacılar … ve … ile ayrı ayrı S.S. …Kooperatifi ile tercihli üyelik daire sözleşmesi yaparak tercihli üye olarak kooperatifin … mah. … sok. … ada, … parselde yapmakta olduğu dairelerden 23.01.2005 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul toplantısında almış olduğu 9 nolu gündem maddesi gereğince bir, adet dairenin tercihli olarak … ve …’a verilmesi hususunda sözleşme imzalandığını, davacılardan ( …, … ve …) … ile davalı kooperatif arasında dosya içinde tercihli üye sözleşmesine ilişkin her hangi bir sözleşmenin mevcut olmadığını, …’ın dosya içinde mevcut karar defteri fotokopisinde üye olarak kayıtlı bulunduğunu, 14.11.2001 tarihli tahsilat makbuzu ile ” 14.11.2001 tarihli dilekçesi ile … üyelik hissesini devri alması sebebiyle hesabına virman alınmıştır.” şeklinde not düşüldüğü ve bu şekilde …’ın …’den kooperatif üyeliğini devri aldığının belirlendiğini, …’ın vefatı ile Konya . Sulh hukuk Mah. 03.06.2010 tarih ve … E. … K. Sayılı dosyası İle alınan mlrasçılık belgesinde mirasçıların …, … ve … olduğunu, bu kişilerinde kooperatifçe …’ın üyeliği nedeniyle mirasçı olarak kaydedildiğini, …’ın üyeliğinden dolayı her hangi tercihli üyelik devri sözleşmenin dosya içinde mevcut olmadığını, … ve …’ın bu sözleşme gereğince yükümlülükleri yerine getirdiği ve kooperatifin ortağı olarak kaydedildikleri ve hazurun cetvellerinde ortak olarak gösterildiğini. Genel kurullara katıldığının belirlendiğini, 23.05.2005 tarihinde yapılan olağan genel kurul toplamasında öncesi ve sonrası tercihli üye alınması yönündeki kararlarda tercihli üyelerin hangi bağımsız bölümlere kaydedileceği ve tercihli üye olarak kaydedilen üyelerden;“İskan, oturma ruhsatı, tapu masrafları ile, Medaş, Koski ve Doğalgaz katılım payları ve abonelikleri gereken masrafları kendisi karşılayacaktır. Kooperatifin iskan sırasında ödemesi gereken SSK primleri ve diğer vergiler tercihti üyeden talep edilmeyecektir. Çevre düzenlemesi için bir tutar tercihli üyeden talep edilmeyecektir. İş bu sözleşmedeki yazılanlar dışında her iki tarafında başka bir talebi olamaz. ” şeklinden sözleşme yapıldığını ve yönetim kuruluna da genel kurulca peşin üye alımı hususunda oy birliği ile yetki verildiğini, kooperatifin bu karardan dönmesinin söz edilemeyeceğini, bu durumda iyi niyet ve güven ilkeleri açıkça zedelenmiş olacağını, davalı kooperatif 2016 yılı olağanüstü genel kurulda her üyenin 104.500,00-TL ödeme yapmasına karar almış ise de; 1163 sayılı yasanın 23. Maddesi gereğince eşitlik ilkesine aykırı olarak alınan karar yok hükmünde olduğunu, kooperatif açıkça dürüstlük kurallarına aykırı davranarak üyeye sözleşme haricinde ek yükümlülük getiren kararlar alması ve bu karara dayanarak ihraç istemi ile yapılan işlemlerin irdelenmesinde, davalı kooperatif tarafından davacılara gönderilen13/06/2018 tarihinde 1. İhtarname, 17.08.2018 tarihinde 2. İhtar ve 28.11.2018 tarihinde 3. İhtarın gönderildiğini, ancak bu ihtarlardan 1 ve 2 nolu ihtarların dosyada mevcut olmadığını, 3 nolu ihtarında tebliğ şerhinin mevcut olmadığını, kooperatif ana sözleşmesinin 14. Maddesinde ortaklıktan çıkarma şartlarının belirtildiğini, 14/2, fıkrada; Çıkarma kararı gerekçeli olarak yönetim kurulu karar defteri İle ortaklar defterine kaydedileceğini ve kararın onaylı örneği çıkarılan ortağın tebliğ edilmek üzere 10 gün içinde notere tevdi edileceğini, parasal yükümlülükleri 30 gün geciktirmeleri üzerine yönetim kurulunca noter aracılığı ile yapılacak ihtar takip eden 10 gün içinde bu yükümlülüklerini yerine getirmeyenler yine aynı kurulca İhtar yapılacağı,2. ihtarı da takip eden 30 gün içinde yükümlülüklerini yerine getirmeyen üyelerin İhraç edileceği hükmü belirlendiğini, davalı kooperatifin 1163 sayılı yasanın 27. Maddesinde hükme aykırı olarak İlk isteğe uymayan ve 2. istemden sonra BİR AY İçinde yükümlülüklerini yerine getirmeyenlerin ortaklığının kendiliğinden düşeceği hükmünün mevcut olduğunu, ana sözleşmede gösterilen 30 günlük süre 1163 sayılı Kooperatifler Kanunun 27. Maddesinde aykırı olduğu için uygulama olanağının bulunmadığını, davacı ortakların çıkarılmasına dayanak yapılan 2. İhtarda sürenin ” BİR AY “ yerine ” OTUZ GÜN ” olarak verilmesinde ve bu İhtarın tebliğ edildiği ayın “ 03.12.2018 ” ” OTUZ BİR GÜN “ çekmesi nedeniyle sonuca etkili olduğunu, bu İkinci İhtar esas alınarak ortağın kooperatiften çıkarılmasına karar verilemeyeceğini, davalı kooperatif tarafından çekilen İhtarnamelerde ana sözleşmenin 14 ve 1163 sayılı yasanın 16. Maddelerinden söz edildiğine, ancak 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu 27. Maddesinden bahsedilmediğini ve son ihtarnamede 1163 sayılı yasanın 27. Maddesi uyarınca BİR AY süre yerine OTUZ GÜNLÜK süre verilmesi yasaya aykırı olduğunu, ayrıca Kooperatifler Kanunu 16/2. Maddesini rağmen yönetim kurulu davacıları üyelikten ihracına karar verdiğini, kooperatiften ihraç İsteminin İptali yönündeki taleplerin takdiri mahkememize ait olmak üzere görüş ve kanaatini bildirmiştir.
(III) DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava konusu uyuşmazlık; kooperatif yönetim kurulunca kooperatif üyeliğinden ihraca ilişkin kararın iptali istemine ilişkindir.
Davacı dava dilekçesiyle kendisinin davalı kooperatife üye olduğunu, yükümlülüklerini yerine getirdiğini, yönetim kurulunun ihraç yetkisinin olmadığını ve usule uygun ihraç bulunmadığını belirtmiştir.
Davalı taraf ise davanın reddini talep etmiştir.
Yapılan yargılama, toplanan tüm deliller, kooperatif ana sözleşmesi, davacı üyeye gönderilen ihtarnameler, yönetim kurulu kararı, ödeme belgeleri ve tüm dosya kapsamına göre; davacı … hakkında üyelik yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesi ile, Konya . Noterliğince davacı …’a 13/06/2018 tarih … yevmiye numaralı ihtarname ile on günlük süre verildiği, yine 17/08/2018 tarih … yevmiye numaralı 2. İhtarnamenin gönderildiği ve ödeme için 10 günlük süre verildiği, neticeten ödeme yapılmadığı gerekçesiyle 02/11/2018 tarihli … nolu yönetim kurulu kararı ile de davacı … hakkında ihraç kararı verildiği ve Konya . Noterliğinin 28/11/2018 tarih … yevmiye numaralı ihtarname gönderildiği görülmüştür.
Davacı … hakkında üyelik yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesi ile, Konya . Noterliğince davacı …’a …yevmiye numaralı ihtarname ile on günlük süre verildiği, yine 17/08/2018 tarih …yevmiye numaralı 2. İhtarnamenin gönderildiği ve ödeme için 10 günlük süre verildiği, neticeten ödeme yapılmadığı gerekçesiyle 02/11/2018 tarihli …nolu yönetim kurulu kararı ile de davacı … hakkında ihraç kararı verildiği ve Konya . Noterliğinin 28/11/2018 tarih …yevmiye numaralı ihtarname gönderildiği görülmüştür.
Davacı … hakkında üyelik yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesi ile, Konya . Noterliğince davacı …’ın ….yevmiye numaralı ihtarname ile on günlük süre verildiği, yine 17/08/2018 tarih …yevmiye numaralı 2. İhtarnamenin gönderildiği ve ödeme için 10 günlük süre verildiği, neticeten ödeme yapılmadığı gerekçesiyle 02/11/2018 tarihli …nolu yönetim kurulu kararı ile de davacı … hakkında ihraç kararı verildiği görülmüştür.
Davacı … hakkında üyelik yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesi ile, Konya . Noterliğince davacı …’a …yevmiye numaralı ihtarname ile on günlük süre verildiği, yine 17/08/2018 tarih …yevmiye numaralı 2. İhtarnamenin gönderildiği ve ödeme için 10 günlük süre verildiği, neticeten ödeme yapılmadığı gerekçesiyle 02/11/2018 tarihli …nolu yönetim kurulu kararı ile de davacı … hakkında ihraç kararı verildiği görülmüştür.
Davacı … hakkında üyelik yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesi ile, Konya . Noterliğince davacı …’a ….yevmiye numaralı ihtarname ile on günlük süre verildiği, yine 17/08/2018 tarih …yevmiye numaralı 2. İhtarnamenin gönderildiği ve ödeme için 10 günlük süre verildiği, neticeten ödeme yapılmadığı gerekçesiyle 02/11/2018 tarihli …nolu yönetim kurulu kararı ile de davacı … hakkında ihraç kararı verildiği ve Konya . Noterliğinin 28/11/2018 tarih …yevmiye numaralı ihtarname gönderildiği görülmüştür.
Mahkememiz dosya kapsamında bilirkişi incelemesi yapmış ve taraflarca sunulan ve resen temin edilen belgeler incelenmiştir.
Mahkememizce alınan bilirkişi raporu ve sözleşme incelendiğinde; davacının davalı kooperatife üye olduğu anlaşılmıştır.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 23. maddesi hükmü uyarınca, ortaklar hak ve yükümlülüklerde eşit konumdadırlar. Yönetim kurulu bu ilkenin dışına çıkmak istediği takdirde, bu hususu, genel kurul gündemine alarak, genel kurulun tartışmasına açıkça sunması gerekmekte veya genel kurulun yapılan uygulamayı açıkça ya da zımnen benimsemesi icap etmektedir. Bu nedenle, sabit ve peşin aidat ödemek suretiyle ortaklığa alınmadaki bu usule uyulmamışsa, böyle bir ortağın (devam eden inşaatların finansmanına katılımı için) üyelik aidat yükümlülüğü devam eder. Açıklanan usule uyulmuşsa, ortaklığa alınmadaki bu farklılık, ortaklığa alındıktan sonra üyelik aidatı istenmesini mümkün kılmaz ise de kooperatifin amacına ulaşıncaya kadar yapılan genel yönetim ve altyapı giderlerinden ortağın sorumluluğu devam eder.
Davalı yapı kooperatifi ana sözleşmesi gereğince üyelik yükümlülüklerini yerine getirmeyen üyeler hakkında üyelik yükümlülüklerinin neler olduğu, aidat asıl borçları ve varsa gecikme borcu belirlenerek borçların ana sözleşmenin 14. maddesi gereğince 30 gün geciktirilmesi üzerine yönetim kurulunca yapılacak ihtarı takip eden on gün içinde yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi üzerine aynı kurulca ikinci ihtarın yapılacağı, ikinci ihtarla da 30 gün içinde yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde ihraç kararı verilebileceği hükmü olduğu görülmüştür.
Ancak Kooperatifler Kanununun 27. maddesinde ihraç öncesi ikinci ihtarnamede yükümlülüklerin yerine getirilmesi bakımından verilecek süre bir ay olduğundan üstün norm olan yasa hükümlerinin uygulanacağı, yükümlülüklerin yerine getirilmesi için en az bir aylık sürenin verilmesi gerekmektedir.
Açıklanan sürelere uyulmadığı davalı kooperatif tarafından davacı üyelere gönderilen ihtarnamelerde 10 günlük süre verildiği anlaşıldığından anılan ihraç kararı bu yönüyle kooperatif kanununa aykırı olduğundan davanın kabulü ile davacıların üyelikten çıkarılmasına ilişkin 02/11/2018 tarih …nolu kararının davacılar yönünden iptaline karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
(IV) HÜKÜM SONUCU, YARGILAMA GİDERLERİ VE KANUN YOLU:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ İLE,
Davalı kooperatifin, davacıların üyelikten çıkarılmasına ilişkin 02/11/2018 tarih …nolu kararının davacılar ayrı ayrı yönünden İPTALİNE,
2-Alınması gereken 59,30 TL karar ve ilam harcına karşılık peşin alınan 44,40 TL harcın mahsubu ile eksik olan 14,90 TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Yargılama giderinden ayrı olarak davacının peşinen karşıladığı 44,40 TL başvuru harcı, 44,40 TL peşin harç ile 6,40 TL vekaletnâme suret harcı olmak üzere toplam 95,20 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine.
4-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri 600,00 TL bilirkişi ücreti ve posta tebligat gideri 172,50 TL toplamı olan 772,50 TL davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yatırılan ve dosyada bakiye kalan gider avansının HMK’nın 333. Maddesi gereğince karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı, 6100 sayılı HMK’nın 341-345 maddeleri uyarınca kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde mahkememize veya başka bir yer mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile Konya Bölge Adliye Mahkemesi ilgili İstinaf Dairesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi.09/09/2021

Katip … Hakim …