Emsal Mahkeme Kararı Konya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/856 E. 2023/529 K. 12.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALILAR :1-
VEKİLİ :
: 2- … -T.C…. …
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ:
GEREKÇELİ KARARIN
YAZIM TARİHİ :

Davacı tarafından davalı aleyhine açılan davanın yapılan yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; Müvekkilinin, kardeşi …. ’ın ablası olduğunu, …’ ın doğumundan beri zeka geriliğinin mevcut olduğunu, bu rahatsızlığı nedeniyle kendi sorumluluğunu taşıyacak, medeni ve yasal haklarını kullanabilecek durumda olmadığını, askerliğini yaptığı 2010 yılında kurum tarafından hastaneye sevkedildiğini ve kendisi hakkında Çorlu Asker Hastanesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Servisinden “Mental Retardasyon” (zeka geriliği) tanısıyla savaşta ve barışta askerliğe elverişli olmadığına ilişkin 29/09/2010 tarihli rapor verildiğini, geçen zaman zarfında …’ın zeka geriliğinin arttığını, …’ın annesi ile birlikte oturmakta basit işlerini kendi başına yapabildiğini, ancak kandırılmaya ve istismara müsait olduğunu, çevresindeki bazı kişilerin kendisine kredi çektirmeye çalıştığını bu durumun müvekkilin dikkati sayesinde önlendiğini, … bu işlemlerin hukuki sonuçlarını bilebilecek durumda akıl sağlığında olmadığını, Çumra Sulh Hukuk Mahkemesi …. E. -…. K. sayılı ilamı ile vesayet altına alındığını, müvekkil kardeşine borçlandırıcı işlem yaptırıldığı ve karşılıksız senet imzalattırıldığını öğrendiklerini, … aleyhine Konya .İcra Müdürlüğü … E. sayılı dosyası ile icra takibi açılmış takibe karşı yetkisizlik itirazında bulunulduğunu, …’ın genel hal ve hareketlerinden zeka geriliğinin anlaşılabilecek durumda olduğunu, davalılardan …’ın kısıtlının bu durumundan faydanalarak elinden senet alındığını, kısıtlı …’a karşılıksız senet imzalattırıldığını, davaya konu sözleşme sebebiyle her türlü tazminat ve fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla, davalı aleyhine açılan menfi tespit davasının kabulü ile, …’ın, medeni ve yasal haklarını kullanabilecek durumda olmadığından kısıtlı bulunduğundan ve senedin düzenlendiği tarihte de aynı durumda olduğundan senet düzenlemesi mümkün olmadığından dava konusu senet karşılığında davalıya herhangi bir borcunun olmadığının tespitine, dava konusu senedin iptaline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle;Keşidecisi …, lehtarı … olan, 01.02.2021 düzenleme tarihli, 01.05.2021 vade tarihli, 400.000,00TL bedelli bono, … tarafından ciro edildiğini, …’ın muvafakati ve talebi üzerine mezkur bono, bedeli tahsil için alacaklı … adına icra takibine konu edilmiş olup; Konya . İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyası ile icra takibinin başlatıldığını, ödeme emrinin borçluya 17.08.2021 tarihinde, borçlunun bizzat kendisine tebliğ edildiğini, mezkur senet, … tarafından müvekkile bedeli tahsil için verilmiş olup; müvekkilin, borçlu … ile herhangi bir ilişkisinin bulunmadığını, tarafında senet tahsilinin, borçlunun kısıtlı olması sebebi ile mümkün olmadığı anlaşıldığında, takibe devam edilmediğini, bu hususta borçlu taraf ile iletişime devam edilmiş; tarafınca takibe devam edilmeyeceği ve müvekkil …’ın dava konusu senedi lehtara teslim etmek istediğinin bildirildiğini, Zira senet tahsil edilmek üzere … tarafından müvekkile verilmiş olup; akıl hastalığı ve kısıtlılık durumunda müvekkil tarafından takibe devam edilmemiş olsa da lehtar …’ın senet hakkındaki tasarrufunun tarafımızın takdirinde olmadığını, bu nedenlerle dava konusu senet hakkında herhangi bir talebinin olmadığı yönündeki beyanlarının, takibin açılmamış sayılmasına ilişkin icra hukuk mahkemesine vermiş olduğu beyan ve işbu senet dolayısıyla tarafı olduğu herhangi bir icra dosyası bulunmadığı hususları göz önünde bulundurulduğunda işbu davanın açılmasına sebebiyet verecek herhangi bir fiilimizin söz konusu olmadığını, İşbu sebeple müvekkil aleyhine ikame edilen işbu davanın müvekkil yönünden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dilekçeler aşaması tamamlanmış, taraflara duruşma gününü bildirir davetiye tebliğ edilerek duruşma açılmıştır.
Konya . Ağır Ceza Mahkemesi’nin …. Esas ve …. Karar sayılı dosyası’ndan, Konya 5. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı ve Konya . İcra Hukuk Mahkemesi’nin …. Esas sayılı dosyalarından ilgili evraklar temin edilerek dosya arasına alınmış, Necmettin Erbakan Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’nden Davacı …’ın fiili ehliyetine yönelik rapor alınarak, raporun taraflara tebliği sağlanmıştır.
Konya Necmettin Üniversitesi Rektörlüğü Meram Hastanesi Başhekimliği’nin 31/07/2023 tarihli raporuna göre; davacı …’ın 29.09.2010 tarihli muayene sonucuna göre WAIS zeka testi sonucu IQ: 65 olarak ölçüldüğü, klinik olarak hafif derecede mental retarde olarak değerlendirildiği, savaşta ve barışta askerliğe elverişli olmadığı, 04.01.2011 tarihli muayene sonucuna göre düzenlenen Özürlü Sağlık Kurulu Raporunda; hafif derece zeka geriliği teşhisi koyulduğu, kişinin 01.02.2021 tarihinde 400.000 TL tutarında senet imzaladığı, senedin düzenlediği tarihte fiil ehliyetine sahip olup olmadığının tespiti igin tarafımıza yönlendirilen şahsın 21.07.2023 tarihinde tarafımızca yapılan muayeneleri sonucunda; kişide sınır mental kapasiteye yakın derecede Mental Retardasyon saptandığı, bahsi geçen senedin düzenlendiği 01.02.2021 tarihinde kişinin tam fiili ehliyete sahip olmadığı, bahsi geçen tarihte kendisine yasal danışman atanması gerektirecek düzeyde zihinsel yetersizliğe sahip olduğu tıbbi kanaatine varıldığı yönünde rapor düzenlenmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; kambiyo senedinden kaynaklanan menfi tespit davasıdır.
Davacı vekili özetle; müvekkilinin, kardeşi …’ın ablası olduğunu, …’ın doğumundan beri zeka geriliğinin mevcut olduğunu, bu rahatsızlığı nedeniyle kendi sorumluluğunu taşıyacak, medeni ve yasal haklarını kullanabilecek durumda olmadığını, Çumra Sulh Hukuk Mahkemesi’nin …. E.-…. K. sayılı ilamı ile vesayet altına alındığını, müvekkilinin kardeşine borçlandırıcı işlem yaptırıldığı ve karşılıksız senet imzalattırıldığını öğrendiğini, … aleyhine Konya .İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası ile icra takibi açılmış takibe karşı yetkisizlik itirazında bulunulduğunu, …’ın genel hal ve hareketlerinden zeka geriliğinin anlaşılabilecek durumda olduğunu, davalılardan …’ın kısıtlının bu durumundan faydanalarak elinden senet alındığını, kısıtlı …’a karşılıksız senet imzalattırıldığını, davalı aleyhine açılan menfi tespit davasının kabulü ile dava konusu senet karşılığında davalıya herhangi bir borcunun olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
İİK.72.maddesinde; “Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir….” şeklinde, 6102 sayılı TTK.778/1-d maddesi yollaması ile TTK. 677. Maddesinde; “Bir poliçe, poliçe ile borçlanmaya ehil olmayan kişilerin imzasını, sahte imzaları, hayali kişilerin imzalarını veya imzalayan ya da adlarına imzalanmış olan kişileri herhangi bir sebeple bağlamayan imzaları içerirse, diğer imzaların geçerliliği bundan etkilenmez.” şeklinde, TTK. 778/1-a maddesi yollaması ile TTK’nun 687.maddesinde; “Poliçeden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri başvuran hamile karşı ileri süremez; meğerki, hamil, poliçeyi iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun. (2) Alacağın temliki yoluyla yapılan devirlere ilişkin hükümler saklıdır.” şeklinde, 6102 sayılı TTK’nun 825.maddesinde;”(1) Borçlu, emre yazılı bir senetten doğan alacağa karşı ancak senedin geçersizliğine ilişkin veya senet metninden anlaşılan def’ilerle alacaklı kim ise ona karşı, şahsen haiz bulunduğu def’ileri ileri sürebilir.(2) Borçlu ile önceki hamillerden biri veya senedi düzenleyen kişi arasında doğrudan doğruya varolan ilişkilere dayanan def’ilerin ileri sürülmesi, ancak senedi iktisap ederken hamilin bilerek borçlunun zararına hareket etmiş olması hâlinde caizdir.” şeklinde düzenlemelerin yapıldığı görülmektedir.
Konya Necmettin Üniversitesi Rektörlüğü Meram Hastanesi Başhekimliği’nin 31/07/2023 tarihli raporuna göre; davacı …’da sınır mental kapasiteye yakın derecede mental retardasyon saptandığı, bahsi geçen senedin düzenlendiği 01.02.2021 tarihinde kişinin tam fiili ehliyete sahip olmadığı, bahsi geçen tarihte kendisine yasal danışman atanması gerektirecek düzeyde zihinsel yetersizliğe sahip olduğu tıbbi kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Çumra Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 27.10.2021 tarih, …. esas, …. karar sayılı kararı ile …’ın TMK’nun 405. maddesi gereğince kısıtlanmasına ve kısıtlıya …’ın vasi olarak atanmasına karar verildiği görülmüştür.
Konya . Ağır Ceza Mahkemesi’nin … esas … karar sayılı kararı ile sanık … hakkında beraat, sanık … hakkında mağdur …’a yönelik ”kişinin algılama yeteneğinin zayıflığından yararlanmak ve kamu kurum ve kuruluşlarının araç olarak kullanılması suretiyle dolandırıcılı suçundan cezalandırılmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Konya . İcra Dairesi’nin … esas sayılı dosyasının incelenmesinde; alacaklının …, borçlunun …, takip dayanağının 400.000,00 TL bedelli 01/02/2021 tanzim, 01/05/2021 vade tarihli senet olduğu anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı üzerinden yapılan değerlendirmede; dava ve takibe konu bono, unsurları itibariyle geçerli bulunmaktadır. Sebepten bağımsız olarak soyut bir hukuki işlem şeklinde olan senetten dolayı borç altına giren kişilerin bu senedin bedelsiz ya da senetten dolayı borçlu bulunmadığı iddiasında ispat külfeti borçluya aittir. Genel karine gereğince borç ikrar anlamı taşıyan bonodan dolayı alacaklının alacağını ispat etmesi zorunluluğu bulunmamaktadır. Çumra Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 27.10.2021 tarih, … esas, … karar sayılı kararı, Konya . Ağır Ceza Mahkemesi’nin … esas … karar sayılı kararı, Konya Necmettin Üniversitesi Rektörlüğü Meram Hastanesi Başhekimliği’nin 31/07/2023 tarihli raporu dikkate alındığında; …’ın takibe konu senedin düzenlendiği 01/02/2021 tarihinde tam fiili ehliyete sahip olmadığı anlaşılmakla, davacının 01/02/2021 tanzim, 01/05/2021 vade tarihli 400.000 TL bedelli senet nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelerle ;
1-Davacının 01/02/2021 tanzim, 01/05/2021 vade tarihli 400.000 TL bedelli senet nedeniyle davalıya borçlu olmadığının TESPİTİNE,
2-Karar tarihi itibariyle ( dava değerinin 400.000,00 TL olduğunun kabulü ile) alınması gereken 27.324,00 TL nispi karar ve ilam harcından, peşin alınan 6.831,00 TL harcın mahsubu ile kalan 20.493,00 TL harcın davalıdan alınarak Hazineye gelir KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan 6.923,20 TL ilk yargılama harcı, 409,30 TL tebligat ve posta gideri, 2.500,00 TL N.Ü Tıp Fakültesi fatura gideri olmak üzere toplam 9.832,50 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
4-Karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca (dava değerinin 400.000,00 TL olduğunun kabulü ile) davacı vekili için 62.000,00 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-Davacı tarafından yatırılan gider avansından artan kısmın, kararın kesinleşmesi beklenilmeksizin istek halinde davacıya iadesine, karar kesinleşinceye kadar iade alınmaz ise gider avansının artan kısmının 6100 s. HMK.nun 333. maddesine göre karar kesinleştiğinde re’sen davacıya İADESİNE,
Dair, davacı vekili ile davalı asilin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Konya Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.12/10/2023

Katip … Hakim …