Emsal Mahkeme Kararı Konya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/574 E. 2023/508 K. 05.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: …. Esas – ….
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVA : Tazminat (Sigorta Poliçesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇELİ KARARIN
YAZIM TARİHİ :

Davacı tarafından davalı aleyhine açılan davanın yapılan yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; … A.Ş. tarafından Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası poliçesi ile teminat
altına alınan KONYA/Kulu/Merkez-Acıkuyu Köyü, … ada, parselde kâin, müvekkile ait tarladaki arpa ürünün kuraklığa bağlı olarak hasar gördüğünü, Kuraklık hasarının meydana geldiği açık olmasına rağmen … eksperi tarafından anılan
köyde arpa ürünü için tazminata esas 109 kg/da verim kaybı bulunduğu (%45,80) tespit
edilmesine karşın Kulu İlçe Hasar Tespit Komisyonunca %82 hasar oranı tespit edildiğini,
sigortalı müvekkilin uğramış olduğu kuraklık hasar oranının hatalı belirlenmesi sebebiyle
45.409,62 TL hasar farkı tazminatının ödenmesi amacıyla 14/02/2022 tarihinde davalı şirkete
başvurulmuş ancak taleplerinin zımnen reddedildiğini ve hasarın ödenmediğini,
kuraklık hasarlarında hasar tespitinin, …’in tek taraflı belirlediği ve sigortalıların haberdar
dahi edilmediği referans parsellerde … eksperlerince yapılacağı Genel Şartlarda
öngörülmüş ise de referans parsellerin köydeki ürün ekilişini temsil etmediğinin tespit
edilmesi, ölçüm ve tartımların hatalı olması veya ilgili köyde hiç ekspertiz yapılmamış olması
gibi durumlarda sigortalı çiftçilerin hasarlarını ispatlamada delil olarak sunabilecekleri tek
belge ilçe hasar tespit komisyonu tutanakları olduğunu,
kuraklık sigortalarında tek fiyat dışında hiçbir seçenek olmadığını, mesela 5,00 TL üzerinden poliçe
kestirilmesinin mümkün olmadığını, bu nedenle, kuraklık sigortalarında birim fiyat belirleme süreci
tamamen … A.Ş’nin iradesine bırakıldığından ancak ve ancak rayiç bedel üzerinden
tazminat hesaplanması sigortalının gerçek zararını karşılayacağını,
kısaca uyuşmazlığın köy bazlı kuraklık poliçesinden kaynaklandığını bu nedenlerle 100,00 TL ürün hasarının; 22/09/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı …’den tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Dilekçeler aşaması tamamlanmış, taraflara duruşma gününü bildirir davetiye tebliğ edilerek duruşma açılmıştır.
Davalı vekilinin davaya cevap dilekçesinde özetle ; davacı …’ın , … numaralı Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigorta Poliçesinin sigortalısı olduğunu, 2021 yılında Konya İli …. İlçesi …. Köyünde arpa ürününde yapılan arazi tespitlerine göre, dekar başına gerçekleşen verim ortalaması 129 kg ve tazminata esas verimin de 109 kg olarak belirlendiğini, bu doğrultuda … no’lu poliçe için 31.08.2021 tarihinde 17.598,77 TL hasar tazminatı ödendiğini, Merkez-Acıkuyu Köyü için ilan edilen ve poliçede belirtilen eşik verim değeri ise 238 kg olduğunu, köyün gerçekleşen verim ortalaması köyün eşik verim değerinden düşük olduğundan sigortalıya hasar tazminatı ödendiğini, davacının, Tarım Sigortaları Havuzu Eksperlerinin yaptığı tespitler yerine İl/İlçe Tarım Müdürlüklerinin belirlediği hasar oranlarının kabul edilmesi talebinin kabulünün mümkün olmadığını, yapılan işlemlerde hiçbir hata bulunmamakta olduğunu, davacının talebinin poliçe teminatı dışında kazanç sağlayarak sebepsiz zenginleşmeye yönelik olduğunu, parsele özgü verim düşüşlerinin poliçe teminatı dışında olduğu poliçenin açık hükmü olduğunu, davacının talepleri teminat dışı olduğunu, poliçe hükümleri ve delilleri doğrultusunda haksız davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Kulu İlçe, Tarım ve Orman Müdürlüğü ile Tarım Sigortaları Havuz İşletmesi A.Ş Genel Müdürlüğü’nden alınan ilgili evraklar dosyamız arasına alınmış, Ziraat Yüksek Mühendisi ve Sigorta-Hesap Uzmanından raporlar alınmış ve raporların taraflara tebliği sağlanmıştır.
Ziraat Yüksek Mühendisi bilirkişisi Sigorta ve Hesap Uzmanı bilirkişisinin 17/04/2023 ve 30/08/2023 tarihli raporunda özetle; tazminat hesabının … tarafından görevlendirilen eksperler tarafından belirlenen verim
değerleri ile yapılmasının ve başka kurumların yaptığı tespitlerin değerlendirmeye alınmamasının
01.01.2021 tarihinde yürürlüğe giren Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel
Şartları 2021’e göre uygun olduğu,
sigortacı tarafından yapılan hesap ve davacıya ödenen tazminatlar; yukarıda zikredilen
mevzuat hükümleri ve poliçelere uygundur. Bu nedenle davalı sigorta şirketinin yapılan ödeme ile
sorumluluğu son bulduğu ve davacının tazminat taleplerinin uygun olmadığı beyan edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, … Devlet Destekli İlçe Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Poliçesi’nden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; … A.Ş. tarafından Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası poliçesi ile teminat
altına alınan KONYA/Kulu/Merkez-Acıkuyu Köyü, … ada, …. parselde kâin, müvekkile ait
tarladaki arpa ürünün kuraklığa bağlı olarak hasar gördüğünü,
kuraklık hasarının meydana geldiği açık olmasına rağmen … eksperi tarafından anılan
köyde arpa ürünü için tazminata esas 109 kg/da verim kaybı bulunduğu (%45,80) tespit
edilmesine karşın Kulu İlçe Hasar Tespit Komisyonunca %82 hasar oranı tespit edildiğini,
sigortalı müvekkilin uğramış olduğu kuraklık hasar oranının hatalı belirlenmesi sebebiyle
45.409,62 TL hasar farkı tazminatının ödenmesi amacıyla 14/02/2022 tarihinde davalı şirkete
başvurulmuş ancak taleplerinin zımnen reddedildiğini ve hasarın ödenmediğini,
kuraklık hasarlarında hasar tespitinin, …’in tek taraflı belirlediği ve sigortalıların haberdar
dahi edilmediği referans parsellerde … eksperlerince yapılacağı Genel Şartlarda
öngörülmüş ise de referans parsellerin köydeki ürün ekilişini temsil etmediğinin tespit
edilmesi, ölçüm ve tartımların hatalı olması veya ilgili köyde hiç ekspertiz yapılmamış olması
gibi durumlarda sigortalı çiftçilerin hasarlarını ispatlamada delil olarak sunabilecekleri tek
belge ilçe hasar tespit komisyonu tutanakları olduğunu,
kuraklık sigortalarında tek fiyat dışında hiçbir seçenek olmadığını, ancak rayiç bedel üzerinden
tazminat hesaplanmasının sigortalının gerçek zararını karşılayacağını,
kısaca uyuşmazlığın köy bazlı kuraklık poliçesinden kaynaklandığını bu nedenlerle 100,00 TL ürün hasarının 22/09/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Görev açısından yapılan değerlendirmede; taraflar arasındaki uyuşmazlık sigorta sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, 6102 sayılı TTK’nın 4. maddesi uyarınca, sigorta sözleşmelerinden doğan hukuk davaları, ticari dava niteliğinde olduğundan, davaya bakmak görevi asliye ticaret mahkemelerine aittir.
Devlet Destekli İlçe Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartları’nın A. Sigortanın Kapsamı üst başlığı altındaki A.1. Sigortanın Konusu başlıklı maddesinde;” Bu sigorta ile Tarım Sigortaları Havuzu, 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu’nun 12’nci maddesine istinaden, Cumhurbaşkanı kararı ile kapsama alınan risklerin, Çiftçi Kayıt Sistemine (ÇKS) kayıtlı kuru tarım alanlarında üretimi yapılan buğday, arpa, çavdar, yulaf, tritikale, nohut, kırmızı mercimek ve yeşil mercimek ürünleri ile bu ürünlerin sertifikalı tohumluk ürünlerinde ilçe genelinde doğrudan neden olacağı verim kaybı, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Tarım Sigortaları Havuzu verileri esas alınarak tespit edilen ilçenin eşik verim değerine kadar teminat altına alır. Sigortalının poliçede belirtilen parseline özgü verim kayıp talepleri dikkate alınmaz.” hükmü, B.4. Tazminat Hesabı başlıklı maddesinde ise “(1) Tazminat hesabında, ilçenin gerçekleşen verim ortalaması ile ilçenin eşik verim değeri arasındaki fark baz alınır.(2) İlgili yıl için ilçenin gerçekleşen verim ortalamasının, ilçenin eşik verim değerinin altında kalması durumunda ilçede bulunan tüm sigortalı üreticiler tazminat almaya hak kazanır. İlçede gerçekleşen verim ortalamasının, ilçenin eşik verim değerine eşit veya üzerinde olması durumunda ise köyde bulunan sigortalı üreticilere herhangi bir tazminat ödemesi yapılmaz.” hükmü düzenlenmiştir.
Ziraat Yüksek Mühendisi bilirkişisi ve Sigorta ve Hesap Uzmanı bilirkişisinin 17/04/2023 tarihli raporunda; davacının İlçe Hasar Tespit Komisyonunun % 82 zarar belirtmesine rağmen …’in % 45,8 zarar belirlediğini belirttiği, fakat iki hesap arasında temel göstergelerin farklı olduğunu, İlçe Hasar Tespit Komisyonu kararında 2020 verim ortalamasının 350 kg/da alındığını, 2021 yılı verimi 63 kg/da belirlendiği için zararın % 82 olduğunu, … hesabında 45,8 zarar oranı bulunurken alınan temel göstergenin köy eşik verim yani 238 kg/da olup …’in verimi 129 kg/da belirlediği için zarar oranının % 45,8 olarak davacı tarafından belirtildiğini, fakat İlçe Hasar Tespit Komisyonunda 2020 yılı köy ortalama verimi (350 kg/da) dikkate alınırken … hesabında Köy Eşik Verim Değeri (238 kg/da) dikkate alındığını, …’de köy ortalama verim değeri 340 kg/da olup bu veriyi dikkate alındığında 129 kg/da belirlenen verim değeri ile zarar oranı % 62,05’e çıkmakta olduğunu, her iki birimde % 60’tan fazla zarar tespit edildiğini ve buna göre işlem yapılmış olup aralarında çok afaki farklılık bulunmadığını, davacının maddi talebini etkileyecek en önemli unsurun birim fiyat meselesi olduğunu, fakat ilgili talimatta sigorta bedelinin; köyün ortalama verimi, ürün birim fiyatı ve poliçede belirtilen ÇKS’ ye kayıtlı ekili alanın çarpımından oluşur olarak çok açık şekilde ifade edildiğini, belirlenen birim fiyatına göre sigorta poliçesi oluşturulduğunu ve sigorta bedeli belirlendiğini, poliçede zarar gördüğü andaki güncel ürün fiyatına göre işlem yapılacaktır gibi bir ifadenin bulunmadığını, bu nedenle belirlenen birim fiyat üzerinden hesaplama yapılmasının uygun olduğunun belirtildiği görülmüştür.
Ziraat Yüksek Mühendisi bilirkişisi ve Sigorta ve Hesap Uzmanı bilirkişisinin 30/08/2023 tarihli ek raporda; tazminat hesabının … tarafından görevlendirilen eksperler tarafından belirlenen verim
değerleri ile yapılmasının ve başka kurumların yaptığı tespitlerin değerlendirmeye alınmamasının
01.01.2021 tarihinde yürürlüğe giren Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartları 2021’e göre uygun olduğu,
sigortacı tarafından yapılan hesap ve davacıya ödenen tazminatların mevzuat hükümleri ve poliçelere uygun olduğu, bu nedenle davalı sigorta şirketinin yapılan ödeme ile
sorumluluğu son bulduğu ve davacının tazminat taleplerinin uygun olmadığı belirtilmiştir.
Taraflar arasında akdedilen … numaralı Kuraklık Verim Sigortası Poliçesinin Sözleşme Koşulları başlıklı bölümününde; “İşbu sigorta ile Tarım Sigortaları Havuzu, kuru tarım alanlarında üretimi yapılan ARPA ürününde Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası kapsamında teminat altına alınan risklerin, köy genelinde doğrudan neden olacağı verim kaybı, poliçede belirtilen köy bazında verim değerlerinin ortalaması esas alınarak tespit edilen eşik değerine kadarını teminat altına alır. Sigortalının parsel bazlı verim kayıp taleplerinin dikkate alınmaz.” denilmiştir.
Tarım Sigortaları Havuz İşletmesi Genel Müdürlüğü’nün cevabi yazısında; …’ın … nolu köy bazlı kuraklık sigorta poliçesine ilişkin 31/08/2021 tarihinde 17.598,77 TL tutarlı ödeme işlemi gerçekleştirildiği bildirilmiştir.
Tüm dosya kasamı birlikte değerlendirildiğinde; hükme esas alınan bilirkişi raporları, … numaralı Kuraklık Verim Sigortası Poliçesi, Tarım Sigortaları Havuz İşletmesi Genel Müdürlüğü’nün cevabi yazısı dikkate alınarak, tazminat hesabının … tarafından görevlendirilen eksperler tarafından belirlenen verim
değerleri ile yapılmasının ve başka kurumların yaptığı tespitlerin değerlendirmeye alınmamasının
01.01.2021 tarihinde yürürlüğe giren Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartları 2021’e göre uygun olduğu,
sigortacı tarafından yapılan hesap ve davacıya ödenen tazminatların mevzuat hükümleri ve poliçelere aykırı olmadığı anlaşılmakla davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelerle ;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihi itibariyle alınması gereken 269,85 TL karar ve ilam harcının peşin alınan 80,70 TL harçtan mahsubu ile bakiye 189,15 TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irad KAYDINA,
3-6102 sayılı TTK’nun 5/A maddesi kapsamında arabuluculuğa başvurulduğundan 1.560,00 TL arabulucu ücretinin 6235 sayılı Kanunu 18/A-13.maddesi gereğince davacıdan alınarak Hazine’ye gelir KAYDINA,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer OLMADIĞINA,
6-Karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalı vekili için (dava değerinin 100,00 TL olduğunun kabulü ile) 100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
7-Davacı tarafından yatırılan gider avansından artan kısmın, kararın kesinleşmesi beklenilmeksizin istek halinde davacıya iadesine, karar kesinleşinceye kadar iade alınmaz ise gider avansının artan kısmının 6100 s. HMK.nun 333. maddesine göre karar kesinleştiğinde re’sen davacıya İADESİNE,
Dair, davacı ve davalı vekillerinin yüzüne karşı verilen kararın, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize veya başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçe ile Konya Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 05/10/2023

Katip Hakim