Emsal Mahkeme Kararı Konya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/514 E. 2023/332 K. 06.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KONYA
.ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :
Davacı vekili tarafından davalı aleyhine mahkememize açılmış bulunan “Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)” davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
HEYETİMİZCE GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili 07.07.2022 tevzi tarihli dava dilekçesinde özetle;Müvekkili şirket ile davalı arasında, müvekkili şirketin ranza üretimini üstleneceği, davalının ise iş sahibi olduğu 5.000 adet ranzanın üretimi ve teslimine ilişkin sözleşme yapıldığını, 26.04.2022 tarihli sözleşmeye göre ilk teslimatın 07.05.2022 tarihinde yapılacağını, ranzaların seri bir şekilde üretileceğinin ve üretildikçe davalı tarafından postalarla teslim alınacağını, bu bağlamda tarafların anlaştıkları üzere müvekkili şirket tarafından 843 adet ranza üretildiğini ve davalı tarafından teslim alındığını, bu konuda faturalar düzenlenerek gönderildiğini, yüklenilen edim borcu kapsamında müvekkilinin 5.000 adet ranzanın üretimini ve teslimini üstlendiğini ve üzerine düşen yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirdiğini, sözleşme gereği müvekkili şirket tarafından kalan ranzalar için seri üretime devam edilerek yeni ranzalar üretildiğini, ancak davalının yeni üretilen ranzaları teslim alması gerekirken teslim almadığını, davalı tarafla ranzaların teslimi konusunda şifahen görüşmeler yapıldığını, fakat davalının çeşitli bahanelerle işi erteleyerek sürüncemede bıraktığını, bu görüşmelerden netice alınmaması üzerine taraflarınca davalıya ihtar yapıldığını, davalının dürüstlük kuralına uymayan tutumu sebebiyle müvekkili şirketin birçok külfete maruz kaldığını ciddi emek ve vakit kaybı yaşadığını, dava konusu alacaklarının sözleşmeden kaynaklı olduğunu, sözleşmenin geçerliliği konusunda ihtilaf bulunmadığını, davalı tarafın ticari ve maddi anlamda sarsıntılar yaşadığını, bunun en büyük kanıtının davalının Konya . Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas … Karar numaralı dosyasıyla Konkordato talebinde bulunduğunu, ara karar ile davalı hakkında konkordato geçici mühleti kararı verildiğini, bu kararla davalı aleyhine başlatılan birçok icra takibinin davalı tarafından iptal edildiğini, sonrasında davalının konkordato talebinin reddedildiğini, her ne kadar talep reddedilse de davalının mali sarsıntılarının devam ettiğini, bu sebeple ileride dava lehlerine sonuçlansa dahi tahsil gücünün ortadan kalma ihtimalinin çok büyük olduğunu, böyle bir durumda müvekkili şirketin mağduriyetinin büyük olacağından bahisle; Haklı davalarının kabulü ile; davalı tarafça dava konusu zararımızın tamamen tazmin edilmesi ve ayrıca talep edilmesi halinde, teslime hazır bulunan 400 adet ranzanın tevdii mahkememizce uygun bir yer belirlenerek, tayin edilmesine, hüküm altına alınacak alacağın tahsil edilememe riskine karşılık davalının taşınır, taşınmaz malları ile üçüncü kişllerdeki ve bankalardaki hak ve alacakları üzerine verilecek kararın kesinleşmesine kadar borçlardırıcı nitelikte “İhtiyati Haciz” şerhi konulmasına, davaya konu 400 adet ranzaya ilişkin 32.000,00 €uro bedelin ihtar tarihi itibariyle ticari temerrüt faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili 07.09.2022 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle; Davacı firma ile müvekkili arasında ranza üretimi ve ranzaların satın alınmasına ilişkin anlaşma yapıldığını, pandemi sürecinde bazı Avrupa Ülkelerin talebi üzerine müvekkilinin belirtilen şartnameye uygun olarak ranza tedarik etmek istediğini ve davacı ile belli şartlarda anlaşmaya varıldığını, müvekkilinin Avrupa Ülkelerinden talep olması halinde davacıdan tedarik ettiği ranzaları ihraç edecek şekilde bir sözleşme imzaladığını, daha sonra müvekkilinin belli sayıda ranzayı davacıdan teslim aldığını ve talepleri karşılamaya çalıştığını, süreç sözleşmeye uygun şekilde devam ederken davacının 13.06.2022 tarihli Konya . Noterliği’nden çekmiş olduğu ihtar ile bir takım haksız taleplerde bulunduğunu, davacının çekmiş olduğu ihtarda 843 adet ranzanın teslim edildiğini, 5000 adet ranzanın bedeli olan 400000 €uro’nun %50’sinin nakit avans olarak verilmesini ve 400 adet ranzanın teslim alınmasını ve 10000 €uro’nun ceza ödenmesini, taahhüt verilmesini ihtar ettiğini, davacının ihtarına karşı vermiş oldukları Konya . Noterliği’nin 21.06.2022 tarihli … yevmiye numaralı ihtarları ile taleplerinin haksız olduğu sözleşmenin süreli bir sözleşme olmadığı, sözleşmede tüm bedelin %50’sinin avans olarak verileceğine dair bir hükümün bulunmadığını, sözleşme devam ettiği için ceza ödenemeyeceğinin ihtar edildiğini, davacının sözleşmeye uygun davranmadığını, davacının hangi gerekçeye dayandığı belli olmayan bir şekilde, teslim edilmeyen, avansı verilmeyene, siparişi verilmeyen, gümrüklemesi yapılamayan, elinde olup olmadığı belli olmayan ürünlerin tüm parasını istediğini, bu talebini kabul etmenin mümkün olmadığını, müvekkilinin ürünleri almasının kendisi ile alakası olmadığını göstermek ve belli etmek için faturayı ihraç kayıtlı istediğini ve gümrükleme şartı koştuğunu, yurt dışına çıkan bir ürün ihraç malı olduğundan alıcısına teslim edilmesinin gerektiğini, bu ürünleri müvekkilinin kendi için almadığını, sadece tedarik ettiğini, davacının teslim edilen ranzalara ilişkin belirtmiş olduğu rakam ve faturaların gerçeği yansıtmadığını, davacının davası ve taleplerinin tamamen hukuk dışı ve haksız olduğundan bahisle; Fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile müvekkiline karşı açılmış bulunan işbu davanın reddine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
Dilekçeler aşaması tamamlanmış, taraflara duruşma gününü bildirir davetiye tebliğ edilerek duruşma açılmıştır.
Tarafların bildirmiş oldukları delilleri ilgili yerlerden dosyamız içerisine celbedilmiş, tarafların ticari kayıtları, taraflar arasındaki ticariye ilişkin BA ve BS formları, Konya .Noterliği’ne ait 13.06.2022 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamenin tebliğine ilişkin belge, yine Konya .Noterliği’ne ait 21.06.2022 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname ve ihtarnamenin tebliğine ilişkin bilgi ve belgeler ilgili yerlerden dosyamız içerisine celbedilmiş ve dosyamızda bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Mahkememiz dosyasının mahkememizce re’sen seçilen Muhasebe, Genel Muhasebe, Maliyet Muhasebesi, Ticari İşletme ve Şirketler Muhasebesi alanında uzman bilirkişi … tevdi edilerek, davalı tarafın 2022 yılına ait ticari defterlerinde uyuşmazlık konuları ile sınırlı olmak üzere rapor düzenlenmesinin istenildiği, bilirkişi … tarafından düzenlenen 06.02.2023 havale tarihli bilirkişi raporunda; Davacı tarafa ait ticari defterinin tasdiklerinin zamanında yapılmış olunduğunu, davalı tarafa ait ticari defterinin beratlarının zamanında alınmış olunduğunu, taraflar arasında “Teknik Şartname-Sözleşme”imza edildiğini, sözleşme ile birim fiyatı 80 €uro olan 400’er adetlik partiler halinde toplam 5.000 adet çift kişilik ranzanın imalatı ve teslimi üzerine anlaşıldığını, teslim partileri için %50 nakit avans alınacağını, kalan %50 ödemenin ise ürünlerin gümrüklemeleri yapılınca ödeneceğini, avans tutarının banka hesabına geçmesinden itibaren 7 işgünü içinde ihraç kayıtlı kesilecek olan faturalar ile EXW Türkiye-fabrikada tır üstünde teslim şeklinde teslim edileceğini, edimleri yerine getirmeyen tarafın 10.000 €uro ceza bedeli ödeyeceği üzerine anlaşıldığını, taraflar arasında 6102 sayılı TTK’nin 89 ila 101. maddeleri arasında düzenlenmiş bulunan “Cari Hesap” hükümlerine uygun bir Cari Hesap Sözleşmesi’nin ibraz edilmemiş olduğunu ve ticari defter ve belgelerin incelenmesi sürecinde de rastlanılmadığını, davacı tarafından davalıya, davaya konu sözleşme uyarınca düzenlenmiş olunan, toplam 586.108,00 TL tutarındaki 2 adet faturaya karşılık; Davacının yevmiye kayıtlarına göre 703.330,00 TL tutarında tahsilat yaptığı, davalının davacıdan 117.222,00 TL alacaklı olduğunu, davalının yevmiye kayıtlarına göre ise; Davacının toplam 702.492,00 TL tahsilat yaptığı, davalının, davacıdan 116.384,00 TL alacaklı olduğunun bildirildiği görülmüştür.
Tüm dosya kapsamı hep birlikte değerlendirildiğinde; Davacının, davalı ile aralarında, davacı şirketin ranza üretimini üstleneceği, davalının ise iş sahibi olduğu 5.000 adet ranzanın üretimi ve teslimine ilişkin 26.04.2022 tarihli sözleşme yapıldığını, sözleşmeye göre ilk teslimatın 07.05.2022 tarihinde yapılacağını, ranzaların seri bir şekilde üretileceğinin ve üretildikçe davalı tarafından postalarla teslim alınacağını, tarafların anlaştıkları üzere davacı şirket tarafından 843 adet ranza üretildiğini ve davalı tarafından teslim alındığını, bu konuda faturalar düzenlenerek gönderildiğini, yüklenilen edim borcu kapsamında davacı şirketin 5.000 adet ranzanın üretimini ve teslimini üstlendiğini ve üzerine düşen yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirdiğini, sözleşme gereği davacı şirket tarafından kalan ranzalar için seri üretime devam edilerek yeni ranzalar üretildiğini, ancak davalının yeni üretilen ranzaları teslim alması gerekirken teslim almadığını, davalı tarafla ranzaların teslimi konusunda şifahen görüşmeler yapıldığını, fakat davalının çeşitli bahanelerle işi erteleyerek sürüncemede bıraktığını, bu görüşmelerden netice alınmaması üzerine taraflarınca davalıya ihtar yapıldığını, davalının dürüstlük kuralına uymayan tutumu sebebiyle davacı şirketin birçok külfete maruz kaldığını ciddi emek ve vakit kaybı yaşadığını, dava konusu alacaklarının sözleşmeden kaynaklı olduğunu, sözleşmenin geçerliliği konusunda ihtilaf bulunmadığını, davalı tarafın ticari ve maddi anlamda sarsıntılar yaşadığını, bunun en büyük kanıtının davalının Konya . Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas … Karar numaralı dosyasıyla Konkordato talebinde bulunduğunu, ara karar ile davalı hakkında konkordato geçici mühleti kararı verildiğini, bu kararla davalı aleyhine başlatılan birçok icra takibinin davalı tarafından iptal edildiğini, sonrasında davalının konkordato talebinin reddedildiğini, her ne kadar talep reddedilse de davalının mali sarsıntılarının devam ettiğini, bu sebeple ileride dava lehlerine sonuçlansa dahi tahsil gücünün ortadan kalma ihtimalinin çok büyük olduğunu, böyle bir durumda davacı şirketin mağduriyetinin büyük olacağından bahisle; Haklı davalarının kabulü ile; davalı tarafça dava konusu zararımızın tamamen tazmin edilmesi ve ayrıca talep edilmesi halinde, teslime hazır bulunan 400 adet ranzanın tevdii mahkememizce uygun bir yer belirlenerek, tayin edilmesine, hüküm altına alınacak alacağın tahsil edilememe riskine karşılık davalının taşınır, taşınmaz malları ile üçüncü kişllerdeki ve bankalardaki hak ve alacakları üzerine verilecek kararın kesinleşmesine kadar borçlardırıcı nitelikte “İhtiyati Haciz” şerhi konulmasına, davaya konu 400 adet ranzaya ilişkin 32.000,00 €uro bedelin ihtar tarihi itibariyle ticari temerrüt faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava ettiği, davalı tarafın davanın reddine karar verilmesini talep ettiği, davanın Taraflar arasındaki ticari ilişkiye istinaden düzenlenen 26.04.2022 tarihli “Teknik Şartname-Sözleşme”Sözleşmesinden kaynaklı alacak istemine ilişkin olduğu, mahkememiz dosyasının mahkememizce re’sen seçilen Mali Müşavir bilirkişisi … tevdi edilerek, davalı tarafın 2022 yılına ait ticari defterlerinde uyuşmazlık konuları ile sınırlı olmak üzere rapor düzenlenmesinin istenildiği, bilirkişi … tarafından düzenlenen 06.02.2023 havale tarihli bilirkişi raporunda; Davacı tarafından davalıya, davaya konu sözleşme uyarınca düzenlenmiş olunan, toplam 586.108,00 TL tutarındaki 2 adet faturaya karşılık; Davacının yevmiye kayıtlarına göre 703.330,00 TL tutarında tahsilat yaptığı, davalının davacıdan 117.222,00 TL alacaklı olduğunu, davalının yevmiye kayıtlarına göre ise; Davacının toplam 702.492,00 TL tahsilat yaptığı, davalının, davacıdan 116.384,00 TL alacaklı olduğunun bildirildiği, mahkememizce alınan raporun ayrıntılı ve denetime elverişli olması nedeniyle hükme esas alınmıştır.
Tarafların tacir oldukları, taraflar arasında ticari ilişkiye istinaden düzenlenen 26.04.2022 tarihli “Teknik Şartname-Sözleşme” Sözleşmesinin imzalandığı, sözleşme ile birim fiyatı 80 €uro olan 400’er adetlik partiler halinde toplam 5.000 adet çift kişilik ranzanın imalatı ve teslimi üzerine anlaşıldığı, teslim partileri için %50 nakit avans alınacağı, kalan %50 ödemenin ise ürünlerin gümrüklemeleri yapılınca ödeneceği, avans tutarının banka hesabına geçmesinden itibaren 7 işgünü içinde ihraç kayıtlı kesilecek olan faturalar ile EXW Türkiye-fabrikada tır üstünde teslim şeklinde teslim edileceği, edimleri yerine getirmeyen tarafın 10.000 €uro ceza bedeli ödeyeceği üzerine anlaşıldığı görülmüştür.
Taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin eser sözleşmesi olduğu, Eser sözleşmesine ilişkin düzenlemelerin 6098 sayılı TBK’nun 470. Vd.eden maddelerinde düzenlendiği, TBK.nun 470. Maddesinde; ” Eser sözleşmesi, yüklenicinin bir eser meydana getirmeyi, işsahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi üstlendiği sözleşmedir.” şeklinde, TBK’nun 471. Maddesinde; “Yüklenici, üstlendiği edimleri işsahibinin haklı menfaatlerini gözeterek, sadakat ve özenle ifa etmek zorundadır. Yüklenicinin özen borcundan doğan sorumluluğunun belirlenmesinde, benzer alandaki işleri üstlenen basiretli bir yüklenicinin göstermesi gereken meslekî ve teknik kurallara uygun davranışı esas alınır. Yüklenici, meydana getirilecek eseri doğrudan doğruya kendisi yapmak veya kendi yönetimi altında yaptırmakla yükümlüdür. Ancak, eserin meydana getirilmesinde yüklenicinin kişisel özellikleri önem taşımıyorsa, işi başkasına da yaptırabilir. Aksine âdet veya anlaşma olmadıkça yüklenici, eserin meydana getirilmesi için kullanılacak olan araç ve gereçleri kendisi sağlamak zorundadır.” şeklinde, TBK’nun 473. maddesinde;” Yüklenicinin işe zamanında başlamaması veya sözleşme hükümlerine aykırı olarak işi geciktirmesi ya da işsahibine yüklenemeyecek bir sebeple ortaya çıkan gecikme yüzünden bütün tahminlere göre yüklenicinin işi kararlaştırılan zamanda bitiremeyeceği açıkça anlaşılırsa, işsahibi teslim için belirlenen günü beklemek zorunda olmaksızın sözleşmeden dönebilir. Meydana getirilmesi sırasında, eserin yüklenicinin kusuru yüzünden ayıplı veya sözleşmeye aykırı olarak meydana getirileceği açıkça görülüyorsa, işsahibi bunu önlemek üzere vereceği veya verdireceği uygun bir süre içinde yükleniciye, ayıbın veya aykırılığın giderilmesi; aksi takdirde hasar ve masrafları kendisine ait olmak üzere, onarımın veya işe devamın bir üçüncü kişiye verileceği konusunda ihtarda bulunabilir.” şeklinde düzenlemelerin yapıldığı anlaşılmıştır.
Tarafların ticari defterlerinde bilirkişi vasıtasıyla yapılan incelemede davacı tarafından davalıya, davaya konu sözleşme uyarınca düzenlenmiş olunan toplam 586.108,00 TL tutarındaki 2 adet faturaya karşılık; Davacının yevmiye kayıtlarına göre 703.330,00 TL tutarında tahsilat yaptığı, davalının davacıdan 117.222,00 TL alacaklı olduğu, davalının yevmiye kayıtlarına göre ise; Davacının toplam 702.492,00 TL tahsilat yaptığı, davalının, davacıdan 116.384,00 TL alacaklı olduğu, HMK’nun 222.maddesinde gereğince davacı tarafın ticari defterlerinin kendisi leh ve aleyhinde delil teşkil edeceği, taraflar arasında yapılan 26/04/2022 tarihli sözleşmenin “işin tutarı” ve “ödeme planı” başlıklı düzenlemelerinden esere konu ranzaların 400 er adet olmak üzere 5000 adet ranza olduğu, ilk postanın 400 adet olup, 400 er adet şekilde üretileceği, ilk 400 adet ranzanın 07/06/2022 tarihinde teslim edileceği, teslim edilecek ranzanın bedelinin %50’sinin nakit avans, diğer %50’sinin gümrükleme yapılınca nakit olarak ödeneceği ve %50 nakit avansın yatırılmasından sonra 7 iş günü içerisinde ranzanın üretiminin yapılacağının kararlaştırıldığı, sözleşme hükümleri bir bütün olarak değerlendirildiğinde ilk teslimat dışında devam eden üretimler için herhangi bir sürenin öngörülmediği, davalı tarafından %50 avansın davacıya ödenmesinden itibaren 7 iş günü içerisinde üretimin yapılarak davalıya teslim edilmesi gerektiği, avansın ödenmeden ve siparişi verilmeden üretimi yapılan ranzaların teslim ve bedelinin davalıdan talep edilemeyeceği, bu nedenle davacının söz konusu sözleşme gereğince davacının dava konusu alacağının varlığını ispat edemediği anlaşılmakla davanın reddine karar vermek gerekmiş olup aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 179,90 TL karar ve ilam harcının peşin alınan 9.617,40 TL harçtan mahsubu ile davacı tarafça fazladan yatırıldığı anlaşılan 9.437,50 TL harcın kararın kesinleşmesi ve talep halinde davacıya İADESİNE,
3-6102 sayılı TTK’nun 5/A maddesi kapsamında arabuluculuğa başvurulduğundan 1.560,00 TL arabulucu ücretinin 6235 sayılı Kanunu 18/A-13.maddesi gereğince davacıdan alınarak Hazineye İrad KAYDINA,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerine BIRAKILMASINA,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda hüküm kurulmasına yer OLMADIĞINA,
6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT’ne göre hesaplanan 79.947,78 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya VERİLMESİNE,
7-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansı bulunması halinde ilgilisine İADESİNE,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize veya başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçe ile istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.06/06/2023

Başkan … Üye … Üye … Katip …

* Bu evrak UYAP-DYS üzerinden elektronik imza ile imzalanmıştır.