Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO:

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACI :
VEKİLİ : DAVALI : Hasımsız
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Konşimento İptali(Hasımsız))
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :
Davacı vekili tarafından mahkememize açılmış bulunan “Kıymetli Evrak İptali
(Konşimento İptali(Hasımsız))” davasının yapılıp bitirilen açık yargılaması sonucunda;
HEYETİMİZCE GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin 06.07.2022 havale tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin, Türk firması olan … Tic. Ltd. Şti. sürekli bir ticari ilişkisi bulunduğunu, yine bu firma ile toplamda 92.351,00 $ değerinde ve toplam 40.132,94 Kğ ağırlığında tencere takımlarından oluşan ürün ticareti için anlaştıklarını, davacı müvekkilinin ürünleri konşimento belgesi ile birlikte gönderen firmanın ödemesi ürün limandan çeklince yapılacağını, ticaretlerinin hep bu şekilde olduğunu ve bu şekilde de devam ettiğini, … Şirketi’nin ürünlerin üretimini yaptığını, bu şirketin ihracat için de uluslararası bir firma olan … ile çalıştığını, 07.01.2020 tarihinde toplam 3 konteyner mal için anlaştıklarını, … şirketin ürünleri …, … ve … seri numaralı … fut 3 adet konteyner … firması aracılığı ile gönderdiğini, ürünlerin çıkış şehrinin Mersin, varış şehrinin Alexandrıa / Mısır olduğunu, müvekkili … şirketinin Mısır vekilinin, merkezi … … … kat adresinde bulunan … Taşımacılık şirketi olduğunu, bu şirketin ürünleri teslim alacağını, … firmasının davacı müvekkilinin düzenlediği konşimento belgesini de ( adet orijinal konşimento ) gönderildiğini, ürünlerin varış limanına ulaştığını, Konşimento belgesinin alıcı firmanın gümrükçüsü tarafından alındığını, fakat bankaya teslim olmadan ve teslim izni alınmadan 3 orijinal nüshanın da 02.02.2020 tarihinde kaybolduğunu, alıcı şirketin konşimento belgesi ( ürünlerin uluslararası pasaportu olan belge ) olmadan ürünleri limandan çekemediğini, geminin limanda yük ile kaldığının ve her gün için ceza ödediklerini, müvekkili firma konşimentonun kaybolmasından sonra hemen polise başvurarak tutanak tutturduğunu, firma tarafından da kayıp tutanağı, durum tespit tutanağı ile kayıp taahhütnamesi düzenlendiğini, Konşimento belgesi olmadığından yük limandan çekilemediği için her gün için fahiş cezalar ödendiğini, müvekkili firmanın konşimento belgesini kaybolması nedeniyle mağdur olduğunu, ürünlerin limandan çekilemediği için ceza ödediklerini, … firması ile yapılan 10.03.2020 tarihli protokol gereğince müvekkilinin ticaret yaptığı … şirketinin gönderdiği ve limanda bekleyen ürünlerin, konşimento belgesi olmadan alıcı firmaya teslimini kabul edip, … firması tarafından ürünlerin tesliminden sonra 3. kişilerin talepleri olması halinde ortaya çıkacak tüm zararların … şirketi tarafından karşılanması hususunun kabul edildiğini, Protokol ile konşimento belgesi olmadan malların teslimi hususunun düzenlendiğini, müvekkil şirketin gönderilen ürünlerin 2 katı tutarında 184.702,00 $ değerinde ve 6 yıllık kesin teminat mektubunu … firmasına verdiğini, … firmasının da ürünleri limanda müvekkili firmaya teslim ettiğini, müvekkili şirketin ticaret yaptığı … şirketi bu şekilde konşimento belgesi olmadan müvekkili firmanın ürünü limandan çekmesini sağladığını, ayrıca protokol gereğince teminat verilip ürünlerin tesliminden sonra konşimentonun zayi davası kararı getirildiğinde kesin teminat mektubunu da iade edeceğini de beyan ve taahhüt ettiğini, … şirketinin sürekli iş yaptığı müvekkili şirketin daha fazla ceza ödemesi yapmaması (02.02.2020 tarihinden 10.03.2020 tarihine kadar ceza ödenmiştir ) ve ürünlerinin teslim edilebilmesi için … firmasına 6 yıllık 184.702,00 $ kesin teminat mektubu vermek zorunda kaldığını, şimdiye kadar da elinde konşimento belgesi olan 3. şahıs olan hiçbir kimsenin başvurusunun da olmadığını, (02.02.2020 tarihinden beri), müvekkili şirketin Türkiye’de ticaret yaptığı … şirketinin verdiği teminatın çok yüksek olması ve uzun süreli olması da müvekkilinin ticari ilişkisini ve iş yaptığı Türk şirketini sıkıntıya soktuğunu, zira … şirketinin uzun süreden dolayı da her yıl için bankaya ödeme yaptığını, teminat mektubunun … firması tarafından iadesi için konşimentonun zayi davasının açılıp kararın ibrazının şart olduğunu, bu karar olmadan teminat mektubu da iade edilmeyeceğini, müvekkilinin ticari ilişkileri ve ticaret yaptığı … şirketinin da zarar görmeye devam edeceğini, öncelikle teslim edilen ürünlerin tekrar tesliminin istenmesini önlemek için ürünlerin teslimi yasağı tedbirinin konulmasını ve konşimento belgesinin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Tebligat aşamalarının tamamlandığı, Mahkememizce gerekli ilanların yaptırıldığı ve keşideci …’ne ihtarname gönderildiği görülmüştür.
Dava; konişmentonun zayii nedeniyle iptali davasıdır.
Tüm dosya kapsamı hep birlikte değerlendirildiğinde; Davacının, Göndericisi;… Tic. Ltd. Şti., Alıcısı; …, Taşıyıcısı;… A.Ş., Çıkış Şehri; Mersin, Varış Şehri; Alexendrıa, Tarihi;07/01/2020 olan, … nolu, 3 orjinal 3 kopya olan Konişmento belgesinin kaybolduğundan dolayı iptaline karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
Konişmentoya ilişkin 6102 sayılı TTK’nun 1228.maddesinde;”(1) Konişmento, bir taşıma sözleşmesinin yapıldığını ispatlayan, eşyanın taşıyan tarafından teslim alındığını veya gemiye yüklendiğini gösteren ve taşıyanın eşyayı, ancak onun ibrazı karşılığında teslimle yükümlü olduğu senettir.(2) Yükletenin izniyle, taşınmak üzere teslim alınan fakat henüz gemiye yükletilmemiş olan eşya için “tesellüm konişmentosu” düzenlenebilir. Eşya gemiye alınır alınmaz taşıyan, onun teslim alındığı sırada verilmiş olan geçici makbuz veya tesellüm konişmentosunun geri verilmesi karşılığında yükletenin istediği kadar nüshada “yükleme konişmentosu” düzenlemekle yükümlüdür. Tesellüm konişmentosuna eşyanın ne zaman ve hangi gemiye yüklenmiş olduğuna dair şerh verildiği takdirde bu konişmento “yükleme konişmentosu” hükmündedir. Konişmento, kaptan veya taşıyanın yahut kaptanın bu hususta yetkilendirdiği bir temsilcisi tarafından taşıyan ad ve hesabına düzenlenebilir.(3) Konişmento, nama, emre ve hamile yazılı olarak düzenlenebilir. Aksi kararlaştırılmadıkça yükletenin istemi üzerine konişmento gönderilenin emrine veya sadece emre olarak düzenlenir. Bu son hâlde “emre” yükletenin emrine demektir. Konişmento gönderilen sıfatıyla taşıyanın veya kaptanın namına da yazılı olabilir.(4) Konişmentonun bütün nüshaları aynı metni içermeli ve her birinde kaç nüsha hâlinde düzenlendiği gösterilmelidir. (5) Yükleten, istem üzerine, konişmentonun kendisi tarafından imzalanmış olan bir kopyasını taşıyana vermek zorundadır.” şeklinde, TTK’nun 831/2. maddesinde;”(2) Bu senetler ve makbuz senetleri, varant ve konişmento gibi cirosu kabil olan senetler hakkında, cironun şekli, hamilin hak sahipliği ve senedi elinde bulunduranın onu geri vermekle yükümlü olması hususlarında, poliçelere ilişkin hükümler geçerlidir. İptal konusunda, varant ve makbuz senedi dışındaki emre yazılı senetlere poliçelere ilişkin hükümler uygulanır.” şeklinde düzenleme yapıldığı görülmüştür.
Yine TTK’nun 757/1.maddesinde İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişinin, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebileceğinin, 759.maddesinde Poliçeyi eline geçiren kişi bilinmiyorsa, poliçenin iptaline karar verilmesinin istenebileceğinin, İptal isteminde bulunan kişinin, poliçe elinde iken zıyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlü olduğunun, 760.maddesinde Mahkemenin, dilekçe sahibinin, poliçe elinde iken zıyaa uğradığına dair verdiği açıklamaları inandırıcı bulması halinde, verilecek ilanla, poliçeyi eline geçireni, poliçeyi belirli bir süre içinde getirmeye davet ve aksi takdirde poliçenin iptaline karar vereceğini ihtar edeceğinin,761.maddesinde Poliçeyi getirme süresinin en az üç ay ve en çok bir yıl olduğunun, Vadesi gelmiş poliçelerde zamanaşımı, üç ayın geçmesinden önce gerçekleşirse, mahkeme üç aylık süre ile bağlı olmadığının, Sürenin, vadesi gelen poliçeler hakkında birinci ilan gününden, vadesi gelmeyen poliçeler hakkında vadenin gelmesinden itibaren işleyeceğinin, 762/1.maddesinde Poliçenin getirilmesine ilişkin ilanın, 35 inci maddede yazılı gazete ile üç defa yapılacağının, 763.maddesinde Elden çıkan poliçenin mahkemeye sunulması halinde, mahkemenin, iade davası açması için dilekçe sahibine uygun bir süre vereceğinin, dilekçe sahibi bu süre içinde dava açmazsa, mahkemenin, poliçeyi, sunmuş olana geri vereceğinin ve muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldıracağının, 764/1.maddesinde elden çıkan poliçenin, verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa, iptaline karar verileceğinin düzenlendiği görülmüştür.
Yargıtay . Hukuk Dairesi 07.06.2010 tarihli … Esas … Karar sayılı ilamında; “konşimentonun taşıyan veya onu temsilen kaptan yahut yetkili acente tarafından tek taraflı düzenlenen, eşyanın taşınmak üzere teslim olunduğu ve taşındıktan sonra varma limanında senedin hak sahibi görünen hamiline senedin iadesi karşılığında aynen teslim edileceği taahhüdünü içeren kıymetli evrak olduğu, konşimentonun kaybı halinde TTK’nun 563, 564, 669, 671 ve 743. maddelerinin uygulanması gerektiği,” şeklinde kabul edilmiştir.
Yargıtay . Hukuk Dairesi’nin 08/04/2014 tarih ve … Es… Kar. Sayılı ilamında;” Dava, konşimentonun zayii nedeniyle iptali davasıdır. Mülga 6762 sayılı TTK’nın 743 ve 6102 sayılı TTK’nın 831. maddesinde cirosu kabil olan diğer senetler olarak konşimento da yer almış ve iptal konusunda poliçelere ilişkin hükümlerin uygulanacağı düzenlenmiştir. 6102 sayılı TTK’nın 1228/3. fıkrasına göre, konşimento nama, emre ya da hamile yazılı olarak düzenlenebilir. Konşimento kıymetli evrak niteliğinde olduğundan, kıymetli evraka ilişkin zayi nedeniyle iptal davası açılabileceğinin kabul edilerek, buna göre davanın değerlendirilmesi gerekirken, yerinde olmayan yazılı gerekçeyle davanın reddi doğru görülmemiş, hükmün bu sebeple bozulması gerekmiştir.” şeklinde kabul edilmiştir.
Davacı tarafça iptali istenen konişmentonun göndericisinin … Tic. Ltd. Şti., alıcısının …. ., taşıyıcısının … A.Ş., çıkış şehrinin Mersin, varış şehrinin Alexendrıa, tarihinin 07/01/2020, … nolu, 3 orjinal 3 kopya olduğu, mahkememizce TTK.760.,761. ve 35.maddeleri gereğince Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde 1’er hafta ara ile üç defa ilan yapılmasına rağmen verilen süre içerisinde iptali istenen konişmento belgesinin mahkememize sunulmadığı, konişmentonun iptaline ilişkin TTK hükümleri gereğince gerekli şartların oluştuğu anlaşılmakla davanın kabulüne karar vermek gerekmiş olup aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜ İLE;
1-Göndericisi;… Tic. Ltd. Şti., Alıcısı; …. ., Taşıyıcısı;… A.Ş., Çıkış Şehri; Mersin, Varış Şehri; Alexendrıa, Tarihi;07/01/2020 olan, … nolu, 3 orjinal 3 kopya olan KONŞİMENTO belgesinin İPTALİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer OLMADIĞINA,
3-Davanın niteliği gereği yaptığı yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Kullanılmayan gider avansı bulunması halinde kararın kesinleşmesi halinde ilgilisine İADESİNE,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize veya başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçe ile İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.29.11.2022

Başkan … Üye … Üye … Katip …

* Bu evrak UYAP-DYS üzerinden elektronik imza ile imzalanmıştır.