Emsal Mahkeme Kararı Konya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/493 E. 2022/419 K. 30.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … Esas – …
T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :

BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :

DAVACI :…
VEKİLİ :
DAVALI :…
DAVA :Kooperatif Genel Kurulunun Toplantıya Çağrılması
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :
Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesi mahkememiz esasının yukarıda belirtilen sırasına kaydı yapıldı.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili 29/06/2022 tevzi tarihli dava dilekçesinde özetle; Davalı … Kooperatifi tarafından 03/07/2022 tarihinde saat 09:30’da … Mahallesi, … Caddesi No:… … … stadı Eregli /Konya adresinde 32. Olagan Genel Kurul’un yapılacagına ilişkin genel kurul çağrısı yapıldığını, müvekkilinin 32.olağan genel kurul toplantısı ve yönetim kurulu seçimlerinde yönetim kurulu başkan adayı olduğunu, … Kooperatifi Anasözleşmesi’nin Süre ve Ortaklığın Düsmesi baslıklı 14. maddesine göre uygulanması gereken ilan şekillerine riayet etmeksizin, ortakların ödenmemiş sermaye borçlarını ödemeleri için süre verilmesine ve süre içerisinde sermaye borcunu ödemeyen ortakların ortaklıktan düşürüleceğine ilişkin ilanın 15/12/2021 ve 19/01/2022 tarihlerinde Karaman, Karapınar ve Ereğli bölgesindeki yerel gazetelerde yapıldığını, … Kooperatifi Anasözleşmesi’nin Ortaklıktan Çıkarılma ve Itiraz baslıklı 10. maddesine göre, her ne kadar 1163 Sayılı Kooperatifler Kanununda ve … Kooperatifi Anasözleşmesi’nde ortaklıgın düsmesi halinde, durumun ortağa tebliği usulü düzenlenmemişse de, doktrinde ve uygulamada kabul gören şekilde hüküm lafzı yorumlanmalı ve bosluk doldurularak ortaklıgın düşmesi halinde de ortagın itiraz hakkını kullanabilmesi için durumun ana sözleşmenin 10. maddesindeki usule göre ortaga tebliği gerektiğini, ödenmemiş olan sermaye borçlarının ödenmesine ilişkin 15/12/2021 ve 19/01/2022 tarihli usule ve hukuka aykırı ilanlar nedeniyle kooperatifin 14.290 ortağının ortaklıkları kendiliginden düşmüş, ortaklara duruma iliskin hiçbir ihtarda bulunulmaması nedeniyle hiçbir ortak, ortaklıktan düşürülmesine iliskin itiraz yollarına başvuramadığını, bulunla kalmayarak ortaklıgı düşen ortakların yerine usulsüz sekilde ortak alımı yapıldığını, 14.290 ortağın usulsüz şekilde ortaklıgının düşmesi ve yeni ortak alımı yapıldığının tespiti için vekil edenin, 14/03/2022 tarihinde Tarım ve Orman Bakanlıgı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü Kontrolörler Başkanlığına başvuruda bulunduğunu, inceleme raporlarının Kurban Bayramı öncesinde tamamlanacagı bilindigi ve genel kurul toplantısının rapordan sonra yapılması tavsiye edildigi halde davalı kooperatifin mevcut yönetim kurulu genel kurul tarihini bilinçli ve kötüniyetli şekilde 03/07/2022 olarak belirlediğini, usulsüz şekilde ortaklıktan düşen 14.290 üyeye genel kurul toplantı tarihinin mesaj olarak bildirilmediğini ve yıllardır emek verdikleri, ortagı oldukları kooperatifin geleceginde ve sağlıklı şekilde yönetilebilmesinde söz sahibi olma haklarının önüne geçildiğini, Kooperatifler Kanununun Bilgi Edinme Hakkı, Bilanço başlıklı 24. maddesine göre, kanun hükmü açık olmasına ragmen, davalı kooperatif, genel kurul toplantısına katılacak olan ortaklara ait hazirun listesinine erişim yetkisini diger ortaklara vermediğini, bertaraf edilemeyecegi veya sınırlandırılamayacagı açıkça düzenlenen bilgi edinme hakkı ihlal edilerek genel kurul toplantısında yapılacak olan Yönetim Kurulu Üye seçimlerinin şaibeli olacağına iliskin iddialarını güçlendirdiğini, davalı kooperatifin yönetim kurulunda hali hazırda asil üye olarak görev yapan … ve … , yedek üye olarak görev yapan … ‘ın Kooperatifler Kanunun, yönetim kurulu üyesi seçilebilmek için sahip olunması gereken şartların düzenlendigi 56. maddesindeki şartlara sahip olmadıkları hususu mahkeme kararıyla sabit oldugu halde mevcut yönetim tarafından yönetim kurulu üyeliklerinin düşürülmediğini, davalı kooperatif denetim kurulu tarafından, söz konusu yönetim kurulu üyelerinin üyeliklerinin düşürülmesi için talepte bulunulmuşsa da talebin reddedildiğini, hukuka aykırı uygulamaya devam edildiğini, hukuka aykırı sekilde görev yapan yönetim kurulu üyelerinin genel kurul toplantısı sürecindeki şaibeleri daha da arttırdığını, bu nedenlerle TMK m. 459 gereği kooperatife genel kurul sürecini yönetmesi için ivedilikle kayyum atanması gerektiğini, … kooperatifi, üstbirlik olan pankobirlik’e iş bu dava konusu işleme ilişkin usulsüzlükler 16/06/2022 tarih ve … yevmiye sayılı Ereğli . Noterliğinden keşideli ihtarname ile bildirilerek 32. Olağan genel kurul toplantısının ve seçimlerin tarım bakanlığı müfettişlerince yürütülen soruşturmanın tamamlanması ve raporun verilmesinden sonra yapılması hususunun ihtar edildiğini, ihtarnamenin Ereğli pancar ekicileri kooperatifine 18/06/2022 panko birliğe ise 20/06/2022 tarihinde tebliğ edildiğini, davalı kuruma ve mevcut yönetime yapılan tüm yazılı ve sözlü uyarılara rağmen mevcut yönetim 03/07/2022 tarihinde yapılacak 32. olağan genel kurul toplantısında usulsüz hazirun listeleri ile genel kurul ve seçimlerin yapılacağı mesajını yinelediğini, bu nedenle Konya Ereğli .Asliye Hukuk Mahkemesinin … d.iş sayılı dosyası ile 03/07/2022 tarihinde yapılacak 32. olağan genel kurul toplantısı ve seçimlere katılacak ortakların listelerini gösterir hazirun cetvellerinin tespiti ve yeni (usulsüz ) ortak listesi ile genel kurul ve seçimlerin yapılacağının bildirilmesi durumunda genel kurulun müfettiş raporu verilinceye kadar tedbiren durdurulması talepli dava açıldığını, açıklanan nedenlerle … Kooperatifi 32. olağan genel kurul toplantısı ve seçimlerinin kaydı usulsüz olarak silinen 14290 ortağın genel kurula katılma ve oy kullanma haklarının engellenmesi sebebiyle iptalle sonuçlanacağı tartışmasız olduğundan gereksiz kamu harcamalarının yapılmaması, … kooperatifini kuran ve yıllarca ayakta tutan, haksız yere kayıtları silinen ortakların ve dolayısı ile tüm ortakların haklarının korunması açısından iş bu davanın açılmasının zorunlu olduğunu, bu nedenlerle her türlü yasal, sikayet, müracaat, dava hakları saklı kalmak kaydıyla, davalı kooperatifin 03/07/2022 tarihinde ”… Mahallesi, … Caddesi No:… … Stadı Eregli /KONYA” adresinde yapılacagı duyurulan genel kurul çagrısının iptalıne, genel kurulun tedbiren durdurulmasına, genel kurul sürecinin yönetilmesi için davalı kooperatife kayyum atanmasına, yargılama esnasında genel kurul yapılması halinde, 03/07/2022 tarihli genel kurulun iptaline, davanın kabulüne, Yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karsı tarafa yükletilmesine karar verilmesiğini talep ve dava etmiştir.
Dava, davalı … Kooperatifi’nin 3/07/2022 tarihinde ”… Mahallesi, … Caddesi No:… … Stadı Eregli /KONYA” adresinde yapılacagı duyurulan genel kurul çağrısının iptali, kayyım atanması ve yargılama esnasında genel kurul yapılması halinde, 03/07/2022 tarihli genel kurulun iptali davasıdır.
Tüm dosya kapsamı hep birlikte değerlendirildiğinde; Davacı vekilinin, davalı kooperatifin 03/07/2022 tarihinde ”… Mahallesi, … Caddesi No:… … Stadı Eregli /KONYA” adresinde yapılacagı duyurulan genel kurul çagrısının iptaline, genel kurulun tedbiren durdurulmasına, genel kurul sürecinin yönetilmesi için davalı kooperatife kayyum atanmasına, yargılama esnasında genel kurul yapılması halinde, 03/07/2022 tarihli genel kurulun iptaline, davanın kabulüne, Yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karsı tarafa yükletilmesine karar verilmesiğini talep ettiği görülmüştür.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu 43. Maddesinde;” Yönetim kurulu veya anasözleşme ile bu hususta yetkili kılınan diğer bir organ ve gerektiğinde denetçiler kurulu, ortağı olduğu üst birlik ve tasfiye memurları genel kurulu toplantıya çağırma yetkisine sahiptirler. Ancak genel kurul yukarıda belirtildiği şekilde toplanamadığı takdirde ilgili bakanlık genel kurulur toplantıya çağırma yetkisine sahiptir.” şeklinde, Kooperatifler Kanunu 53. Maddesinde; “Aşağıda yazılı kimseler kanuna, anasözleşme hükümlerine ve iyi niyet esaslarına aykırı olduğu iddiası ile Genel Kurul kararları aleyhine, toplantıyı kovalıyan günden başlamak üzere bir ay içinde, kooperatif merkezinin bulunduğu yerdeki mahkemeye başvurabilirler. 1. Toplantıda hazır bulunup da kararlara aykırı kalarak keyfiyeti tutanağa geçirten veya oyunu kullanmasına haksız olarak müsaade edilmiyen yahut toplantıya çağrının usulü dairesinde yapılmadığını veyahut gündemin gereği gibi ilan veya tebliğ edilmediğini yahut da Genel Kurul toplantısına katılmaya yetkili olmıyan kimselerin karara katılmış bulunduklarını iddia eden pay sahipleri; 2. Yönetim Kurulu; 3. Kararların yerine getirilmesi Yönetim Kurulu üyeleri ile denetçilerin şahsi sorumluluklarını mucip olduğu takdirde bunların her biri; Bozma davasının açıldığı ve duruşmanın yapılacağı gün, Yönetim Kurulu tarafından usulen ilan olunur. Birinci fıkrada yazılı bir aylık hak düşüren sürenin sona ermesinden önce duruşmaya başlanılamaz. Birden fazla bozma davası açıldığı takdirde, davalar birleştirilerek görülür. Mahkeme, kooperatifin isteği üzerine muhtemel zararlarına karşı davacıların teminat göstermesine karar verebilir. Teminatın mahiyet ve miktarını belirtmek mahkemeye aittir. Bir kararın bozulması bütün ortaklar için hüküm ifade eder.””Madde 53 – Aşağıda yazılı kimseler kanuna, anasözleşme hükümlerine ve iyi niyet esaslarına aykırı olduğu iddiası ile Genel Kurul kararları aleyhine, toplantıyı kovalıyan günden başlamak üzere bir ay içinde, kooperatif merkezinin bulunduğu yerdeki mahkemeye başvurabilirler. 1. Toplantıda hazır bulunup da kararlara aykırı kalarak keyfiyeti tutanağa geçirten veya oyunu kullanmasına haksız olarak müsaade edilmiyen yahut toplantıya çağrının usulü dairesinde yapılmadığını veyahut gündemin gereği gibi ilan veya tebliğ edilmediğini yahut da Genel Kurul toplantısına katılmaya yetkili olmıyan kimselerin karara katılmış bulunduklarını iddia eden pay sahipleri; 2. Yönetim Kurulu; 3. Kararların yerine getirilmesi Yönetim Kurulu üyeleri ile denetçilerin şahsi sorumluluklarını mucip olduğu takdirde bunların her biri; Bozma davasının açıldığı ve duruşmanın yapılacağı gün, Yönetim Kurulu tarafından usulen ilan olunur. Birinci fıkrada yazılı bir aylık hak düşüren sürenin sona ermesinden önce duruşmaya başlanılamaz. Birden fazla bozma davası açıldığı takdirde, davalar birleştirilerek görülür. Mahkeme, kooperatifin isteği üzerine muhtemel zararlarına karşı davacıların teminat göstermesine karar verebilir. Teminatın mahiyet ve miktarını belirtmek mahkemeye aittir. Bir kararın bozulması bütün ortaklar için hüküm ifade eder.” şeklinde düzenleme yapıldığı görülmüştür.
Dava şartlarına ilişkin düzenlemenin HMK.nun 114.ve 115.maddelerinde düzenlendiği, 6100 sayılı HMK’nun 114/1-h maddesi gereğince dava şartlarından olduğu, 6100 sayılı HMK’nun 115.Maddesinde “(1) Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler.(2) Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir. Ancak, dava şartı noksanlığının giderilmesi mümkün ise bunun tamamlanması için kesin süre verir. Bu süre içinde dava şartı noksanlığı giderilmemişse davayı dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddeder.” şeklinde düzenlemelerin yapıldığı görülmüştür.
Yargıtay . Hukuk Dairesi’nin 24/02/2016 tarih ve … Es…. Kar. Sayılı ilamında; “Öte yandan, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 53. maddesi uyarınca, genel kurulda alınan kararların, geçersiz olması (yokluk) hali, oyunu kullanmasına haksız yere izin verilmemesi, çağrılmama, çağrının usulsüzlüğü, gündemin gereği gibi ilan veya tebliğ edilmemesi veya toplantıya ve karara yetkili olmayan kimselerin iştirak etmesi iddiaları dışında yasa, anasözleşme ve afaki iyiniyet kurallarına aykırılık halleri ileri sürülerek iptalleri isteminde bulunabilmek için, toplantıya katılan üyenin red oyu vermesi ve karara muhalif kalarak keyfiyeti zapta geçirmesi ve davanın bu iddiaların tümü bakımından toplantıyı izleyen bir ayın içinde açılması gerekmektedir.” şeklinde kabul edilmiştir.
Yargıtay . Hukuk Dairesi’nin 18/02/2013 tarih ve … Es…. Kar. Sayılı ilamında; “… kural olarak, yönetim kurulu kararları doğrudan dava edilemezler. İtiraz üzerine genel kurulda alınacak kararın, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 53.maddesi uyarınca ortaklar tarafından dava edilmesi mümkündür. Yönetim kurulu kararlarının somut olayda olduğu gibi ortak olmak isteyenin doğrudan kişisel haklarını etkilemesi, ilgili kişi zararına sonuçlar doğurması halinde doğrudan dava konusu edilebileceği, henüz ortak olmadığı için genel kurul kararının iptalini isteme hakkının esasen bulunmadığı gerek öğretide ve gerek yargısal içtihatlarda kabul edilmektedir. ” şeklinde kabul edilmiştir.
Dava konusu olaya benzer bir uyuşmazlıkta Ankara Bölge Adliye Mahkemesi .Hukuk Dairesi’nin 14/02/2017 tarih ve … Es…. Kar. Sayılı ilamında;”Buna göre, genel kurulu toplantıya çağrıya yönelik yönetim kurulu kararının iptalinin istenilmesi, yönetim kurulunun çağrısının davacının bizzat kişisel haklarını etkilememesi, doğrudan onun zararına sonuçlar doğurmaması nedeniyle doğrudan dava konusu edilemeyeceği ve KK’nin 46/3.maddesinde öngörüldüğü üzere, alınan kararlar nedeniyle ilgili genel kurul kararının iptali ile istenebilmesi olanağı varken, davadan sonra yargılama sırasında zaten yapılmış olan toplantıya çağrının iptalinin istenilmesinde davacının hukuki yararının bulunmadığı ve mahkemece verilen ret kararı sonucu itibariyle doğru ise de, gerekçe yönünden düzeltilerek hukuki yarar yokluğu nedeniyle HMK’nin 114/(1)-h bendi ve 115/2.maddesi uyarınca davanın usulden reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılmıştır.” şeklinde kabul edilmiş, verilen karar Yargıtay . Hukuk Dairesi’nin 25/06/2020 tarih ve … Es…. Kar. Sayılı ilamı ile onanmıştır.
Davacının, davalı kooperatifin yönetim kurulu tarafından 03/07/2022 tarihinde ”… Mahallesi, … Caddesi No:… … Stadı Eregli /KONYA” adresinde yapılacagı duyurulan genel kurul çağrısının iptali ve davalı kooperatife kayyum atanması ile yargılama esnasında genel kurulun yapılması halinde 03/07/2022 tarihli genel kurulun iptaline yönelik talebinin KK. 43. Maddesi kapsamında genel kurulu toplantıya çağırma yetkisinin yönetim kurulunda bulunması, yönetim kurulunun çağrısının davacının bizzat kişisel haklarını etkilemediği, doğrudan onun zararına sonuçlar doğurmadığı, doğrudan dava konusu edilemeyeceği, çağrının usulsüzlüğü nedeniyle genel kurul kararlarının iptalinin istenebileceği, ayrıca ortada henüz yapılmış bir genel kurul olmaması nedeniyle ileride yapılacak bir genel kurul kararının iptali talebinin de istenemeyeceği, davacının talepleri yönünden hukuki yararının bulunmadığı, hukuki yararın dava şartlarından olduğu anlaşılmakla HMK’nın 115.maddesi gereğince davanın hukuki yarar bulunmaması nedeniyle dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmesi gerekmiş olup aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın hukuki yarar dava şartı yokluğu nedeniyle usulden REDDİNE,
2-Harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına YER OLMADIĞINA,
3-Yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgili tarafa İADESİNE,
Dair, tarafların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize veya başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçe ile İstinaf Yolu açık olmak üzere dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oy birliği ile karar verildi. 30/06/2022

Başkan Üye Üye Katip