Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … Esas – …
T.C.
KONYA
.ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO:

BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :
DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALILAR : 1-
2-
VEKİLİ :
İHBAR OLUNAN :
VEKİLİ :
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :
Davacı vekili tarafından davalılar aleyhine mahkememize açılan “Alacak” davasının yapılan açık yargılaması sonucunda;
HEYETİMİZCE GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından Ankara .Asliye Ticaret Mahkemesi kanalıyla mahkememize sunulan 27.12.2017 havale tarihli dava dilekçesinde özetle; … Kurumu’nun; ülkenin geneline ve vatandaşların bütününe yönelik, kamu tarafından finanse edilen ve denetlenen, halkın – eğitimi, bilgilendirilmesi, olaylardan haberdar edilmesi, bilinçlendirilmesi görevlerini üstlenerek “kamu yayıncılığı hizmeti” yürüten; özerk, tarafsız, kamu tüzel kişiliği bulunan Anayasal bir kurum olduğunu, kurumun özerkliği ve tarafsızlığının sağlanması için, kuruma devamlı ve düzenli gelir sağlamak amacıyla 3093 sayılı Türkiye Radyo Televizyon Gelirleri Kanunu’nun düzenlendiğini, davacı kurumun TRT enerji payı mükellefi ve Selçuk Vergi Dairesinin … verginumaralı mükellefi … A.Ş. (… Mahallesi … Cad.No:… … /KONYA) adresinde …’a bağlı kamu kuruluşu olarak elektrik dağıtımı faaliyeti ile uğraşmakta iken Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından 30.04.2009 tarih ve … sayılı kararı uyarınca, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ile … Holding ve … Holding’in ortak olduğu … … A.Ş. arasında 30.10.2009 tarihinde imzalanan %100 oranındaki hissenin satışına ilişkin hisse satış sözleşmesinin özelleştirildiğini, kurumlarının talebi üzerine mükellef firma tarafından gönderilen 2007-2008-2009- 2010-2011-2012-2013-2014-2015 bilanço dönemleri mutabakat evrakının (Bilanço, gelir tablosu, aylık mizan ve tahakkuk tablosu) kurumlarının Muhasebe ve Finansman Dairesi Başkanlığı Mali Denetçisi Kutlu … tarafından tetkik edilmesi sonucu, anılan bilanço dönemlerine ilişkin raporlar düzenlendiğini, raporlardaki verilerden hareketle tespit edilen, vadesinde ödenmemiş TRT payı farklarına 3093 sayılı kanunun 5/c maddesi gereği vade tarihinden ödemenin yapılacağı öngörülen 26.12.2016 tarihine kadar gecikme zammı oranında gecikme faizinin hesaplandığını ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 100, 101 ve 102.maddeleri gereğince 2007-2015 bilanço dönemleri için yapılan toplam 107.798.304,13 TL ödemenin 4.011.252,91 TL’sinin faiz borcuna 103.787.051,22 TL’sinin anapara borcuna mahsup edilmesi neticesinde bakiye 5.773.356,77 TL’sine vade tarihinden ödemenin yapılacağı öngörülen 26.12.2016 tarihine kadar 810.966,11 TL gecikme zammı oranında gecikme faizi hesaplanarak fazlaya ilişkin ve tüm yasal hakları saklı kalmak üzere toplam 6.584.322,88 TL’nin en geç 26.12.2016 tarihine kadar kurumlarının banka hesaplarına ödenmesinin 09.12.2016 tarih ve … sayılı yazıları ile bildirildiğini ve firma tarafından anılan alacak için … Bankası TRT enerji payı hesabına 31.07.2017 tarihinde 3.354.889,67 TL ödendiğini, mükellef firmanın yapmış olduğu ödeme ile ilgili olarak kurumlarına gönderdikleri 31.07.2017 tarih ve … sayılı yazıları ile; 2011-2015 dönemleri TRT payı farklarına ilişkin olarak hesaplarına 3.354.889,67 TL’nin 31.07.2017 tarihinde ödendiğinin bildirilerek ödeme dekontunun sunulduğunu, söz konusu ödemenin 2011-2015 dönemi farklarına mahsup edilmesini, mahsup sonrası kalan bakiye olması durumunda 2007-2010 dönemi için tespit edilen farklardan ve faizlerinden itiraz ve dava açma hakkımız saklı kalmak kaydıyla mahsup edilmesini talep ettikleri şeklinde beyanda bulunduklarını, firmanın mahsuba yönelik talebinin Muhasebe ve Finansman Dairesi Başkanlığınca uygun görüldüğünü ve 3.354.889,67 TL ödemenin 1.762.513,51 TL’sinin 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu gereği 2011-2015 dönemi TRT payı ve gecikme faizine mahsup edildikten sonra kalan 1.592.376,16 TL’nin ise 2007-2010 dönemi faiz borcundan mahsup edildiğini, mahsup sonrası 2007-2010 döneminden kalan 1.880.557,16 TL anaparaya ise 31.07.2017 tarihinden ödemenin yapılacağı öngörülen 25.08.2017 tarihine kadar 462.089,28 TL tutarında gecikme zammı oranında gecikme faizinin hesaplandığının ve toplam 2.342.646,44-TL’nin en geç 25.08.2017 tarihine kadar ödenmesinin 17.08.2017 tarih ve … sayılı yazıları ile mükellef firmaya bildirildiğini, firma tarafından kurumlarına gönderilen yazıda borca itiraz edildiğini ve bugüne kadar kurumlarının hesaplarına herhangi bir ödeme yapılmadığını, müvekkili kurumun TRT taciri olduğunu, işbu davada görevli mahkemenin Asliye Ticaret Mahkemesi olduğunu, müvekkili kurumun TRT, 2954 sayılı kuruluş kanundaki özel hükümler ile düzenlenen hususlar dışında kalan konularda, kamu iktisadi kuruluşlarına uygulanan genel hükümlere tabi olduğunu, 233 sayılı KHK’nın 4/2 maddesi uyarınca Kamu iktisadi teşebbüslerinin, söz konusu kararname ile saklı tutulan haller dışında özel hukuk hükümlerine tabi olduğunu, bu bağlamda 6102 sayılı TTK 16/1 maddesi uyarınca özel hukuk hükümlerine göre yönetilmek üzere kamu tüzel kişileri tarafından kurulan kurum ve kuruluşlar tacir sayılacağından TRT Kurumu’nun da tacir olduğunu ve bu davanın Asliye Ticaret Mahkemesinde görülmesinin gerektiğini, ayrıca müvekkili TRT’nin tacir sıfatıyla 08.01.1965 tescil tarihli ve 13446 Ticaret Sicil nunarasıyla Ankara Ticaret Odasına kaydedildiğinden bahisle; Fazlaya ilişkin talep ve diğer hukuki hakları saklı kalmak üzere, mahkemece re’sen tespit edilecek hususlar doğrultusunda, borçlu davalı şirketlerin davacı müvekkili kuruma 2007-2010 dönemine ait vadesinde ödenmeyen 1.880.557,16 TL (TRT Enerji Payı) ve bu tutara 19.12.2017 dava tarihine kadar 3093 Sayılı Kanun’un md.5/c-3 fıkrası yollamasıyla 6183 sayılı AATUHK’nda öngörülen gecikme zammı oranında hesaplanmış 562.131,16 TL gecikme faizi olmak üzere toplam 2.442.688,32 TL kurum alacağının, işleyecek (3093 ve 6183 sayılı AATUHK’da öngörülen gecikme zammı oranındaki) faizleriyle birlikte davalı şirketlerden müşterek ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili 01.03.2018 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle; Davacı tarafça açılan davanın usule ve yasaya uygun olmadığı gibi süresinde olmadığını, davacının davasına dayanak yaptığı 3093 sayılı … Gelirleri Kanunu’nun 26.07.2008 tarihinden önceki haliyle 4/c maddesinde, kanunla elektrik üretimi ve iletimi tesisleri kurmaya ve işletmeye, dağıtım ve ticaretini yapmaya yetkili kılınan kurum ve kuruluşlar, 26,07.2008 tarihinden sonraki haliyle de 4/c maddesinde, nihai tüketiciye elektrik enerjisi satışı yapan lisans sahibi tüzel kişilerin yükümlü kılındığını, davalılardan … … A.Ş.’nin bu tanımlara uymadığını, zira … A.Ş.’nin …’ın hissedarı olduğunu, bizzat lisans sahibi veya kanunla elektrik üretimi ve iletimi tesisleri kurmaya ve işletmeye, dağıtım ve ticaretini yapmaya yetkili kılınan kurum ve kuruluş olmadığını, lisans sahibi şirketin hissedarı olunmasının o şirketin var olduğu iddia edilen borçlarından bizzat sorumluluğunu doğurmayacağını, .öncelikle davanın … … A.Ş açısından tefrik edilerek husumetten red kararı verilmesini talep ettiklerini, davacının 2007-2010 bilanço dönemi bakiyesi olduğu iddiasıyla 1.880.557,16 TL anapara ve 462.089,28 TL faiz olmak üzere 2.342.646,44 TL talep ettiğini, davacının anılan dönem için reaktif ceza tutarları ile ETV (elektrik tüketim vergisi) ve Enerji Fonunu, TRT payı matrahına ilave etmesi sebebiyle 2007-2010 dönemi için eksik TRT payı aldığını iddia ettiğini, reaktif ceza tutarları ile ETV ve enerji fonu bedellerinin TRT payı hesaplanmasına esas matraha dâhil edilmemesinin gerektiğini, söz konusu ceza tutarları ile vergi ve fonların TRT payı matrahma dâhil edilmemesi durumunda davacı kurumun iddia ettiği gibi 2007-2010 dönemi için müvekkilinin davacıya herhangi bir borcunun bulunmadığından bahisle; Müvekkillerinden … A.Ş.’ye husumet düşmemesi, müvekkilinin davacı kuruma borcunun bulunmaması, 2007-2010 bilanço dönemine ait iddia edilen alacağın zamanaşımına uğramış olması, reaktif ceza bedeli, enerji fonu ve elektrik tüketim vergisinin TRT payı matrahına dâhil olmaması karşısında davacının davasının reddine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
Davalılar vekili davayı … A.Ş.Genel Müdürlüğü’ne ihbar ettiği, ihbar dilekçesinin ihbar olunan şirkete tebliğ edildiği görülmüştür.
İhbar olunan … A.Ş.Genel Müdürlüğü(…) vekili ihbara cevap dilekçesinde özetle; Taraflarına ihbar edilen iş bu davaya katılmalarının mümkün olmadığını, T.C.Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ile imzalanan Hisse Satış Sözleşmesi ile … A.Ş’nin (…) … A.Ş.’deki (…) %100 oranındaki hissesi … Enerji Dağıtım … A.Ş.’ye 30.10.2009 tarihinde satıldığını ve bu yolla …’ın özelleştirildiğini, …’ın tüzel kişiliğinde ve buna bağlı olarak hak ve yükümlülüklerinde herhangi bir değişiklik söz konusu olmaksızın sadece hisselerinin el değiştirdiğini, özelleştirme öncesinde ve sonrasında şirketlerin hak, borç ve yükümlülüklerinde herhangi bir değişikliğin söz konusu olmadığını, geçmiş dönemlere ilişkin her türlü talebin muhatabının dağıtım ve perakende şirketleri olduğunu, … Mali İşler ve Satınalma Daire Başkanlığı tarafından, söz konusu davanın sorumluluğunun ilgili şirketlere ait olduğunun değerlendirildiğini, davanın müvekkil kuruma (…)(… A.Ş.)’a ihbar edilmesinde hukuki yararın bulunmadığını, ihbar olunan olarak davaya kabul edilmemelerinin gerektiğini, ileride ortaya çıkacak bilgi ve belgelere karşı savunma ve belge sunma hakları saklı kalmak kaydıyla davaya müdahale taleplerinin bulunmadığından, ihbarı kabul etmediklerini, ihbar olunan olarak davaya kabul kararından dönülmesine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
Dilekçeler aşaması tamamlanmış, taraflara duruşma gününü bildirir davetiyeler tebliğ edilerek duruşma açılmıştır.
Mahkememizce taraflarca bildirilen deliller ile davalı şirketlerin ticari kayıtları, davacı şirketten davalı … A.Ş.’nin 2007 – 2008 – 2009 – 2010 – 2011 – 2012 – 2013 – 2014 ve 2015 bilanço dönemlerinde yapmış olduğu elektrik satışları ile ilgili olarak kurumlarının mali denetçisi tarafından hazırlanan davaya konu mali denetçi raporları, davalı …’tan davaya konu 2007-2008-2009-2010-2011-2012-2013-2014 ve 2015 bilanço dönemlerine ait nihai tüketiciye satılan enerjiden elde edilerek davacı Türkiye Radyo Televizyon Kurumu Muhasebe ve Finansman Dairesi Başkanlığı’na intikal ettirilen TRT payına ilişkin dekont, fatura, makbuz, bilanço gelir tablosu, aylık mizan tablosu, tahakkuk tablosu vb. belgelerin onaylı örnekleri, Ankara .Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas … Karar sayılı dosyasına ait kesinleşme şerhli gerekçeli kararı, Kayseri .Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas … Karar sayılı gerekçeli kararı UYAP sistemi üzerinden mahkememiz dosyası içerisine celbedilmiş ve mahkememiz dosyasında bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Mahkememiz dosyasının konusunda uzman mahkememizce re’sen seçilen Elektrik Mühendisi …’a tevdi edilerek; Tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda rapor düzenlenmesinin istenildiği, Elektrik Mühendisi … tarafından düzenlenen 24.09.2018 havale tarihli bilirkişi raporunda; 3093 Sayılı Türkiye Radyo Televizyon Gelirleri Kanunu Madde-4 (26.07.2008 tarihinden önceki hali) c)… A.Ş. ve … A.Ş. ile bu kuruluşların dışında kanunla elektrik üretimi ve iletimi tesisleri kurmaya ve işletmeye, dağıtım ve ticaretini yapmaya yetkili kılınan diğer kurum, kuruluş ve işletmeler nihai tüketiciye satılan enerjiden elde edilen gayri safi satış hasılatının (katma değer vergisi hariç, tüm fon, vergi ve paylar dahil) %3,5 (Bakanlar Kurulunun 22.01.2003 tarih ve 2003/5201 sayılı kararıyla 3,5 olan bu oran %2 düşürülmüştür.) oranı tutarındaki payı … Kurumuna intikal ettirildiği, Madde-4 (26.07.2008 tarihinden sonraki hali) c) (Değişik : 9/7/2008-5784/11 md.) Nihai tüketiciye elektrik enerjisi satışı yapan lisans sahibi tüzel kişiler, iletim, dağıtım ve perakende satış hizmetlerine ilişkin bedeller hariç olmak üzere, elektrik enerjisi satış bedelinin (sanayi sicil belgesine sahip sanayi işletmelerine yapılan elektrik enerjisi satışı hariç) yüzde ikisi tutarındaki payı (Katma Değer Vergisi, diğer vergiler, fon ve paylar ile benzeri kesintiler hariç) faturalarında ayrıca gösterir ve bu kapsamdaki bedelleri … Kurumuna intikal ettirildiği, 3093 sayılı Türkiye Radyo Televizyon Gelirleri Kanunu Maddesinin 26.07.2008 tarihinden önceki halinde TRT payı bedelinde katma değer vergisi hariç tüm fon, vergi ve paylar dahil %2 oranı tutarındaki payının … Kurumuna belirtildiği, dava konusu anlaşmazlığın ilgili kanun hükümleri çerçevesinde değerlendirilip değerlendirilemeyeceği hususunun mahkemenin takdirinde olduğunu, dava konusu anlaşmazlığın ilgili kanun hükümleri çerçevesinde değerlendirilebileceği kanaatine ulaşması halinde 01.01.2007-26.07.2008 tarihleri arası için TRT payının hesaplanmasında enerji fon bedeli ve belediye tüketim vergisi bedelinin dikkate alınması gerektiğini, ilgili kanun hükümleri kapsamında 01.01.2007-26.07.2008 tarihleri arası için söz konusu hesaplamaların yapılabilmesi ilgili yıllara ait aylık olarak enerji fon bedeli ve belediye tüketim vergisi miktarlarına ihtiyaç duyulduğunu, dosyaya sunulması halinde ilgili hesaplamaların yapılabileceğini, … 26.09.2006, 41-616 sayılı Yönetim Kurulu kararının 2.Maddesinin uygulanmasıyla ilgili olarak, 20 Dağıtım Şirketinin 01.01.2007 tarihinden itibaren tanzim edilecek elektrik faturalarında enerji fonu, TRT payı, elektrik tüketim vergisi, katma değer vergisi matrahlarını belirlemek üzere 27.12.2006 tarihli toplantıda; Toplam 1 (Perakende Satış Bedeli), Toplam 2 (Perakende Satış Hizmet Bedeli), Toplam 3 (İletim Bedeli), Toplam 4.1 (Dağıtım Bedeli), Toplam 4.2 (Güç ve güç aşım bedeli), Toplam 4.3 (Reaktif), Toplam 4 (Toplam 4.1 + Toplam 4.2 + Toplam 4.3), Toplam 5 (emremade kapasite bedeli), 3093 sayılı TRT Gelirleri Kanunu gereği TRT Payı Matrahının; Enerji Fonu Matrahı ile aynı olmak üzere (Toplam1 + Toplam2 +Toplam3 + Toplam 4.1 + Toplam 4.2)x %… si olarak belirlenmesinin uygun olacağı değerlendirilmiştir, ibaresinin yer aldığını, söz konusu hesaplamada TRT payı matrahında dava konusu enerji fon bedeli, belediye tüketim vergisi, reaktif bedel dikkate alınmadığını, güç/güç aşım bedelinin dikkatte alındığının tespit edildiğini, dava konusu anlaşmazlığın … 26.09.2006, 41-616 sayılı Yönetim Kurulu kararı çerçevesinde değerlendirilip değerlendirilemeyeceği hususunun mahkemenin takdirinde olduğunu, mahkemenin dava konusu anlaşmazlığın Yönetim Kurulu kararı çerçevesinde değerlendirilebileceği kanaatine ulaşması halinde 01.01.2007-26.07.2008 tarihleri arası için TRT payının hesaplanmasında güç/güç aşım bedelinin dikkate alınması gerektiği görüş ve kanaatine varıldığını, ilgili kanun hükümleri kapsamında 01.01.2007-26.07.2008 tarihleri arası için söz konusu hesaplamaların yapılabilmesi ilgili yıllara ait aylık olarak güç/güç aşım bedeli miktarlarına ihtiyaç duyulduğunun, dava dosyasına sunulması halinde ilgili hesaplamaların yapılabileceğinin bildirildiği görülmüştür.
Bilirkişi raporu doğrultusunda mahkememizce davacı şirket ile davalı … A.Ş.’ye müzekkere yazılarak; bilirkişi raporunda belirtilen ilgili bilgi ve belgeler dosyamız içerisine celbedilmiş, mahkememiz dosyası gelen yazı cevapları ile birlikte yeniden kök rapor düzenleyen Elektrik Mühendisi bilirkişi …’a tevdi edilerek ek rapor düzenlenmesinin istenildiği, Elektrik Mühendisi … tarafından düzenlenen 22.06.2020 havale tarihli bilirkişi ek raporunda; … 26.09.2006, 41-616 sayılı Yönetim Kurulu kararı kapsamında; … tarafından 2007-2010 yılları arası için hesaplanan TRT payı bedeli dikkate alındığında fark bedelinin; 147.099,80 TL olduğunun bildirildiği görülmüştür.
Ankara Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi’ne talimat yazılarak; Mahkememiz dosyasının re’sen seçilecek öğretim üyelerinden oluşan 1 elektrik, 1 mali müşavir, 1 nitelikli hesap bilirkişisi(hukukçu) bilirkişiden oluşan 3 kişilik bilirkişi heyetine tevdii edilerek; Dosya içerisinde bulunan bilirkişi raporu ve bu rapora karşı tarafların itirazları da değerlendirilmek suretiyle davalılardan … … A.Ş.’nin 3093 Sayılı Kanun kapsamında olup olmadığı ve davacı kurumun katkı payı alacağının bulunup bulunmadığı varsa miktarı, gayri safi hasıla miktarından ne anlaşılması gerektiği hususlarında rapor düzenlenmesinin istenildiği, Öğretim Üyesi Ankara … Üniversitesi, Maliye Bölümü Prof.Dr…. , Ankara … Üniversitesi Hukuk Fakültesi Borçlar Hukuku Öğretim Üyesi Prof.Dr…. , Ar.Gör…. Üniversitesi, Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü Elektrik Yüksek Mühendisi … tarafından düzenlenen 08.03.2021 tarihli bilirkişi heyet raporunda; … … A.Ş.’nin 3093 sayılı kanun kapsamında olup olmadığı hususunun tespiti için, şirketin faaliyetlerinin nihai tüketiciye elektrik enerjisi satışı olup olmadığının tespitinin gerektiğini, şirket faaliyetleri ile anılan dönemlere ilişkin şirket ana sözleşemsinin dosyaya ibrazının gerektiği, … … A.Ş.’nin 3093 sayılı kanun kapsamında olup olmadığı hususunun tespiti için, şirketin lisans sahibi olup olmadığının tespitinin gerektiğinin, bu durumun EPDK’dan sorulmasının ve cevabının dosyaya ibrazının gerektiğinin, eksiklikler tamamlandıktan sonra nihai bir değerlendirme yapılmasının daha isabetli olacağının bildirildiği görülmüştür.
Bilirkişi heyet raporu doğrultusunda mahkememizce Enerji Piyasası Düzenleme Kurumuna ve davalı … … A.Ş.’den ilgili bilgi ve belgeler dosyamıza celbedildiği, mahkememiz dosyasının talimat mahkemesi kanalıyla kök rapor düzenleyen bilirkişi heyetine tevdi edilerek ek rapor düzenlenmesinin istenildiği, düzenlenen 08.03.2021 tarihli bilirkişi heyeti ek raporunda; 3093 Sayılı Kanunda TRT’ye aktarılacak olan TRT Payının elektrik enerji tüketimi üzerinden alınmasının amaçlandığının, yalnızca “tüketilen enerjiye” uygulanması gereken TRT payının, “kullanıcıya bir faydası bulunmayan ve şebekeye yük getiren (tüketilemeyen) ve aslında bir çeşit cezalandırma olan” reaktif enerji bedeli üzerinden alınmasının uygun olmadığının, bu konudaki takdir yetkisinin mahkemeye ait olduğunu, Elektrik Enerjisi Fonunun bir elektrik tüketimi değil elektrik tüketiminden yüzde bir oranında alınan bir pay olması sebebiyle “gayri safi satış hasılatı” içerisine girip girmeyeceği ve dolayısıyla Elektrik Enerjisi Fonu üzerinden TRT Payının tahakkuk ve tahsil edilmesinin uygun olmadığının, bu konudaki takdir yetkisinin mahkemeye ait olduğunu, Belediye Tüketim Vergisinin aslında bir elektrik tüketimi değil, elektrik tüketiminden belli oranlarda alınan bir pay olması ve Maliye Bakanlığı’nın “Belediye Tüketim Vergisinin gayri safi satış hasılatı içerisinde gösterilmesinin mümkün olmadığı” şeklindeki görüş doğrultusunda, Belediye Tüketim Vergisi üzerinden TRT Payının tahakkuk ve tahsil edilmesinin uygun olmadığı, bu konudaki takdir yetkisinin mahkemeye ait olduğunu, 3093 Sayılı Kanunun 4/c maddesinde; “Nihai tüketiciye elektrik enerjisi satışı yapan lisans sahibi tüzel kişi” olması şartı aranması ve EPDK cevabında … … A.Ş.’nin elektrik piyasası faaliyetlerine ilişkin herhangi bir lisansının bulunmadığı ifadeleri doğrultusunda … … A.Ş.’nin 3093 Sayılı Kanun kapsamında olmadığının değerlendirildiğinin, TRT payının konusunun “nihai tüketiciye elektrik enerjisi satışı” olduğu, her enerji satışının TRT payının konusuna girmeyeceği, sadece nihai tüketiciye yapılan enerji satışlarının söz konusu mali yükümlülüğün konusunu oluşturacağı, bu durumda TRT payının matrahı olarak da ifade edilebilecek gayrı safi satış hasılatı hususunda Kanun koyucunun Katma Değer Vergisi hariç, tüm fon, vergi ve paylar dahil demek suretiyle nihai tüketiciye yapılan satışlarda KDV ve TRT payı hariç tutarın gayri safi satış hasılatını oluşturduğunun bildirildiği görülmüştür.
Ankara Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi’ne talimat yazılarak; Mahkememiz dosyasına Kök rapor düzenleyen bilirkişi heyetine dosyanın tevdi edilerek; Davacı tarafın bilirkişi heyetinin 08.03.2021 tarihli ek raporuna itirazları değerlendirilerek ek rapor düzenlenmesinin istenildiği, düzenlenen 30.05.2022 tarihli bilirkişi heyeti ek raporunda; Mahkeme tarafından reaktif enerji bedeli, elektrik enerjisi fonu ve belediye tüketim vergisi halemlerinin GSSH içerisinde olmadığının kabulü hâlinde; dava tarihi itibarıyla davalı şirketin davacı kuruma TRT payı borcunun bulunmayacağının, mahkeme tarafından yalnızca elektrik enerjisi fonu ve belediye tüketim vergisi halemlerinin GSSH içerisinde olduğunun kabulü hâlinde; dava tarihi itibarıyla davalı şirketin davacı kuruma TRT payı borcunun bulunmayacağının, mahkeme tarafından reaktif enerji bedeli, elektrik enerjisi fonu ve belediye tüketim vergisi halemlerinin GSSH içerisinde olduğunun kabulü hâlinde; dava tarihi itibarıyla davalı şirketin davacı kuruma 1.781.659,40 TL TRT payı anapara borcu ve 115.830,63 TL TRT payı gecikme zammı olmak üzere toplam 1.897.490,03 TL borcu bulunacağının bildirildiği görülmüştür.
Dava; 2007 ila 2010 yılları bilanço dönemlerine ait 3093 Sayılı kanun çerçevesinde vadesinde ödenmediği iddia edilen TRT enerji payına yönelik alacak istemine ilişkindir.
Tüm dosya kapsamı hep birlikte değerlendirildiğinde; Davacının, fazlaya ilişkin talep ve diğer hukuki hakları saklı kalmak üzere, mahkemece re’sen tespit edilecek hususlar doğrultusunda, borçlu davalı şirketlerin davacı kuruma 2007-2010 dönemine ait vadesinde ödenmeyen 1.880.557,16 TL (TRT Enerji Payı) ve bu tutara 19.12.2017 dava tarihine kadar 3093 Sayılı Kanun’un md.5/c-3 fıkrası yollamasıyla 6183 sayılı AATUHK’nda öngörülen gecikme zammı oranında hesaplanmış 562.131,16 TL gecikme faizi olmak üzere toplam 2.442.688,32 TL kurum alacağının, işleyecek (3093 ve 6183 sayılı AATUHK’da öngörülen gecikme zammı oranındaki) faizleriyle birlikte davalı şirketlerden müşterek ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava ettiği, davalıların davalı … … Anonim Şirketi’ne husumet yöneltilemeyeceğini, alacağın zamanaşımına uğradığını, davanın usul ve yasaya aykırı olduğunu ve reddine karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
Davalı tarafın husumet itirazı yönünden yapılan değerlendirmede;
Davalılardan … … Anonim Şirketi’nin, 3093 Sayılı Kanunun 4/c maddesinde; “Nihai tüketiciye elektrik enerjisi satışı yapan lisans sahibi tüzel kişi” olması şartı aranması ve EPDK cevabında … … A.Ş.’nin elektrik piyasası faaliyetlerine ilişkin herhangi bir lisansının bulunmadığı , …’ın hissedarlarından olduğu, bu nedenle … … A.Ş.’nin 3093 Sayılı Kanun kapsamında olmadığından bu davalıya husumet yöneltilemeyeceği, pasif husumet ehliyetinin bulunmadığı, husumet itirazının taraflarca davanın her aşamasında ileri sürülebileceği gibi ileri sürülmese bile re’sen dikkate alınması gerektiğinden davacı tarafından bu davalı yönünden talebinin pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
Davalı tarafın zamanaşımı defi yönünden yapılan değerlendirmede;
TRT katkı payının 3093 Sayılı Türkiye Radyo Televizyon Gelirleri Kanunu kapsamında alındığı, Kurumun 3093 Sayılı Türkiye Radyo Televizyon Gelirleri Kanunu’nun 4 üncü maddesinin (c) bendi kapsamındaki katkı payına ilişkin alacağı, yine aynı Kanun’un 5/c maddesindeki özel düzenleme gereğince, sadece gecikme zammı oranının hesaplanmasına ilişkin olarak 6183 sayılı Kanun hükümlerindeki orana atıfta bulunmakta, katkı payı alacağı yönünden ise 2004 sayılı İcra İflas Kanunu hükümlerince takip ve tahsili gereken alacaklar niteliğinde genel bir alacak olduğu olay tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı BK’nun 125. Maddesi gereğince on yıllık zamanaşımı süresine tabi olduğu, (Yargıtay . Hukuk Dairesi’nin 13/12/2017 tarih ve … Es. … Kar. Sayılı ilamı benzer doğrultudadır), dava tarihi itibariyle zamanaşımı süresinin dolmadığından davalı tarafın zamanaşımı def’inin reddine karar verilmesi gerekmiştir.
Davacı tarafın katkı payı alacağına yönelik yapılan değerlendirmede;
5784 sayılı Kanun’un 11. Maddesi ile değişik 3093 sayılı … Kurumu Gelirleri Kanunu’nun 4/c maddesinde;” Nihai tüketiciye elektrik enerjisi satışı yapan lisans sahibi tüzel kişiler, iletim, dağıtım ve perakende satış hizmetlerine ilişkin bedeller hariç olmak üzere, elektrik enerjisi satış bedelinin yüzde ikisi tutarındaki payı (Katma Değer Vergisi, diğer vergiler, fon ve paylar ile benzeri kesintiler hariç) faturalarında ayrıca gösterir ve bu kapsamdaki bedelleri … Kurumuna intikal ettirirler. Organize sanayi bölgeleri tüzel kişilikleri, serbest tüketici olarak tedarikçilerden katılımcıları için temin ettikleri enerjiye ilişkin olarak … Kurumuna ayrıca pay yatırmaz.” şeklinde düzenleme yapıldığı görülmüştür.
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi .Hukuk Dairesi’nin 11/02/2021 tarih ve … Es…. Kar. Sayılı İlamında;”…Davacı vekili, dava konusu şirketin 2007-2010 yılları arasında TRT paylarını müvekkiline eksik ödediğini iddia etmiş olup ilk derece mahkemesince alınan bilirkişi raporunda da ayrıntılı bir şekilde açıklandığı üzere, 3093 sayılı Kanunun 4/c maddesindeki düzenleme dikkate alındığında, davalı şirketin gelirleri arasında yer alan Reaktif Enerji Bedeli, Elektrik Enerji Fonu ve Belediye Tüketim Vergisi üzerinden TRT payı tahakkuk ettirilmesinin mümkün olmadığı (Yargıtay . Hukuk Dairesinin … Esas, … Karar ve … Esas, … Karar sayılı ilamları), bu nedenle dosya kapsamından davalı şirketin ödemesi gereken bir TRT katkı payı bulunmadığı, hükme esas alınan bilirkişi raporunun ayrıntılı, gerekçeli, mevzuata uygun ve dosya kapsamı ile uyumlu olduğu anlaşıldığından ilk derece mahkemesince davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.” şeklinde karar verildiği, verilen kararın Yargıtay . Hukuk Dairesi’nin 26/04/2022 tarih ve … Es…. Kar. Sayılı ilamı ile onandığı görülmüştür.
Davacı vekili, dava konusu şirketin 2007-2010 yılları arasında TRT paylarını müvekkiline eksik ödediğini iddia etiği, Mahkememizce hükme esas alınan Öğretim Üyesi Ankara … Üniversitesi, Maliye Bölümü Prof.Dr…. , Ankara … Üniversitesi Hukuk Fakültesi Borçlar Hukuku Öğretim Üyesi Prof.Dr…. Ar.Gör…. Üniversitesi, Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü Elektrik Yüksek Mühendisi … , tarafından düzenlenen 08.03.2021 tarihli bilirkişi heyet raporu ve ek raporlarında davalı kurumun matraha dahil etmedi reaktif enerji bedeli, elektrik enerji fonu ve belediye tüketim vergisinin teknik olarak açıklandığı, reaktif enerji bedelinin kurumun bir geliri olmakla birlikte nihai tüketiciye satılan enerji türü olmadığı, Enerji Fonu7nun 3096 sayılı kanundaki düzenleye istinaden çıkarılan yönetmelik kapsamında fonun gelir kaynakları arasına alınan ve elektrik enerjisi satış tarifesinden kesilip fona aktarılan bir pay oyduğu, Belediye Tüketim Vergisinin nihai tüketiciye satılan tüketim bedeli üzerinden kesilen, belediye hizmetleri payından oluşan ve belediyeye aktarılan bir pay oyduğu, davalı şirketin gelirleri arasında yer alan Reaktif enerji Bedeli, Elektrik Enerji Fonu ve Belediye Tüketim Vergisi üzerinden TRT payı tahakkuk ettirilemeyeceği Yargıtay . Hukuk Dairesi’nin 23/09/2013 tarih ve … Es…. Kar. Sayılı ilamı ile Yargıtay . Hukuk Dairesi’nin 26/04/2022 tarih ve … Es…. Kar. Sayılı ilamının da benzer doğrultuda olduğu anlaşılmakla davacının davalılardan … A.Ş.’ye yönelik talebinin reddine karar verilmesi gerekmiş olup aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davalılardan … A.Ş.’ye yönelik talebinin REDDİNE,
2-Davacının davalılardan … … A.Ş.’ye yönelik talebinin pasif husumet yokluğu nedeniyle usulden REDDİNE,
3-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70 TL karar ve ilam harcının peşin alınan 41.715,01 TL harçtan mahsubu ile bakiye 41.634,31 TL harcın kararın kesinleşmesi ve talep halinde davacıya İADESİNE,
4-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Davalı … A.Ş.(…) tarafından sarfına mecbur kalınan 100,00 TL tebligat ve posta giderinin davacıdan tahsili ile davalı … A.Ş.(…)’ne VERİLMESİNE,
6-Davalı … … A.Ş.tarafından yapılan herhangi bir yargılama gideri olmadığından bu konuda hüküm kurulmasına yer OLMADIĞINA,
7-Davalı … … A.Ş.kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan A.A.Ü.T’nin 7/2.maddesine göre hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı … … A.Ş.’ye VERİLMESİNE,
8-Davalı … A.Ş.(…) kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan A.A.Ü.T.’ne göre reddedilen miktar üzerinden hesaplanan 107.793,39 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı … A.Ş.(…)’ye VERİLMESİNE,
9-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansı bulunması halinde ilgilisine İADESİNE,
Dair, davacı vekilinin ve davalılar … ve … A.Ş.vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize veya başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçe ile istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.05.07.2022

Başkan Üye Üye Katip