Emsal Mahkeme Kararı Konya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/713 E. 2023/375 K. 23.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … Esas – …
TÜRK MİLLETİ ADINA KARAR
T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO :
KARAR NO :
HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVA : Alacak (Kooperatif Üyeliğinin Sona Ermesi Nedeniyle)
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇE YAZIM TARİHİ:

Davacı taraf vekilinin davalı taraf aleyhine açtığı işbu dava mahkememizin … Esas sırasına kaydedilmekle, mahkememizce yapılan aleni/açık yargılama sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile özetle; Davalı kooperatif yönetim kurulunca alınan ortaklıktan çıkarılma kararının yasaya, anasözleşmeye ve iyiniyet kurallarına aykırı olması sebebiyle iptal edilmesi gerektiğini, müvekkilinin davalı kooperatifin üyesi olup, 2008 tarihinden itibaren aidat borçlarını da düzenli olarak ödemekte olduğunu, müvekkili tarafından kooperatife üyelik sebebiyle yaklaşık 120.000,00 TL den fazla ödeme yapılmış olmasına rağmen kooperatif tarafından taahhüt edilen hiçbir edimin yerine getirilmediğini, Davalı kooperatif tarafından Konya . Noterliği 01/07/2022 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesiyle 175.000,00 TL’nin ödenmesine ilişkin ilk ihtarname gönderildiğini, yine Davalı Kooperatifçe Konya . Noterliği 13/07/2022 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesiyle ilk ihtarnamedeki aynı borç miktarını bildirir ikinci ihtarname gönderildiğini, davalı kooperatifçe gönderilen bu ihtarnamelere müvekkili tarafından Karaman . Noterliğinin 10/8/2022 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesiyle cevap verildiğini, ancak davalı kooperatifin Konya . Noterliği 18/09/2022 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesiyle ödenmediği iddia edilen aidat borçlarını bahane ederek müvekkilini yönetim kurulu kararıyla kooperatif üyeliğinden çıkarıldığını bildirdiğini, yönetim kurulu kararına ait çekilen ihtarnamelerin usule ve yasaya aykırı olduğunu, gönderilen ihtarnamelerde aidat alacağının bunların hangi aylara ilişkin olduğunun, müvekkili tarafından yapılan ödemelerin açıklamada açıkça gösterilmesi gerektiğini, davalı tarafından keşide edilen ihtarnameler bu noktalardan eksik ve hatalı olup geçersiz olduğunu, ihtarnamelerde müvekkilinin borçlu olduğu iddia edilen aylara ve aidatlara ilişkin olarak yapılan hesaplamanın yanlış olduğunu, ihtarnamelerdeki miktarların gerçek borcu yansıtmadığını, ihtarnamelerdeki borcun gerçek borcu yansıtmaması durumunda ihtarnamelerin geçersiz olacağı için ihraç isteminin sırf bu nedenden dolayı dahi iptalinin gerektiğini, müvekkilinin kooperatife olan yükümlülüklerini yerine getirdiğini ve tüm borçlarını zamanında ödediğini, üyelikten çıkarılma şartlarının oluşmadığını, bu nedenlerle öncelikle müvekkiline tahsis edilmiş dairelerin başka kişilere tahsis edilmesini önlemek ve müvekkilinin yerine yeni üye alımını önlemek için ihtiyati tedbir konulmasını, müvekkilinin kooperatiften hukuka aykırı olarak ihraç edilmesi nedeniyle ihraç kararının iptali ile müvekkilinin üyeliğinin tespitini, mümkün olmadığı takdirde müvekkili tarafından ödenen taksitlerin alım gücünü etkilemeyecek (emsal taşınmaz değeriyle, güncel alım gücüyle) şekilde bilirkişi marifetiyle hesaplanarak faiziyle (HMK M.107 uyarınca belirsiz alacak- şimdilik 1.000,00 TL daha sonra bilirkişi raporuna göre arttırma ve fazlaya ilişkin haklarımız saklı tutularak) ödenmesine Karar Verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile özetle; Davacı taraf müvekkilinin, kooperatif ana sözleşmesinde açıkça gösterilmeyen bir sebeple kooperatif üyeliğinden çıkarılamayacağını iddia ettiğini, öncelikle bu iddianın hukuken yersiz ve mesnetsiz bir iddia olduğunu, bir kimsenin kooperatiften çıkarılması için ya ana sözleşmede belirtilen çıkarılma nedenlerinden birisinin gerçekleşmesi ya da bunların dışında haklı nedenlerin oluşmasıyla mümkün olduğunu, Yargıtay kararlarından da anlaşıldığı üzere bir kooperatif üyesinin aidat borcunu takip etmemesi dahi o üyenin zımnen üyelikten çıktığını, bu sebeple kooperatifin de evleviyet kuralı gereği hayli hayli üyelikten çıkarmasının haklı sebep sayılacağı ifade edildiğini, davacının müvekkili kooperatife 175.000,00 TL ödeme yapması gerekirken, kendisine karşı yapılmış bulunan hem ikrarla sabit olup, hem de noter kayıtlarıyla sabit olan 2 ihtarnameyle 175.000,00 TL aidat borcu bulunduğu, ödeme yapmazsa üyelikten çıkarılacağı kendisine ihtar edilmesine rağmen, davacı tarafın sadece ana sözleşme de bulunan sebeplerle ortaklıktan çıkarılabileceğine duyduğu yersiz güven ile müvekkili kooperatife herhangi bir ödeme yapmayarak, ihtarları sonuçsuz bıraktığını ve akabinde davacının da üyelikten çıkarıldığını, müvekkili kooperatifin davacıya karşı çekmiş olduğu ihtarnamelerin yasal şartları sağladığını, ancak davacının kooperatif üyesi olduğunu iddia etmesine ve bu üyeliği neticesinde aidat borçlarını takip etmemesi, kooperatife uğramamış olduğu hususu davacı tarafınca da tevil yollu ikrar edilmiş olduğunu, davacının zımnen zaten kooperatif üyeliğinden çıkma iradesini gösterdiğini, bu nedenlerle müvekkili kooperatife karşı açılan davanın esas bakımından reddi’ni, yargılama giderleri ve avukatlık vekalet ücretinin davacı yan üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
I.DAVANIN NİTELENDİRİLMESİ
Taraflar arasında görülmekte olan davanın; davacı tarafından davalı kooperatif üyeliğinin tespiti ile davacının ihracına ilişkin kooperatif yönetim kurulu kararının iptali davası olduğu,
Taraflar arasındaki ihtilafın ise davacının davalı kooperatif üyesi olup olmadığı, kooperatif üyesi ise üyeliğinin niteliği (peşin bedelli üyelik mi normal üye mi niteliğinde olduğu), peşin bedelli üye ise peşin bedelli üye alınması hususunda bir genel kurul ya da yönetim kurulu kararı bulunup bulunmadığı ya da ana sözleşme gereğince yönetim kuruluna bu yönde bir yetki verilip verilmediği, genel kurulca önceden ya da sonradan açıkça alınan bir karar ile üyenin peşin bedelli ortak olarak kabul edilip edilmediği, üyeden inşaat finansmanı için uzunca bir süre aidat istenilip istenilmediği, bilançolarda, hesap cetvellerinde, faaliyet raporlarında, genel kurullarda ve üye kayıt defterlerinde bu yönde bir borç kaydı yer alıp almadığı, üyenin peşin bedelli ortak olduğunun kooperatifçe zımnen benimsenip benimsenmediği, davacının davalı kooperatife aidat vs. gibi akçeli bir yükümlülüğünün bulunup bulunmadığı, varsa miktarının tespiti, davacının davalı kooperatife borcu olup olmadığı, davalı kooperatif yönetim kurulu ihraç kararı ile ihraca ilişkin ihtarnamelerin usulüne uygun olarak yapılıp yapılmadığı, davanın hak düşürücü süre içerisinde açılıp açılmadığı, davacının üyeliğinin istifa veya ihraç yoluyla sona erip ermediği hususlarında olduğu görüldü.
II.HÜKME EMSAL ALINAN YÜKSEK MAHKEME İLAMLARI
1.T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 13/03/2023 Tarih ve … Esas-… Karar sayılı ilamında;
“Kooperatifler Kanununun 16 ncı maddesi uyarınca ihraç kararının tebliğinden itibaren 3 aylık hak düşürücü süre içerisinde genel kurula veya mahkemeye başvurmak suretiyle itiraz edilmeyen çıkarma kararları kesinleşir. İptal davası süresinin başlaması için, kararın ortağa usulüne uygun tebliği zorunludur.” denilmiştir.
2.T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 21/12/2020 Tarih ve … Esas-… Karar sayılı ilamında;
“1163 sayılı Kooperatifler Yasası’nın 27. maddesi gereğince mali yükümlülüklerini yerine getirmeyen ortaklara 10 günlük ve 1 aylık sürelerde borcunu yerine getirmesi için ihtarnameler gönderilmesi gerekir. Ortağa gönderilen ikinci ihtarnamede 1 ay süre verilmelidir. Somut olayda davacıya ikinci ihtaname ile 30 gün süre verilmiştir. Bu ihtarname 29.05.2015 tarihinde davacıya tebliğ edildiğine göre davacıya ödeme için 1 gün eksik süre verildiği anlaşılmaktadır. Kooperatifler Kanununa aykırı olarak ihtarname gönderilerek ihraç kararı verilemez. Bu durumda ihraç kararının bu gerekçeler ile iptali gerekirken yazılı gerekçe ile iptaline karar verilmesi doğru görülmemiş, ancak sonucu itibariyle doğru olan kararın gerekçesi değiştirilmek suretiyle onanmasına karar verilmesi gerekmiştir.” denilmiştir.
3.T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 13/02/2023 Tarih ve … Esas-… Karar sayılı ilamında;
“İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 27 nci maddesinde, aidatlarını geciktiren üyelere iki ihtarın gönderilerek ilk ihtarda 10 gün ve ikinci ihtarda 1 ay süre verilerek yükümlülüklerin yerine getirilmesi hususunda ihtar edilmesi düzenlemesine yer verildiği, buna göre ikinci ihtarda 30 günlük süre verilmesinin kural olarak doğru olmadığını, ancak ikinci ihtarın tebliğ edildiği ay, eğer 30 gün çekiyor ise bu ihtar ortağın aleyhine hüküm doğurmadığından geçerli olacağını, somut olayda 31 gün çeken Ağustos ayında tebliğ edilen ikinci ihtarnamede 1 ay süre verilmesi gerekirken davacının aleyhine sonuç doğuracak şekilde 30 günlük süre verilmesi nedeniyle bu ihtarın geçersiz olduğu ve ihraç kararlarının iptali gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

Dosya kapsamından, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 27 nci maddesi ile Kooperatif Ana Sözleşmesinin 14 üncü maddesi gereğince davalı kooperatif tarafından ikinci ihtarnamede davacıya bir aylık süre verilmesi gerekirken yasanın emredici hükmüne aykırı şekilde 30 günlük süre verildiği anlaşıldığından mahkemece verilen kararda bir isabetsizlik görülmemiştir.” denilmiştir.
III.DEĞERLENDİRME VE NETİCE
1.HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE AÇISINDAN YAPILAN DEĞERLENDİRMEDE: Davacının, davalı kooperatif üyeliğinden ihracına ilişkin ihtarname T.C. Konya . Noterliğinin 18/08/2022 Tarih ve … Yevmiye Nolu senedi ile yapılmış, söz konusu ihtarname 13/09/2022 tarihinde davacıya usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş, eldeki dava 03/11/2022 tarihinde açılmış olmakla yukarıda detayı verilen T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 13/03/2023 Tarih ve … Esas-… Karar sayılı ilamı da emsal alınarak eldeki davanın 3 aylık hak düşürücü süre içerisinde açıldığına kanaat edilmekle işin esasına geçilmiştir.
2.İHTARNAMELERİN İNCELENMESİNDE;
(a) T.C. Konya . Noterliğinin 01/07/2022 Tarih ve … Yevmiye Nolu 1. İhtarnamesinin İncelenmesinde: Davalı kooperatif tarafından çekilen ihtarnamede 175.000,00 TL’lik aidat borcunun ihtarnamenin tebliğinden itibaren 10 gün içerisinde ödenmesi talep edilmiş, akdi halde üyelikten çıkarılacağı ihtar edilmiştir.
(b) T.C. Konya . Noterliğinin 13/07/2022 Tarih ve … Yevmiye Nolu 2. İhtarnamesinin İncelenmesinde: Davalı kooperatif tarafından çekilen ihtarnamede 175.000,00 TL’lik aidat borcunun ihtarnamenin tebliğinden itibaren 30 gün içerisinde ödenmesi talep edilmiş, akdi halde üyelikten çıkarılacağı ihtar edilmiştir. Söz konusu ihtarname 26/07/2022 tarihinde davacıya tebliğ edilmiştir.
3.NETİCE: Yukarıda yapılan açıklamalar, amir kanun hükümleri, ilgili noter ihtarnameleri, Yüksek Mahkeme ilamları ve tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; 1163 Sayılı Kooperatifler Kanununun 27. Maddesi gereğince aidatlarını geciktiren üyelere ilgili kooperatif tarafından iki ayrı ihtarın gönderilmesi, bu ihtarnamelerde borç tutarlarını açıkça belirtmeli ve ödememenin sonucunun da ortaklıktan çıkma olduğu gösterilmeli, ilk ihtarda (10) gün ve ikinci ihtarda ise (1) ay içinde yükümlülüklerin yerine getirilmesinin ihtar edilmesi gerektiği düzenlenmiştir. Kanunun emredici hükmü gereğince ikinci ihtarname için verilmesi gereken süre (30) gün olmayıp açıkça (1) ay olarak ifade edilmiştir. Buna göre, ikinci ihtarda kural olarak (30) günlük süre verilmesi kanunun emredici hükmüne aykırılık içereceğinden geçerli bir ihtar olarak kabulü mümkün olmayacaktır. Ancak, ikinci ihtarın tebliğ edildiği ay, eğer 30 gün çekiyor ise bu ihtar ortağın aleyhine hüküm doğurmadığından geçerli olarak kabulü mümkündür. Somut olayımız bu açıklamalar çerçevesinde değerlendirildiğinde davalı kooperafi tarafından davacıya gönderilen T.C. Konya . Noterliğinin 13/07/2022 Tarih ve … Yevmiye Nolu 2. İhtarnamesinin İncelenmesinde 175.000,00 TL’lik aidat borcunun ihtarnamenin tebliğinden itibaren (30) gün içerisinde ödenmesi talep edilmiş, aksi halde üyelikten çıkarılacağı ihtar edilmiştir. Söz konusu ihtarname 26/07/2022 tarihinde davacıya tebliğ edilmiş olup ihtarnamenin tebliğ edildiği Temmuz ayı (31) gün çekmekte olup davacıya ödeme için 1 gün eksik süre verildiği anlaşılmakla yukarıda detayı verilen T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 21/12/2020 Tarih ve … Esas-… Karar sayılı ilamı ile T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 13/02/2023 Tarih ve … Esas-… Karar sayılı ilamı da emsal alınarak ihtarnamenin geçersiz olduğuna kanaat edilmekle davacının terditli taleplerinden ilkinin kabulü ile davalı … Konut Yapı Kooperatifi Yönetim Kurulunun 30/06/2022 Tarih ve 08 karar Sayı ve davacı …’un üyelikten ihracı konulu kararının davacı açısından iptaline, davacı …’un davalı … Konut Yapı Kooperatifi üyesi olduğunun tespitine, davacının terditli taleplerinden ilkinin kabulüne karar verildiğinden diğer talepleri yönüyle karar verilmesine yer olmadığına dair Mahkememizce oluşan vicdani kanaatin tezahürü olarak aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
1-Davanın KABULÜ İLE: (DAVACININ TERDİTLİ TALEPLERİNDEN İLKİNİN KABULÜ İLE); Davalı … Konut Yapı Kooperatifi Yönetim Kurulunun 30/06/2022 Tarih ve 08 karar Sayı ve davacı …’un üyelikten ihracı konulu kararının DAVACI AÇISINDAN İPTALİNE, davacı …’un davalı … Konut Yapı Kooperatifi üyesi olduğunun TESPİTİNE,
2-Davacının terditli taleplerinden ilkinin kabulüne karar verildiğinden diğer talepleri yönüyle KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
3-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 179,90TL karar ve ilam harcından dava açılırken alınan 80,70TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 99,20TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından karşılanan 80,70TL başvuru harcı, 80,70 TL peşin harç, 11,50TL vekalet suret harcı, 515,07TL posta ve tebligat gideri olmak üzere toplam ‬687,97‬‬TL’nin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
5-Davacı vekili yararına AAÜT’ye göre hesaplanan 9.200,00TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-6100 Sayılı HMK’nın 323–333. maddeleri gereğince hükmün verilmesinden kesinleşmesine kadar olan dönemde davacının sorumlu olduğu yargılama giderleri de ödendikten sonra var ise karar kesinleştiğinde; Kullanılamayan ve bakiye kalan gider avansının Hukuk Muhakemeleri Kanunun Gider Avansı Tarifesinin 5. Maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra talep eden tarafından hesap numarası bildirilmiş ise iade elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle, talep eden tarafından hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı avanstan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak İADESİNE,
DAİR; Taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın 7201 Sayılı Kanununun 11. Maddesi gereğince taraf vekillerine tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde T.C. KONYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ . HUKUK DAİRESİ NEZDİNDE istinaf kanun yoluna müracaat etme hakları açık olmak üzere Türk Milleti adına verilen karar duruşma tutanağına geçirilerek açıkça okunup usulen anlatıldı.23/05/2023

Katip Hakim