Emsal Mahkeme Kararı Konya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/572 E. 2023/724 K. 30.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … Esas – …
T.C.
KONYA TÜRK MİLLETİ ADINA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :
HAKİM :
KATİP :
DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVA : Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
KARAR YAZMA TARİHİ :
Mahkememizde görülmekte olan Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin … Konut Yapı Koop. unvanlı kooperatifin bir üyesi olduğunu, davalı kooperatifin 6 Şubat 2007 tarihli Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanan ilanla kurulduğunu, müvekkilinin 2007 yılında, kooperatif yönetimi tarafından kendisine verilen belge ve tarihsiz “Üye Kayıt Sözleşmesi” ile kooperatife ortak olduğunu, davacının ödediği miktarın 77.000,00 TL’ye ulaştığını, müvekkilinin dairesinin bulunduğu blokun en son bittiğini, kooperatifin yönetiminin sürekli olarak müvekkilinden para istemek için bir bahane ürettiğini, son olarak sigorta parası diyerek 4.826,00 TL, bundan önce ek maliyet denilerek 5.000,00 TL alındığını, yine ek maliyet denilerek 30.000,00 TL para alındığını, müvekkilinin tahsis edilen daireye de kooperatif yönetimi bir kiracı bulduğunu ve 3 yıl boyunca bu dairenin kirası da yönetim tarafından tahsil edildiğini, dairede kiracı olarak ikamet eden … (… TC No) 36 ay boyunca müvekkili nam ve hesabına, kooperatif yönetimine bu paraları ödediğini, müvekkilinin 06.03.2019 tarihli karar üzerine yönetimden dairenin anahtarını aldığını, daireye 22.05.2019 tarihinde elektrik, su vs. abonelikleri yaptırdığını, Temmuz 2022 itibarı ile kiracı tarafından kira ödemelerinin müvekkiline yapılacağını, müvekkilinin tapusu müvekkiline verilecekken yönetim tarafından bu hakkın gaspı için önce genel kurulda müvekkilinin ihraç edilmesi için yetki alındığını, müvekkiline tahsis edilen “Konya ili, … ilçesi, … (… ) mahallesi … ada, … parsel, … blok, zemin kat, … bağımsız bölüm numaralı mesken” niteliğindeki taşınmazın, kooperatif yönetimi tarafından kendileri ile işbirliği içerisinde hareket eden sözde müteahhit … 06.07.2022 tarihinde satıldığını, sonrasında birlikte hareket ettikleri … satışın gösterildiğini, ardından 28.07.2022 tarihinde apar topar … isimli şahısa devir yapıldığını, 22 gün içerisinde suça konu taşınmazın 3 kez el değiştirmesi hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, bu konuda Konya CBS … soruşturma sayılı dosyası ile tüm ilgililerden şikayetçi olduklarını, müvekkilinin kooperatife yaptığı ödemenin tarihsel olarak ele alındığında, kendine isabet eden dairenin fiyatını kat be kat aştığını, müvekkiline tapusunun teslim edilmesi gerektiğini, şeklen zaten ihraç kararı usul ve yasaya aykırı olduğunu, ancak şeklen iptali gerektiği halde esasa da girilecek olursa bu konuda bilirkişi raporu alındığında müvekkilinden talep edilen bu ödemenin hiçbir şekilde haklı olmadığı ve dayanağının bulunmadığının anlaşılacağını, yönetim tarafından, Konya . Noterliği 01.07.2022 tarih … yevmiye no ile müvekkiline ihtar çekildiğini, akabinde yine Konya . Noterliği 13.07.2022 tarih … yevmiye no ile müvekkiline ikinci ihtar gönderildiğini, bu ihtarlara karşılık Konya . Noterliği 20.07.2022 tarih … yevmiye no ile ihtarları kabul etmediklerini, dairenin tapusunun taraflarına verilmesi için ihtar keşide edildiğini, kooperatif yöneticilerinin 155.000,00 TL’yi ödediği sabit olan müvekkilinden ilaveten 200.000,00 TL daha istemesi tamamıyla usulsüz olduğunu, Konya . Noterliği 18.08.2022 tarihli … yevmiye no’lu ihtarname ile müvekkiline kooperatif üyeliğinden çıkarıldığını ihtar edildiğini, müvekkilinin bu ihtarı 22.08.2022 günü tebliğ aldığını bu sebeplerle davalarının kabulüne, müvekkilinin kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptaline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, duruşmada da bu beyanlarını tekrar etmiştir.
Davalı tarafa usulüne uygun olarak davetiye tebliğ edilmiş, davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı … kooperatif üyesi olup borçlarını ödememesi üzerine kendisine kooperaatife olan birikmiş borçlarını ve her ay ödemesi gereken aidatını ödemesi için kendisine ihtarlar çekildiğini, fakat davacının bu zamana kadar birikmiş borçlarını ve ödemesi gereken kooperatif üyeliğinden kaynaklı aidatlarını ödemediğini, … Konut Yapı Koop. Genel Kurul Toplantısı 26/06/2022 tarihinde yapıldığını ve Genel Kurul Toplantı tutanağının Gündem Maddesinin 6. Maddesinde ” Borcu olan koop üyelerinin ihracının görüşülmesi maddesinde Kooperatif Ana sözleşmesinin -Ortaklıktan çıkarama- başlığının 14. Maddesine istinaden … , … , … … , … , … , … , … … ve … ‘ in kooperatif üyeliğinden çıkarılması için yönetim kuruluna yetki verilmesinin teklif edildiğini, yapılan oylamada 29 üyenin davacının üyelikten çıkarılması için oy kullandığını, 1 üyenin çıkarılmaması için oy kullandığını ve oy çokluğu ile yönetime yetki verildiğini, yönetim kurulunun Genel Kuruldan almış olduğu yetkiye istinaden davacıya kooperatife olan borçlarını ödemesi için 1. İhtar ve 2. İhtar gönderdiğini fakat davacının bu ihtarları tebliğ almasına rağmen borçlarını ödemediğini, bunun üzerine kooperatif yönetim kurulu kararı ile davacının kooperatif üyeliğine son verildiğini, ilgili dairenin davacıya özgülenmiş bir daire olmadığını, kooperatif tarafından herhangi bir kura çekilişi olmadığını, dava konusu dairenin kooperatif üzerine kayıtlı olduğunu, kooperatifin hala devam ettiğini, 4 blokun yapılmadığını, kooperatif üyelerininin aidatlarını ödemeleri sonucu para toplanamamasından kaynaklı inşaat faaliyetinin durduğunu, yönetimin özverili çalışmaları sonucu inşaat faaliyetine başlanıldığını, bu sebeplerle açılmış olan işbu davanın reddini, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
ÇEKİŞMELİ HUSUSLAR, TOPLANAN DELİLLER, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Huzurda açılan dava kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptali davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık ; davacının davalı Kooperatiften ihracına ilişkin olarak davalı kooperatif yönetim kurulunun 30/06/2022 tarih ve 8 nolu ihraç kararının iptalinin gerekip gerekmediği hususuna ilişkindir.
Mahkememizce taraflarca bildirilen deliller toplanmış, Konya CBS nin … sor. sayılı dosyası UYAP üzerinden dosyaya celp edilmiş, Konya Ticaret Sicil Müdürlüğüne müzekkere yazılarak davacı kooperatifle ilgili olarak kooperatifin kuruluşundan itibaren genel kurul kararları, kooperatif ana sözleşmesi, tüm genel kurul tutanakları, yöneticilerin isim ve imza sirkülerleri ile hazirun listelerinin onaylı suretleri dosya arasına celp edilmiş, Konya Valiliği Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak davalı kooperatifin kuruluşundan itibaren tüm genel kurul kararları, bilanço ve gelir gider cetvelleri ile yönetim ve denetim kurulu raporları dosya arasına celp edilmiştir.
Davalıya davaya konu kooperatife ait ticari defterlerin ibraz edilmesi veya bulundukları yerin bildirilmesi için kesin süre verildiği, davalı vekilince süresi içerisinde defterlerin bulunduğu yerin bildirildiği, akabinde dosyanın SMMM bilirkişisine tevdi edilerek rapor alınmasına karar verildiği görülmektedir.
Davalı defterlerinin üzerinde yapılan inceleme sonucu düzenlenen 11/04/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davalı kooperatife ait 2019-2022 yılları defterlerinde inceleme yapıldığı, davacının bila tarihli üye kayıt sözleşmesi ve 06.03.2019 tarihli yönetim kurulu kararına göre ödemesi gereken tutarı ödediği hatta bu tutardan yaklaşık 35.000 TL civarında daha fazla ödeme yaptığının, 06.03.2019 tarihli yönetim kurulu kararına göre, davacıdan 36 aylık kira ve sigorta giderleri talep edileceğinin, davacı tarafından 1. İhtarname tarihi itibariyle 34.630,46 TL ve 2. İhtarname tarihi itibariyle 35.580,46 TL fazla ödeme yapılmış olması göz önünde bulundurularak davacının ödemesi gereken kira ve sigorta giderlerinin bu tutarları aşması durumunda bir alacağın söz konusu olabileceğinin, ihtarnamelerde belirtilen 200.000 TL aidat borcunun dayanağı ve kaynağının ne olduğu belirtilmediğinden bu hususta bir tespit yapılamadığının, davacının peşin ödemeli üye olarak kabulü halinde, alt yapı ve genel giderlerden sorumlu olacağının düşünülmesi halinde, kooperatif defterlerinden sadece 2022 yılı kayıtlarında genel yönetim giderinin ayrı olarak gösterildiğinin, 2022 yılı genel yönetim giderinin 195.474,66 TL olduğunun, 2021 yılı olağan genel kurul tutanağında kooperatif ortak sayısının 105 olarak belirtildiğini, buna göre, her bir ortağın genel gider payının (195.474,66 TL / 105) 1.861,66 TL olduğununu, davacının kooperatif üyeliğinden ihraç kararının; ihtarnamelerin ve alınan kararların usulüne uygun olup olmadığı hususuna ilişkin olarak; 1.İhtarname Tarihinin 01.07.2022 olduğunun, ihtarnamede davacıya 10 günlük ödeme süresi verildiğinini, 2. ihtarname tarihinin ise 13.07.2022 olduğunun, ihtarnamede davacıya 30 günlük süre verildiğinin, ihraç kararı tarihinin ise 18.08.2022 olduğunun, ikinci ihtarname tarihinden 1 aydan fazla sürenin geçmiş olduğu ” şeklinde tespitlerin yer aldığı görülmektedir.
1163 sayılı kooperatifler Kanunu Madde 16 – (Değişik birinci fıkra: 6/10/1988 – 3476/4 md.) “Kooperatif ortaklığından çıkarılmayı gerektiren sebepler anasözleşmede açıkça gösterilir. Ortaklar anasözleşmede açıkça gösterilmeyen sebeplerle ortaklıktan çıkarılamazlar.
Ortaklıktan çıkarılmaya yönetim kurulunun teklifi ile genel kurulca karar verilir. Anasözleşme, çıkarılanın genel kurula başvurma hakkı saklı kalmak üzere, bu hususta yönetim kurulunu da yetkili kılabilir.
Çıkarılma kararı gerekçeli olarak tutanağa geçirileceği gibi, ortaklar defterine de yazılır. Kararın onaylı örneği, çıkarılan ortağa tebliğ edilmek üzere, on gün içinde notere tevdi edilir. Bu ortak tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde itiraz davası açabilir. Tebliğ edilen karar, yönetim kurulunca verilmiş ise ortak, üç aylık süre içinde genel kurula da itiraz edebilir. Bu itiraz, ilk toplanacak genel kurula sunulmak üzere, yönetim kuruluna noter aracılığı ile tebliğ ettirilecek bir yazı ile yapılır. Genel kurula itiraz edildiği takdirde, yönetim kurulunun çıkarma kararı aleyhine itiraz davası açılamaz. İtiraz üzerine genel kurulca verilecek karara karşı itiraz davası hakkı saklıdır.
Üç aylık süre içinde, genel kurula veya mahkemeye başvurmak suretiyle itiraz edilmiyen çıkarılma kararları kesinleşir.” hükmünü amirdir.
Yine Kanunun 27. Maddesi “Ortakların yüklendikleri paylar için ödeyebilecekleri para tutarını anasözleşme belirtir. Kooperatif, sermaye yüklemlerinde borçlu veya sair ödemelerle yükümlü bulunan ortaklarından elden yazılı olarak veya taahhütlü mektupla, bu husus mümkün olmazsa ilanla ve münasip bir süre belirterek yükümlerini yerine getirmelerini ister. İlk isteğe uymayan ve ikinci istemeden sonra da bir ay içinde yükümlerini yerine getirmeyenlerin ortaklığı kendiliğinden düşer. Ortaklığın düşmesi alakalının, anasözleşme veya diğer suretlerle doğmuş borçlarının yok olmasını gerektirmez.” hükmünü havidir.
Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin emsal ilamlarında da görüleceği üzere, ihtarnamelerde istenen borcun gerçek borcu yansıtması gerektiği, ayrıca gönderilen ihtarnamelerde anaparanın hangi aylara ve kaçar liralık aidat borçlarına ait olduğu hususunun da yazılı olması gerektiği, bu yoksa ihtarnameye hesap tablosunun eklenmesinin icap ettiği, istenen anaparanın hangi aylara ait kaçar liralık aidat olduğu hususunun belirlenmesinin ortağın yapılan hesabı denetleyebilmesi bakımından şart olduğu gibi, ihtarnamede faiz de istenmiş olduğundan, bu faizin ortak tarafından denetlenebilmesi için, aidatların hangi aylara ait kaçar liralık aidat olduğunun açıklanmış olmasının da şart olduğu, bu nedenle ihraç için gönderilen ihtarnamelerin usulüne uygun ve geçerli ihtarnameler olmadığı, bu ihtarnamelere dayalı olarak alınan ihraç kararının iptali gerektiği ifade edilmiştir.
Kooperatif ortaklığından ihraç kararının iptali davalarında 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 27.maddesi ve kooperatif ana sözleşmesinin 14. maddesinde parasal yükümlülüklerini yerine getirmeyen kooperatif üyelerinin ihracı usulü düzenlenmiş olup, bu tür davalarda, mahkemece öncelikle, aidat borcunun ödenmesi için üyeye iki ihtarın gönderilip gönderilmediği ve bu ihtarların usulüne uygun olarak tebliğ edilip edilmediği, borcun ödenmesi için birinci ihtarda 10 gün, ikinci ihtarda 1 aylık sürenin verilip verilmediği, bu süre içerisinde ödememe halinde müeyyidenin ne olduğunun ve ödenmesi istenen borcun miktarının ve neye ilişkin olduğunun açık ve anlaşılır olarak belirtilip belirtilmediği tespit edilerek tüm bu aşamalarda bir eksiklik bulunmaması halinde ihtarlarda istenen borcun gerçek borç olup olmadığı belirlenerek yargılama sonuçlandırılmalıdır.
Yukarıda belirtilen kanuni düzenlemeler ve emsal içtihatlar çerçevesinde Mahkememizce yapılan yargılama neticesinde dosya kül halinde değerlendirildiğinde; açılan dava ile davacının davalı Kooperatiften ihracına ilişkin olarak davalı kooperatif yönetim kurulunun 30.06.2022 tarih ve 8 nolu ihraç kararlarının iptalinin talep edildiği, alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davacının davalı kooperatife peşin ödemeli üye olduğunun Mahkememizce kabul edildiği, 06.03.2019 tarihli yönetim kurulu kararına göre davacının ödemesi gereken tutarı ödediğinin hatta bu tutardan yaklaşık 35.000 TL civarında daha fazla ödeme yaptığının, 06.03.2019 tarihli yönetim kurulu kararına göre, davacıdan 36 aylık kira ve sigorta giderleri talep edileceğinin, davacı tarafından 1. İhtarname tarihi itibariyle 34.630,46 TL ve 2. İhtarname tarihi itibariyle 35.580,46 TL fazla ödeme yapılmış olması göz önünde bulundurularak davacının ödemesi gereken kira ve sigorta giderlerinin bu tutarları aşması durumunda bir alacağın söz konusu olabileceği hususlarının bilirkişi raporu ile sabit olduğu, davacıya gönderilen ihtarnamelerin hukuken sonuç doğurabilmesi için ihtarnamelerde
yer verilen borç miktarlarıyla davacının kooperatife olan borç miktarlarının ve dayanaklarının aynı olmasının gerektiği, davacıya gönderilen ihtarlarda aidat borcunun istendiğinin görüldüğü, oysaki davacıdan talep edilebilecek ödemelerin sadece kira ve sigorta giderlerine ilişkin olabileceği, kaldı ki ihtarlarda aidat borçlarının hangi aylara ait olduğunun belirtilmediği gibi hesap tablolarının da ekine eklenmediği, ikinci ihtarda davacıya 1 aylık süre verilmesi gerekirken 30 günlük süre verildiği, tüm bu sebeplerle davacıya gönderilen ihtarların usulüne uygun olarak düzenlenmediği ve böylelikle ihraç prosedürünün yasaya uygun olmadığı anlaşılmakla ;davacının davalı Kooperatiften ihracına ilişkin olarak davalı kooperatif yönetim kurulunun 30/06/2022 tarih ve 8 nolu ihraç kararının iptaline karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-)Davacının davasının KABULÜ ile,
Davacının davalı Kooperatiften ihracına ilişkin olarak davalı kooperatif yönetim kurulunun 30/06/2022 tarih ve 8 nolu ihraç kararının İPTALİNE,
2-)Alınması gereken 269,85-TL harçtan peşin alınan 80,70-TL’nin mahsubu ile 189,15-TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-)Davacılar tarafından sarfedilen 80,70-TL başvuru harcı, 80,70-TL peşin harç, 11,70 vekalet harcı, 1.500,00-TL bilirkişi ücreti, 146,50-TL posta ve yazışma ücreti olmak üzere toplam 1.819,60-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-)Davacı vekili yararına karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre hesaplanan 17.900,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-)Davacı tarafından yatırılan gider avansından artan bölümün karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
6-) 6100 Sayılı HMK’nın 323–333. maddeleri gereğince hükmün verilmesinden kesinleşmesine kadar olan dönemde davacının sorumlu olduğu yargılama giderleri de ödendikten sonra var ise karar kesinleştiğinde; Kullanılamayan ve bakiye kalan gider avansının Hukuk Muhakemeleri Kanunun Gider Avansı Tarifesinin 5. Maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra talep eden tarafından hesap numarası bildirilmiş ise iade elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle, talep eden tarafından hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı avanstan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak İADESİNE,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde Konya Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere yapılan yargılama sonunda karar verildi. 30/11/2023

Katip Hakim