Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACILAR : 1- … – … …
2- … – … …
VEKİLİ :
DAVALI : 1-
VEKİLİ :
DAVALI : 2- … – … …
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :
Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
HEYETİMİZCE GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
TALEP :
Davacılar vekili mahkememize vermiş olduğu 04/07/2022 tarihli dava dilekçesinde özetle; Konya . İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile müvekkiller aleyhine kambiyo senetlerine ilişkin icra takibi başlatıldığını, başlatılan icra takibine konu 9 adet senetlerinin tamamının 23/11/2020 tanzim tarihli olduğunu, keşideci olarak müvekkillerinin isimlerinin yazdığını, lehtar kısmında davalılardan … isminin yazılı olduğunu, yine arka kısmının tarihsiz olarak … tarafından cirolu olup karalanan/iptal edilen cirolar olduğunu son kısımda da diğer davalı … şirketinin üzeri imzalı kaşesinin bulunduğunu, müvekkiller adına başlatılın icra takibine konu olan bu senetlerden dolayı müvekkillerinin borçlu olmadıklarını, müvekkillerinin baba oğul olup büyükbaş hayvancılık işiyle uğraştıklarını, davalılardan …’ın veteriner hekim olup müvekkillerinin hayvanlarına da sağlık hizmeti sunduğunu, müvekkillerine 90 adet büyükbaş hayvan bulunduğunu ve satabileceğini, hayvanların cins hayvanlar olup kaçırmamaları yönünde terkinde bulunması sonucu müvekkillerinin güven ilişkisi içinde hayvanları almaya niyetlendiklerini, …’a hayvanların bedeli olarak 200.000,00’er TL bedelli iki adet senette dahil olmak üzere icra takibine konu senetlerle birlikte toplam 11 adet seri sıralı senetler verildiğini daha sonra edimini yerine getiren müvekkillere karşı …’ın hayvanları getirmeyerek edimini yerine getirmediğini, senetleri de bulamadığından bahisle iade edemeyeceğini söylediğini, hayvanları teslim edemeyen …’ın müvekkillerine iade edemeyeceği senetler için borcu yoktur yazılı, muhtar ve şahitlerin de imzası bulunan belge düzenleyerek verdiğini, sonrasında müvekkillerinin ısrarla senetlerin iadesini istemesi üzerine …’ın senetlerin şahsi meselesi olduğunu söylediği dava dışı … vermek zorunda kaldığını ve meseleyi çözdüğünde iade edeceğini söylediğini, davalı … Yemcilik şirketinin takibe konu senetlerin muvazaalı ve karşılıksız olduğunu bilerek aldığını bu nedenlerle de suç duyurusunda bulunulacağını, davalı şirketin sadece müvekkilleri aleyhine başlatmış olduğu icra takibi ile kötü niyetli olduğunun açık olduğunu beyanla öncelikle icra takibinin durdurulması için tedbir kararı verilmesini, müvekkillerinin icra takibinden dolayı borçlu olmadıklarının tespitini, %20’den az olmamak üzere davalıların kötüniyet tazminatına mahkum edilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davacılar vekili davalı … Yemcilik şirketi vekilinin sunmuş olduğu cevap dilekçesine karşı mahkememize vermiş olduğu 18/09/2022 havale tarihli cevaba cevap dilekçesinde özetle; davalı …’ın açılan davayı kabul ettiğini, davalı şirketin iyi niyetli oldukları iddialarını kabul etmediklerini, davalı …’ın kabul beyanları ile davalı şirkete senetleri verirken karşılığı olmadığını, borçlu olmadıklarını, takibe girmemelerini ayrıca senetlerin iadesi için tapu devri yapıldığını beyan etmesine rağmen davalı şirketin bu durumu bilerek takip başlatmasının kötü niyetli olduğunun göstergesi olduğunu, davalı şirketin senetleri alırken basiretli bir tacir gibi davranmadığını, şirketin 2021 sermayesinin dahi senet bedellerinden daha az olduğunu, buna rağmen sermayesinden dahi daha büyük bir ticari ilişkisi olduğu iddiasının da asılsız olduğunu, ayrıca senetlerin vadesinde takibe konulmayarak elde bekletilmesinin, senetlerin protesto ettirilmemesinin ve cirantaya takip başlatılmamasının iyi niyet kurallarına aykırı olduğunu, müvekkillerinin borçlu olmadıklarının açık olduğunu beyanla önceki talepleri gibi davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı … mahkememize vermiş olduğu 27/07/2022 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle; açılan davayı kabul ettiğini, davacılar ile büyükbaş hayvan alış verişi konusunda anlaşma yaptıklarını ancak sonrasında işlerinin yolunda gitmemesi nedeniyle hayvanları teslim edemediğini, o dönemde mali olarak sıkıştığını ve senetleri cirolayarak diğer davalı … Yemcilik şirketine teminat olarak verdiğini, senetleri verirken senetlerin karşılığı olmadığını, hayvanları teslim edemediğinden senet veren davacıların borçlarının olmadığını, borçlu tarafın kendisinin olduğunu bu nedenle takip yapılmamasını söylediğini, 24/03/2022 tarihinde kardeşi … ait olan taşınmazı senetlere karşılık diğer davalı şirket temsilcisi … devrettiğini ancak söz verilmesine rağmen senetlerin kendisine iade edilmediğini, sonrasında da icra takibi başlatıldığını öğrendiğini, davacı tarafın senetlerden dolayı ne kendisine ne de takip başlatan diğer davalı şirkete borçlu olmadıklarını, açılan davayı kabul ettiğini beyan etmiştir.
Davalı … Yemcilik şirketi vekili mahkememize vermiş olduğu 12/09/2022 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle;öncelikle diğer davalı …’ın edimini yerine getirmediğini ifade ederek bedelsizlik defi ileri sürdüğünü, bedelsizlik definin senet lehtarına karşı ileri sürülebileceğini, müvekkili şirkete karşı bedelsizlik iddiasında bulunulmasının usul ve yasaya aykırı olduğunu, müvekkili şirket ile davalı … arasında ticari ilişki olduğunu, müvekkilinin …’dan alacakları olduğunu ve bu alacaklarına karşılık takibe konu senetlerin … tarafından cirolanarak müvekkili şirkete verildiğini, nihayetinde müvekkilinin alacağına karşılık …’dan cirolu olarak almış olduğu senetlerin tahsili için icra takibi başlatıldığını beyanla açılan davanın reddine, davacıların %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacılar üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
Mahkememizce, Konya . İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası, Konya . Asliye Hukuk Mahkemesinin … esas sayılı dosyası, Cihanbeyli Tapu Müdürlüğünden … ili, … ilçesi, … mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazın tüm maliklerini gösterir şekilde tapu kayıtları, Konya Ticaret Sicil Müdürlüğünden Akday Veterinerlik şirketinin ticari sicil kayıtları, Konya Vergi Dairesinden davalı … şirketi davalı … ve dava dışı Akday Veterinerlik şirketinin 2020 yılına ait BA/BS formları celp edilmiş, muhasebeci bilirkişiden raporlar alınmış, mahkememizce davacı tanıkları dinlenilmiştir.
Muhasebi hesap uzmanı bilirkişi … tarafından mahkememize sunulan 16/03/2023 tarihli kök raporda özetle;
“…davalı şirket ticari defter, kayıtlarına göre, Davalı … Yemcilik A.Ş. ile Davacılar … ve …. Arasında herhangi bir ticari ilişki ve borç alacak ilişkisi olmadığı görülmüştür. Dava konusu senetlerin ciro yoluyla davalı … Yemcilik Yemcilik A.Ş. firmasının bu senetleri … cari hesabına istinaden kayıtlarına aldığı ve takip başlattığı… ” kanaatleri bildirilmiştir.
Muhasebi hesap uzmanı bilirkişi … tarafından mahkememize sunulan 17/04/2023 tarihli ek raporda özetle;
“…Davalı … Yemcilik A.Ş.’ nin ticari defterlerinde kayıtlı olan diğer davalı … adına düzenlemiş olan faturaların …’a nasıl ve ne şekilde tebliğ edildiği, faturalarda belirtilen malların nasıl ve ne şekilde kime teslim edildiği hususlarında tarafıma bu işlemler ile ilgili belge olmadığı gerekçesi ile sunulmadığı, dolayısı ile bu konularla ilgili herhangi bir tespit yapılamadığı… ” kanaatleri bildirilmiştir.
DAVANIN NİTELİĞİ, DEĞERLENDİRİLME VE GEREKÇE :
Dava, bonodan ve bonoya dayalı olarak başlatılan icra takibinden borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Davalı … Yemcilik…. Ltd. Şti tarafından davacılar aleyhinde Konya . İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile, keşidecisinin davacı …, avalistinin davacı …, lehtar ve ilk cirantasınan davalı …, son ciranta ve hamilinin davalı … şirketi olduğu, ön yüzünde malen kaydı bulunan, herbiri 225.000,00’er TL bedelli 9 adet bonoya dayalı olarak icra takibi başlatıldığı, davacıların iş bu bonoların teminat amaçlı düzenlendiğini, bonoların karşılığı olan büyükbaş hayvanların kendilerine teslim edilmediğini, davalıların bonoyu iktisaplarında kötü niyetli olduklarını ileri sürerek menfi tespit talebinde bulundukları anlaşılmıştır.
Dava konusu icra takibinin alacaklısı davalı … Yemcilik olup davalı … ise takip alacaklısı değil bono lehtarı olduğundan, davacıların takipten dolayı davalı şirketten, takip dayanağı bonolar sebebiyle davalı …’dan menfi tespit taleplerinin olduğu görülmüştür.
Yargılama sırasında davalı … mahkememize vermiş olduğu 27/07/2022 havale tarihli dilekçesinde davacılar ile büyükbaş hayvan alış verişi konusunda anlaşma yaptıklarını ancak sonrasında işlerinin yolunda gitmemesi nedeniyle hayvanları teslim edemediğini, o dönemde mali olarak sıkıştığını ve senetleri cirolayarak davalı … Yemcilik şirketine teminat olarak verdiğini, senetleri verirken senetlerin karşılığı olmadığını, hayvanları teslim edemediğinden senet veren davacıların borçlarının olmadığını, borçlu tarafın kendisinin olduğunu bu nedenle takip yapılmamasını söylediğini sonrasında da icra takibi başlatıldığını öğrendiğini, davacı tarafın senetlerden dolayı ne kendisine ne de takip başlatan diğer davalı şirkete borçlu olmadıklarını, açılan davayı kabul ettiğini açıkça bildirmiştir. Davalı …’ın hiçbir kayıt ve şarta tabi tutmadığı açık kabul beyanı karşısında aleyhine açılan davanın kabulü yönünde hüküm tesisi gerekmiştir. Yalnız kabul beyanı ön inceleme aşamasından önce yapıldığından yargılama harç ve giderleri buna göre hesap edilmiştir.
Diğer davalı … Yemcilik… Ltd. Şti alyehine açılmış davaya gelince; Taraflar arasındaki ihtilaf; davaya konu bonoların davalı tarafından davacının zararına olacak şekilde, bilerek ve kötü niyetli olarak iktisap edilip edilmediği hususundandan ibarettir.
6102 Sayılı Kanunun 687/1. maddesinde; “Poliçeden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri başvuran hamile karşı ileri süremez; meğerki, hamil, poliçeyi iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun.” hükmü düzenlenmiştir.
Belirtilen kanun hükmü uyarınca davaya konu bonoların davalı … Yemcilik Şirketi tarafından kötü niyetle ya da ağır kusurla iktisap edildiği davacılar tarafından ispatlanmalıdır. Davacılar, davalılar ile aralarında ticari bir ilişkinin bulunmadığını ve davalıların birlikte hareket ettiklerini iddia etmiştir. Ancak hamil ile lehtar arasında ticari ilişkinin bulunmaması kötüniyetli iktisap olgusunun ispatı için yeterli değildir. Zira davalılar bonolarda bulunan ciro silsilesi nedeniyle yetkili hamil olup, davalı … Şirketi bonoların edinme sebebini ispatlama yükü altında değildir. (Yargıtay . Hukuk Dairesi … E. … K.)
Davacılar eldeki davada kötü niyet iddiasının delili olarak tanık deliline, davalı şirket ile davalı …’ın ve tek ortağı ve sahibi olduğu dava dışı .. Ltd. Şti.’nin ticari defter kayıtlarına ve ayrıca davalı …’ın yaptığı tapu devrine dayanmıştır.
Davaya emsal Konya Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesi’nin 10/03/2023 tarih ve … Esas … Karar sayılı kararı: “…Türk Ticaret Kanunu’nun 818. Maddesi yollaması ile çekler hakkında da uygulanması gereken aynı kanunun 687. Maddesinde “Poliçeden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri başvuran hamile karşı ileri süremez; meğerki, hamil, poliçeyi iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun” düzenlemesi bulunmaktadır. Bu madde hükmüne göre davacı, davalının kötüniyetle hareket ettiğini ispatlaması halinde lehtara karşı ileri sürebileceği defileri dava konusu çek lehtardan ciro yoluyla devralan davalıya karşı ileri sürebilecektir. Davacı taraf, davalı şirketin dava konusu çeki kötüniyetle devraldığını ispatlayacak herhangi bir delil bildirmemiştir. Dava konusu çekin lehtarı olan şirketin yetkilisi ile davalı şirketin yetkilisinin kardeş olması, davalı şirket yetkilisinin kötüniyetle hareket ettiğini kabule yeterli değildir. HMK 226. Maddesi gereğince konusu suç teşkil eden vakıalar yemine konu olamayacağından bu hususta davalıya yemin teklif edilmesi de mümkün değildir. Ayrıca kambiyo senetlertinin ticari defterlere kayıt edilmesi zorunluluğu bulunmadığından dava konusu çekin davalı defterine kaydedilmemiş olması davalının çekten alacaklı olmadığı anlamına gelmez. Tüm bu hususlar birlikte değerlendirilerek mahkemece davanın reddine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı, davacı vekilinin istinaf taleplerinin yerinde görülmeyen istinaf taleplerinin HMK’nın 353/1.b.1. maddesi gereğince esastan reddi gerektiği sonuç ve kanaatiyle aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur…” şeklindedir.
Muhasebe hesap uzmanı bilirkişi … tarafından mahkememize sunulan 16/03/2023 tarihli kök ve 17/04/2023 tarihli ek raporunda tespit edildiği üzere, davalı … Yemcilik A.Ş. ile diğer Davalı … arasında ticari ilişkinin mevcut olduğu, … ile ilgili işlemlerin … nolu hesapta takip edildiği, davalı şirketin … ‘ a 2020 yılında toplam 1.652.740,00 TL. tutarında fatura düzenlediği, 2021 yılında toplam 497.250,00 TL. tutarında fatura düzenlediği, bu faturalara karşılık toplam 2.174.250.00 TL tutarında tahsilat yapıldığı, bu tahsil edilen tutarın içindeki 2.025.000,00 TL. tutarının dava konusu senetlerin olduğu, senetlerin ödenmemesi nedeni ile cari hesaba iade yapıldığı, bu işlemlerden şonra 2022 yılı sonunda …’a ait cari hesabın toplam 2.064.865,00 TL. tutarında davalı … Yemcilik A.Ş firmasına borçlu olduğu, işlemlerin ticari defterlerde muhasebe usul ve esaslarına uygun bir şekilde kayıtlı olduğu, defter kayıtlarının kendi içerisinde birbirini teyit ettiği, ilgili dönem BS formunda faturaların beyan edildiği anlaşılmıştır. Yukarıda alıntılanan İstinaf Mahkemesi kararında ifade edildiği üzere, kambiyo senetlertinin ticari defterlere kayıt edilmesi zorunluluğu bulunmamaktadır. Kaldı ki somut olayımızda bonolar davalı şirket defterlerinde tahsilat yerine geçmek üzere kayıtlıdır. Bu noktada davacı vekilinin davalılar arasındaki ticari alışverişe ilişkin faturaların ibraz edilemediğine dair yaptığı itirazların esasa müessir olmadığı sonucuna varılmıştır.
Öte yandan davacı vekili tarafından dosyaya bildirilen ve duruşma sırasında yeminli beyanları tutanak altına alınan tanıkların beyanlarının, dava dilekçesinde ileri sürülen kötü niyet iddialarını ispatlayıcı nitelikte olmadığı kanaatine varılmıştır. Yine davacı vekili tarafından davalı …’ın yaptığı tapu devri ile birlikte aslında bonoların bedellerinin ödendiği ileri sürülmüş ve böylece kötü niyetli iktisap olgusu ispatlanmaya çalışılmış ise de, bu husus da davanın ispatı için yeterli görülmemiştir. Davacı vekili yemin deliline dayanmış ise de yerleşik Yargıtay ve BAM uygulamasına göre bedelsiz senet veya kötü niyetli iktisap iddiaları taraf yemini deliliyle ispata elverişli olmadığından yemin delili hatırlatılmasına da lüzum görülmemiştir. Bu itibarla sübut bulmayan davanın davalı şirket yönünden reddi gerikmiştir.
Dava konusu icra takibinin tedbiren durdurulmadığı ve böylece İİK 72. Maddesinde belirtilen şartların oluşmadığı anlaşılmakla davacılar aleyhine tazminata hükmedilmemiş ve aşağıdaki hüküm oluşturulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-)Davanın davalı … yönünden KABULÜ İLE; dava konusu;
– 20.06.2021 ödeme tarihli 225.000,00 TL bedelli,
– 20.07.2021 ödeme tarihli 225.000,00 TL bedelli,
– 20.08.2021 ödeme tarihli 225.000,00 TL bedelli,
– 20.09.2021 ödeme tarihli 225.000,00 TL bedelli,
– 20.10.2021 ödeme tarihli 225.000,00 TL bedelli,
– 20.11.2021 ödeme tarihli 225.000,00 TL bedelli,
– 20.12.2021 ödeme tarihli 225.000,00 TL bedelli,
– 20.01.2022 ödeme tarihli 225.000,00 TL bedelli,
– 20.02.2022 ödeme tarihli 225.000,00 TL bedelli olmak üzere toplamda 2.025.000,00 TL bedelli 9 adet bonodan dolayı davacıların adı geçen davalıya borçlu olmadıklarının tespitine,
2-)Davanın davalı … Yemcilik …. Ltd. Şti.yönünden REDDİNE,
3-)Yasal şartları oluşmadığından davacılar aleyhine ve lehine tazminata hükmedilmesine yer olmadığına,
4-)Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken (Harçlar Kanununun 22. Maddesi uyarınca ilk duruşmadan önce gelen davayı kabul beyanı sebebiyle … yönünden kabul edilen 2.025.000 TL üzerinden hesaplanıp 1/3 oranına isabet eden) 46.109,25 TL karar ve ilam harcından dava açılırken peşin olarak alınan 38.406,67TL harcın mahsubu ile bakiye 7.702,58 TL karar ve ilam harcının davalı …’dan alınarak hazineye gelir kaydına,
5-)Davacılar tarafından yapılan 161,40TL başvuru harcı ve 38.406,67TL karar ilam harcı toplamı olan 38.568,07TL harcın davalı …’dan alınarak davacılara verilmesine,
6-)Davacılar tarafından yapılan 11,50TL vekalet suret harcı, 551,75TL posta-tebligat gideri ve 2.500,00TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 3.063,25TL yargılama giderinin haklılık oranına göre (1/2) 1.531,63TL’sinin davalı …’dan tahsili ile davacılara verilmesine, kalan kısmın davacılar üzerine bırakılmasına,
7-)Davalı …. Ltd. Şti. tarafından yapılan 11,50TL vekalet suret harcı yargılama giderinin davacılardan tahsili ile davalı …. Ltd. Şti.’ne verilmesine,
8-)Davacılar vekili yararına AAÜT’ye göre hesaplanan (ön inceleme aşamasından önce gelen davayı kabul beyanı sebebiyle AAÜT 6. Maddesine göre yarı oranında) 100.125,00 TL vekalet ücretinin davalı …’dan tahsili ile davacılara verilmesine,
9-)Davalı … …. Ltd. Şti. vekili yararına AAÜT’ye göre hesaplanan 211.448,15TL vekalet ücretinin davacılardan tahsili ile davalı … …. Ltd. Şti.’ne verilmesine,
10-)Taraflarca tarafından yatırılan gider avansından arta kalanın karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgili tarafa iadesine,
Dair; davacı vekili ile davalı … Ltd. Şti. vekilinin yüzüne karşı, diğer davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6100 s. HMK’nın 345. maddesi gereğince (2) hafta içerisinde, ilgili BAM Hukuk Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere ve oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 31/05/2023

Başkan … Üye … Üye … Katip …