Emsal Mahkeme Kararı Konya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/450 E. 2023/167 K. 09.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KONYA TÜRK MİLLETİ ADINA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :
HAKİM : … …
KATİP : … …
DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI : … – …
VEKİLİ :
DAVA : Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
KARAR YAZMA TARİHİ :
Mahkememizde görülmekte olan Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİANIN ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin davalı kooperatifin üyesi olduğunu, davalı tarafından Konya . Noterliği’nin 08/02/2022 gün ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile 2021 yılı Kasım aidatı 27.500,00-TL, 2021 yılı Aralık aidatı 27.500,00 TL, 2022 yılı Ocak ayı aidatı ödemesi olan 32.500-TL’nin 7 gün içerisinde ödenmemesi halinde ikinci ihtardan sonra ihraç işlemlerinin başlatılacağının belirtildiğini, yine davalı tarafından Konya. Noterliği’nin 28/02/2022 gün ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile 2021 yılı Kasım aidatı 27.500,00-TL, 2021 yılı Aralık aidatı 27.500,00 TL, 2022 yılı Ocak Ayı aidatı ödemesi olan 32.500-TL’nin 30 gün içerisinde ödenmemesi halinde üyelikten çıkarma ile ilgili gerekli prosedürlerin başlatılacağının ihtar edildiğini, ihtarnamenin 10/03/2022 tarihinde tebliğ edildiğini, müvekkiline ihraç kararının tebliğ edilmeden ortaklıktan çıkarılan üyenin yatırdığı aidat adı altında müvekkiline yapmış olduğu ödemelerin iade edilmesi sonucu müvekkilinin ihraç kararından haberdar olduğunu ve dava şartı arabuluculuk başvurusunda bulunduğunu, arabuluculuk görüşmelerinin olumsuz sonuçlandığını, davalı kooperatif tarafından müvekkiline ihraç kararının tebliğ edilmediğini, ihtarnameye konu olan 2021 Yılı Kasım Ayı aidatının 08/02/2022 tarihinde ve ilk ihtar müvekkiline tebliğ edilmeden ödendiğini, 2021 yılı Aralık Ayı aidatının ise 23/02/2022 tarihinde ödendiğini, 2022 yılı Ocak Ayı aidatının ise 30/30/2022 tarihinde ödendiğini, ihraç kararına esas olan Konya . Noterliği’nin 28.02.2022 gün ve … yevmiye numaralı ihtarnamenin müvekkiline 10.03.2022 tarihinde tebliğ edildiğini, 2021 yılı Kasım ve Aralık aidatlarıın ikinci ihtarın tebliğinden önce ödendiğini, Ocak 2022 aidatının ise 2. ihtarın tebliğinden 16 gün sonra ödendiğini, ikinci ihtar ile verilen 30 günlük süre zarfında müvekkilinin muaccel hale gelen herhangi bir borcunun bulunmadığını, bu nedenlerle öncelikle müvekkilinin yerine yeni üye kaydının yapılmaması, davalı kooperatifin tasfiye olmaması için ihtiyati tedbir kararı verilerek bu hususun Ticaret Sicil Müdürlüğü’ne müzekkere ile bildirilmesini, davalı kooperatifin 19/04/2022 gün ve 23 karar sayılı davacı müvekkilinin ihraç edilmesine ilişkin kararının iptali ile davacı müvekkilinin üyeliğinin devamını, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiş, duruşmada da bu beyanlarını tekrar etmiştir.
SAVUNMANIN ÖZETİ:
Davalı tarafa usulüne uygun olarak davetiye tebliğ edilmiş, davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Yürürlükte olan yasal düzenlemeler kapsamında öncelikle davacı tarafın tüm taleplerinin zaman aşımına uğramış olduğunu, davacı tarafından iş bu davanın hak düşürücü süre geçtikten sonra açıldığını, davacı tarafından müvekkili kooperatifin yönetim kurulunca alınan 19.04.2022 tarih ve 23 Karar sayılı “Ortaklık Çıkarma Hk.” kararın iptali ile üyeliğinin devamına karar verilmesinin talep edildiğini, 13.03.2021 tarihli 2021 Yılı Olağanüstü Genel Kurul toplantısının 9. Maddesinde; yeni dönem üye aidatlarının, 500 m2′ ye kadar 250.000-TL, 2021 Yılı Haziran ayından başlamak üzere, bir daha yapılacak genel kurul toplantısına kadar aylık 50.000-TL alınması için oy birliği ile yönetim kuruluna yetki verildiğini, yönetim kuruluna verilen yetki uyarınca belirlenen aidat tutarının yasal süreler içerisinde davalı tarafça ödenmemesi üzerine, kooperatif üyelerinin hak ve menfaatlerinin korunması için davalıya noter kanalı ile ihtarname çekildiğini, buna rağmen davalı tarafça ödeme yükümlülüğünün yerine getirilmediğinden usul ve yasaya uygun olarak davalının üyelikten ihracına karar verildiğini, bu hususun bilirkişi incelemesi sonucu ortaya çıkacağını, bu nedenlerle haksız ve yersiz davanın tüm talepler yönünden reddini, mahkemece kurulan ihtiyati tedbir kararına karşı itirazlarının kabulü ile tüm tedbirlerinin kaldırılmasını, yargılama gideri ile vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
ÇEKİŞMELİ HUSUSLAR, TOPLANAN DELİLLER, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Huzurda açılan dava, … Yapı Kooperatifi Yönetim Kurulunun 19/04/2022 gün ve 23 karar sayılı davacıyı ihraç karınının iptali davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın davacının davalı kooperatiften ihracına ilişkin kararın kanuna uygun olup olmadığı ve buna dayalı olarak bu kararın iptalinin gerekip gerekmediği hususunda olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce Konya Ticaret Sicil Müdürlüğünden davalı kooperatife ait kooperatif ana sözleşmesi, tüm genel kurul tutanakları, Konya . Noterliği’nin 08/02/2022 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi, tebliğ şerhleri, Konya . Noterliği’nin 28/02/2022 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi, tebliğ şerhleri, Konya Valiliği Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nün 06/07/2022 tarihli cevabi yazısı ve tüm belgeler celbedilmiştir.
Akabinde davalı kooperatif ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılarak bilirkişiden rapor alınmıştır.
Sunulan 07/02/2023 tarihli raporda özetle; Davalı kooperatifin incelemeye sunulan, 2021 ve 2022 yılı ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin usulüne uygun ve süresinde yapılmış olduğu, ihraç kararının usulüne uygun olup olmadığı tarafımdan yapılan incelemeler neticesinde; ” Davacının kooperatifin üyesi olduğu, çekilen ihtarnamelerdeki borç tutarına karşılık davacı üyenin ödemeler yaptığı, yapılan ödemelerin davalı kooperatifin ticari defterlerinde kayıtlı olduğu,
Yargıtay kararlarına göre; “,.. ödeme yükümlüğünü yerine getirmeyen ortağa tebliğ edilen ihtarnamelerde, kısmi ödeme yapılması durumunda, bu husus açıklanarak ihtarlardan önce ödemenin borçtan düşülmesi ve ortağın borç miktarında tereddüde düşürülmemesi gereklidir. Buna göre, somut olayda birinci ihtardan sonra borçlunun, kısmi de olsa, ödemede bulunması halinde, ödenen meblağın ikinci ihtarda bildirilen borçtan düşülmesi gerekir. Aksi halde ortağın 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 16 ve 27’nci maddelerine uygun olarak temerrüde düştüğünün kabulü mümkün olamayacağından, ihraç kararı da hukuka uygun sayılamayacaktır.”
Davacı üyenin yaptığı ödemelerin çekilen 2. İhtarda borçtan düşülmemesi ve Yargıtay’ın bu husustaki kararları nedeniyle, davacı üyenin kooperatif üyeliğinden ihracının uygun olup olmadığının takdiri sayın mahkemeye aittir.” denilmek suretiyle rapor tanzim edilmiştir.
1163 sayılı kooperatifler Kanunu Madde 16 – (Değişik birinci fıkra: 6/10/1988 – 3476/4 md.) “Kooperatif ortaklığından çıkarılmayı gerektiren sebepler anasözleşmede açıkça gösterilir. Ortaklar anasözleşmede açıkça gösterilmeyen sebeplerle ortaklıktan çıkarılamazlar.
Ortaklıktan çıkarılmaya yönetim kurulunun teklifi ile genel kurulca karar verilir. Anasözleşme, çıkarılanın genel kurula başvurma hakkı saklı kalmak üzere, bu hususta yönetim kurulunu da yetkili kılabilir.
Çıkarılma kararı gerekçeli olarak tutanağa geçirileceği gibi, ortaklar defterine de yazılır. Kararın onaylı örneği, çıkarılan ortağa tebliğ edilmek üzere, on gün içinde notere tevdi edilir. Bu ortak tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde itiraz davası açabilir. Tebliğ edilen karar, yönetim kurulunca verilmiş ise ortak, üç aylık süre içinde genel kurula da itiraz edebilir. Bu itiraz, ilk toplanacak genel kurula sunulmak üzere, yönetim kuruluna noter aracılığı ile tebliğ ettirilecek bir yazı ile yapılır. Genel kurula itiraz edildiği takdirde, yönetim kurulunun çıkarma kararı aleyhine itiraz davası açılamaz. İtiraz üzerine genel kurulca verilecek karara karşı itiraz davası hakkı saklıdır.
Üç aylık süre içinde, genel kurula veya mahkemeye başvurmak suretiyle itiraz edilmiyen çıkarılma kararları kesinleşir.” Hükmünü amirdir.
Yine Kanunun 27. Maddesi “Ortakların yüklendikleri paylar için ödeyebilecekleri para tutarını anasözleşme belirtir. Kooperatif, sermaye yüklemlerinde borçlu veya sair ödemelerle yükümlü bulunan ortaklarından elden yazılı olarak veya taahhütlü mektupla, bu husus mümkün olmazsa ilanla ve münasip bir süre belirterek yükümlerini yerine getirmelerini ister. İlk isteğe uymayan ve ikinci istemeden sonra da bir ay içinde yükümlerini yerine getirmeyenlerin ortaklığı kendiliğinden düşer. Ortaklığın düşmesi alakalının, anasözleşme veya diğer suretlerle doğmuş borçlarının yok olmasını gerektirmez.” hükmünü havidir.
Yargıtay . Hukuk Dairesinin emsal ilamlarında da görüleceği üzere, ihtarnamelerde istenen borcun gerçek borcu yansıtması gerektiği, ayrıca gönderilen ihtarnamelerde anaparanın hangi aylara ve kaçar liralık aidat borçlarına ait olduğu hususunun da yazılı olması gerektiği, bu yoksa ihtarnameye hesap tablosunun eklenmesinin icap ettiği, istenen anaparanın hangi aylara ait kaçar liralık aidat olduğu hususunun belirlenmesinin ortağın yapılan hesabı denetleyebilmesi bakımından şart olduğu gibi, ihtarnamede faiz de istenmiş olduğundan, bu faizin ortak tarafından denetlenebilmesi için, aidatların hangi aylara ait kaçar liralık aidat olduğunun açıklanmış olmasının da şart olduğu, bu nedenle ihraç için gönderilen ihtarnamelerin usulüne uygun ve geçerli ihtarnameler olmadığı, bu ihtarnamelere dayalı olarak alınan ihraç kararının iptali gerektiği ifade edilmiştir.
Kooperatif ortaklığından ihraç kararının iptali davalarında 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 27.maddesi ve kooperatif ana sözleşmesinin 14. maddesinde parasal yükümlülüklerini yerine getirmeyen kooperatif üyelerinin ihracı usulü düzenlenmiş olup, bu tür davalarda, mahkemece öncelikle, aidat borcunun ödenmesi için üyeye iki ihtarın gönderilip gönderilmediği ve bu ihtarların usulüne uygun olarak tebliğ edilip edilmediği, borcun ödenmesi için birinci ihtarda 10 gün, ikinci ihtarda 1 aylık sürenin verilip verilmediği, bu süre içerisinde ödememe halinde müeyyidenin ne olduğunun ve ödenmesi istenen borcun miktarının ve neye ilişkin olduğunun açık ve anlaşılır olarak belirtilip belirtilmediği tespit edilerek tüm bu aşamalarda bir eksiklik bulunmaması halinde ihtarlarda istenen borcun gerçek borç olup olmadığı belirlenerek yargılama sonuçlandırılmalıdır.
Alınan bilirkişi raporu ve davacıya gönderilen ihtarnameler incelendiğinde davacı üyenin yaptığı ödemelerin çekilen 2. İhtarda borçtan düşülmemesi nedeniyle ortağın 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 16 ve 27. maddelerine uygun olarak temerrüde düşürüldüğünden bahsedilemez. Öte yandan alınan ihraç kararının davacı tarafa tebliğine ilişkin bir belge de dosya kapsamında mevcut değildir. Dolayısı ile üç ay içinde itiraz davası açılmadığı yönündeki savunmalara da bu nedenle itibar edilmemiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama ve değerlendirme neticesinde dosya kül halinde değerlendirildiğinde; Açılan davada davacı yanca davalı Kooperatiften ihracına ilişkin olarak davalı kooperatif yönetim kurulunun 19/04/2022 tarih ve 23 nolu ihraç kararının iptali talep edilmiş, alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davacıya gönderilen ihtarların usulüne uygun olarak düzenlenmediği ve böylelikle ihraç prosedürünün yasaya uygun olmadığı anlaşılmakla, davacının davalı Kooperatiften ihracına ilişkin olarak davalı kooperatif yönetim kurulunun 19/04/2022 tarih ve 23 nolu ihraç kararının iptaline karar verilmekle aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Davacının davasının KABULÜ İLE,
1-)Davacının davalı Kooperatiften ihracına ilişkin olarak davalı kooperatif yönetim kurulunun 19/04/2022 tarih ve 23 nolu ihraç kararının İPTALİNE,
2-)Alınması gereken 179,90-TL harçtan peşin alınan 80,70-TL’nin mahsubu ile 99,20-TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-)Hazine tarafından karşılanan 1.560,00-TL arabuluculuk giderinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
4-)Davacı tarafından sarfedilen 80,70-TL başvuru harcı, 80,70-TL peşin harç, 1.000,00-TL bilirkişi ücreti, 133,00-TL tedbir harcı, 11,50-TL vekalet suret harcı ve 79,00-TL posta ve yazışma ücreti olmak üzere toplam 1.384,90-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesini,
5-)Davacı vekili yararına karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre hesaplanan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-)Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
7-)Davacı tarafından yatırılan gider avansından artan bölümün karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde Konya Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere yapılan yargılama sonunda karar verildi. 09/03/2023

Katip … Hakim …