Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA KARAR
T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO :
KARAR NO:
HAKİM : … …
KATİP : … …
DAVACI : … – … …
VEKİLLERİ:
DAVALI : … – … …
VEKİLİ :
DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇE YAZIM TARİHİ :
Davacı taraf vekilinin davalı taraf aleyhine açtığı işbu dava mahkememizin … Esas sırasına kaydedilmekle, mahkememizce yapılan aleni/açık yargılama sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile özetle; Müvekkili … ile davalı işveren şirket … Tic Ltd Şti arasında “Birim Fiyat İş Yapım İnşaat Sözleşmesi’ başlıklı bir sözleşme imzalandığını, taraflar arasında yapılan bu sözleşmenin konusunun Selçuklu İlçesi – Konya İlinde mülkiyeti firmaya ait … ada … sayılı imar parseli üzerinde, C12— C13- H3- D6- E16- E17(Toplam 122 daire ve c12— c13 bloktaki tek daire 150 m2, H3 Bloktaki tek daire 165 m2, D6 Bloktaki tek daire 175 m2, E16 — E17 bloktaki tek daire 200 m2) müteşekkil inşaatın yüklenici tarafından ekteki anlaştıkları birim fiyat ve fiyatı olmayan harcamalara fatura karşılığı ibraz edilmesi ile ve bu bedelin firma tarafından aynı daire ve dükkan ya da nakdi bedel karşılığı ödenmesi sonucu kısmi inşaat yapım sözleşmesinin konusunu teşkil ettiğini, E14 ve G15 yüklenici tarafından teslim edildiğini, şeklinde belirlendiğini, iş sahibi firma ile yüklenici firmanın toplam 6 BLOK 122 Dairenin yapımı karşılığında anlaşmaya vardıklarını, bu sözleşme kapsamında taraflar arasında yapılan anlaşma kapsamında ödeme şekline ilişkin olarak ise “Kat karşılığı olarak inşaatı bitirilecek anahtar teslimi C12- C13 – H3 – D6 – E16 -E17(Toplam 122 daire ve C12 — C13 bloktaki tek daire 150 m2, H3 Bloktaki tek daire 165 m2, D86 Bloktaki tek daire 175 m2, E16 — E17 bloktaki tek daire 200 m2) bloklar için aşağıdaki daireler verilmiştir. Kat karşılığı inşaatları yapılacak yerlere istinaden verilen bu daireler kısaca C12 Bloktaz4 adet daire, C13 Blokta-5 adet daire, H3 Blokta – 7 adet daire, D6 Blokta – 2 adet daire, E14 Blokta – 2 adet daire, E16 Blokta – 3 adet daire, E17 Blokta – 5 adet daire, 615 Blokta – 3 adet daire olmak üzere toplam 27 adet daire, toplam 4.095.000,00 TL değerinde … bu sözleşme gereği C12 – C13 — H3 – D6 – E16 – E17 blokların kalıp işçiliği, demir işçiliği, duvar işçiliğinin karşılıklı hak edişlerinde mutabık kalındıktan sonra 9615 kar payı bu işçiliklere ekleyecektir. Bundan sonra yapılacak inşaatlarda beton, demir ve tuğla firmaya aittir. …’e toplamda verilen gayrimülk 5.247.577,24 TL’dir. Ayrıca KTM beton alımı için tapusu verilmiş olarak 225.000 TL tutarında işyeri verilmiştir. Bu verilen gayri mülke dahil edilmemiştir. 26.08.2013 tarihine kadar yapmış olduğu harcama 5.423.487,87 TL’dir. Kalan borcumuz 175.910,63 TL’dir. …’de yukarıda verilen blokların demir işçilik, kalıp işçilik, kaba sıva işçilik, kaba sıva ile ince sıva işçilik, harpuşta işçilik, alçı malzemeli, duvar işçilik, şap işçilik, fayans işçilik, mantolama malzemeli, süpürgelik işçiliklerini İbrahim bozdağ ile anlaşarak ödemesini de KTM işyerleri verilerek yapılacaktır. Yalnız D6 blokun sömel, bodrum, zemin kat, 1.kat, 2.kat, 3.kata kadar kalıbını …, E16 Blokun ise bodrumunun kalıbını … yaptırdı. Demir işçiliğinde ise D6 Bloğun 3.katının yarısının demirini ve E16 bloğun bodrumunun demirinin 1/3’nü … yaptırdı.” şeklinde düzenlemeye yer verildiğini, iş bu sözleşme kapsamında müvekkilinin üzerine düşen edimleri yerine getirdiğini, ancak iş sahibi tarafından hak edişlere ilişkin edimlerin gereği gibi yerine getirilmemesi nedeniyle müvekkilinin kendi maddi imkânları çerçevesinde inşaatı devam ettirmiş ise de belirli bir seviyede inşaatı yarım bırakmak zorunda kaldığını, daha fazla devam ettiremediğini, ancak iş bırakma anına kadar müvekkili tarafından yapılan işlerin, bilirkişiler marifetiyle tespit edilerek müvekkilinin iş sahibi şirketten alacağının tespit edilmesi gerektiğini, ayrıca mahkememiz tarafından yaptırılacak bilirkişi incelemesinde, her ne kadar sözleşmede bundan sonra yapılacak inşaatlarda beton, demir ve tuğlanın FİRMA’ya ait olacağı ifade edilmiş ise de, bu malzemeler de müvekkili tarafından tedarik edildiğini, bedelinin müvekkili tarafından ödendiğini, yine taraflar arasında imzalanan sözleşme kapsamında müvekkiline verilecek dairelerin fiyatı, bitmiş bir daire fiyatı olarak belirlenmiş olduğunu, inşaatın yarım bırakılması nedeniyle bu fiyatların güncellenerek inşaatın bırakılması tarihi itibariyle inşaat seviyesine göre yeniden oranlanması ve dairelerin yarım fiyatlarının hak ediş bedellerinden düşülmesi gerektiğini, ayrıca, sözleşmeye konu bloklar, müvekkilinin inşaatı yarım bırakmasından sonra kat irtifak hakkı sahipleri tarafından tamamlanmış olduğunu, yöneticilikler tarafından inşaatın bırakılma tarihi itibariyle alınmış bilirkişi raporları mevcut olduğunu, bu kapsamda müvekkili tarafından toplam 8 Blok ile ilgili hak ediş bedelinin belirlenmesi, bu ortaya çıkacak hak ediş bedellerinden müvekkiline verilen dairelerin inşaatın bırakılması tarihi itibariyle inşaatın seviyesine göre oranlama yapılarak belirlenecek fiyatların düşülmesi neticesinde ortaya çıkacak bedelin davalı firmadan tahsil edilmesi amacıyla iş bu davayı açtıklarını, bu nedenlerle öncelikle uyuşmazlık konusu davada müvekkili tarafından hak edişe konu işler yapılmış olduğundan ve ortada bir zarar bulunduğundan dava konusunda müvekkilinin alacağının karşılıksız kalmaması amacıyla dava sonucuna kadar davalı firma adına kayıtlı menkul ve gayrimenkul mallar ile 3.kişilerdeki hak ve alacaklar üzerine uygun görülecek teminat karşılığında ihtiyati haciz konulmasını, davanın kabulüne karar verilerek 26/08/2013 tarihli sözleşme kapsamında hesap edilecek hak ediş bedelinden kalan bedelin tahsil edilmesi amacıyla fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 20.000,00 TL bedelin hak ediş tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı firmadan alınarak müvekkiline ödenmesini, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalı taraftan alınarak müvekkiline verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile özetle; Davacı tarafın dava dilekçesinde de belirtildiği üzere inşaatı yarım bırakıp terk etmiş ve müvekkilinin kendi imkanları ile başkaca yüklenicilere inşaatı yaptırmak zorunda kaldığını, davacı tarafın inşaatı terk ettikten sonra zamanaşımı süresi içinde işbu davayı ikame etmediğini, davanın öncelikli olarak zamanaşımı sebebiyle reddine karar verilmesini talep ettiklerini, işbu davanın eser sözleşmesine dair alacak davası olduğunu, davacı tarafın tacir olmadığını, kaldı ki, Eser Sözleşmesi Türk Borçlar Kanununda düzenlenmiş olduğunu, davaya bakmaya görevli mahkemenin ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ olduğunu, davacı tarafın sözleşme gereklerini yerine getirmeyerek daha başlangıç aşamasında inşaatı terk ettiğini, kendi edimlerini yerine getirmeyen davacının müvekkilinden edim isteyebilmesinin mümkün olmadığını, davacı tarafın kendi edimlerini yerine getirmediğini, müvekkiline herhangi bir teslimat yapmadığını ve sözleşmeye göre müvekkiline herhangi bir fatura da ibraz etmediğini, edimlerini yerine getirmeyen, inşaatı terk eden, müvekkiline herhangi bir teslimat yapmayan ve birim fiyatı olmayan kalemler yönünden de fatura ibraz etmeyen davacı için bir hak ediş de yapılamadığını, hiçbir iş yapmayan davacı tarafın, aradan 9-10 sene geçtikten sonra yapmadığı işin karşılığı için bedel istemesinin hiçbir haklı nedeni bulunmadığını, arz ettikleri sebepler ile esas yönünden de davanın reddine karar verilmesini talep ettiklerini, bu nedenlerle açılan davanın reddine karar verilmesini, yargılama gideri ve vekalet ücretini davacı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
I.DAVANIN NİTELENDİRİLMESİ
Taraflar arasında görülmekte olan davanın; Taraflar arasında akdedilen 26/08/2013 tarihli “Birim Fiyat İş Yapım Sözleşmesi(Eser Sözleşmesi)”den kaynaklanan alacağın tahsili amacıyla açılan belirsiz alacak davası olduğu,
Taraflar arasındaki ihtilafın ise 26/08/2013 tarihli sözleşme gereğince davacının üzerine düşen edimlerini yerine getirip getirmediği, davalının sözleşmede davacıya ödeme mahiyetinde tesliminin kararlaştırıldığı dairelerin tamamlanıp tamamlanmadığı, tamamlanmamış ise tamamlanan kısmın miktarının ve değerinin ne olduğu, davacının davalıdan herhangi bir alacağı olup olmadığı ve var ise miktarının ne olduğu hususlarında olduğu görüldü.
II.HÜKME EMSAL ALINAN YÜKSEK MAHKEME İLAMLARI
1.T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 24/12/2020 Tarih ve … Esas-… Karar sayılı ilamında;
“Taraflar arasında akdedilen 03.01.2011 tarihli “… Yapım İşine Ait Sözleşme” düzenlendiği tarihte yürürlükte bulunan mülga 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 355 (6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 470) ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi niteliğindedir. Sözleşmenin 6. maddesi gereği, sözleşme, somut olaya uygulanması gereken 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 365. maddesi kapsamında anahtar teslimi götürü bedel esaslı eser sözleşmesi niteliğinde olup, işin bedeli 7.011.000,00 TL + KDV olarak tespit edilmiştir.” denilmiştir.
2.T.C. Konya Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesinin 04/05/2023 Tarih ve … Esas-… Karar sayılı ilamında;
“Sözleşmede iş bedeli toplam olarak kararlaştırıldığından götürü bedellidir. Götürü bedelli sözleşmelerde 6098 sayılı TBK’nın 480 ve devamı maddelerine göre yüklenici işi götürü bedelle yapmak zorundadır. Yargıtay’ın yerleşik uygulamalarında götürü bedelli işlerde işin tamamının yapılmamış olması halinde hakedilen bedelin; gerçekleştirilen imalâtın, işin tamamına göre fiziki oranının tespit, ve bu oranın götürü bedele oranlanmak suretiyle hesaplanacağı kabul edilmektedir.” denilmiştir.
3.T.C. Konya Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesinin 17/11/2021 Tarih ve … Esas-… Karar sayılı ilamında;
“Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri, eser sözleşmesi niteliğinde olduğundan, TBK’nın 147/6. maddesi uyarınca 5 yıllık zamanaşımı süresine tabidir. Bu süre, edimin yasal olarak yerine getirilmesi gereken tarih veya fiilen teslim edildiği tarihten itibaren işlemeye başlar. Zamanaşımı süresinin dolup dolmadığının, bu tarihlere göre belirlenmesi gerekir.” denilmiştir.
4.T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 19/10/2020 Tarih ve … Esas-… Karar sayılı ilamında;
“Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi, eser sözleşmesi ile birlikte satış vaadi sözleşmesinden oluşan karma bir akit olup eksik işler ve ayıplı imalâtların giderim bedeli, gecikme tazminatı ve cezai şart alacaklarında zamanaşımı süresi genel kural olarak sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanunu 126/4 ve 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 147/6. maddesi gereğince 5 yıllık zamanaşımı süresine tabidir. Gerek eksik ve kusurlu işlerin giderim bedeli gerekse gecikme tazminatı ve cezai şart alacakları teslim ile istenebilir hale geleceğinden zamanaşımı süresi teslim tarihinde başlayacaktır. Eser sözleşmesi feshedilmediği sürece arsa sahibi, gecikme tazminatını alarak ifayı bekleyebileceğinden eser teslim edilmediği ve sözleşme ifa ile sonuçlanmadığı sürece teslimi gereken tarih geçmesine rağmen zamanaşımı süresi işlemeye başlamayacaktır. Önceki döneme ait olsa dahi gecikme tazminatıyla ilgili zamanaşımı süresi, eserin teslimi ve sözleşmenin ifayla sonuçlandığı tarihten itibaren başlayacaktır. Dairemizin yerleşik içtihat ve uygulamalar ile Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararları bu doğrultudadır.” denilmiştir.
5.T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 09/01/2017 Tarih ve … Esas-… Karar sayılı ilamında;
“Kesinlik sınırı kamu düzeni ile ilgili olup, temyiz kesinlik sınırı belirlenirken dava konusu edilen alacağın değeri dikkate alınır. Alacağın bir kısmının dava edilmesi halinde kesinlik sınırı dava edilen miktara göre değil, alacağın tamamına göre belirlenir. Davacı vekili, işbu davada müvekkili adına 09/03/1981 tarihinde davalı bankaya yatırılan 1.500,00 TL’nin alım gücü üzerinden bugünkü karşılığını talep etmiştir. Bu haliyle dava, HMK’nın 107. maddesinde belirtilen belirsiz alacak davası niteliğinde olup, belirsiz alacak davasında alacağın bir kısmının dava edilmesi ve mahkemece bu alacağa ilişkin davanın tümden reddedilmiş olması halinde davacı yönünden kararın kesin olduğundan söz edilemez. Bu durumda, mahkemenin 19/06/2015 tarihli davacı vekilinin temyiz isteminin reddine ilişkin ek kararının kaldırılarak esasa yönelik temyiz incelemesine geçilmesine karar vermek gerekmiştir.” denilmiştir.
III.DEĞERLENDİRME VE NETİCE
1.GÖREV AÇISINDAN YAPILAN DEĞERLENDİRMEDE: Eldeki uyuşmazlık 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunumuzun 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklandığı için davamız mutlak ticari dava değildir. Davalının 6102 Sayılı TTK’nın 16/1 maddesi gereğince özel hukuk tüzel kişisi tacir olduğu, davacının ise gerçek kişi olduğu anlaşılmış olmakla nispi ticari dava açısından gerçek kişi olan davacı yönünden tacir olup olmadığı araştırması yapılmış, dosya içerisinde yer alan Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinin 20/10/2017 Tarih ve 9434 Sayılı Gazetesinin 719. Sayfasındaki ilan gereğince davacının gerçek kişi tacir olduğu, uyuşmazlığın tarafların ticari faaliyetinden kaynaklandığı ve eldeki davanın nispi ticari dava olduğuna kanaat edilmekle işin esasına geçilmiştir.
2.TARAFLAR ARASINDA AKDEDİLEN SÖZLEŞMENİN KONUSU, TÜRÜNÜN BELİRLENMESİ ve BEDELİNİN İNCELENMESİ AÇISINDAN YAPILAN DEĞERLENDİRMEDE:
(a) Sözleşmenin Konusu: Taraflar arasında akdedildiği hususunda ihtilaf bulunmayan 26/08/2013 Tarihli “Sözleşmenin Konusu” Başlıklı 2. Maddesinde sözleşme konusunun Konya ili … ilçesinde bulunan ve mülkiyeti davalı şirkete ait … Ada … parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan C12-C13-H3-D6-E16-E17(toplam 122 daire ve C12-C13 bloktaki tek daire 150 m2, H3 Bloktaki tek daire 165 m2 D6 bloktaki tek daire 175 m2, E16-E17 bloktaki tek daire 200 m2) olduğu ifade edilmiş ve bu maddenin son cümlesinde “E14 ve G15 yüklenici tarafından teslim edilmiştir” ibaresi koyulmuştur. Sözleşmenin kaleme alınış biçiminden E14 ve G15 olmak üzere tamamlanan blokların iş bu sözleşme kapsamında yapımın söz konusu olmadığı ve yukarıda ifade edilen C12-C13-H3-D6-E16-E17 bloklardan bağımsız olarak davacı tarafından daha önce tamamlanarak davalıya teslim edildiği anlaşılmıştır. Dolayısıyla iş bu sözleşme kapsamında davacı tarafından meydana getirilecek eser olarak C12-C13-H3-D6-E16-E17 bloklar açısından değerlendirme yapılmıştır. Yine bu madde kapsamında davalı tarafından ödemelerin “ayni” ya da “nakdi” olarak yapılabileceği ifade edilmiştir.
(b) Bedelin Türü: Taraflar arasında akdedildiği hususunda ihtilaf bulunmayan 26/08/2013 Tarihli Sözleşmenin “Yüklenici Firmaya Ödeme Şekli” başlıklı 10. Maddesinde “Kat Karşılığı olarak inşaat bitirilecek anahtar teslim C12-C13-H3-D6-E16-E17(toplam 122 daire ve C12-C13 bloktaki tek daire 150 m2, H3 Bloktaki tek daire 165 m2 D6 bloktaki tek daire 175 m2, E16-E17 bloktaki tek daire 200 m2) bloklar için verildiği” ifade edilmiştir. Yukarıda detayı verilen T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 24/12/2020 Tarih ve … Esas-… Karar sayılı ilamı da emsal alındığında sözleşme bedelinin götürü bedel olarak kararlaştırıldığı anlaşılmıştır. Bu kapsamda yukarıda detayı verilen T.C. Konya Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesinin 04/05/2023 Tarih ve … Esas-… Karar sayılı ilamı da emsal alınarak götürü bedelli işlerde işin tamamının yapılmamış olması halinde hakedilen bedelin gerçekleştirilen imalâtın, işin tamamına göre fiziki oranının tespit, ve bu oranın götürü bedele oranlanmak suretiyle hesaplanacağı Mahkememizce kabul edilmiş ve bu çerçevede araştırma yapılmıştır.
(c) Sözleşme Bedeli: Taraflar arasında akdedildiği hususunda ihtilaf bulunmayan 26/08/2013 Tarihli Sözleşmenin “Yüklenici Firmaya Ödeme Şekli” başlıklı 10. Maddesinde anahtar teslim olarak davacı/yüklenici tarafından yapılacak olan anahtar teslim C12-C13-H3-D6-E16-E17 Bloklardaki dairelerden toplam değeri 4.095.000,00 TL olarak kabul edilen C12 Blokta 4 adet daire, C13 Blokta 5 adet daire, H3 Blokta 7 adet daire, D6 Blokta 2 adet daire, E14 Blokta 2 adet daire, E16 Blokta 3 adet daire, E17 Blokta 5 adet daire, G15 Blokta 3 adet daire verileceği, aynı zamanda KTM beton alımı için 225.000,00 TL tutarında işyeri verildiği, bunların yanı sıra sözleşme öncesinde bedeli 860.000,00 TL olarak kabul edilen 7 adet dairenin daha verildiği ifade edilmiş, açıkça 26/08/2013 tarihinde kadar davacı/yüklenicinin yapmış olduğu harcama tutarından tüm ödemeler mahsup edildiğinde davacı/yüklenicinin 175.910,63 TL alacağı kaldığı ifade edilmiştir. Buradan hareketle davacı/yüklenicinin iş bu davaya konu ve tarihi 26/08/2013 olan sözleşme öncesinde yapmış olduğu ve tamamladığı E14 ve G15 blok için yerine getirdiği edimlere karşılık yeni yüklendiği edimlere için davalı tarafından yapılacak ödemeler mahsup edildiğinde bakiye 175.910,63 TL alacağı kaldığı, sözleşme kapsamında yüklenmiş olduğu yeni edimlerini ise tamamlaması gereken C12-C13-H3-D6-E16-E17 bloklardaki dairelerden alacağı taraflarca mutabık kalınarak kararlaştırılmıştır.
3.SÖZLEŞMEYE KONU İNŞAATLARIN TAMAMLANMA ORANI VE DAVACI TARAFINDAN NE KADARLIK İŞ YAPILDIĞI AÇISINDAN YAPILAN DEĞERLENDİRMEDE:
(a) Mahkememizce Yapılan Keşif Esnasındaki Tespitler: Mahkememizce refakate alınan (4) inşaat mühendisi, (1) makine mühendisi, (1) elektrik mühendisi ve (1) fen bilirkişisi eşliğinde sözleşme ve dava konusu C12-C13-H3-D6-E16-E17 blokların bulunduğu mahalde keşif icra edilmiş ve 27/01/2023 tarihi itibariyle dava konusu taşınmazların tamamının kullanımda olduğu ve eksik iş olmadığı anlaşılmıştır. LAKİN gerek keşif mahallinde beyanı alınan Site Yönetim Kurulu Başkanı gerekse de davacı asilin Mahkememizin 17/01/2023 tarihli duruşmada alınan beyan ve ikrarı nazara alındığında işin tamamının davacı tarafından yerine getirilmediği, davacının işin bir kısmını yaparak bıraktığı, bakiye kısmın ise site sakinleri tarafından tamamlandığı ve farklı bloklar için farklı tarihlerde inşaatın tamamlanma oranı yönüyle Mahkemeler kanalıyla tespitler yaptırıldığı anlaşılmıştır.
(b) Sulh Hukuk Mahkemelerinde Yaptırılan Tespitler: Mahkememizce site sakinleri tarafından yaptırılan tespitlere ilişkin olarak ilgili Sulh Hukuk Mahkemelerinden dosyalar celp edilmiştir.
(ba) T.C. Konya . Sulh Hukuk Mahkemesinin … D. İş Dosyasının İncelenmesinde; Talep edenin … , karşı tarafın davacı … olduğu, tespit yaptırılan bloğun dava konusu C12 blok olduğu, 04/10/2019 tarihinde yapılan keşiften sonra hazırlanan 15/10/2019 tarihli tespit raporunda, yapıda gerçekleşme oranının % 30 olabileceği sonuç ve kanaatine varılmıştır.
(bb) T.C. Konya . Sulh Hukuk Mahkemesinin … D. İş Dosyasının İncelenmesinde; Talep edenin … , karşı tarafın davacı … olduğu tespit yaptırılan bloğun dava konusu C13 blok olduğu, 19/07/2019 tarihinde yapılan keşiften sonra hazırlanan 03/09/2019 tarihli tespit raporunda, yapıda gerçekleşme oranının % 30 olabileceği sonuç ve kanaatine varılmıştır.
(bc) T.C. Konya . Sulh Hukuk Mahkemesinin … D. İş Dosyasının İncelenmesinde; Talep edenin … , karşı tarafın davacı … olduğu tespiti yaptırılan bloğun dava konusu D6 blok olduğu, 19/07/2019 tarihinde yapılan keşiften sonra hazırlanan 05/08/2019 tarihli tespit raporunda, yapıda gerçekleşme oranının % 35 olabileceği sonuç ve kanaatine varılmıştır.
(bç) T.C. Konya . Sulh Hukuk Mahkemesinin … D. İş Dosyasının İncelenmesinde; Talep edenin … , karşı tarafın davacı … olduğu, tespiti yaptırılan bloğun dava konusu E17 blok olduğu, 22/08/2019 tarihinde yapılan keşiften sonra hazırlanan 23/08/2019 tarihli tespit raporunda, yapıda gerçekleşme oranının % 65 olabileceği sonuç ve kanaatine varılmıştır.
(bd) T.C. Konya . Sulh Hukuk Mahkemesinin … D. İş Dosyasının İncelenmesinde; Talep edenin … , karşı tarafın davacı … olduğu, tespiti yaptırılan bloğun dava konusu E17 blok olduğu, 25/12/2019 tarihinde yapılan keşiften sonra hazırlanan 03/01/2020 tarihli tespit raporunda, yapıda gerçekleşme oranının % 70 olabileceği sonuç ve kanaatine varılmıştır.
(c) T.C. Selçuklu Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğü Tetkiklerine Göre İnşaatların Tamamlanma Oranı Açısından Yapılan Değerlendirmede: Mahkememiz tarafından T.C. Selçuklu Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğünden celp edilen bilgi ve belgelere göre;
(ca) Dava konusu CI2 Blokta; Yapı ruhsat tarihinin 07/08/2014, 13/05/2014 tarihli ilk seviye tespit tutanağı seviyesinin %10 olduğu, 31/12/2018 tarihli son seviye tespit tutanağı seviyesinin ise % 80 olduğu rapor edilmiştir.
(cb) Dava Konusu CI3 Blokta; Yapı ruhsat tarihinin 07/08/2014 tarihi olduğu, 21/10/2014 tarihli ilk seviye tespit tutanağı seviyesinin % 10 olduğu, 09/01/2019 tarihli son seviye tespit tutanağı seviyesinin ise % 80 olduğu rapor edilmiştir.
(cc) Dava Konusu D6 Blokta; Yapı ruhsat tarihinin 05/02/2013 tarihi olduğu, 06/01/2013 tarihli ilk seviye tespit tutanağı seviyesinin % 10 olduğu, 31/12/2016 tarihli son seviye tespit tutanağı seviyesinin ise % 85 olduğu rapor edilmiştir.
(cç) Dava Konusu EI4 Blokta; Yapı ruhsat tarihinin 17/05/2007 tarihi olduğu, yapı kullanma izin belgesi tarihinin 27/12/2021 tarihi olduğu rapor edilmiştir.
(cd) Dava Konusu EI6 Blokta; Yapı ruhsat tarihinin 15/03/2013 tarihi olduğu, yapı kullanma izin belgesi tarihinin 19/09/2022 tarihi olduğu, 06/05/2013 tarihli ilk seviye tespit tutanağı seviyesinin % 10 olduğu, 02/03/2016 tarihli son seviye tespit tutanağı seviyesinin ise % 85 olduğu rapor edilmiştir.
(ce) Dava Konusu EI7 Blokta; Yapı ruhsat tarihinin 02/04/2013 tarihi olduğu, 06/05/2013 tarihli ilk seviye tespit tutanağı seviyesinin % 10 olduğu, 07/06/2022 tarihli son seviye tespit tutanağı seviyesinin ise % 95 olduğu rapor edilmiştir.
(cf) Dava Konusu GI5 Blokta; Yapı ruhsat tarihinin 04/09/2007 tarihi olduğu, yapı kullanma izin belgesi tarihinin 07/06/2022 tarihi olduğu rapor edilmiştir.
(cg) Dava Konusu H3 Blokta; Yapı ruhsat tarihinin 02/04/2013 tarihi olduğu, 06/05/2013 tarihli ilk seviye tespit tutanağı seviyesinin % 10 olduğu, 19/09/2017 tarihli son seviye tespit tutanağı seviyesinin ise % 85 olduğu rapor edilmiştir.
(ç) Davacı Asilin Mahkememizin 17/01/2023 Tarihli Duruşmasındaki Anlatım ve İkrarları: Sözleşmenin anahtar teslimi olarak yapıldığını, dava konusu inşaatlardan E 14 ve G 15 blokların 2013 yılında teslim edildiğini, E-16 blok ile H-3 bloğun ( toplam 42 daire) %70 ine yakınını tamamladığını, D-6 blokta yaklaşık %60 ına yakınını tamamladığını, C-12, C-13, E-17 bloklarda ise kaba inşaatın tamamlandığını ifade etmiştir.
(d) Değerlendirme ve Netice: Yukarıda yapılan açıklamalar, bilirkişi raporları ve belediye kayıtlar nazara alındığında davacı tarafından işin tamamlanmadan 2016-2017 yıllarından yarım olarak bırakıldığı ve dava dışı site sakinleri tarafından bakiye kalan inşaatın kendi kişisel çabaları ile tamamlandığı anlaşılmıştır.
4.ÖDEMELER VE ZAMANAŞIMI DEFİ AÇISINDAN YAPILAN DEĞERLENDİRMELERDE:
(a) Davacı Tarafından Tamamlanan ve 26/08/2013 tarihli Sözleşmede Tamamlandığı İfade Edilen E14 ve G15 Nolu Bloklar Açısından Yapılan Değerlendirmede: T.C. Selçuklu Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğünden celp edilen bilgi ve belgelere göre E14 bloğun Yapı ruhsat tarihinin 17/05/2007 tarihi olduğu, G15 bloğun Yapı ruhsat tarihinin 04/09/2007 tarihi olduğu ve en geç bu tarihler itibariyle bu bloklarda davacı tarafından inşaat ve yapım işine başlanıldığı anlaşılmıştır. Yine bu bloklar yönüyle taraflar arasında ihtilaf bulunmayan 26/08/2013 Tarihli sözleşmenin 2. Maddesinin son cümlesiyle blokların davacı tarafından tamamlanarak teslim edildiği davalı tarafından kabul edilmiştir. Sözleşmenin “Yüklenici Firmaya Ödeme Şekli” başlıklı 10. Maddesinde davacı/yüklenicinin iş bu davaya konu ve tarihi 26/08/2013 olan sözleşme öncesinde yapmış olduğu ve tamamladığı E14 ve G15 blok için yerine getirdiği edimlere karşılık yeni yüklendiği edimlere için davalı tarafından yapılacak ödemeler mahsup edildiğinde bakiye 175.910,63 TL alacağı kaldığı, sözleşme kapsamında yüklenmiş olduğu yeni edimlerini ise tamamlaması gereken C12-C13-H3-D6-E16-E17 bloklardaki dairelerden alacağı taraflarca mutabık kalınarak kararlaştırılmıştır. Dosya içerisinde yer alan tapu kayıtları ile yine davacı asilin Mahkememizin 17/01/2023 tarihli duruşmasında alınan beyanında sözleşme gereğince kararlaştırılan tüm taşınmazların kendisine teslim edildiği, sözleşmede ifade edilen bakiye 175.910,63 TL’nin ise önceki bloklardan bakiye kalan alacağı olduğunu ikrar etmiştir. Buradan hareketler davacının tamamlamış olduğu E14 ve G15 bloklar için bakiye alacak tutarı 175.910,63 TL olup, bu bloklar tamamlanarak davalıya teslim edildiği için yukarıda detayı verilen T.C. Konya Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesinin 17/11/2021 Tarih ve … Esas-… Karar sayılı ilamı ile T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 19/10/2020 Tarih ve … Esas-… Karar sayılı ilamı da emsal alındığında blokların fiilen teslim edildiğinin kabul edildiği sözleşme tarihi olan 26/08/2013 tarihi itibariyle istenebilir hale gelmiş bir başka ifade ile davalı bu tarih itibariyle mütemerrit olmuştur. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunumuzun 147/6 maddesi gereğince yüklenici olan davacının bu bloklardan doğan alacağını talep etmesi için gereken zamanaşımı süresi 5 yıldır. Davalı cevap dilekçesinde yasal süre içerisinde zamanaşımı defini ileri sürmüş olup eldeki dava tarihi olan 30/03/2022 tarihi itibariyle davacının alacağı zamanaşımına uğradığına kanaat edildiğinden Davacının E14 ve G15 nolu bloklar yönüyle açmış olduğu davasının zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmesi hususunda Mahkememizde vicdani kanaat hasıl olmuştur.
(b) Davacı Tarafından Yarım Bırakılan C12-C13-H3-D6-E16-E17 Bloklar Açısından Yapılan Değerlendirmede:Yukarıda yapılan tespitler, dosya kapsamında toplanan deliller, D. İş dosyasındaki bilirkişi raporları ve davacı asilin Mahkememizin 17/01/2023 tarihli duruşmasında alınan beyanlarından C12-C13-H3-D6-E16-E17 blokların inşaatlarının tamamlanmadığı, eksik olarak bırakıldığı ve taraflar arasındaki sözleşmenin ise 2017 yılında fesh edildiği kanaati mahkememizde hasıl olmuştur. Sözleşmenin feshinin 2017 yılında gerçekleştiği anlaşılmakla beraber o yıl içinde hangi gün olduğu hususunda bir mutabakat olmadığından Mahkememizce feshin yılın son günü olan 31/12/2017 tarihi kabul edilmiş ve dava tarihi olan 30/03/2022 tarihi itibariyle bu bloklar yönünden davacı/yüklenicinin taleplerinin zamanaşımına uğramadığı kanaatiyle davalının bu yönde yapmış olduğu savunmasına itibar edilmemiştir.
Taraflar arasında akdedilen 26/08/2013 Tarihli Sözleşmenin “Yüklenici Firmaya Ödeme Şekli” başlıklı 10. Maddesinde anahtar teslim olarak davacı/yüklenici tarafından yapılacak olan anahtar teslim C12-C13-H3-D6-E16-E17 Bloklardaki dairelerden toplam değeri 4.095.000,00 TL olarak kabul edilen C12 Blokta 4 adet daire, C13 Blokta 5 adet daire, H3 Blokta 7 adet daire, D6 Blokta 2 adet daire, E14 Blokta 2 adet daire, E16 Blokta 3 adet daire, E17 Blokta 5 adet daire, G15 Blokta 3 adet daire verileceği, aynı zamanda KTM beton alımı için 225.000,00 TL tutarında işyeri verildiği, bunların yanı sıra sözleşme öncesinde bedeli 860.000,00 TL olarak kabul edilen 7 adet dairenin daha verildiği ifade edilmiş, gerek dosya içerisinde yer alan tapu kayıtları, gerekse de davacı asilin Mahkememizin 17/01/2023 tarihli duruşmada alınan beyanlarından sözleşmede kararlaştırılan dairelerin tapularının davacıya teslim edildiği anlaşılmaktadır.
Her ne kadar davacı/yüklenici kendisine tapuları devredilen taşınmazların fiziki olarak tamamlanmadığını iddia etmiş ise de; 26/08/2013 Tarihli sözleşme gereğince davacı/yüklenici sözleşme konusu blokları yapması karşılığında ödeme olarak söz konusu dairelere hak kazanacaktır. Örneğin davacı/yüklenici C12 Bloğu bir bütün olarak tamamlayacak ve karşılığında 4 adet daireye, C13 Bloğu tamamlayacak ve karşılığında ise 5 adet daireye hak kazanacaktır. Bir başka ifade ile davacı/yüklenici sözleşme gereğince yüklenmiş olduğu işin karşılığını kendi edimlerini yerine getirerek iş konusu bloklardan ayni olarak alacaktır. Bu sebeple inşaatın fiziki olarak tamamlanmasından davacı/yüklenici kendisi sorumludur. Yine gerek dosya içerisinde yer alan bilirkişi raporları gerekse de davacı asilin ikrarından anlaşıldığı üzere davacı işi tamamlamadan yarım bırakmış ve bunun karşılığında davalı tarafından sözleşmede kararlaştırılan daireler davacı/yüklenicinin işi gerçekleştirme oranı karşılığında kendisine teslim etmiştir. Davacı/yüklenici tarafından yarım bırakılan işler ise dava dışı site sakinleri tarafından kendi imkanları ile tamamlanmıştır. Özetle davacı/yüklenici kendisine tapusu devredilen dairelerin fiziki olarak eksik teslim edilmesinden bizzahati kendisi sorumlu olup eksik yapmış olduğu işlerin sorumluluğunun iş sahibine yükletilmesi mümkün değildir. Dolayısıyla 26/08/2013 tarihli sözleşmede kararlaştırılan dairelerin(davacı tarafından tamamlanan fiziki durumları ile) davalı tarafından eksiksiz olarak davacı/yükleniciye teslim edilmesi karşısında davacı/yüklenicinin, davalı iş sahibinden herhangi bir alacağı olmadığı, davalının ücret ödeme edimini taşınmazları ayni olarak teslim etmek suretiyle yerine getirdiği anlaşılmakla Davacının C12-C13-H3-D6-E16 ve E17 nolu bloklar yönüyle açmış olduğu davasının reddine karar verilmesi hususunda Mahkememizde vicdani kanaat hasıl olmuştur.
Her ne kadar davacı sözleşmede kendisine teslimi kararlaştırılan dairelerin davacı tarafından daha önce tamamlanan E14 ve G15 nolu bloklara karşılık yapıldığını iddia etmiş ise de; Taraflar arasında akdedildiği hususunda ihtilaf bulunmayan 26/08/2013 Tarihli sözleşmenin “Yüklenici Firmaya Ödeme Şekli” başlıklı (10.) maddesinin incelenmesinde ayni ödemeye konu dairelerin açıkça “Kat Karşılığı olarak inşaat bitirilecek anahtar teslim C12-C13-H3-D6-E16-E17(toplam 122 daire ve C12-C13 bloktaki tek daire 150 m2, H3 Bloktaki tek daire 165 m2 D6 bloktaki tek daire 175 m2, E16-E17 bloktaki tek daire 200 m2) bloklar için verildiğinin” açıkça ifade edilmesi ve sözleşmede yazılı olarak kararlaştırılması karşısında davacının bu yöndeki iddialarına Mahkememizce itibar edilmemiştir.
5.KANUN YOLU AÇISINDAN YAPILAN DEĞERLENDİRMEDE: Her ne kadar eldeki dava 20.000,00 TL üzerinden harçlandırılmak suretiyle açılmış ise de eldeki davanın belirsiz alacak davası olduğu ve yukarıda detayı verilen T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 09/01/2017 Tarih ve … Esas-… Karar sayılı ilamı ile 6100 Sayılı Kanunun 341/3 maddesi de nazara alınarak istinaf kanun yolu açık olmak üzere hüküm tesis edilmiştir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
1-Davacının E14 ve G15 nolu bloklar yönüyle açmış olduğu davasının zamanaşımı nedeniyle REDDİNE,
2- Davacının C12-C13-H3-D6-E16 ve E17 nolu bloklar yönüyle açmış olduğu davasının REDDİNE,
3-Harçlar Kanunu gereğince alınan 341,55 TL harçtan ve alınması gereken 269,85 TL maktu harcın mahsubu ile fazla alınan 71,70 TL karar ve ilam harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Hazine tarafından karşılanan 1.320,00 TL arabulculuk ücretinin davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına.
6-Davalı vekili yararına AAÜT’ye göre hesaplanan 17.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
7-Davalı tarafından yapılan 11,50TL vekalet harcı giderinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
8-6100 Sayılı HMK’nın 323–333. maddeleri gereğince hükmün verilmesinden kesinleşmesine kadar olan dönemde davacının sorumlu olduğu yargılama giderleri de ödendikten sonra var ise karar kesinleştiğinde; Kullanılamayan ve bakiye kalan gider avansının Hukuk Muhakemeleri Kanunun Gider Avansı Tarifesinin 5. Maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra talep eden tarafından hesap numarası bildirilmiş ise iade elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle, talep eden tarafından hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı avanstan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak İADESİNE,
DAİR;Davacı asil,davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı, kararın 7201 Sayılı Kanununun 11. Maddesi gereğince taraf vekillerine tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde T.C. KONYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 5. HUKUK DAİRESİ NEZDİNDE İSTİNAF KANUN YOLUNA müracaat etme hakları açık olmak üzere Türk Milleti adına verilen karar duruşma tutanağına geçirilerek açıkça okunup usulen anlatıldı. 03/10/2023
Katip … Hakim …