Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … Esas – …
T.C.
KONYA TÜRK MİLLETİ ADINA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :
HAKİM :
KATİP :
DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVA İHBAR OLUNAN :
DAVA : Tazminat (Trafik Sigorta Sözleşmesi Kaynaklı Rücuen)
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
KARAR YAZMA TARİHİ :
Davacı taraf vekilinin davalı taraf aleyhine açtığı işbu dava mahkememizin … Esas sırasına kaydedilmekle,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; 25/01/2021 tarihinde müvekkili şirkete … numaralı poliçe ile ZMM Sigortalısı olan … Tic. Ltd. Şti’ye ait … plaka sayılı araç sürücüsünün … Caddesi istikametinden … Caddesini takiben seyredip No:… önüne geldiğinde aracın sağ ön köşe kısımları ile No… önünde park halinde bulunan … plakalı aracın sol arka köşe kısımlarına çarptığını, devamında … plakalı aracın durmayıp aracın sağ ön yan kısımları ile No:… önünde park halinde bulunan … plaka sayılı aracın sol arka yan kısımlarına çarparak durması sonucu maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini, meydana gelen kazada … plaka sayılı araç sürücüsünün 2918 sayılı KTK’nın Hızın Gerekli Şartlara Uygunluğunu Sağlamak başlıklı 52/1-B maddesi kural ihlalini tam kusurlu olduğunu, yine 25/01/2021 tarihli kaza tespit tutanağında ve sürücü Yıldırım Yediparmak’ın 25/01/2021 tarihli ifadesi ile sürücüsünün olay yerini terk ettiğini, kazada … plaka sayılı aracın asli ve tam kusurlu olduğunun deliller ile sabit olduğunu, dava konusu kazaya karışan ve hasar gören araçların hasar tamiri için … plakalı araç için … Tic. Ltd. Şti’ye 01/08/2021 tarihinde 11.817,85-TL, 22/03/2021 tarihinde 8.000,00-TL, … plakalı araç için … 11/03/2021 tarihinde 14.000,00-TL, 05/04/2021 tarihinde 5.451,82-TL olmak üzere toplam 39.269,67-TL miktarın tahsilini kazada tam ve asli kusurlu olan taraftan tahsilinin gerektiğini, uyuşmazlığın giderilmesi için arabuluculuk yoluna müracaat edildiğini, ancak tarafların görüşmede anlaşma sağlayamadığını, bu nedenlerle 25/01/2021 tarihli kaza nedeniyle müvekkili şirket tarafından zarar gören araçlara … plakalı araç için … Tic. Ltd. Şti’ye, 01/08/2021 tarihinde 11.817,85-TL, 22/03/2021 Tarihinde 8.000,00 TL, … Plakalı araç için … , 11/03/2021 Tarihinde 14.000,00-TL, 05/04/2021 Tarihinde 5.451,82-TL olmak üzere toplamda 39.269,67 TL’nin ayrı ayrı her bir tutar için ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini, yargılama gideri ile vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı tarafa usulüne uygun olarak davetiye tebliğ edilmiş, davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; 25/01/2021 tarih saat 05:22’de vuku bulan kaza ile ilgili araç sürücüsü bizzat kendisi … Polis Merkez amirliğine giderek 25/01/2021 tarih 08:31 saat itibariyle ifade verdiğini, ifadesinde “…park halindeki plakasını bilmediğim araca çarptım. Ben bir anda kazanın etkisi ile araçtan indim ve aracı kaza yerinde bırakarak korktuğum oradan uzaklaştım. Kaza yerinden uzaklaştıktan yarım saat sonra o korku ile polis merkezine geldim fakat o an herhangi bir ihbar olmadığı için benimle ilgili işlem yapılmadı… …Şehit Topel Polis Merkezine gittim fakat orada da herhangi bir ihbar olmayınca bende 155’i aradım ve aracın otoparka çekildiğini öğrenince tekrardan kendim polis merkezine geldim…” şeklinde ifade verdiğini, sürücünün olay yerini bilerek ve isteyerek kasıtlı bir şekilde olay yerini terk etme gibi bir durumun olmadığını, kazanın yarattığı korku ile kendisini güvende hissedebileceği en yakın polis merkezine giderek kazayı anlattığını ve hatta 155 nolu polis imdat hattını aradığı ifadesinden anlaşıldığını, müvekkili şirketin araç kiralama şirketi olduğunu, … plakalı araçta … adlı kişiye kiralandığını, bu nedenlerle davanın … ihbarını, hukuki dayanaktan yoksun olarak açılan davanın reddine karar verilmesini, yargılama gideri ile vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
ÇEKİŞMELİ HUSUSLAR, TOPLANAN DELİLLER, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; 25/01/2021 tarihinde davacıya ZMMS ile sigortalı olan davalıya ait … Plakalı aracın park halinde bulunan … Plakalı araca ve yine park halindeki … plakalı araca çarpması nedeniyle davacının ödemek zorunda kaldığı bedellerin davalıdan rücuen tazminine ilişkindir.
Taraflar arasındaki ihtilafın ise; 25/01/2021 tarihinde davacıya ZMMS ile sigortalı olan davalıya ait … Plakalı aracın park halinde bulunan … Plakalı araca ve yine park halindeki … plakalı araca çarpması nedeniyle davacının ödemek zorunda kaldığı bedellerin davalıdan rücuen tazmininin mümkün olup olmadığı hususunda olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce tarafların bildirdikleri deliller toplanmış, Türkiye Reasürans Şirketler Birliği, Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi cevabi yazıları, trafik kazası tespit tutanağı, kazaya ilişkin fotoğraflar, hasar dosyası, poliçe ve tüm belgeler, Türkiye Noterler Birliği araç tescil belgeleri, Sigorta şirketi cevabi yazıları, bilirkişi raporları dosya arasına alınmıştır.
Akabinde açılan davadaki tarafların kusur durumu, rücu şartlarının oluşup oluşmadığı ve davacının davalıdan talep edebileceği belirlenmesi için dosya bilirkişi heyetine tevdi edilmiştir.
Bilirkişiler tarafından düzenlenen 10/01/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle;
*… Plakalı Otomobil Sürücüsü’nün bu kazanın oluşumunda 2918 sayılı KTK nun asli kurallardan Madde-56/1-a (Şerit izleme ve değiştirme kurallarına riayet etmemek) ve Madde-52/1-b (Hızlarını, kullandıkları aracın yük ve teknik özelliğine, görüş, yol, hava ve trafik durumunun getirdiği şartlara uydurmamak,) kurallarını ihlalden Asli kusurlu olup % 100 (yüzde yüz) oranında kusurlu olduğu,
*Park Halinde olan … plakalı Otomobil Sürücüsü’nün ise bu kazanın oluşumunda her hangi bir kural ihlali yapmadığı;
*Park Halinde olan … plakalı Otomobil Sürücüsü’ ise bu kazanın oluşumunda herhangi bir kural ihlali yapmadığı,
*Davacının davalıdan talep etmiş olduğu 39.269,67 TL’lik tazminat miktarının uygun olduğu ancak Yargıtay . Hukuk Dairesi’nin 21/02/2019 tarih … Esas ve … Karar sayılı ilamı göz önüne alındığında davacının davalıya karşı rücu şartlarının oluşmadığı rapor edilmiştir.
Akabinde davacı vekilinin itirazları nazara alınarak başka bir sigorta bilirkişisinden rapor aldırılmasına karar verilmiş yine dosyamız arasına 23/05/2023 tarihli bilirkişi raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
Bu kez sunulan raporlar arasında mubayenet oluştuğundan dolayı çelişkileri giderir ve dosyadaki bilgi ve belgeler sunulan raporlar nazara alınarak ve ayrıca ZMMS Genel Şartları B4 maddesi F bendi de nazara alınarak davacının davalıya rücu edip edemeyeceği hususunda rapor aldırılmasına karar verilmiştir.
Bilirkişi tarafından düzenlenen 25/08/2023 tarihli raporda özetle; Davacı sigorta şirketinin, 25.01.2021 tarihinde meydana gelen kaza nedeniyle; … plakalı araç ve … plakalı aracın işletenlerine ödediği hasar bedelinin; mahkemeniz dosyası mündericatında bulunan banka dekontlarına göre, 38.266,95-TL olarak hesaplandığı, davacı sigorta şirketinin, … plakalı araç ve … plakalı araç nedeniyle ödediği hasar bedellerini, meydana gelen kazanın bedeni hasara neden olan bir kaza olmaması nedeniyle, KTK ZMSS Genel Şartlarının B.4.F. maddesine göre; 07 AON 100 plakalı aracın işleteni olan davalı şirketten rücuen talep edemeyeceği rapor edilmiştir.
Sigorta Genel Şartlarından Sigortanın sigortalıya rücu hakkı ” B.4. Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması Ve Sigortanın Sigortalıya Rücu Hakkı” başlıklı maddesinde düzenlenmiş, ilgili maddede “Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin kanun hükümlerinden doğan ve tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu doğuran haller zarar görene karşı ileri sürülemez.
Ödemede bulunan sigortacı, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigortalıya rücu edebilir.
Sigortalıya başlıca şu nedenlerle rücu edilir:
a) Tazminatı gerektiren olay, sigortalının veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kasti bir hareketi veya ağır kusuru sonucunda meydana gelmiş ise,
b) Tazminatı gerektiren olay, aracın ilgili mevzuat hükümlerine göre gereken ehliyetnameye sahip olmayan veya geçerliliğini yitirmiş sürücü sertifikasına sahip ya da ehliyetine geçici/sürekli el konulmuş kimseler tarafından sevk edilmesi veya trafik kurallarının ihlali sonucunda meydana gelmiş ise,
c) Aracın, uyuşturucu madde veya ilgili mevzuatta belirlenen seviyenin üzerinde alkollü içki almış kişilerce veya aynı mevzuatta alkollü içki alamayacağı belirtilen kişilerce alkollü içki alınmak suretiyle kullanılması sırasında meydana gelen zararlar,
ç) Tazminatı gerektiren olay, yolcu taşımaya ruhsatlı olmayan araçlarda yolcu taşınması veya yetkili makamlarca tespit edilmiş olan istiap haddinden fazla yolcu veya yük taşınması veya patlayıcı, parlayıcı ve tehlikeli maddeleri taşıma ruhsatı bulunmayan araçlarda, bu maddelerin parlama, tutuşma ve infilakı yüzünden meydana gelmiş ise,
d) Sigortalının rizikonun gerçekleşmesi halinde bu genel şartların B.1. maddesinde belirtilen yükümlülükleri yerine getirmemesinden dolayı zarar ve ziyan miktarında bir artış olursa,
e) Tazminatı gerektiren olayın aracın çalınması veya gasp edilmesi sonucunda olması halinde, çalınma veya gasp edilme olayında sigortalının kendisinin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kusurlu olduğu tespit edilirse,
f) Bedeni hasara neden olan trafik kazalarında sigortalının veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin, tedavi veya yardım amaçlı sağlık kuruluşuna gitme, can güvenliği nedeniyle uzaklaşma gibi zorunlu haller hariç olmak üzere, olay yerini terk etmesi veya kaza tutanağı, alkol raporu vb. kazanın oluş koşullarına ilişkin gereken belgelerin düzenlenmesi yükümlülüğüne aykırı davranması halinde,
Sigortacı rücu sebeplerine dayanarak tazminat sürecini geciktiremez ve bu sebeplere dayalı bilgi ve belgeyi hak sahibinden talep edemez.” denilerek, sigortacının sigortalıya rücu edebileceği durumlar belirlenmiştir. İlgili maddede sayılan rücu sebepleri birbirinden bağımsız sebepler olup, rücu sebeplerinden birinin bulunması halinde sigorta şirketi yapılan hasar ödemesinin rücuen tazminini sigortalısından talep edebilir.
Çözümlenmesi gereken sorun ZMMS poliçesi bulunan dava konusu araç bakımından meydana gelen iş bu trafik kazası neticesinde olay mahallinin terk edilmesinin tek başına poliçeyi teminat kapsamından çıkarıp çıkarmadığına ilişkindir.
Sigorta hukukunda asıl olan, sigorta poliçesi kapsamında kalan rizikonun gerçekleşmesi halinde zararın sigortacı tarafından karşılanmasıdır. Ancak bazı durumlara ilişkin kanuna veya poliçe genel şartlarına hükümler konularak, zarar teminat dışına çıkarılabilmektedir. ZMMS genel şartlarının B.4 maddesinde de teminat harici olan hususlar düzenlenmiş olup, bunlardan bir tanesi de kazadan sonra olay yerinin terk edilmesidir.
01/06/2015 tarihinde yürürlüğe giren Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (ZMMS) Genel Şartlarının ” ZARAR GÖRENLERİN HAKLARININ SAKLI TUTULMASI VE SİGORTACININ SİGORTALIYA RÜCU HAKKI” başlıklı B.4/f bendinde düzenlenen “f) Bedeni hasara neden olan trafik kazalarında sigortalının veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin, tedavi veya yardım amaçlı sağlık kuruluşuna gitme, can güvenliği nedeniyle uzaklaşma gibi zorunlu haller hariç olmak üzere, olay yerini terk etmesi veya kaza tutanağı, alkol raporu vb. kazanın oluş koşullarına ilişkin gereken belgelerin düzenlenmesi yükümlülüğüne aykırı davranması halinde,” hükmü yer almaktadır.
Buna göre, “bedeni hasar”a neden olan trafik kazalarında sigortalının veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin, tedavi veya yardım amaçlı sağlık kuruluşuna gitme, can güvenliği nedeniyle uzaklaşma gibi zorunlu haller hariç olmak üzere, olay yerini terk etmesi veya kaza tutanağı, alkol raporu vb. kazanın oluş koşullarına ilişkin gereken belgelerin düzenlenmesi yükümlülüğüne aykırı davranması halinde sigorta şirketinin zarar gören 3. kişilere ödediği tazminatı sigortalısına rücu hakkı bulunmaktadır. Bedeni hasara neden olan bir trafik kazası sonucu sigortalı araç sürücüsü olay yerini terk etmişse olay yerini terk sebebinin tedavi veya yardım amaçlı sağlık kuruluşuna gitme, can güvenliği nedeniyle uzaklaşma gibi zorunlu bir hal sebebine dayanması gerektiği aşikardır.
ZMMS genel şartları B.4/f bendi kapsamında sigorta şirketinin sigortalısına rücu hakkının doğumu için iki sebebin bir arada bulunması gerekmektedir.
a)- Bunlardan ilki meydana gelen trafik kaza sonucunda “bedeni hasar”ın doğmasıdır. Poliçe genel şartlarında maddenin kapsamı “bedeni hasar ile” sınırlandırılmış olup, düzenleyici, yalnızca maddi hasar meydana gelen kazaları özellikle rücu kapsamına almamıştır. Kural, riskin gerçekleşmesi halinde zararın karşılanması olduğundan ve teminat dışı olan durumlar istisna olduğundan, maddi hasarlı trafik kazalarında, sigortalı sürücüsü tarafından olay yerinin terkinin genişletici yorumla rücu kapsamına alınması mümkün değildir.
Somut olayda ise bedeni hasar meydana gelmemiştir. Tarafların bu yönde bir iddia ve savunması da bulunmamaktadır.
ZMMS genel şartları B.4/f bendi düzenlenirken zarar gören 3. şahıslara yapılan ödemenin türü ve niteliği dikkate alınmamış, aksine “trafik kazası”nın türü esas alınmıştır. Davacı sigorta şirketinin dava dışı zarar görene maddi hasar sebebiyle ödemesi yapmış olması sigortalısına rücu hakkını engellemeyecektir.
b)-Rücu için gerekli olan ikinci sebep ise, sigortalı araç sürücüsünün olay yerini terk sebebinin ZMMS genel şartları B.4/f bendi kapsamında “tedavi” veya “yardım amaçlı sağlık kuruluşuna gitme”, “can güvenliği nedeniyle uzaklaşma” gibi zorunlu hallerden birine dayanmaması gerekmektedir.
Somut olayda; sigortalı araç sürücüsünün olay yerini terk sebebinin ZMMS genel şartları B.4/f bendi kapsamında “tedavi” veya “yardım amaçlı sağlık kuruluşuna gitme”, “can güvenliği nedeniyle uzaklaşma” gibi zorunlu hallerden olmadığı anlaşılmıştır.
Buna göre, sigortalı araç sürücüsünün olay yerini terk sebebinin yukarıda (b) bendinde belirtilen zorunlu hallerden olmadığı anlaşılmış ise de; yukarıda (a) bendinde belirtilen ve rücu şartlarından bir olan ZMMS genel şartları B.4/f bendi kapsamında meydana gelen trafik kazasının bedeni hasara neden olmaması, kazanın maddi hasarlı olması ve davacı sigorta şirketinin rücu hakkı veren başka bir sebebin varlığı kanıtlanamadığından, sigortalı araç sürücüsünün olay yerini terk sebebi nedeniyle davacı sigorta şirketinin, dava dışı araç maliklerine ödediği maddi hasar bedelini sigortalısına rücu hakkının bulunmadığı anlaşılmakla açılan davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-)Açılan davanın REDDİNE,
2-)Peşin alınan 670,63 TL harçtan alınması gereken 269,85 TL harcın mahsubu ile fazla alınan 400,78 TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
3-)Hazine tarafından karşılanan 1.560,00 TL arabuluculuk giderinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
4-Davalı tarafından yapılan 11,50 TL vekalet suret harcı yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-)Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-)Davalı vekili yararına AAÜT’ye göre 17.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
7-)Davacı tarafça yatırılan gider avansından arta kalanın karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde Konya Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere yapılan yargılama sonunda karar verildi. 02/11/2023
Katip Hakim