Emsal Mahkeme Kararı Konya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/763 E. 2022/745 K. 06.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
YÜCE TÜRK MİLLETİ ADINA KARAR
T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO :
KARAR NO :
HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – … …
VEKİLLERİ :
DAVALI : … – … …

DAVA : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇE YAZIM TARİHİ:
Davacı taraf vekilinin davalı taraf aleyhine açtığı işbu dava mahkememizin … Esas sırasına kaydedilmekle, mahkememizce yapılan aleni/açık yargılama sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile özetle; Arabuluculuğa başvurulduğunu ancak davalı şirketin toplantıya katılmadığından anlaşma sağlanamadığını, sehven yapılan ödemenin davalı şirketçe müvekkilinin kendilerine herhangi bir borcunun olmaması nedeniyle iadesine muvafakat edilmesine rağmen dava dışı … BANKASI ödemeyi iade etmeyeceğini belirtmesi nedeniyle, neticeye ancak hukuki yollardan ulaşılacağının anlaşılması üzerine bu davayı açtıklarını, müvekkilinin yukarıda belirtilen adreste Eczacılık yaptığını, satmış olduğu ilaçları ecza depolarından satın aldığını, müvekkilinin … isimli ecza deposuna cari hesap borcundan kaynaklı 200.000,00 TL yi göndermek isterken Mobil bankacılık üzerinden … bankası … Şubesindeki … İBAN nolu hesabından mobil bankacılığında kayıtlı işlemlerde isim benzerliği nedeniyle borçlu olmadığı … isimli Ecza deposunun … bankası … Şubesinde bulunan … İban nolu hesabına saat 11.28 de EK 1 de sunulan dekont ile gönderdiğini, hatasının farkına varması üzerine EFT nin iptali için … Bankası … şubesinin … nolu telefonunu kendi adına kayıtlı … nolu cep telefonundan aradığını ve banka görevlisi … ın bir boş e-mail atacağını bu ara maile cevap yazmasını istediğini, saat 11.52 de e-maili geldiğini ve müvekkilinin bu e maile saat 11.59 da EK 2 de sunulan e-maili gönderdiğini ve akabinde EK 3 de sunulari yazılı dilekçeyle başvuru yaptığını, dava dışı banka tarafından şifahi olarak verilen cevapta hesap sahibi’nin açık rızası olması halinde iade edileceğinin belirtilmesi üzerine … isimli Ecza deposunun, müvekkilinin kendilerine her hangi bir borcunun olmadığına dair EK 4 de sunulan belgeyi verdiğini, bu belgenin bankaya sunulduğunu, ancak banka tarafından yine iade işlemi yapılmaması üzerine müvekkili tarafından 22.11.2021 tarihinde … yevmiye numarasıyla Kayseri . Noterliğinden EK 6 da sunulan ihtarnamenin … Bankası … Şubesine gönderildiğini, cevabi ihtarnamede hesap sahibinin … Ecza Deposu’nun borçlarından dolayı hesaplarının blokeli olduğunu, bu yüzden … Ecza deposunun hesabı üzerinde tasarruf yetkisinin sınırlandırıldığını, … A.Ş. nin tek başına yazılı muvafakatının yeterli olmadığı alacaklı olanlarında muvafakatının gerektiği ayrıca … A.Ş nin … bankasından kullandığı krediler olduğunu ve bu kredilerin ödenmemesi neticesinde hesaplarının kat edilmesi nedeniyle … A.Ş. nin borçlarından dolayı kendilerinin alacaklı olduklarını ve risklerinin devam ettiğini anılan hesap üzerinde bankalarının 1.sırada … A.Ş. ile imzalanan sözleşmelerinden kaynaklı rehin takas, mahsup ve hapis haklarının bulunduğunu belirterek netice olarak müvekkili tarafından sehven ödenen 200.000,00TL nin iadesi yönündeki taleplerinin kabulünün mümkün olmadığını bildirdiklerini, bu nedenlerle sehven … bankası Kayseri Kocasinan Şubesinin müvekkiline ait … İBAN nolu hesabından gönderilen 200.000,00TL için … Ecza Deposu A.Ş. adına T. … Bankası A.Ş. … Şubesi nezdinde vadeli hesap oluşturulmasını, oluşturulacak vadeli hesaba dava konusu sehven gönderilen 200.000,00 TL’nin aktarılarak vadeli hesap üzerine hiçbir şekilde icra dosyalarına, gerçek ve tüzele kişi olarak üçüncü kişilere ödenmemesi hususunda Konya 3. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen ihtiyati tedbir kararının devamını, müvekkilinin … Ecza Deposu A.Ş. Ye herhangi bir borcunun olmadığı halde, borçlu olduğu … isimli ecza deposu hesabına borcu karşılığı para göndermek isterken sehven … Ecza Deposunun Konya … bankası Ticari Şubesinde bulunan … İban nolu hesabına 200.000,00 TL göndermesi nedeniyle davacı müvekkilinin … Ecza Deposu A.Ş ye borçlu olmadığının tespitiyle, sehven gönderilen ve dava dışı … bankası tarafından bloke konulan ve ödenmeyen 200.000,00 TL nin sebepsiz zenginleşme nedeniyle müvekkiline iadesine karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin dava dışı … Bankası T.A. Ş tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalıya dava dilekçesi ekli meşruhatlı davetiye tebliğ edildiği halde cevap dilekçesi vermemiştir. Davalıya duruşma günü de tebliğ edildiği halde geçerli bir özür bildirmeksizin duruşmalara da katılmamıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
I.DAVANIN NİTELENDİRİLMESİ
Taraflar arasında görülmekte olan davanın, davacı tarafından sehven davalı …Ş’ye havale edilen 200.000,00 TL yönüyle davalıya borçlu olmadığının tespiti ile havale edilen tutarın 6098 Sayılı TBK’nın 77/1 maddesi gereğince iadesi talebiyle açılan sebepsiz zenginleşme davası olduğu, taraflar arasındaki ihtilafın ise davacı tarafından gönderilen para sebebiyle davalı …Ş’nin davacıdan herhangi bir alacağı olup olmadığı, davalının sebepsiz zenginleşip zenginleşmediği hususlarında olduğu anlaşılmıştır.
II.HÜKME EMSAL ALINAN YÜKSEK MAHKEME İLAMLARI
1.T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 03/10/2019 Tarih ve … Esas-… Karar Sayılı İlamında;
“Dosya içeriğinden, davalı kiracı … gerçek kişi olduğundan tacir olup olmadığı anlaşılamamaktadır. Mahkemece, yukarıda açıklanan hususlar kamu düzenine ilişkin olduğu halde davalının Ticaret Sicili ve Odasında kaydının bulunup bulunmadığı, Vergi Dairesi veya Mal Müdürlüğünden bilanço esasına göre defter tutup tutmadığı hususları sorulup gerektiğinde davalının ticari defterleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak Türk Ticaret Kanunu’na göre tacir olup olmadığı araştırılmamıştır.” denilmiştir.
2.T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 25/01/2022 Tarih ve … Esas-… Karar sayılı ilamında;
“Hal böyle olunca, davalının ticari defterlerinin de incelenmesi gerekmektedir. O nedenle HMK.220. uyarınca davalıya ticari defterlerini sunması için ticari defterlerin ibraz edilmemesi halinde davacının ticari defter kayıtlarının davacı lehine delil olarak kabul edileceğinin açıkca belirtilerek sonuçları ayrıntılı olarak belirtilmek suretiyle ihtaratlı kesin süre verilmesi, davalının defterlerini ibraz etmesi veya yerini bildirmesi durumunda bilirkişi marifetiyle inceleme yapılıp sonucuna göre, ibraz etmemesi halinde dosya kapsanıma göre bir karar verilmesi gerekirken, sadece davacı defter ve belgeleri üzerinde yaptırılan incelemeye istinaden düzenlenen rapora göre davacının davasını ispat ettiği gerekçesiyle ve dolayısıyla eksik inceleme ile karar verilmesi doğru olmayıp kanun yararına bozmayı gerektirmiştir.” denilmiştir.
3.T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 23/01/2017 Tarih ve … Esas-… Karar sayılı ilamında;
“Yukarıda yapılan açıklama ve sözü edilen kurallarla birlikte somut olay değerlendirildiğinde; mahkemece taraflara ticari defterlerini sunmaları için süre verilmiş olup davacı defterleri üzerinde yapılan inceleme sonucu alınan bilirkişi raporu ile talep edilen alacağın varlığı kanıtlanmıştır. Davalı defterlerini sunmayarak davacının ticari defter kayıtlarının HMK 222. maddeye göre lehine delil oluşturup oluşturmadığının tam olarak incelenebilmesine engel olduğundan sunulmayan ticari defterlerinde de davacının alacaklı olduğuna dair kayıtların mevcut olduğu halde sunulmadığının ve bunun sonucunda da davacı incelenen defter kayıtlarının davacı lehine delil oluşturduğunun kabulü gerekir. Bu durumda ticari defter kayıtları ile alacağın varlığı ispatlandığı halde davanın reddine karar verilmesi doğru olmamıştır.” denilmiştir.
III.DEĞERLENDİRME VE NETİCE
1.GÖREV HUSUSUNDA YAPILAN DEĞERLENDİRMEDE; Taraflar arasındaki hukuki ilişkinin 6102 Sayılı TTK’da düzenlenen mutlak ticari davaya vücut vermediği, davalının özel hukuk tüzel kişi tacir olduğu lakin davacının gerçek kişi olması sebebiyle tacir kaydının bulunup bulunmadığı hususunda yukarıda detayı verilen T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 03/10/2019 Tarih ve … Esas-… Karar Sayılı İlamı çerçevesinde Mahkememizce araştırma yapılmış, dosya içerisinde yer alan Erciyes/Kayseri Vergi Dairesinin 10/08/2022 Tarihli müzekkere cevabında davacının bilanço esasına göre defter tuttuğu anlaşılmakla eldeki davanın nispi ticari davaya vücut verdiği ve Mahkememizin görevli olduğuna kanaat edilerek işin esasına geçilmiştir.
2.TİCARİ DEFTERLER YÖNÜYLE YAPILAN DEĞERLENDİRMEDE; Mahkememizce yukarıda detayı verilen T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 25/01/2022 Tarih ve … Esas-… Karar sayılı ilamı ile T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 23/01/2017 Tarih ve … Esas-… Karar sayılı ilamı çerçevesinde taraflardan ticari defter ve belgelerini ibraz etmeleri için 04/01/2022 tarihli tensip zaptının 10/a-b maddeleri ile taraflara şirkete ait ticari defter ile belgelerin bulunduğu yerin açık adresi ve muhatap kişinin kimlik ve iletişim bilgilerini ibraz etmek üzere(Görevlendirilecek bilirkişi tarafından ticari defter ve belgeleri incelemek üzere irtibat kuracağı) 2 haftalık kesin süre verilmiş, kesin süre içerisinde kararın gereğinin yerine getirilmemesi veya ticari defter ve belgelerin ibrazından kaçınılması halinde 6100 Sayılı Kanunun 222/3 maddesi gereğince karşı tarafın kanuna uygun olarak tutulmuş ticari defter ve belgelerindeki kayıtların aleyhine delil olabileceğinin ihtar edilmiş, usulüne uygun yapılan tebliğlere rağmen davalı tarafından ticari defter ve belgelerin ibrazından kaçınılmıştır.
3.DAVAYA DAYANAK DEKONT: Dosya içerisinde yer alan Türkiye … Bankası A.Ş’ye ait davaya konu dekontunun incelenmesinde özetle; Davacı tarafından, davalı …Ş’nin hesabına “Yeni Hilal Kayseri” açıklamasıyla 200.000,00 TL havale edildiği anlaşılmıştır.
4.DAVALI YETKİLİSİNİN TALEBİ: Dosya içerisinde yer alan davalı …Ş yetkili tarafından, dava dışı Banka’ya verilen 16/11/2021 tarihli dilekçe içerisinde davacı tarafından sehven gönderilen miktar yönüyle alacakları olmadığı ve bu tutarın davacıya iade edilmesi talep edilmiştir.
5.BİLİRKİŞİ RAPORU: Mahkememizce taraflarca bildirilen deliller toplanarak davacı tarafından ibraz edilen ticari defter ve belgeler alanında uzman bilirkişi marifetiyle incelettirilmiş, 20/06/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davacının ticari defter ve belgelerinin açılış-kapanış onaylarının yaptırıldığı, 2021 yılı içerisinde taraflar arasında herhangi bir ticari ilişki olmadığı, davacı tarafından gönderilen havalenin 31/12/2021 tarihli Kapanış yevmiye maddesinde 200.000,00 TL tutarında alacak olarak kaydedildiği, davacının davalıya herhangi bir borcu olmadığı rapor edilmiştir.
6.NETİCE; Yukarıda yapılan açıklamalar, banka dekontları, bilirkişi raporu, amir kanun hükmü ve tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde;
Tüm dosya kapsamı ve deliller bir bütün olarak değerlendirildiğinde davacı ile davalı … arasında 2020 yılı öncesinden başlayan ticari mahiyette cari hesap ilişkisi olduğu, davacıya ait ticari defterlerin incelenmesinde 01/01/2021 yılı açılış kaydında davalı … deposundan 860,71 TL alacaklı göründüğü, 2021 yılı içerisinde taraflar arasında herhangi bir ticari ilişki söz konusu olmadığı, davacı tarafından gönderilen havalenin kendi defteri yıl sonu kapanışında 200.000,00 TL tutarında davalıdan alacak kaydı olarak yer aldığı, nitekim avalı … Ecza Deposu A.Ş yetkili tarafından, dava dışı Banka’ya verilen 16/11/2021 tarihli dilekçe içerisinde davacı tarafından sehven gönderilen miktar yönüyle alacakları olmadığı ve bu tutarın davacıya iade edilmesi talep edildiği, bu hususunun davacının ticari defter ve belgelerindeki kayıtları doğruladığı, kaldı ki davalının defterlerini sunmayarak davacının ticari defter kayıtlarının HMK 222. maddeye göre lehine delil oluşturup oluşturmadığının tam olarak incelenebilmesine engel olduğundan davacı incelenen defter kayıtlarının davacı lehine delil oluşturduğunun kabulü gerektiği sehven havale edilen para yönüyle davalı … Deposunun sebepsiz olarak zenginleştiği anlaşılmakla davacının davasının kabulüne karar verilerek Mahkememizde oluşan vicdani kanaatin tezahürü olarak aşağıdaki hükümler tesis edilmiştir.
7.YARGILAMA GİDERİ YÖNÜNDEN YAPILAN DEĞERLENDİRMEDE; Her ne kadar davacı dava dilekçesinde yargılama gideri ve vekalet ücretinden dava dışı Türkiye … Bankası A.Ş’nin sorumlu tutulmasını talep etmiş ise de;
6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunumuzun 77/1-2. Maddesinde; “Haklı bir sebep olmaksızın, bir başkasının malvarlığından veya emeğinden zenginleşen, bu zenginleşmeyi geri vermekle yükümlüdür. Bu yükümlülük, özellikle zenginleşmenin geçerli olmayan veya gerçekleşmemiş ya da sona ermiş bir sebebe dayanması durumunda doğmuş olur” amir kanun hükmü yer almaktadır.
Doktrinde ve Yüksek Mahkemenin yerleşik içtihatlarında ifade edildiği üzere sebepsiz zenginleşme, bir kimsenin mal varlığının geçerli (haklı) bir sebep olmaksızın diğer bir kimsenin mal varlığı aleyhine çoğalması (zenginleşmesi) demektir. Sebepsiz zenginleşmenin borç doğurmasının sebebi zarar değil, alacaklının (davacının) malvarlığında meydana gelen eksilmedir. Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için borçlunun mal varlığından bir başkasının aleyhine olarak bir zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ile zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır. Sebepsiz zenginleşmeden doğan istem hakkının muhatabı ise haklı bir sebep olmaksızın, bir başkasının malvarlığından veya emeğinden zenginleşenden kimsedir.
Yapılan açıklamalar ve somut olayımız nazara alındığında; Adı geçen Türkiye … Bankası A.Ş’nin davada taraf sıfatı bulunmadığı gibi davacı tarafından sehven davalı … Deposuna havale edilen miktarın, davalı … deposunun dava dışı bankaya olan kredi borçları sebebiyle banka tarafından takip hesabına aktarılarak bu tutar kadar davalı … deposundan borcun mahsup edildiği, 6098 Sayılı TBK’nın 77/1-2 maddesi gereğince sebepsiz zenginleşmeden doğan istem hakkının muhatabının davalı … olduğu, dava dışı bankanın davacı ile davalı … arasındaki sebepsiz zenginleşme ilişkisinin muhatabı olmadığı zira sehven havale edilen para yönüyle borcu mahsup edilen davalı … Deposunun bu tutar kadar sebepsiz zenginleştiği anlaşılmakla davacının bu talebi yerinde görülmemiş ve yargılama giderinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmiştir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
1-Davacının davasının KABULÜ İLE;
a- Davacının 16/11/2021 Tarihinde 11:28:31 saatinde … Bankası … Şubesinde bulunan … İban nolu hesabından, davalıya ait … Bankası … Şubesinde bulunan … nolu İban’ına göndermiş olduğu 200.000,00 TL YÖNÜYLE BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE,
b- 200.000,00 TL’nin DAVALIDAN ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 13.662,00TL karar ve ilam harcından dava açılırken alınan 3.415,50TL peşin harcın mahsubu ile 10.246,50TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Hazine tarafından karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk giderinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından karşılanan 59,30TL başvuru harcı, 3.415,50 TL peşin harç, 8,50TL vekalet harcı, 266,40TL posta ve tebligat gideri ve 750,00TL bilirkişi ücreti gideri olmak üzere toplam 4.499,7‬0‬TL’nin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
5-Davacı vekili yararına AAÜT’ye göre hesaplanan 31.000,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-6100 Sayılı HMK’nın 323–333. maddeleri gereğince hükmün verilmesinden kesinleşmesine kadar olan dönemde davacının sorumlu olduğu yargılama giderleri de ödendikten sonra var ise karar kesinleştiğinde; Kullanılamayan ve bakiye kalan gider avansının Hukuk Muhakemeleri Kanunun Gider Avansı Tarifesinin 5. Maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra talep eden tarafından hesap numarası bildirilmiş ise iade elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle, talep eden tarafından hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı avanstan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak İADESİNE,
DAİR; Davacı vekilinin ve davacı asilin yüzüne karşı, davalının yokluğunda, kararın 7201 Sayılı Kanununun 11. Maddesi gereğince taraf vekillerine tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde T.C. Konya Bölge Adliye Mahkemeleri nezdinden istinaf kanun yoluna müracaat etme hakları açık olmak üzere Türk Milleti adına verilen karar duruşma tutanağına geçirilerek açıkça okunup usulen anlatıldı. 06/12/2022

Katip Hakim …