Emsal Mahkeme Kararı Konya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/527 E. 2022/143 K. 23.02.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :

DAVACI :

DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Yönetim Kurulundan Bilgi Edinme Ve İnceleme Yetkisi Verilmesi
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
HEYETİMİZCE GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
TALEP :
Davacı mahkememize vermiş olduğu 19/10/2021 tarihli dava dilekçesinde özetle; pay sahibi olduğu davalı şirketin usulsüz çağrı kararına dayanılarak yapılan 09/09/2021 tarihli genel kurulunda TTK gereğince bilgi alma hakkı kapsamında bilgi istediğini, talep ettiği bilgilere ilişkin bir ay sonra yapılacak genel kurulda karar verilmek üzere toplantının ertelendiğini ve toplantı zaptına bu kararın geçtiğini, 09/10/2021 tarihine kadar davalı şirket merkezinde yeni belge ve bilgilerin incelemeye açılmadığını ve kendisine bilgi verilmediğini, şirketin kullanılan kredi bilgilerinin defterlere eksik işlenerek kar zarar durumunun gizlendiğini, muhasebe kayıtlarında uyuşmazlıklar olduğunu, kendisine şirket tarafından verilen cevaplarda kanun gereğince yeterli bilgi olmayıp dürüstlük kuralına da uyulmadığını beyanla fazlaya ilişkin haklarının saklı kalması kaydıyla TTK’nun 437/5 maddesi uyarınca bilgi alma ve inceleme istemimi içeren davanın kabulüne, 09/10/2021 tarihli genel kurul toplantı tutanağında talep ettiği bilgi, belge ve evrakların kendisine iletilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı şirketten tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili mahkememize vermiş olduğu 18/11/2021 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle; davacının iddialarını kabul etmediklerini, öncelikle bilgi alma ve inceleme hakkı yönünden dava şartı oluşup oluşmadığının tespit edilmesini, davacının yönetim kurulu başkan yardımcısı olup bilgi alan değil bilgi veren konumunda olduğunu, davacının TTK’nun 392 maddesi kapsamında bilgi alma hakkını kullanmasına gerek olmadan her türlü bilgiye ulaşabilecek konumda olduğunu, davacının hiçbir yönetim kurulu toplantılarına katılmayarak yükümlülüklerini yerine getirmediğini, yönetim kurulu toplantı tarih ve saatinin davacıya noter ihtarı ile bildirildiğini, davacının yükümlülüğünü yerine getirmezken bilgi edinmek amaçlı böyle bir girişimde bulunmasının ve dava açmasının açık bir şekilde huzursuzluk çıkarmaya yönelik olduğunu, davacının talep ettiği tüm bilgilerin finansal kayıtlarda mevcut olup iş bu dava şartının oluşmadığını, davacı tarafın sorularının tamamının genel kurulda diğer yönetim kurulu üyeleri tarafından cevaplandığını, davacı hakkın kötüye kullanılması yoluna gittiğini beyanla her türlü fazlaya ilişkin haklarının saklı kalması kaydıyla dava şartı oluşmadığından davanın usulden reddine, aksi kanaat olursa davanın esastan reddine, vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin davacı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
Mahkememizce tarafların bildirmiş olduğu deliller toplanmış, Ticaret Sicil Müdürlüğünden davaya konu şirketin tüm bilgi ve belgeleri celp edilmiş incelenmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, pay sahibi olunması sebebiyle, 6102 sayılı TTK’nun 437.maddesi gereğince şirket yönetim kurulundan bilgi edinme ve inceleme hakkı verilmesi istemine ilişkindir.
Davalı şirketin 09/09/2021 tarihindeki olağan genel kuruluna iştirak eden davacı …’ın, TTK’nun 420. Maddesi kapsamında finansal tabloların ve buna bağlı konuların müzakeresinin ertelenmesini talep ettiği, bunun üzerine ilgili gündem maddelerinin görüşülmesinin bir sonraki toplantıya ertelendiği ve yeni toplantı tarihinin 09.10.2021 tarihi olarak belirlendiği, 09.10.2021 tarihindeki genel kurul toplantısına katılan davacı … tarafından, şirketin finansal durumuna ilişkin olarak yönetim kuruluna detaylı ve kapsamlı birçok soru yöneltildiği, dava taraflarının kabulündedir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının bilgi alma ve inceleme talebinde bulunma hak ve yetkisinin olup olmadığı, davacının böyle bir hakkı var ise bu hakkın gerektiği gibi kendisine kullandırılıp kullandırılmadığı noktasındadır.
Davalı vekili tarafından dosyaya sunulan müteaddit dilekçelerde, davacının bilgi alma ve inceleme talebinde bulunduğu genel kurul tarihinde yönetim kurulu üyesi olması sebebiyle bilgi alan değil bilgi veren konumunda olduğu ve TTK’nun 392 maddesi kapsamında bilgi alma hakkını kullanmasına gerek olmadan her türlü bilgiye ulaşabilecek konumda olduğu belirtilerek dava şartı eksikliğinden davanın usulden reddi talep edilmiştir. Dosyaya gönderilen müzekkere cevaplarından ve taraflarca sunulan genel kurul toplantı tutanaklarından anlaşıldığı üzere, davacı …, öncesinde davalı şirket yönetim kurulu üyesi ise de, 28.04.2021 tarihli genel kurul toplantısında yönetim kurulu üyesi seçilmemiş ve bu yetkisi son bulmuştur. Davacının yönetim kurulu üyeliğinin son bulduğu Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinin 19.08.2021 tarih ve 10391 sayılı nüshasında yayınlanmıştır. Bu itibarla dava konusu genel kurul tarihinde davacının yönetim kurulu üyesi olmayıp sıradan bir ortak olduğu ve TTK 437. Maddesi gereği pay sahibi olarak bilgi alma ve inceleme talebinde bulunmaya hak sahibi olduğu anlaşılmıştır.
Öte yandan davanın TTK 437. Maddesinde düzenlenen hak düşürücü süre içerisinde açıldığı Mahkememizce resen tespit edilmiştir.
6102 Sayılı TTK’nun, Bilgi Alma ve İnceleme Hakkı başlıklı 437. maddesi;
“(1) Finansal tablolar, konsolide finansal tablolar, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu, denetleme raporları ve yönetim kurulunun kâr dağıtım önerisi, genel kurulun toplantısından en az onbeş gün önce, şirketin merkez ve şubelerinde, pay sahiplerinin incelemesine hazır bulundurulur. Bunlardan finansal tablolar ve konsolide tablolar bir yıl süre ile merkezde ve şubelerde pay sahiplerinin bilgi edinmelerine açık tutulur. Her pay sahibi, gideri şirkete ait olmak üzere gelir tablosuyla bilançonun bir suretini isteyebilir.
(2) Pay sahibi genel kurulda, yönetim kurulundan, şirketin işleri; denetçilerden denetimin yapılma şekli ve sonuçları hakkında bilgi isteyebilir. Bilgi verme yükümü, 200 üncü madde çerçevesinde şirketin bağlı şirketlerini de kapsar. Verilecek bilgiler, hesap verme ve dürüstlük ilkeleri bakımından özenli ve gerçeğe uygun olmalıdır. Pay sahiplerinden herhangi birine bu sıfatı dolayısıyla genel kurul dışında bir konuda bilgi verilmişse, diğer bir pay sahibinin istemde bulunması üzerine, aynı bilgi, gündemle ilgili olmasa da aynı kapsam ve ayrıntıda verilir. Bu hâlde yönetim kurulu bu maddenin üçüncü fıkrasına dayanamaz.
(3) Bilgi verilmesi, sadece, istenilen bilgi verildiği takdirde şirket sırlarının açıklanacağı veya korunması gereken diğer şirket menfaatlerinin tehlikeye girebileceği gerekçesi ile reddedilebilir.
(4) Şirketin ticari defterleriyle yazışmalarının, pay sahibinin sorusunu ilgilendiren kısımlarının incelenebilmesi için, genel kurulun açık izni veya yönetim kurulunun bu hususta kararı gerekir. İzin alındığı takdirde inceleme bir uzman aracılığıyla da yapılabilir.
(5) Bilgi alma veya inceleme istemleri cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen ve bu fıkra anlamında bilgi alamayan pay sahibi, reddi izleyen on gün içinde, diğer hâllerde de makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu asliye ticaret mahkemesine başvurabilir. Başvuru basit yargılama usulüne göre incelenir. Mahkeme kararı, bilginin genel kurul dışında verilmesi talimatını ve bunun şeklini de içerebilir. Mahkeme kararı kesindir.
(6) Bilgi alma ve inceleme hakkı, esas sözleşmeyle ve şirket organlarından birinin kararıyla kaldırılamaz ve sınırlandırılamaz.” hükmünü içermektedir.
Yukarıda yer verilen TTK. M. 437/5 hükmüne göre, pay sahibi mahkemeden bilgi alma talebinin genel kurul dışında karşılanmasını veya şirketin defter veya yazışmalarını inceleme imkanının kendisine sağlanmasını talep edebilir.
Pay sahibinin bu hususla direkt olarak mahkemeye başvurmak suretiyle doğrudan bir dava hakkı yoktur. Bilgi alma hakkının dava yoluyla elde edilebilmesinin ilk şartı pay sahibinin bilgi alma ve/veya inceleme hakkını daha önce genel kurulda veya genel kurul dışında; genel kurulda/öncesinde cevaplanmak üzere yönetim kuruluna karşı ileri sürmüş olmasıdır. İkinci dava koşulu ise bilgi alma veya inceleme talebinin şirketin yetkili organlarınca kısmen veya tamamen haksız olarak reddedilmiş olması veya yetersiz olarak karşılanmasıdır.
Ayrıca kanunda davanın, talebin reddini izleyen 10 gün içerisinde, diğer hallerde ise makul bir sürede açılması öngörülmüştür. Bu durumda sürenin başlangıcı talebin şirketin yetkili organlarınca reddedildiği veya yeterince karşılanmadığı gündür.
Diğer taraftan şirket ortağının genel kurul dışında ortaklığa ait defter ve hesapları inceleme hakkı var ise de bu hak ölçüsüz ve sınırsız değildir.
TTK 437. Maddesinin 4. Fıkra hükmüne göre pay sahibi ortaklık defterlerinin tamamını değil sadece sorusunu ilgilendiren kısımlarını inceleyebilir. Bu yasal düzenleme kapsamında pay sahibinin bilgi alma ve inceleme talebi belirsiz değil “belirli” olması gerekir. Şirketin bir döneme ait tüm ticari defterlerin, muhasebe kayıtlarının, banka hesaplarının, yönetim kurulu kararlarının belirli bir olay veya konu ile sınırlı olmaksızın, bilgi alma ve inceleme hakkı çerçevesinde incelenebilmesi yasal olarak olanaklı değildir.
Bu açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde, davacı …’ın 09/09/2021 tarihli genel kurulda bilanço ve gelir tablosunun görüşüldüğü sırada bilgi ve belge eksikliğine yönelen itirazları üzerine, şirketin ilgili dönemine ilişkin detay mizanının, gelir tablosunun ve bilançosunun kendisine tutanakla teslim edilerek incelemesine imkan verildiği, davacının finansal tabloların ve buna bağlı konuların müzakeresinin ertelenmesini talep etmesi üzerine ilgili gündem maddelerinin görüşülmesinin bir sonraki toplantıya ertelendiği ve yeni toplantı tarihinin 09.10.2021 tarihi olarak belirlendiği, 09.10.2021 tarihindeki genel kurul toplantısına katılan davacı … tarafından, şirketin finansal durumuna ilişkin olarak yönetim kuruluna detaylı ve kapsamlı birçok soru yöneltildiği, davacının sorduğu sorulara yönetim kurulu üyeleri tarafından özenli, somut verilere dayalı, yeterli açıklıkta ve denetlemeye imkan verir şekilde yanıtlar verildiği, toplantı sırasında bağımsız denetim raporlarının tutanakla davacıya teslim edilerek inceleme imkanı verildiği, davacı tarafından her ne kadar verilen cevapların şirketin mali durumuna, kayıtlarına uyumsuz olduğu ve gerçekliğe aykırı olduğu ileri sürülmüş ise de, bu hususların gerekli şartların sağlanması halinde yönetim kurulu üyelerine karşı açılabilecek sorumluluk davalarının veyahut da bilanço ve finans durumuna yönelik alınmış olan genel kurul kararlarının iptali davasının konusu olabileceği, eldeki davada davacının bu iddialarının ele alınamayacağı, kaldı ki davacının 28/04/2021 tarihindeki genel kurula kadar davacı şirketin yönetim kurulu üyesi olduğu, öte yandan şirketin tüm gelir ve giderlerinin denetlemesi amacına özgü olarak ölçüsüz ve konusu belirsiz inceleme talebinin TTK’nun 437/4. Maddesine aykırı olduğu, yukarıda açıklandığı üzere inceleme talebinin belirli ve ölçülü olması gerektiği, bu itibarla davacının bilgi alma ve inceleme hakkının ihlal edildiği iddialarının sübut bulmadığı anlaşılmakla, davanın reddi yönünde aşağıdaki hükmün tesisi gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-DAVANIN REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 80,70TL karar ilam harcından dava açılırken peşin olarak alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 21,40 TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerine bırakılmasına,
4-Davalı tarafça yapılan 8,50 TL vekalet suret harcı yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
5-Davalı vekili yararına AAÜT’ye göre hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalanın karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair ; davacının ve davalı vekilinin yüzüne karşı, TTK’nun 437/5 maddesi ve Konya BAM . Hukuk Dairesinin … E. … K. Sayılı emsal kararı gözetilerek KESİN olmak üzere ve oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.23/02/2022

Başkan … Üye … Üye … Katip …