Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … Esas – …
T.C.
KONYA TÜRK MİLLETİ ADINA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACILAR : 1-
2-
VEKİLİ :
DAVALI :
DAVA : Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
KARAR YAZMA TARİHİ:
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili …’ın Konya ili … ilçesi … Köyünde bulunan … Ada … Parsel ile … köyünde bulunan … Ada … Parsel sayılı taşınmazlarda buğday ekili olduğunu ve … nezdinde Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Sigorta Poliçesi ile ürününü kuraklığa karşı sigorta yaptırdığını, müvekkili … Konya ili … İlçesi … Köyünde bulunan … ada … Parsel ile … Ada … Parsel sayılı taşınmazlarında buğday ekili olduğunu, … nezdinde Devlet Destekli Köy bazlı Kuraklık Sigorta poliçesi ile kuraklığa karşı sigorta yaptırıldığını, bölgede yaşanan kuraklık sebebi ile müvekkillerinin ürünlerinin ciddi zarar gördüğünü, müvekkili …’ın dönüm bazında 60 kg verim aldığını, diğer müvekkili …’ın ise 70 kg verim aldığını, … tarafından hasan öncesi ürünlerin zararının hesaplanması için exper görevlendirildiğini, exper tarafından tarla bazında hasat değerlendirmesi yapılmak yerine yola en yakın ve sulu arazilerden numune alınmak suretiyle kuraklık değerlendirilmesi yapıldığını ve müvekkillerinin arazisininde bulunduğu … Köyündeki parsel için ortalama 226 kg verim alındığı bu rakamında köy eşik değeri olan 224 kilogramın üstünde olduğu gerekçe gösterilerek müvekkillerine kuraklık nedeni ile uğramış oldukları zarara ilişkin ödeme yapılmadığını, Karşıyaka köyündeki parsel için ise ortalama 191 kg verim alındığı bu rakamında köy eşik değeri olan 203 kg altında kaldığından müvekkili …’a cüzi miktarda ödeme yapıldığını, diğer müvekkili …’ın tarlaları … köyü sınırları içerisinde kaldığından hiçbir ödeme yapılmadığını, … tarafından bölgeye gönderilen exper raporları hasat öncesi müvekkillerine ulaşmadığından ve bu hususta çiftçiye ödeme yapılmayacağına ilişkin bir bilgi verilmeyip ödeme yapılacakmış gibi sürecin işlediğini, … tarafından hasat öncesi çiftçiye mesaj gönderilerek hasat yapabileceklerinin ifade edildiği ve 8. Ayın sonuna doğru yeni hasattan çok sonra …’in sitesinde köy bazında zarara ilişkin bilgi yayınlandığını, müvekkillerinin de ekinini biçtiğinden dolayı zarara ilişkin herhangi bir tespit dava açılamadığını, … İlçe Tarım Müdürlüğü İlçe Hasar Tespit Komisyonu tarafından müvekkillerinin arazisinin bulunduğu … köyü de dahil olmak üzere bir çok köyde kuraklığa dayalı verim kaybı araştırılması yapıldığını, komisyon tarafından alınan 14/09/2021 tarihli rapor ile sabit olduğu üzere müvekkillerinin arazisinin bulunduğu köyün … ve Karşıyaka’da %70 oranında verim kaybının yaşandığının tespit edildiğini, bu nedenlerle fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla; müvekkillerinin kuraklık sebebi ile uğramış olduğu zarara ilişkin poliçeden kaynaklı tazminat alacağı için müvekkili … yönünden 200,00-TL müvekkili … yönünden 200,00-TL olmak üzere toplam 400,00-TL sigorta tazminatının rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsilini, yargılama gideri ile vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı tarafa usulüne uygun olarak davetiye tebliğ edilmiş, davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davaya konu poliçelerde dain-i mürtehin bulunduğunu, davacının aktif husumet ehliyeti bulunmadığından öncelikle dain-i mürtehin kurumun muvafakatinin alınmasını aksi takdirde mevzuat ve Yargıtay içtihatları gereğince davanın husumet yönünden reddinin gerektiğini, davacıların belirsiz alacak davası açmada hukuki yararlarının bulunmadığını, davacı … … ve … ve davacı …’ın … ve … numaralı Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigorta Poliçesinin sigortalısı olduklarını, bu sigorta ile kapsama alınan risklerin, ÇKS’ye kayıtlı kuru tarım alanlarında üretimi yapılan buğday ürününde köy genelinde doğrudan neden olacağı verim kaybının, köy bazında kabul edilen eşik verim değerine kadarı teminat altına alındığını, Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortasıyla kapsama alınan risklerin, ÇKS’ye kayıtlı kuru tarım alanlarında üretimi yapılan buğday, arpa, çavdar, yulaf, tritikale, nohut, kırmızı mercimek ve yeşil mercimek ürünleri ile bu ürünlerin sertifikalı tohumluk ürünlerinde köy genelinde doğrudan neden olacağı verim kaybının, Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) ilan ettiği köy bazında verim değerleri esas alınarak tespit edilen köyün eşik verim değerine kadarı teminat altına alındığını, Genel Şartların Verim Tespiti başlıklı B.3. Maddesi uyarınca köyün gerçekleşen verim ortalamasının belirlenmesi amacıyla, her yıl hasat döneminde Tarım Sigortaları Havuzu tarafından belirlenen referans parsellerde verim tespiti yapıldığını, yürürlükteki mevzuat gereği, Devlet Destekli Tarım Sigortaları Sistemi uygulamalarında, risk inceleme ve hasar tespit işlemleri sadece Tarım Sigortaları Havuzu (…) Eksperleri tarafından yürütüldüğünü, Devlet Destekli Tarım Sigortaları uygulamalarındaki hasar tespit işlemlerinde; Tarım ve Orman Bakanlığı İl ve İlçe Müdürlükleri’nin ya da başka kurumların tespit ve değerlendirme faaliyeti bulunmadığını, tazminatın belirlenmesinde her köyün eşik verim değerine eşit veya üzerinde olması durumunda ise köyde bulunan sigortalı üreticilere herhangi bir tazminat ödeme yapılmadığını, dava konusu … numaralı poliçe için 31.08.2021 tarihinde 566,50-TL Hasar Tazminatı ödendiğini, diğer referans alınan alanlar ise köyün eşik değerinden yüksek olduğu için herhangi bir ödeme yapılmadığını, yapılan işlemlerde herhangi bir hata olmadığını, davacıların taleplerinin poliçe teminatı dışında kazanç sağlayarak sebepsiz zenginleşmeye yönelik olduğunu, parsele özgü verim düşüşlerinin poliçe teminat dışında olduğunu, bu nedenlerle haksız davanın reddini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
ÇEKİŞMELİ HUSUSLAR, TOPLANAN DELİLLER, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Poliçesi kapsamında sigortalı poliçesinden kaynaklı maddi tazminat talebinin davalıdan tazmini davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Poliçesi kapsamında bölgede yaşanan kuraklık nedeni ile davacıların yaptırmış olduğu sigorta poliçesinden kaynaklı maddi tazminat talebinin haklı olup olmadığı, haklı ise tazmini gereken miktarın ne kadar olduğu hususundadır.
Mahkememizce tarafların bildirdikleri deliller toplanmış, arabuluculuk tutanağı, …’den davaya konu köy bazlı kuraklık verim sigortası poliçeleri, Tarım Sigortaları Havuz İşletmesi Anonim Şirketinden davaya konu taşınmazlara ilişkin kuraklık sebebi ile oluşan hasara ilişkin eksper raporları, ödemeye ilişkin belgeler ve tüm belgeler dosya arasına alınmış, Mahkememizce Meteoroloji Genel Müdürlüğüne müzekkere yazılarak davaya konu ekili ürünlerin bulunduğu köylere 2021 yılını kapsar şekilde düşen yağış miktarı, kuraklık derecesi, ve diğer meteorolojik bilgilerin gönderilmesi istenmiş, Meteoroloji Genel Müdürlüğünün 18.02.2022 tarihli yazı cevabı ile istenilen belgelerin gönderildiği, dosyamız ekinde yer aldığı görülmektedir.
Davacıların aktif husumet ehliyetlerinin bulunup bulunmadığı açısından yapılan değerlendirmede;
Davacı …’… ve … numaralı sigorta poliçeleri incelendiğinde daini mürtehin kaydının bulunmadığı görülmüş, diğer davacı …’ın sigorta poliçelerinde ise daini mürtehin kaydının bulunduğu görülmüş, Mahkememizce davacı vekiline … Tarım Kredi Kooperatifinden iş bu davaya rızaları olup olmadığına ilişkin belge alınıp sunulmak üzere süre verilmiş, davacı vekilince 11.02.2022 tarihli dilekçesinin ekinde sunulan … Tarım Kredi Kooperatifinin daini mürtehin olarak sigorta şirketi aleyhine açılan davalara muvafakat ettiğine dair 09.02.2022 tarihli yazının bulunduğu görülmektedir.
Akabinde dosyanın 2 ziraat mühendisi bilirkişisi ve bir sigorta bilirkişisinden oluşan heyete tevdi ile tarafların iddia ve savunmaları, dosyasındaki bilgiler ve tüm belgeler nazara alınmak suretiyle davacıların davalıdan kuraklık sebebiyle bakiye tazminat talebinin yerinde olup olmadığı, yerinde ise isteyebileceği tazminat miktarının tespiti yönünden mahkeme ve taraf denetimine elverişli rapor düzenlenmesi istenilmiştir.
Bilirkişiler tarafından düzenlenen 30/08/2023 bilirkişi raporuna davacı vekili tarafından yapılan itirazlar ve itiraz dilekçesi ekinde Konya . Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasına sunulan raporda nazara alınmak suretiyle davacıların herhangi bir zararının oluşup oluşmadığı, oluşmuş ise ve de bu zarar davalı yanca karşılanmamış ise talep edebilecek zararın ayrı ayrı ve denetime elverişli olarak ek raporda düzenlenmesi istenilmiştir.
Bilirkişiler tarafından sunulan 04/01/2023 tarihli ek raporda özetle; tarımsal hasar tespitlerinde bütün kurumların verileri dikkate alınarak ortak mutabakata varıldığını, yasa ve yönetmeliklerin çizdiği sınırlar dahilinde hareket etmekle yükümlü olan bu kurumların, yapacak olduğu hasar tespiti çalışmaları da; şekil ve yöntem bakımından çerçevelendiğini, köy bazlı çalışmaların genel değerlendirme kapsamında olduğu ve bireysel değerlendirmeye uygun olmadığı, ürün hasadının yapılması nedeniyle yerinde gözlem imkanı bulunmadığı ve net bir verim kaybı oranının tespit edilemediği, bunun yanında hasar tespitlerinde bulunan kurumlar arasındaki Yönetmelik, Yöntem ve Çalışma Şekilleri arasındaki farklılıkların incelenmesi ve teknik veri temini sağlayan kurumların, teknik personellerinden sayısal dökümleri değerlendirme yöntemlerinin edinilmesi daha ayrıntılı sonuçlar elde edilmesine katkı sağlayacağı rapor edilmiştir.
Mahkememizce 13/02/2023 tarihli ara kararı ile dosyanın daha önce rapor sunmayan 2 ziraat bilirkişisi, bir sigorta bilirkişisinden oluşan heyete tevdi ile tarafların iddia ve savunmaları, dosyadaki bilirkişi raporları ve tüm belgeler nazara alınmak suretiyle davacının davalılardan kuraklık sebebi ile herhangi bir tazminat talebinde bulunup bulunamayacağı, bulunacak ise talep edilecek miktarın denetime elverişli şekilde belirlenmesi için rapor düzenlenmesi istenilmiştir.
Bilirkişiler tarafından düzenlenen 08/05/2023 tarihli raporda özetle; Davacıların Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası yaptırdıkları, davacıların sigortalı, davalının ise sigorta şirketi (Tarım Sigortaları Havuzu İşleteni) olduğu, taraflar arasında sigorta poliçelerinin akdedildiği, sigortalı olan ürünlerin buğday olduğu ve sigorta kapsamına alındığı, sigorta poliçesinde Teminat Altına Alanına Rizikoların; kuraklık, don, sıcak rüzgâr, sıcak hava dalgası, aşırı nem ve aşırı yağış olduğu, sigorta kapsamı gereği davacıların bireysel olarak almış oldukları verim değerlerinin veya başka kurumların aldıkları verim hesaplamasının bu poliçelerde bir geçerliliğinin olmadığı, eksper tarafından yapılan verim tespiti konusunda dosyada yeterli bilgi olmaması nedeniyle herhangi bir yorum yapmamızın mümkün olamayacağı, … Rapor ID numaralı gözlem yapılan ve verim numunesi alınan parsel eksperin verdiği konum noktasına göre … Mahallesi sınırları dışında yer aldığı, burada eksperin … Mahallesi sınırları dışında yer alan mera vasıflı parselden gözlem yaparak ve verim numunesi alarak “Köyün Gerçekleşen Verim Ortalaması” tespitine aykırı işlem yaptığı, … Rapor ID numaralı gözlem yapılan ve verim numunesi alınan parsel 2021 yılı ÇKS kayıtlarına göre sulu buğday ekim yapıldığı kuru tarım için … kapsamında verim hesaplamasında kullanılmasının aykırı iŞlem olduğu, … Rapor ID Karşıyaka/Büyükhasan mahallesi içinken bu mahallenin sınırları dışında yer aldığı … mahallesi sınırları içerisinde yer aldığı üstelik bu parselin 2021 yılı ÇKS kayıtlarında sulu buğdaylık ekim yapılan bir parsel olduğu için Karşıyaka/Büyükhasan mahallesindeki kuru tarım için verim tespiti işlemi belirlemede aykırı işlem olduğu, eksperin davaya konu mahalle dışından ve ÇKS kayıtlarına göre sulu buğday ekimi yapılan alandan almış olduğu numunelerin köylerin verim değerinin tespit edilmesinde kullanılması, yağış verileri ve verim değerleri birlikte değerlendirildiğinde; davaya konu … ile … Mahallesinin 2021 yılı verim değerlerinin mahalleye komşu olan ilçe mahallelerinden aşağıda olmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu, köy dışında arazilerden ve sulu tarlalardaki verim tespiti ile elde edilen verim değerinin dava konusu mahalleleri temsil etmeyeceği, Köy Bazlı Verim Sigortası Genel şartlarına aykırı olduğu, davaya konu poliçeler için verim değerinin yeniden belirlenmesinin gerektiği, sahada yeniden verim değeri tespiti yapılmasının mümkün olmadığı, komşu mahalle ve köylerde eksperler tarafından tespit edilen verim değerlerinin ortalamasını alarak bulunan değerin, davaya konu mahallelerin verim değeri olarak kullanılmasını uygun bulunduğu, buna göre: … nolu …’a ait poliçede 20.160,76 TL verim kaybı değeri hesaplandığı ve üreticiye bu bedelin tazminat olarak ödenmesi gerektiği, … nolu …’a ait poliçede 31.253,92 TL verim kaybı değeri hesaplandığı ve üreticiye bu bedelin tazminat olarak ödenmesi gerektiği, … nolu …’a ait poliçede 3.125,01 TL verim kaybı değeri hesaplandığı ve üreticiye bu bedelin tazminat olarak ödenmesi gerektiği, … nolu …’a ait poliçede 3.939,62 TL ilave verim kaybı değeri hesaplandığı ve üreticiye bu bedelin tazminat olarak ödenmesi gerektiği, daha önce bu poliçede ödenen tutarın bu meblağdan çıkarıldıktan sonraki tespit edilen (3.939,62 TL) farkın ödenmesi gerektiği rapor edilmiştir.
Davacılar vekili 01/08/2023 havale tarihli ıslah dilekçesinde özetle; … için 200,00-TL olan taleplerini 51.214,68-TL ıslah ile yükselterek 51.414,68-TL olarak, … için 200,00-TL olan taleplerini 6.864,63-TL ıslah ile yükselterek 7.064,63-TL olarak ıslah ettiklerini beyan etmiştir.
Dosyaya ilişkin yapılan açıklamalardan sonra; Yüksek Mahkemenin denetimine elverişli, denetlenebilir, gerekçeli , ayrıntılı ve yönetimine uygun olarak hazırlandığı değerlendirilen 08/05/2023 tarihli bilirkişi heyet raporunda özetle; davacı …’ın davalı sigorta şirketi nezdinde düzenlenen poliçeleri kapsamında hesaplanan verim kaybı zararı toplamının 51.414,68 TL olarak hesaplandığı dikkate alınarak, davacının davasının kabulü ile, 51.414,68 TL tazminat bedelinin temerrüt tarihi olan 21.09.2021 tarihinden itibaren( tarafların ortak ve özgür iradeleriyle akdettikleri poliçelerde hasat tarihi 21/08/2021 tarihi olarak belirlenmiştir. Devlet Destekli Köy Bazlı Verim Sİgortası Genel Şartlarında tazminatın ödenmesi başlığı altında yer alan B.5. maddesinde, hesaplanan tazminat tutarının en geç 30 gün içinde sigortalıya ödeneceği ve tazminatın her halükarda hasat tarihinden önce ödenmeyeceği düzenlenmiş olup, hasat tarihi olan 21.08.2021 tarihine davalının ödeme serbestisinin olduğu 30 gün eklenerek temerrüt tarihi 21.09.2021 olarak tespit edilmiştir.) işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, diğer davacı …’ın ise davalı sigorta şirketi nezdinde düzenlenen poliçeleri kapsamında hesaplanan verim kaybı zararı toplamının davalı tarafça 31.08.2021 tarihinde davacıya yapılan ödeme mahsup edilerek 7.064,63 TL olarak hesaplandığı dikkate alınarak, davacının davasının kabulü ile, 7.064,63 TL tazminat bedelinin temerrüt tarihi olan 21.09.2021 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir.
Davalı vekilince 21.08.2023 tarihli süresinde sunulan ıslah dilekçesine karşı itiraz dilekçesinde zaman aşımı defi ileri sürülmüş ise de ; davaya konu poliçelerde yazılı olan hasat tarihinin 21.08.2021 olduğu, bu durumda davanın en son 21.08.2023 tarihine kadar açılabileceği, ıslah dilekçesinin sunulduğu tarihin ise 01.08.2023 olduğu görülmekle ıslah edilen miktar yönünden yapılan zamanaşımı definin reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-)Açılan davanın KABULÜ ile;
-51.414,68 TL tazminatın temerrüt tarihi olan 21.09.2021’den itibaren yasal faizi ile birlikte davalı … A.Ş.’den tahsil edilerek davacı …’a verilmesine,
-7.064,63 TL tazminatın temerrüt tarihi olan 21.09.2021’den itibaren yasal faizi ile birlikte davalı … A.Ş.’den tahsil edilerek davacı …’a verilmesine,
2-)Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 3.994,72-TL harçtan dava açılırken peşin olarak alınan 59,30-TL ve yargılama sırasında alınan 1.001,00-TL tamamlama harçları toplamı olan 1.060,30-TL harcın mahsubu ile bakiye 2.934,42 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-)Hazine tarafından karşılanan 1.360,00-TL arabuluculuk giderinin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-)Davacılar tarafından yapılan 59,30-TL başvuru harcı, 59,30-TL peşin harç, 1.060,30-TL ıslah harcı, 11,50-TL vekalet suret harcı, 7.350,00 TL bilirkişi ücreti, 345,20-TL posta-tebligat gideri ve olmak üzere toplam 8.885,60 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
5-)Davacı … vekili yararına AAÜT’ye göre hesaplanan 7.064,63 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı …’a verilmesine,
6-)Davacı … vekili yararına AAÜT’ye göre hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı …’a verilmesine,
7-)Taraflarca yatırılan gider avansından artan kısmın karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda, davacı … yönüyle kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde Konya Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere, diğer davalı yönünden kesin olmak üzere yapılan yargılama sonunda karar verildi.14/09/2023

Katip Hakim