Emsal Mahkeme Kararı Konya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/450 E. 2022/533 K. 15.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KONYA TÜRK MİLLETİ ADINA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO:
HAKİM : … …
KATİP :
DAVACI : … – …
VEKİLLERİ:
DAVALI : … – …
VEKİLİ :
DAVA : Alacak (Kooperatif Üyeliğinin Sona Ermesi Nedeniyle)
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
KARAR YAZMA TARİHİ:
Mahkememizde açılıp … Esas , 2019/139 K. sayılı dosyası ile yargılaması yapılıp 21/03/2019 tarihinde verilen karar, Konya Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesi’nin 11/06/2021 tarih ve … Esas, … Karar sayılı ilamıyla KALDIRILMAKLA, dosyanın mahkememizin yukarıdaki esasına kaydı yapılmış ve yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİANIN ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin babası …’ın 19/02/1992 tarihinde davalı kooperatife üye olduğunu, müvekkilinin 13/09/2005 tarihinde kooperatif hissesini babasından, annesinin vekaletiyle aldığını, kooperatifçe müvekkilin babası Mehmet’in üyeliğine son verilerek davacı müvekkilinin üye olarak kaydedilmesine, …’ın aidat ödemelerinin davacı … adına işletilmesine ve müvekkilinden 27.500 TL bedelli senet alınmasına karar verilerek, ilk kura çekimine direk katılmasının hüküm altına alındığını, senetlerin ödendiğini, devir tarihi olan 2005’ten sonra yedi sene daha beklediğini ve ”yakında daireniz çıkacak” yalanı söylendiğini, müvekkilinin davalıya ihtar çektiğini, davalı kooperatifin ise ”bizimle alakanız yok” diyerek cevap verdiğini, birkaç kez daha ihtarlaştıktan sonra 12/06/2012 tarihinde fesihle ilgili ihtarlarının Kaşıkçı Kent’e tebliğ edildiğini, ayrıca Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasıyla dava açıldığını, davalarının ihtardan sonra kooperatif genel kurulunun beklenmemesi sebebiyle usulden reddedildiğini, bu dosya üzerinden bilirkişi incelemesi yapılarak müvekkilinin ödediği senetlerin 06/06/2013 tarihi itibariyle değerinin 61.559,14 TL olduğu sonucuna varıldığını, kooperatifin tasfiye aşamasına geçtiğini ve üyelerin dairelere oturduğunu, müvekkilinin dairesinin muhtemelen başkalarına satıldığını, davalı kooperatifin 30/06/2013 tarihinde genel kurul toplantısı yaptığını, fakat müvekkiliyle ilgili bir karar alınmadığından; fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla müvekkili tarafından ödenen 61.559,14-TL’nin müvekkilinin ayrıldığı yıl sonu bilançosunda yer alan genel giderlerden müvekkili davacıya düşen kısımlarının mahsubundan sonra bakiyenin müvekkiline iadesini talep ettikleri, ayrıca kooperatifin tasfiyesinin engellenmesi amacıyla Konya Ticaret Sicil Müdürlüğüne müzekkere gönderilmesini talep etmiştir.
SAVUNMANIN ÖZETİ:
Davalı tarafa usulüne uygun olarak davetiye tebliğ edilmiş, davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Kooperatifler yasasına göre, kooperatiften istifa veya ihracın gerçekleştiği yılı takip eden yıl içerisinde yapılan, genel kurul kararından sonra ödenmesi gereken bir paranın bulunması halinde ödenebileceğinin düzenlendiğini, davacının kooperatiften ihraç edildiği veya istifa ettiğine dair dava dilekçesinde beyanı bulunmadığı gibi delil de sunmadığını, aynı mahiyette açılan davanın mahkemece reddedildiğini, bu nedenle kesin hüküm itirazında bulunduklarını, davanın kooperatifler yasasının 17. Maddesine göre beş yıllık süre geçtikten sonra açıldığı için zaman aşımına uğradığını, üye …’ın 1998 yılında vefat ettiğini, davacının hangi tarihte üye olduğunu ispat edemediğini, ayrıca 11/04/2012 tarihli ihtarnamede istifa ettiğini belirtmekte ise de açık ve net olarak kooperatiften istifa ettiğinin yazılı olmadığını, davacının talebinin yasal olmadığını, dava miktarı kadar ödemesi bulunmadığını, Asliye Ticaret Mahkemesi dosyasında toplam ödemenin 27.717,50 TL olarak belirtildiğini, bu paranın ek bilirkişi raporuyla ödenmesi gereken miktarının 40.050 TL olduğunun belirtildiğini, bu rapora da itiraz ettiklerini, ödenen ve ellerinde bulunduğu iddia edilen senet suretlerinin taraflarına tebliğ edilmediğini, müvekkili kooperatifin imzasını taşımayan, banka işlemi görmeyen senetleri kabul etmediklerini, faize faiz işletilmesini de kabul etmediklerini, kooperatif genel giderleri düşüldükten sonra inşaata yansıtılmış kısmıyla yüzde kaç seviyede imalat yapılabiliyorsa ancak bu imalat tutarını talep edebileceklerini, kooperatifin temerrüte düşürülmediğini, ödemelerin ispat edilmediğini, kooperatiften herhangi bir talebinin olmadığını belirterek davanın reddini ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
ÇEKİŞMELİ HUSUSLAR, TOPLANAN DELİLLER, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; çıkma payı alacağının tahsili davasıdır.
Mahkememizce tarafların bildirdikleri deliller toplanmış, davalı kooperatife ait belgeler celbedilmiş, dosya SMMM bilirkişisine tevdi edilip rapor alınmıştır.
Mahkememizin … Esas … Karar sayılı dosyası dosyamız içine alınarak incelenmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacının babası …’ın 19/02/1992 tarihinde … Konut Yapı Kooperatifin üyesi olduğunu, babasının üyeliğini devraldığını, üyelikten istifa ettiğini belirterek ödediği 61.559,14 TL’nin ayrıldığı yıl sonu bilançosunda yer alan genel giderlerden hissesine düşen kısmın mahsubundan sonra bakiyesinin tahsilini talep ettiği, S.S… Konut Yapı Kooperatifinin ünvanının sonradan … Konut Yapı Kooperatifi olduğu, davacının talebinin çıkma payına yönelik olduğu, davacının davalı kooperatiften Konya Noterliğinin gönderdiği 11/04/2012 tarihli ihtarname ile istifa ettiği bu ihtarnamenin davalıya 12/06/2012 tarihinde tebliğ edildiği 2012 yılına ait genel kurulun 30/06/2013 tarihinde yapıldığı, Yargıtay . Hukuk Dairesinin 23/01/2017 tarih, … Esas, … Karar sayılı ilamında da belirtildiği gibi, davacının 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 17/1. ve anasözleşmenin 15/1. maddesi gereğince, ayrıldığı yıl sonu bilançosuna göre hesaplanacak olan masraf hissesi düşüldükten sonra bakiyesinin iadesini talep hakkına haiz olup, ayrıldığı yıl sonu bilançosunun genel kurulca kabulü suretiyle kesinleşmesinden itibaren bir ayın sonunda bu alacak temerrüt ihtarına gerek kalmaksızın muaccel olacağı ve talep edebileceği, bu genel kurulda üyelikten ayrılan ortaklarla ilgili olarak üyelikleri sona eren üyelere geri ödemelerinin 3. Yılı sonunda defaten ödenmesi şeklinde karar alındığı, davalı kooperatifin defterlerini sunmadığı, Ticaret Sicil Müdürlüğü ve Çevre Şehircilik İl Müdürlüğünden gelen belgelere göre ödemenin kooperatifin mevcudiyetini tehlikeye düşürecek nitelikte olduğu, bu nedenle davanın 30/07/2016 tarihinden sonra açılması gerektiği, davanın erken açıldığı anlaşıldığından davacının davasının Yargıtay .Hukuk Dairesinin 07/06/2017 tarih … Esas … Karar nolu ilamında da belirtildiği gibi reddine yönelik olarak karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine verilen karar Konya Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesi’nin 11/06/2021 tarih ve … Esas, … Karar sayılı ilamıyla kaldırılmıştır.
Kaldırma ilamında özetle; Kooperatiften ayrılan üyelere yapılacak ödemelerin kooperatifin mevcudiyetini tehlikeye düşüreceği kanaatine nasıl vardığına ilişkin ek raporda bilgi olmadığından, bilirkişi kanaatinin denetlenemediği, bu kanaate varılabilmesi için istifa sayısının ve bu istifalar nedeniyle ödenecek miktarın net olarak belirlenip, kooperatifin mevcudiyetinin tehlikeye düşürülüp düşürülmeyeceğinin tespitininden sonra bir karar verilmesi gerektiği, Yargıtay . H.D. 23/01/2017 tarih, … E. … K. sayılı içtihadının da bu yönde olduğu anlaşıldığından kararın kaldırılmasına karar verilmiştir.
Kaldırma kararı sonrasında dosya; kaldırma kararı gereği daha evvel rapor sunan bilirkişiye tevdi edilerek kaldırma kararındaki hususlarda nazara alınmak suretiyle kooperatiften ayrılan üyelere yapılacak ödemelerin kooperatif mevcudiyetini tehlikeye düşüreceği kanaatine nasıl varıldığı, istifa sayısı ve istifalar nedeniyle ödenecek miktarların net olarak belirlenmesi, buna göre kooperatif mevcudiyetinin tehlikeye düşüp düşmeyeceği hususunda rapor alınmasına karar verilmiştir.
Sunulan 29/06/2022 havale tarihli raporda özetle; Dosyaya 2012 yılı ticari defterleri sunulmasa da, sayın mahkeme, 2012 yılına ilişkin bilanço, yönetim ve denetim kurulu raporları, gelir gider cetvellerini ticaret sicil il müdürlüğünden müzekkere yolu ile ikmal ettirmiş söz konusu belgelerin incelenmesi sonucunda; 2012 yılı içinde toplanan üye aidatı toplamının 24.525,00-TL olduğu, üyelikten ayrılan …’ya 50.5940,00-TL ödeme yapıldığı, … dışında …’nın üyelikten ihraç edildiği, …, … , … , … , … istifalarının gerçekleştiğinin tespit edildiği, ilgili genel kurulda ortak sayısı 50 olup, ortaklıktan ayrılan üyeler birlikte düşünüldüğünde, 2012 yılı için ayrılan üyelere yapılacak bir ödemenin kooperatifin mevcudiyetini tehlikeye düşüreceği kanaatine varıldığı,
Dolayısı ile 22.09.2016 tarihinde hazırlanan bilirkişi raporu ile 04.12.2018 tarihinde hazırlanan bilirkişi raporu arasında, 2012 yılına ilişkin ticari deftetler sunulmasa bile rapora esas teşkil edebilecek ve dosyanın çözümü için faydalı olabilecek yukarıda belirtilen birtakım evrakların ticaret sicil müdürlüğünden ve Çevre Şehircilik İl Müdürlüğünden geldiği, buna göre; 2012 yılı içinde toplanan üye aidatı toplamının 24.525,00TL olduğu, üyelikten ayrılan …’ya 50.594,00TL ödeme yapıldığı, … dışında …’nın üyelikten ihraç edildiği, …, … , … , … , … istifalarının gerçekleştiği, diğer taraftan istifa eden üyelere toplam 392.477,67-TL borcun olduğu, ilgili genel kurulda ortak sayısı 50 olup, ortaklıktan ayrılan üyeler birlikte düşünüldüğünde, 2012 yılı için ayrılan üyelere yapılacak bir ödemenin kooperatifin mevcudiyetini tehlikeye düşüreceği kanaatine bu nedenle varıldığı, zira; yıllık toplanan aidat toplamının 24,525,00-TL olduğu bunun dışında ayrılan üyeye 50.594,00-TL ödeme yapılacağı, başka ayrılan üyeler olduğu gibi istifa eden üyelere toplam 392.477,67-TL borcun olduğu birlikte düşünüldüğünde bu durumun kooperatifin mevcudiyetini tehlikeye düşüreceğinin düşünüldüğü, nitekim kooperatif bünyesinde giren tutarın çıkan tutardan düşük olmasının ödeme aczini ifade ettiği belirtilmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama ve değerlendirme neticesinde dosya kül halinde değerlendirildiğinde; Konya Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesi’nin 11/06/2021 tarih ve … Esas, … Karar sayılı kaldırma ilamı gereği alınan 3. Ek bilirkişi raporu da değerlendirildiğinde ayrılan ve çıkarılan ortakların sayısı, kooperatifin geliri, borçları, çıkan ya da çıkarılan üyelere yapılacak ödemeler birlikte değerlendirildiğinde yapılacak ödemelerin kooperatifin mevcudiyetini tehlikeye düşüreceği kanaatine varılmakla, genel kurulda üyelikten ayrılan ortaklarla ilgili olarak üyelikleri sona eren üyelere geri ödemelerinin 3. yıl sonunda defaten ödenmesi şeklinde karar alınması, bu nedenle davanın 30/07/2016 tarihinden sonra açılması gerektiği, davanın erken açıldığı anlaşıldığından davacının davasının reddine yönelik olarak aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-)Davacının davasının REDDİNE
2-)Peşin alınan 1.051,28-TL harçtan alınması gereken 80,70-TL harcın mahsubu ile fazla alınan 970,58-TL harcın kararın kesinleşmesi ve talep halinde davacıya iadesine,
3-)Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-)Davalı kendini vekille temsil ettirdiğinden dolayı karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 9.849,46-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-)Davacı tarafından yatırılan ve dosyada arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde Konya Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere yapılan yargılama sonunda karar verildi. 15/09/2022

Katip Hakim …