Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
KONYA TÜRK MİLLETİ ADINA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO:
KARAR NO:

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇE YAZIM TARİHİ:

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
TALEP :
Davacı vekili mahkememize vermiş olduğu 12/12/2017 havale tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin elektrik piyasasında lisanssız elektrik üretimine ilişkin yönetmelik çerçevesinde …İli Merkez İlçesi …Köyü …nolu Parselde 750 KW gücünde lisanssız güneş enerjisi santrali kurmak için gerekli bütün proje ve belgeleri eksiksiz tamamlayarak 30/10/2015, 29/12/2015 ve 29/02/2016 tarihlerinde müracaatta bulunduğunu; ancak davalı tarafın hukuka aykırı olarak bu başvuruları reddettiğini; müvekkili şirketin ilk başvurusunun reddi kararına karşı 27/10/2016 tarihinde yazılı olarak davalı tarafa itiraz ettiğini; davalı tarafın ise müvekkilinin üretim tesisi ile şebeke arasındaki mesafenin 5 kilometreden fazla olması nedeniyle başvurularının olumsuz neticelendirildiğini bildirdiğini; müvekkil şirketin eksiksiz evraklarla yaptığı üç başvurunun da mevzuata aykırı olarak reddedildiğini; müvekkilinin başvurularında …ait Karaman OSB Trafo Merkezinde kapasitenin var olduğunun tarafların kabulünde olduğunu; yönetmeliğin 6. maddesinde hangi gerekçelerle bağlantı başvurusu taleplerinin reddedileceğinin belirtildiğini; tesis ile şebeke arasındaki mesafenin 5 kilometreden fazla olmasının bunlar arasında olmadığını; bu nedenlerle müvekkil şirketin …İli …Köyü …Parsel sayılı taşınmaz üzerinde kuracağı 500 KW gücündeki lisanssız GES santrali için yaptığı 30/10/2015, 29/12/2015 ve 29/02/2016 tarihli başvurularının davalı tarafça reddinin haksızlığının tespitine, müvekkilinin bağlantı başvurusunun kabulü ile çağrı belgesi verilmesine, verilecek çağrı belgesi ve santral yapım süresi de nazara alınarak müvekkilinin kar kaybı, üretim maliyetleri düzeyindeki artışın döviz cinsinden olması ve maliyetlerdeki aşırı artıştan kaynaklı zararı için şimdilik 10.000,00 TL.’nin haksız işlem tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline; çağrı belgesi verilmesine hükmedilmesi halinde 31/12/2017 tarihine kadar geçici kabulü yapılacak tesislerin dağıtım sistemi kulanım bedellerinin indirimli uygulanması mümkün iken bu tarihten sonra geçici kabulü yapılacak tesislerin bu indirimden yararlanması mümkün olmadığından müvekkilinin de 2017 yılının sonuna kadar tesisi bitirmesi imkansız olduğundan, dağıtım sistemi kullanımı bedelini alacak olan davalının başvuru esnasındaki mevzuat ve kurul kararları çerçevesinde indirimli tahsil etmesine; çağrı belgesi verilmesi taleplerinin imkansızlık sebebiyle reddi halinde davanın haksız eylemi sonucu müvekkilinin üretim tesisi yapması imkansız hale geldiğinden kar kaybının ve zararının şimdilik 10.000 TL.’sinin haksız işlem tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili mahkememize vermiş olduğu 18/01/2018 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle; dağıtım şirketlerinin özelleştirilmesine dair ihale sonrasında Türkiye Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ile …A.Ş. arasında yapılan 30/10/2009 tarihli sözleşme uyarınca …ait olan …tüm hisselerinin …A.Ş. ‘ye satıldığını ve bu şekilde müvekkili şirketin özelleştirildiğini; yapılan sözleşme ile şirketin faaliyet gösterdiği bölgede bulunan dağıtım sistemi, dağıtım tesisi ve bu tesislerin işletilebilmesi için zorunlu olan taşınır taşınmaz malların işletim hakkının müvekkili şirkete bırakıldığını, ancak hat, tesis, taşınır ve taşınmazların mülkiyeti korunarak açıkça …’a ait kalacağının hükme bağlandığını; müvekkili şirketin davaya konu hat ve tesislerin işleteni olduğunu, mülkiyetin kamu tüzel kişisi olan …ait olduğunu; malik olan …’ın 15 yıl hat ve tesislerde herhangi bir yenileme ve tadilat yapmayacağının belirlendiğini; hat ve tesislere verilecek her zararın kamu malına verilmiş olacağını; bu nedenle başta müvekkili şirket olmak üzere herkesin bu hat ve tesisleri korumak, özenle kullanmak, bunlara zarar verebilecek veya kullanım ömürlerini kısaltacak işlemlerden kaçınmak zorunda olduğunu; GES dahil alternatif enerji kaynaklarından elde edilen enerjinin bu hatlara bağlanması sağlanırken bu gerçeğin göz önünde bulundurulması gerektiğini; müvekkilinin vermiş olduğu hizmetin aynı zamanda toplumsal bir hizmet olduğunu; bu nedenle hizmetin niteliği gereği sürekli, kesintisiz ve ve düzenli olarak bu hizmeti sunmak zorunda olduğunu; diğer taraftan enerji pazarlama şirketlerine karşı da enerji sağlama ve ulaştırma sorumluluğu bulunduğunu; müvekkili şirketin aynı zamanda kar amacı güden bir şirket olması nedeniyle alacağı kararlarda da basiretli bir tacir olarak hareket etmek zorunda olduğunu; davaya konu GES dahil alternatif enerji üretimi başvurularının Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine ilişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına İlişkin Tebliğ’in 8/4 maddesi hükmü uyarınca, müvekkili şirket dahil dağıtım şirketleri tarafından kurulacak komisyonlarca değerlerdirilerek karara bağlandığını; alınan kararlarda bağlanabilirlik oranı, bağlantı hattının kesiti, hat kapasitesi, bağlantı hattının gerilimi, gerilim değişikliği, santralin şebekeye olan mesafesi, kapasitesi, maximum-minimum yük ve üretim analizi gibi kriterlerin göz önüne alındığını; davacı şirketin başvurusunun da bu kriterler dikkate alınarak değerlendirildiğini; müvekkili şirketin başvurucular arasında adaletli davrandığını; ancak davacının başvurusuna konu bölgedeki hatların büyük bir kısmının ekte sundukları CBS görüntülerinde siyah renkle gösterilen swallow iletkenlerin bulunduğu hatlar olduğunu; bunların kısa devre direncinin çok düşük olduğunu; …tarafından hesaplanan kısa devre arıza akım limiti olan 16 KA şartını sağlamadığını; bu nedenle bunlara bağlantı yapılamayacağını; GES vb. üretim tesislerinden elde edilen enerjinin bu iletkenlere bağlanması halinde tekrarlayan kısa devrelerin oluşma ihtimalinin çok yüksek olduğunu; aynı zamanda bu hatların on yıllardır kullanılan yıpranmış hatlar olduğunu; tam kapasiteyle kullanılmalarının bu hatların ömrünü kısaltacağını ve arızlara neden olacağını; bu durumun da kamuya ait hatların zarar görmesine, ömürlerinin kısalmasına ve müvekkili şirketin de zarar etmesine neden olacağını; bu nedenle hat kapasitelerinin % 70-80 oranında kullanılmasının kararlaştırıldığını; iletim esnasında oluşacak kayıpların önlenmesi ve diğer teknik nedenlerle bağlantı yapılan noktanın trafo merkezine kuş uçuşu 5 km.’den uzak olmaması gerektiğini; bu mesafenin 5 km.’yi aşması halinden kayıpların ciddi oranda arttığını ve bunun da kamunun zararına neden olduğunu; davacının ilk başvuru tarihinin 30/10/2015 olduğunu; “dağıtım sistemine bağlanabilecek teknik yönden uygun bir dağıtım hattı bulunmaması nedeniyle” talebi reddedildiği halde ısrarla aynı noktadan başvuru yaptığını; ilk başvuru tarihi itibariyle dava açma süresinin başlamış olması nedeniyle eldeki davanın süresinde açıldığının kabul edilemeyeceğini; davacının henüz yatırım bile yapmadığı, kurmadığı tesis için tazminat talep emesinin mümkün olmadığını beyanla davacının davasının ve tedbir talebinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememiz 02/05/2019 tarih, …esas, …karar sayılı ilamı ile verilen karar davacı vekilince istinaf edilmiş, Konya Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesinin 30/01/2020 tarih, …esas, …karar sayılı kaldırma kararı ile mahkememiz kararının kaldırılmasına karar verilmiş dosya mahkememize tevzi edilerek 16/03/2020 tarihinde yeni esasa kaydedilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, tespit ve tazminat istemine ilişkindir.
Davacı vekili, …ili, Merkez ilçesi, …köyü …numaralı parselde 750 KW gücünde lisanssız güneş enerjisi santrali kurmak için davalıya başvuru yaptıklarını, başvurularının haksız ve dayanaksız olarak reddedildiğini, iş bu ret işleminden kaynaklı zararın davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili ise, davacının başvurularının reddedilmesinin usul ve yasaya uygun olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Taraflar arasındaki ihtilaf; davacının lisanssız güneş enerji santrali kurmak için yaptığı başvuruların reddinin usul ve yasaya uygun olup olmadığı, davalı şirketinin davacının başvurularını haksız olarak reddedip reddetmediği, başvuruların haksız reddedildiğinin tespiti halinde davacının zararının bulunup bulunmadığı ile varsa bu zararın davalıdan tazmin edilip edilemeyeceği noktasındadır.
Mahkememizce davalı şirkete ve …müzekkereler yazılarak yapılan işleme ilişkin bilgi ve belgeler celbedilmiş, Konya . Asliye Ticaret Mahkemesinin …esas sayılı dosyasından alınan bilirkişi raporu dosya arasına alınmış; ayrıca dosyamız kapsamında tarafların iddia ve savunmaları doğrultusuna alanında uzman bilirkişilerden rapor alınmış, yargı yeri belirlenmesinden sonra mahkememizce devam edilen yargılamada İstanbul . Asliye Ticaret Mahkemesi aracılığıyla talimat yoluyla yeniden alanında uzman bilirkişi heyetinden rapor alınmıştır.
6446 Sayılı Kanun 9/2. Maddesi, “Dağıtım şirketi, lisansında belirtilen bölgedeki dağıtım sistemini elektrik enerjisi üretimi ve satışında rekabet ortamına uygun şekilde işletmek, bu tesisleri yenilemek, kapasite ikame ve artırım yatırımlarını yapmak, dağıtım sistemine bağlı ve/veya bağlanacak olan tüm dağıtım sistemi kullanıcılarına ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda eşit taraflar arasında ayrım gözetmeksizin hizmet sunmakla yükümlüdür.” hükmünü içermektedir.
5346 Sayılı Kanun 1. Maddesi: “Bu Kanunun amacı; yenilenebilir enerji kaynaklarının elektirik enerjisi üretimi amaçlı kullanımının yaygınlaştırılması, bu kaynakların güvenilir, ekonomik ve kaliteli biçimde ekonomiye kazandırılması, kaynak çeşitliliğinin artırılması, sera gazı emisyonlarının azaltılması, atıkların değerlendirilmesi, çevrenin korunması ve bu amaçların gerçekleştirilmesinde ihtiyaç duyulan imalat sektörünün geliştirilmesidir.” hükmünü içermektedir.
Yenilenebilir Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmeliğin 2/1 maddesi: “Bu Yönetmelik;
a) 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 14 üncü maddesi çerçevesinde kurulması öngörülen üretim tesislerinin sisteme bağlanmasına ilişkin teknik usul ve esaslar ile bu üretim tesislerinin kurulmasına ilişkin başvuru yapılmasına ve başvuruların değerlendirilmesine,
b) Lisanssız üretim faaliyeti kapsamında elektrik enerjisi üreten gerçek ve tüzel kişilerin
ihtiyacının üzerinde ürettiği elektrik enerjisinin sisteme verilmesi halinde yapılacak uygulamaya,
c) Lisanssız üretim faaliyeti ile ilgili arazi temini, üretim tesisi devri ve üretim faaliyetinde bulunan gerçek veya tüzel kişiler ile İlgili Şebeke İşletmecilerinin hak ve yükümlülüklerine,
ç) Lisanssız üretim faaliyetinde bulunan kişilerin bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetleri ile kurulan üretim tesislerinin denetlenmesine, ilişkin usul ve esasları kapsar. hükmünü içermektedir.
Aynı yönetmeliğin 5. Maddesi :”Bu Yönetmelik çerçevesinde, dağıtım sisteminde yeterli kapasite bulunması halinde bir tüketim tesisi için birden fazla kojenerasyon veya yenilenebilir enerji kaynağına dayalı üretim tesisi kurulmasına izin verilebilir. Her bir tüketim tesisi için birinci fikranın (fc) bendi kapsamında kurulabilegEek) yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisinin veya tesislerinin toplam kurulu gücü /birifici fıkranın (c) bendi kapsamındaki azami kapasiteden fazla olamaz. Bir gerçek veya tüzel kişi, uhdesindeki her bir tüketim tesisi için sadece bir adet mikrokojenerasyon tesisi kurabilir.” hükmünü içermektedir.
Enerji Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine ilişkin yönetmeliğin uygulanmasına dair tebliğin 6. Maddesi: ” Yönetmelik ve bu Tebliğ kapsamında kurulacak üretim tesisleri Şebekeye, teknik özellikleri ve bağlantı noktası itibarıyla Şebekenin mevcut kapasitesi dikkate alınarak YG veya AG seviyesinden bağlanabilir. Bağlantı başvurusu talebi, Yönetmelik ve bu Tebliğ hükümleri çerçevesinde reddedilebilir. Başvurunun reddedilmesi halinde ret gerekçeleri başvuru sahibine yazılı olarak bildirilir. Yönetmelik ve bu Tebliğ kapsamında gerçek veya tüzel kişiler tarafından inşa edilip işletilecek üretim tesisleri Yönetmelik ve bu Tebliğ ile İlgili Mevzuat ve İlgili Teknik Mevzuatta yer alan esas ve usuller dikkate alınarak projelendirilir, kurulur ve işletilir. Yönetmelik ve bu Tebliğ kapsamında kurulacak olan üretim tesisinin ikinci fıkraya uygun olarak projelendirilmesi, kurulması ve işletilmesi ilgili kişinin sorumluluğundadır.” hükmünü içermektedir.
Aynı tebliğin 8. Maddesi :” İlgili Şebeke İşletmecisi, her takvim ayı içinde kendisine yapılan başvuruları derleyerek, kurulacak bir komisyon eliyle incelemeye alır. Komisyon, en az üç üyeden oluşur ve oy çokluğuyla karar alır. İnceleme sonucunda, eksik ve/veya yanlış evrak tespiti yapılan başvuru sahiplerine, değerlendirme sonuçlarını takip eden üç iş günü içerisinde bildirimde bulunularak eksikliklerin on iş günü içerisinde tamamlanması istenir. Eksik belgelerin bu süre içerisinde de tamamlanmaması halinde başvuru reddedilerek sunulan belgeler başvuru sahibine iade edilir ve ilgili İl Özel İdaresine konu hakkında bilgi verilir. Komisyon gerekçeli değerlendirmesini imzaya yetkili makama sunar. Başvurusu kabul edilen ve edilmeyen başvurulara ilişkin inceleme sonuç listesi imzaya yetkili makam tarafından takip eden ayın beşinci günü İlgili Şebeke İşletmecisinin internet sayfasında ilan edilir. Başvurunun reddedilmesi halinde, on iş günü içerisinde sunulmuş olan belgeler başvuru sahibine iade edilir ve ret gerekçeleri yazılı olarak bildirilir.” Hükmünü içermektedir.
Aynı tebliğin 10. Maddesi: ” İlgili Şebeke İşletmecisi, 8 inci madde çerçevesinde kendisi tarafından kabul edilen başvurular ile bölgesindeki İl Özel İdarelerinden, kendisine yönlendirilen ve başvuruya ilişkin belgeleri eksiksiz olan başvuruları bir araya getirerek teknik değerlendirmeye alır. Başvurular ortak irtibat merkezlerine göre sınıflandırılır. Alternatif olarak, başka bir …trafo merkezi ile dağıtım fiderine açık ring Şebekede, Şebekenin normal çalışma koşullarına göre bağlı olduğu dağıtım fideri esas alınır. Her bir başvuru bağlantı ve sistem kullanımı açısından diğerlerinden bağımsız olarak değerlendirilir. Değerlendirmede başvurunun Yönetmelik, bu Tebliğ ve İlgili Teknik Mevzuat ile İlgili Mevzuata uygunluğu esas alınarak teknik değerlendirme tamamlanır. Bağlantı başvurusu sonuçları İlgili Şebeke İşletmecisinin internet sayfasında ilan edilir ve başvurunun reddedilmesi halinde, on iş günü içerisinde sunulmuş olan belgeler başvuru sahibine iade edilir ve ret gerekçeleri yazılı olarak bildirilir.Teknik değerlendirme sonuçlarına göre Şebekeye bağlanması muhtemel başvurular öncelik değerlendirmesine alınır. Öncelik değerlendirmesinde bağlantı noktası itibariyle irtibat merkezi kısıtları esas alınır. Öncelik değerlendirmesi Yönetmeliğin 8 inci maddesinin dördüncü fikrası hükümlerine göre yapılır. Beşinci fikra hükümlerine göre yapılacak öncelik değerlendirmesi sonucunda irtibat merkezindeki bağlantı kısıtları dikkate alınarak başvurular sonuçlandırılır. İrtibat merkezi itibariyle bağlantı kısıtlarına tabi olmayan başvurular, teknik değerlendirme sonucu öncelik değerlendirmesine alınmaksızın sonuçlandırılır. Altıncı ve yedinci fıkra hükümlerine göre sonuçlandırılan başvurular ile ilgili olarak; Bağlantı başvurusu kabul edilenler ve edilmeyenler olarak her ayın yirmisinde İlgili Şebeke İşletmecisinin internet sayfasında ilan edilir.” hükmünü içermektedir.
Mahkememizce görevlendirilen elektrik mühendislerinden oluşturulmuş bilirkişi heyeti 11/07/2018 tarihli raporunda, davalı … şirketinin lisanssız elektrik enerjisi üretim tesisi kurulmasına ilişkin başvuruları ilgili yönetmelik, tebliğ hükümlerine ve teknik mevzuata göre değerlendirmek ve sonuçlandırmakla yükümlü olduğunu, elektrik enerjisinin üretilmesi, iletilmesi ve dağıtılması aşamasında mevzuat ile getirilen teknik kriterlere uyulmasının zorunlu olduğunu, talep kapsamında öncelikle …ait TM’de boş kapasitenin bulunmasının esas olduğunu, talep tarihi itibariyle Karaman OSB için tahsis edilen 25 MW gücün 24,66 MW’ının tahsis edilmiş olması ve davacının 750 kW güç talebini karşılayacak düzeyde TM’de boş kapasite bulunmamasına bağlı olarak davacının yaptığı müracaatların reddedilmiş olmasının usule ve mevzuata uygun olduğunu tespit etmiştir. Bilahare davacı vekilinin rapora yönelik teknik itirazlarını karşılar mahiyette rapor düzenlenmesi için İstanbul Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılarak elektrik mühendislerinden oluşan üç kişilik bilirkişi heyetinden talimat mahkemesi aracılığıyla 22/03/2021 tarihli rapor aldırılmıştır. Sözü geçen raporun yeterli teknik veriler içermeyen gerekçesiz ve denetime kapalı bir rapor olduğu görülmekle hükme esas alınabilir nitelikte olmadığı kanısına varıldığından değerlendirmeye alınmamıştır.
Davacı vekili, başvurularının mesafe nedeniyle reddedildiğini, bilirkişi raporları ile de mesafe yönünden verilen ret kararının haksız olduğunun tespit edildiğini, bu nedenle zarar hesabı yapılması gerektiğini savunmuştur. Somut olayda ihtilaf, davacının lisanssız elektrik tesisi kurulması izin başvurusunun kabul şartlarının oluşup oluşmadığı noktasında toplandığından, uyuşmazlığın çözümünün sadece davalı şirketin mesafeye ilişkin ret gerekçesinin yerinde olup olmadığı ile sınırlandırılması mümkün görülmemiştir.
Tüm dosya kapsamı ve toplanan deliller bir bütün halinde değerlendirildiğinde; davacının lisanssız elektrik üretimi için davalı şirkete başvurduğu, başvuru ve değerlendirme tarihleri itibariyle davacıya tahsis edilebilecek bir kapasitenin bulunmadığının özellikle dosyaya gelen …Planlama ve Yatırım Yönetim Dairesi Başkanlığının 28/07/2021 tarihli müzekkere cevabından anlaşıldığı bu yönüyle başvuruların reddine ilişkin kararın mevzuata uygun olduğu anlaşıldığından davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-DAVANIN REDDİNE,
2-Dava açılırken alınan 170,78TL peşin harçtan alınması gereken 59,30TL harcın mahsubu ile fazla alınan 111,48TL’nin harcın kararın kesinleşmesi ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerine bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan 39,00TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
5-Davalı vekili yararına AAÜT’ye göre hesaplanan 4.080,00TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalanın karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Konya Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.27/10/2021

Katip … Hakim …