Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KONYA TÜRK MİLLETİ ADINA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :
HAKİM :
KATİP :
DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVA : Alacak (Kooperatif Aidat Borcundan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
KARAR YAZMA TARİHİ:
Mahkememizde görülmekte olan alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİANIN ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacının inşaat işlerinde demir ustası olarak çalıştığını, davalı kooperatiften 120.000,00-TL bedelle bir daire satın aldığını, satın aldığı daire için 90.000,00-TL ödeme yaptığını, buna ilişkin olarak 16.06.2009 tarihli tahsilat makbuzunun olduğunu, kooperatifin 2008 yılı Olağan Genel Kurulunun 19.07.2009 tarihinde yapıldığını, davalı kooperatifin 19.07.2009 tarihli 2008 yılı Olağan Genel Kuruluna davacının üye olarak katıldığını ve Hazirun Listesinde imzasının mevcut olduğunu, taraflarca yapılan sözleşme gereği dairenin 31.12.2014 tarihinde teslim edileceğini, 31.12.2014 tarihinden sonra defaten dairenin teslimi istenmişse de bir netice elde edilemediğini, 26.10.2018 tarihli Konya . Noterliğinin … yevmiye nolu ihtarı ile dairenin tesliminin ne zaman gerçekleşeceği hususunda bilgi verilmesi, tesliminin mümkün olmaması halinde 16.06.2009 tarihinde yapılan ödemenin ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesi ihtar edildiyse de davalı kooperatifin Ticaret Sicilinde kayıtlı olan güncel adresine tebligatın yapılamadığını, bir kısım üyelerin dairelerini teslim aldıkları ve dairelerin üyelerin kullanımına sunulduğunun davacı tarafından haricen öğrenildiğini, 1163 sayılı Koop. K. m. 23’de ortakların bu kanunun kabul ettiği esaslar dahilinde hak ve vecibelerde eşit oldukları hükmünün yer aldığını, davalı kooperatifin 1163 sayılı Koop. K. m.23’de düzenlenen eşitlik ilkesine aykırı davranarak bir kısım taşınmazları üyelerinin kullanımına sunduğunu, davacının davalı kooperatife karşı tüm edimlerini yerine getirdiği halde, davacıya dairesinin teslimi ya da dairesinin bedelinin ödemesinin yapılmadığını, bu nedenle müvekkiline teslim edilmeyen dairenin dava tarihi itibariyle rayiç değerinin tespiti ile yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, bu talebin kabul görmemesi halinde ödemesi yapılan 90.000,00-TL nin denkleştirici adalet ilkesi ve uyarlama ilkesi gereğince ödeme tarihi olan 16.06.2009 tarihinden itibaren çeşitli ekonomik etkenler tefe-tüfe-yıllık faiz oranları dikkate alınarak tahsiline, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı yana yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 03/01/2019 tarihli dilekçesi ile müvekkilinin talebi doğrultusunda davanın müvekkilinin ödememiş olduğu 90.000,00-TL bedelin ödeme gününden itibaren denkleştirici adalet ilkeleri çerçevesinde ödenmesine karar verilmesini talep ettiklerini, daire bedeli üzerinden 3/4 oranına yönelik taleplerinden ise vazgeçtiklerini beyan etmiştir.
SAVUNMANIN ÖZETİ:
Davalı tarafa usulüne uygun olarak davetiye tebliğ edilmiş, davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının peşin satışla üye olduğunu iddia etse de 1163 s.Koop. K. m. 42/6 hükmü ve yerleşmiş uygulamalara göre, genel kurul kararı olmadıkça, kooperatife sabit fiyatla ortak alınmasına olanak olmadığını, dava konusu dairenin davacıya sabit fiyatla satılacağına dair bir genel kurul kararı mevcut olmadığını, kooperatiften daire satın almak suretiyle ortak alınan davacının da, kooperatife karşı aidat, faiz vs. borçlardan diğer ortaklar gibi sorumlu olacağını, kooperatifin mevcudiyetini tehlikeye düşürecek nitelikteki iade ve ödemeler, anasözleşmede daha kısa bir süre tespit edilmiş olsa bile genel kurulca üç yılı aşmamak üzere geciktirilebileceğini, davacının huzurdaki davasına ve noter ihtarnamesine bakıldığında kabul edilen karar gereği istifa eden ortakların ödemiş olduğu aidatların geri ödenmesi için 19/07/2009 tarihli genel kurul kararının 7. Maddesi gereği belirlenen iki yıllık sürenin henüz dolmadığını, denkleştici adalet durumunun kooperatiflerde mümkün olmadığını, ortaklıktan çıkan kooperatif ortağının hakları ve yükümlülükleri kanunen ve kooperatif ana sözleşmesinde belirlenmiş olup davacının müvekkil kooperatiften hiçbir alacağının bulunmadığını, haksız ve mesnetsiz davanın reddi ile yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
ÇEKİŞMELİ HUSUSLAR, TOPLANAN DELİLLER, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava davalı kooperatife ödenen bedelin denkleştirici adalet ilkeleri gereğince davalıdan tahsili davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın davacının davalı kooperatifin peşin bedelli üyesi olup olmadığı, buna dayalı olarak teslim edilmeyen dairesinin rayiç bedelini talep edip edemeyceği, bu olmadığı takdirde ödediği miktarı denkleştirici adalete göre geri isteyip isteyemeceği hususunda olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce tarafların bildirdikleri deliller toplanmış, tapu kayıtları, kooperatife ait belgeler celbedilmiş, dosya SMMM bilirkişisine tevdi edilip rapor alınmıştır.
Sunulan 28/06/2021 tarihli raporda özetle; Davalı kooperatife ait incelenen 2010 yılı yevmiye defterinin açılış tasdikinin süresinde yapıldığı, 2010 yılı yevmiye defterinin kapanış tasdikinin de süresinde yapıldığı, bunun dışında incelenen ticari defterin muhasebe usul ve esaslarına uygun şekilde tutulduğu, dosyada mevcut “Daire satış sözleşmesi” başlıklı belgede, sözleşme tarihinin 01.10.2009 olup sözleşme bedelinin 120.000,00-TL olarak belirlendiği, söz konusu belgeye davalının herhangi bir itirazının olmadığı, davacının dosyaya eklediği 19.07.2009 tarihli davalı kooperatif genel kurul tutanağında “peşin bedelli üyelik” hususunda alınmış herhangi bir kararın tespit edilememiş olduğu, söz konusu genel kurul hazirun listesinde davacının isminin 30. sırada yer almakta olup isminin karşısında bir imzanın yer almakta olduğu, davalı Kağnıcı Konut Yapı Kooperatifi’ne ait incelenen yevmiye defterinde taraflar arasında kooperatif üyeliğinden kaynaklanan bir ilişkinin var olduğu, davacı kooperatif üyesi …’nun davalı kooperatife 90.000,00-TL tutarında üyelik aidatı yatırdığının tespit edildiği, davalı kooperatif ticari defterine göre, davacının üyeliğini 10.01.2010 tarihli yevmiye kaydında görüleceği üzere … devretmiş olduğu, davacının yatırdığı üye aidatının davalı kooperatif tarafından iade edilmediği hususunda taraflar arasında herhangi bir ihtilafın bulunmadığı, o halde davacının üyeliğinin kooperatif ticari defterlerindeki gibi, kooperatif tarafından başka bir üyeye devredilmiş ise Kooperatif tip anasözleşmesinin “ortaklığı sona erenlerle hesaplaşma” başlıklı 15.maddesinde 2. Bentte “ortaklığı sona erenlerin yerine yeni ortak alınması halinde eski ortağın 21. Madde uyarınca ödediği gider taksitleri derhal geri verilir” denilmekte olduğu, buna göre davalı ticari defterleri dikkate alındığında davacının alacağının 10.01.2010 tarihinde muaccel hale geldiği, söz konusu 10.01.2010 tarihinden dava tarihi olan 03/12/2018 tarihine kadar yapılan yasal faiz hesabına göre 73.102,50-TL olabileceği, 90.000,00-TL ödenen bedel ve işlemiş faiz olan 73.102,50-TL ile birlikte toplam alacağın 163.102,50-TL olduğu ifade edilmiştir.
Rapora taraf vekilleri itiraz etmiş olup, davacı vekili üyeliğin devredilmesi gibi bir durumun söz konusu olmadığını, ödenen bedelin de denkleştirici adalet ilkeleri gereğince hesaplanması gerektiğini ifade etmiş, davalı vekili ise bedelin devredilen kişiden alınması gerektiğini, davalının sorumluluğunun bulunmadığını beyan etmiştir.
Akabinde dosyanın itirazlar da değerlendirilmek suretiyle başka bir bilirkişiye verilerek rapor alınmasına karar verilmiştir.
Bilirkişi tarafından sunulan 23/12/2021 tarihli raporda özetle; Davalı kooperatife ait defterlerin sunulmadığı, dosyada yer alan belgelere göre Daire Satış Sözleşmesinde satıcının … Yapı Koop., alıcının ise …, sözleşme tarihinin 01 Ekim 2009, sözleşme bedelinin 120.000,00-TL ,sözleşme konusunun … Yapı Kooperatifine ait 3 grup daire hissesinin 120.000,00-TLbedelle peşin üyelik işleminden ibaret olduğu,
“Sözleşme Hükümlerinin ise;
a)Daire üyelere teslim edilecek dairelerle eş değer ve kuraya tabi tutulacak.
b)Üyeliğin kabul tarihi olan 01 Ekim 2009 tarihinden itibaren alıcı … her ne ad altında olursa olsun kooperatiften tapu tarihine (31.12.2014) kadar hiç bir maddi ve manevi talepte bulunamaz.
c)Daire; mutfak dolapları, laminant parke, plastik boya ve alçı, kartonpiyer, fayans, mutfak ve balkon mermerleri, çeşme ve elektrik tesisat ve armatürleri, kombi-kalorifer petek ve tesisatları tamamlanmış olarak teslim edilecektir.” Hükmünün yer aldığı, kooperatif tarafından 16/06/2009 tarih ve … nolu tahsilat makbuzuna göre davacıdan anahtar teslim daire için 90.000,00-TL’nin nakit olarak tahsil edildiği, Karatay Kaymakamlığı Tapu Müdürlüğünün 18.12.2019 tarihli yazısına göre davalı Kooperatifte … Mahallesi … ada … parsel sayılı taşınmazda … adet bağımsız bölüm haricinde ferdileştirmeye geçildiğinin bildirildiği, denkleştirici adalet ilkesi gereğince yapılan hesaplamaya göre ise davacının ödediği bedelin güncel miktarının 268.058,25-TL olduğu, kooperatiften istifa, üyenin ihracı ve hisse devri gibi hususların belli prosedürlere tabi olduğu, Kooperatifler Kanunu ve Kooperatif Ana Sözleşmesine göre bu işlemlerin yürütülmesinin gerektiği, davacı vekilinin kendilerinin böyle bir işlemden ( hissenin başkasına devri ) haberdar olmadıklarını belirtmesi karşısında bu durumda kooperatif kayıtlarında yer aldığı üzere, davacının hissesinin devredilebilmesi için durumun kooperatif üyesi davacı tarafından yazılı olarak kooperatife bildirilmesinin gerekeceği, kooperatiften istifa durumunda da aynı usulün geçerli olduğu, Kooperatiften ihraç durumunda ise buna ilişkin prosedürün yerine getirilmesi gerektiği, dosya kapsamında yapılan incelemede, davacının istifa veya hisse devrine ilişkin bir talebi olduğuna dair bir belgeye rastlanılmadığı gibi, davalı kooperatifin de böyle bir başvurudan söz etmemekte olduğu, ayrıca davacının kooperatiften ihracına ilişkin işlemlerle ilgili de dosyada herhangi bir belgenin bulunmadığı, bu durumda davacının hisse devri, istifa ya da kooperatiften ihracı ile ilgili durumun davalı kooperatif tarafından ispatlanması gerektiği ifade edilmiştir.
Davacı vekili son rapor sonrasında sunduğu 25/01/2022 tarihli dilekçe ile bidayetteki talebini artırarak denkleştirici adalet ilkesi gereği belirlenen 268.000,00-TL’nin hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama ve değerlendirme neticesinde dosya kül halinde değerlendirildiğinde alınan raporlar ve dosya kapsamına göre davacı hakkında alınmış herhangi bir genel kurul kararı bulunmaması nedeniyle davacının kooperatifin peşin bedelli üyesi olmadığının anlaşıldığı ve normal bir üye olduğu, davacının kooperatif hissesini devrettiğine ilişkin olarak dosyada herhangi bir bilgi ve belgenin söz konusu olmadığı, davalı kooperatif tarafından ticari defterlerin verilen sürelere rağmen sunulmadığı, taraflarca yapılan sözleşme gereği dairenin 31.12.2014 tarihinde davacıya teslim edileceğinin kararlaştırıldığı, ancak dairenin davacıya teslim edilmediği, bu nedenle davacı vekili tarafından 16.06.2009 tarihinde yapılan 90.000,00-TL ödemenin denkleştirici adalet ilkeleri gereğince belirlenen değeri olan 268.000,00-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesini talep ettiği ve bu talebin kabulünün hakkaniyet ve adalete uygun olacağı kanaati ile aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Davacının davasının talep arttırım dilekçeside nazara alınmak suretiyle KABULÜ İLE;
1-) 268.000,00-TL nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-)Alınması gereken 18.307,08-TL harçtan peşin alınan 1.536,98-TL harç ve 3.039,80-TL ıslah harcı olmak üzere toplam 4.576,78-TL harcın mahsubu ile bakiye 13.730,30-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-)Davacı tarafından yapılan 35,90-TL başvuru harcı, 5,20-TL vekalet suret harcı, 1.536,98-TL peşin harç, 3.039,80-TL ıslah harcı, 1.200,00-TL bilirkişi ücreti, 132,00-TL posta-tebliğat gideri olmak üzere toplam 5.949,88-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-)Davacı vekili yararına AAÜT’ne göre hesaplanan 27.210,00-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-)Taraflarca yatırılan gider avansından artan kısmın karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde Konya Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere yapılan yargılama sonunda karar verildi. 24/03/2022

Katip … Hakim …