Emsal Mahkeme Kararı Konya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/1203 E. 2022/643 K. 01.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
YÜCE TÜRK MİLLETİ ADINA KARAR
T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO :
KARAR NO :
HAKİM : … …
KATİP : … …

MAHKEMEMİZİN KÖK DAVASI YÖNÜYLE:
DAVACILAR-KARŞI
DAVALILAR : 1- …
2- …
VEKİLLERİ :

DAVALI-KARŞI
DAVACI : … – … …
DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ :
MAHKEMEMİZ DOSYASI İLE BİRLEŞEN KONYA . ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNİN … ESAS … KARAR SAYILI DOSYASI YÖNÜYLE:
DAVACI : … – … …
DAVALILAR :
VEKİLİ :
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ :

KARAR TARİHİ :
GEREKÇE YAZIM TARİHİ:
Davacılar/karşı davalılar Kooperatif tasfiye memurları(anlatım kolaylığı için bundan sonra kısaca davacı denilecektir) vekilinin davalı/karşı davacı … (anlatım kolaylığı için bundan sonra kısaca davalı denilecektir) aleyhine açtığı menfi tespit davası mahkememizin … Esas sırasına kaydedilmekle ve davalı vekilinin de davacı aleyhine açtığı alacak davası da Konya . Asliye Hukuk Mahkemesinin … Esas sırasına kaydedilmekle ve mahkememizin birleştirme talebine verdiği olumlu görüş üzerine sözü geçen … Esas sayılı dava dosyası da aralarındaki hukuki, fiili ve şahsi bağlantı nedeniyle mahkememizin … Esas sayılı dosyası ile birleştirilmekle, iki dava dosyasının birleştirilmesi üzerine, mahkememizde yapılan açık yargılama sonunda, mahkememizin 28/03/2013 tarih … Esas … Karar sayılı kararımıza karşı davalı tarafın temyiz kanun yoluna başvurması üzerine Yargıtay . Hukuk Dairesinin 18/11/2013 tarih … Esas … Karar sayılı ilamı ile kararımız bozulmakla, bozma kararına karşı tarafların karar düzeltme kanun yoluna başvurması üzerine yine Yargıtay . Hukuk Dairesinin 16/10/2014 tarih … Esas … Karar sayılı kararı ile karar düzeltme talebi reddedilmekle, dava dosyası mahkememizin … Esas sırasına kaydedilmekle, mahkememizce yapılan aleni/açık yargılama sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
1.DAVA; Davacı/karşı davalı Kooperatif (anlatım kolaylığı için bundan sonra kısaca davacı denilecektir) vekili dava dilekçesi ile özetle; davalının müvekkili kooperatifin 1992 yılından 29/11/2001 tarihine kadar ve 04/05/2002 tarihinden 29/07/2002 tarihine kadar (07/07/2002 tarihli genel kurulla seçilenlerin tescil edildiği tarihe kadar) yönetim kurulu başkanlığını yaptığını, 07/07/2012 tarihli olağan üstü genel kurul toplantısında yöneticilikten azledildiğini, azilden sonra yeni yönetimin ticaret siciline tescili yapılmadan önce eski yöneticilerin davalıyı alacaklı müvekkili kooperatifi borçlu göstererek 31/12/2001 tanzim, 31/01/2002 vade tarihi göstererek 113.887,33 TL bedelli bononun düzenlenip davalıya verdiklerini, davalının bonoya dayalı olarak aldığı ihtiyati haciz kararını Konya . İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası üzerinde infaz ettirdiğini ve bonoya dayalı icra takibine giriştiğini, yeni yönetimin tesadüfen bonodan bilahare haberdar olduğunu, bononun gerçek bir borcun ürünü olmaması nedeniyle Konya . İcra Hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında itiraz davası açtıklarını, mahkemece verilen kararın Yargıtayca bozulması üzerine dosyanın … Esas sırasına kayıt edildiğini ve bozma kararı gereğince bono hakkındaki cezai kovuşturmanın sürdürüldüğü Konya . Ağır Ceza Mahkemesinin … Esas iken bozma üzerine … Esas sırasına kaydedilen davanın sonucunun beklendiğini ve nihayet icra mahkemesince açtıkları itiraz davasına genel mahkemelerin bakması gerektiğinden bahisle açtıkları davanın reddedildiğini, Konya . Asliye Ticaret Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyasında delil tespiti yaptırdıklarını, gerek delil tespiti dosyasında gerekse Cumhuriyet Başsavcılığınca ve Ağır Ceza Mahkemesince yaptırılan bilirkişi inceleme sonuçlarına göre müvekkili kooperatifin yasal defterlerinde dava konusu bononun kaydının veya bonolu bir borcunun bulunmadığının, kooperatif yönetimine genel kurulca borç para alma konusunda yetki verilmediğinin, ticari defterlerin kapanış tasdiklerinin yapılmadığının, 31/12/2001 tarihli bilanço ve defter kayıtlarında bu tarih itibari ile müvekkili kooperatifin 113.887,33 TL borçlu gösterilerek bu miktarın 67.211,78 TL sinin davalıya kalanının üçüncü şahıslara borç olarak gösterildiğinin tespit edildiğini, kooperatifin ne davalıya ne de başkasına bonolu veya bonosuz bir borcunun olmadığını, kooperatif eski yöneticilerinin ifadelerinde bu hususu bilançoda gösterilen tüm borcun davalı …’ a ait alacak olduğunu bildirdiklerini, bu durumun dahi gerçeklere ve bonodaki alacak miktarına aykırı olduğunu, davalının kendi tuttuğu ticari defterlere kendisini alacaklı göstermesinin kabul edilebilir bir durum olmadığını, bononun gerçeğe aykırı düzenlendiğini, 04/05/2002 tarihli kooperatif genel kurul toplantısında 31/12/2001 tarihli bilançodaki 113.887,33 TL lik borcun Mayıs 2002 den itibaren her üye aylık 300,00 TL olmak üzere 8 aylık ödeme planı ile borcun kapatılmasının karara bağlandığını, 04/05/2002 tarihli genel kurula göre dahi kooperatifin günü geçmiş ve senede dayalı bir borcunun bulunmadığının ve bilançodaki borcun vadelendirilmesinin bonoya dayalı bir borç olmadığının resmi belgesi olduğunu, bononun tanzim ve vade tarihine göre 04/05/2002 tarihli genel kurulda bu bonodan söz edilmemesinin önemli olduğunu, bononun gerçeğe aykırı ve sonradan düzenlendiğinin açık olduğunu, eski yöneticilerle iş birliği içinde olan davalının bu bonoyu kendinin azlinden sonra düzenlediklerinin açıkça ortaya çıktığını, davacının kendisinin tuttuğu kooperatif defterlerinde hiç bir dayanağı belge olmaksızın defterlere sadece “…’ dan ödünç alınan” şeklinde kayıt geçirmesinin ve defterlerin kapanış tasdikinin olmaması nedeniyle yasal geçerliliğinin olmadığını, davalıdan borç para alındığına ilişkin genel kurullarda alınmış bir karar ve onay olmadığı gibi bir belge de olmadığını, davalının bu konuda bugüne kadar hiç bir adli makama ödünç para verdiğine ilişkin bir belge de sunamadığını, . Ağır Ceza Mahkemesindeki zimmet suçlarından beraat eden davalı ve arkadaşları hakkında sahte bono düzenlemesi ile ilgili iddianamede bir davanın olmaması nedeniyle bononun hüküm dışı bırakıldığını, hüküm dışı bırakılan dava konusu bono nedeniyle yaptıkları şikayet üzerine Konya Cumhuriyet Başsavcılığının … Sor. sayılı dosyası üzerinden olayın hukuki nitelikte olması nedeniyle takipsizlik kararı verildiğini, yaptıkları itirazın mahkemece reddedildiğini ve Adalet Bakanlığına yaptıkları başvurunun da zaman içinde reddedildiğini, davalının kooperatifin piyasaya olan kimi borçlarını ödediğine ilişkin iddialarının da tamamen asılsız olduklarını, genel kurulda tartışılmamış soyut bilançonun kabulü ve yönetimin ibrası kararlarının hukuken bir bağlayıcılığının da olmadığından bahisle Konya . İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasında icra takibine konu edilirken düşen ve bilahare yenilenmekle aynı icra müdürlüğünün … Esas sırasına kayıt edilen icra takip dosyasında davalının müvekkili aleyhine icra takibine konu ettiği 113.887,33 TL bedelli bonodan dolayı müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespitine, takibin iptaline ve %40 oranından az olmamak üzere davalının haksız takip tazminatına mahkumiyetine karar verilmesini talep etmiştir.
1.DAVAYA CEVAP; Davalı vekili cevap dilekçesi ile özetle; davacının davasının zaman aşımına uğradığını, müvekkilinin kooperatife verdiği paralar nedeniyle alacak olduğunu, bu hususların bilançolarda ve genel kurul tutanaklarında gözüktüğünü, bononun gerçek bir borcun ürünü olduğunu, genel kurullarda bilançonun ve yönetimin ibra edildiklerinden bahisle kooperatifin bonoya yönelik menfi tespit davasının reddine karar verilmesini talep etmiştir.
2.DAVA; Davalı/karşı davacı … (anlatım kolaylığı için bundan sonra kısaca davalı denilecektir) vekili Konya . Asliye Hukuk Mahkemesinin … Esas sırasında kayda alınan ve işbu dosyamız ile birleştirilen dosyadaki dava dilekçesi ile özetle; müvekkilinin davacı kooperatife arsasını tahsis ettiğinive kooperatifin yönetim kurulu üyeliği ve başkanlığını yaptığını, genel kurulun bilgisi çerçevesinde 2000-2002 yıllarında müvekkilinin davacı kooperatife ödünç paralar verdiğini, 07/07/2002 tarihli genel kurulda müvekkilinin yönetimden azledildiğini, müvekkilinin icra takibine konu ettikleri 113.887,33 TL bedelli bono nedeniyle alacaklı olduğu gibi bono haricinde davacıdan açık hesap ve belgesiz 18.378,00 EURO daha alacağının olduğunu, ihtarname ile bunu istedikleri halde davacının ödemediğinden bahisle 18.378,00 EURO nun temerrüt tarihi olan 06/08/2002 tarihinden itibaren yıllık %12 döviz faizi ile birlikte davacıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
2.DAVAYA CEVAP; Davacı vekili cevap dilekçesi ile özetle; menfi tespit davasına konu ettikleri bono ile ilgili dava dilekçelerindeki hususları içerir açıklama ve beyanlarla davalının 18.378,00 EURO ile ilgili davasının reddine karar verilmesi talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
I.DAVANIN NİTELENDİRİLMESİ
Taraflar arasında görülmekte olan ana davanın davacı; Davacı/karşı davalı … Konut Yapı Kooperatifi tarafından eksi yönetim kurulu üyesi olan müteveffa davalı/karşı davacıya karşı T.C. Konya . İcra Müdürlüğünün … Esas(… Eski Esas) sayılı takip dosyasında, takibe dayanak 31/12/2001 Tanzim ve 31/01/2002 Vade Tarihli 113.887,33 TL tutarlı bono yönüyle borçlu olmadığına dair menfi tespit davası olduğu,
Taraflar arasında görülmekte olan karşı davanın ise; Davacı/karşı davalı olan kooperatifin eksi yönetim kurulu üyesi olan müteveffa davalı/karşı davacının açmış olduğu alacak davası olduğu anlaşılmıştır.
II.HÜKME EMSAL ALINAN YÜKSEK MAHKEME İLAMLARI
1.T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 14/10/2021 Tarih ve … Esas-… Karar sayılı ilamına göre;
“Yine Türk Medeni Kanunu’nun 612/I. maddesinde, mirasın en yakın yasal mirasçıların tamamı tarafından reddolunması halinde Sulh Hukuk Mahkemesince iflas hükümlerine göre tasfiye edileceği belirtilmiştir. Bu hüküm gereğince, taraflardan birisinin ölmesi ve en yakın yasal mirasçıların tamamı tarafından mirasın reddedilmesi halinde Sulh Mahkemesince miras, iflas hükümlerine göre tasfiye edileceğinden, Sulh Hukuk Mahkemesine ihbarda bulunularak tasfiye memuru ataması yaptırıldıktan sonra, davanın tasfiye memuruna yöneltilerek devam ettirilmesi zorunlu hale gelir.”
2.T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 18/11/2013 Tarih ve … Esas-… Karar sayılı ilamına göre;
“Mahkemece alınmış olan bilirkişi raporları da dosya kapsamına tam olarak uygun düşmediği gibi ileri sürülen iddia ve savunmaları karşılamaktan uzaktır. Bu itibarla kooperatif hesap ve uygulamaları konusunda uzman bir bilirkişi heyeti oluşturularak, kooperatifin defter, kayıt, belge, yönetim kurulu, genel kurul kararları, banka kayıtları üzerinde inceleme yaptırılarak ayrıca asıl dava davalısı hakkında açılmış olan ceza dava dosyası da incelenerek, tüm delil ve belgeler birlikte değerlendirilerek, asıl dava davalısının borç para verdiği iddiasıyla ilgili olarak kooperatifin ilgili dönemlerdeki gelir gider dengesi, yıllara göre kalem kalem, bu dengeye göre kooperatifin borç para almasını gerektirecek zaruri bir nedeni bulunup bulunmadığı, Kooperatifler Kanunu ve anasözleşme hükümleri de gözetilerek, borç para alınmış ise alınan borcun kayıtlara geçip geçmediği, geçtiyse nerelere harcandığı hususları üzerinde durularak açıklamalı, gerekçeli ve denetime elverişli rapor alınmak suretiyle oluşan uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmiş olması doğru görülmemiştir.
Kabule göre de, İİK’nun 72/5. maddesi gereğince dava borçlu lehine hükme bağlanır ve borçluyu menfi tespit davası açmaya zorlayan takibin haksız ve kötüniyetli olduğu anlaşılırsa, talebi üzerine borçlunun dava sebebiyle uğradığı zararın da alacaklıdan tahsili için tazminata karar verilir. Somut olayın özelliğine göre, asıl davada davalının kötüniyetli sayılmayacağı gözetilmeden, % 40 oranında tazminatla sorumlu tutulmasında isabet görülmemiştir.”
III.DEĞERLENDİRME VE NETİCE
1.TARAF TEŞKİLİ AÇISINDAN YAPILAN DEĞERLENDİRMEDE; Dosya içerisinde yer alan nüfus kayıt örneğinin incelenmesinde davalı/karşı davacı …’un 26/06/2021 tarihinde vefat ettiği, T.C. Konya . Sulh Hukuk Mahkemesinin … Esas-… Karar sayılı ilamı ile davalı/karşı davacı müteveffa …’un mirasının en yakın mirasçıların tamamı tarafından reddedilmesi sebebiyle 4721 Sayılı TMK’nın 612/1 maddesi gereğince iflas hükümlerine göre tasfiyesine karar verildiği, tasfiye memuru olarak …’ın atandığı ve kararın kesinleştiği anlaşılmakla yukarıda detayı verilen T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 14/10/2021 Tarih ve … Esas-… Karar sayılı ilamı da emsal alınarak taraf teşkili tamamlanmış ve yargılama neticelendirilmiştir.
2.BOZMA SONRASI YAPILAN İNCELEMEDE; Mahkememizce yukarıda detayı verilen T.C. Yargıtay . Hukuk Dairesinin 18/11/2013 Tarih ve … Esas-… Karar sayılı bozma ilamı doğrultusunda kooperatif hesap ve uygulamaları konusunda uzman bir bilirkişi heyeti oluşturulmuş, kooperatifin defter, kayıt, belge, yönetim kurulu, genel kurul kararları, banka kayıtları üzerinde inceleme yaptırılmış, asıl dava davalısı hakkında açılmış olan ceza dava dosyası da incelenmiş, asıl dava davalısının borç para verdiği iddiasıyla ilgili olarak kooperatifin ilgili dönemlerdeki gelir gider dengesi, yıllara göre kalem kalem, bu dengeye göre kooperatifin borç para almasını gerektirecek zaruri bir nedeni bulunup bulunmadığı, Kooperatifler Kanunu ve anasözleşme hükümleri de gözetilerek, borç para alınmış ise alınan borcun kayıtlara geçip geçmediği, geçtiyse nerelere harcandığı hususları üzerinde durularak bilirkişi heyetinden raporlar aldırılmıştır.
3.CEZA DOSYASI AÇISINDAN YAPILAN DEĞERLENDİRMEDE; T.C. Konya . Ağır Ceza Mahkemesinin 16/04/2007 Tarih ve … Esas-… Karar sayılı ilamıyla müteveffa … hakkında zimmet suçundan açılan kamu davasından beraatine karar verildiği, kararın ise T.C. Yargıtay . Ceza Dairesinin 05/11/2008 Tarih ve … Esas-… Karar sayılı ilamıyla onanmasına karar verilerek ayn tarihte kesinleştiği anlaşılmıştır.
4.BİLİRKİŞİ RAPORLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ;
a- 16/11/2015 Tarihli Heyet Raporu;
Alanında uzman Mali Müşavir Bilirkişi … , Kooperatif Hukuku Alanında uzman bilirkişi … ve İnşaat Mühendisi Bilirkişi … tarafından hazırlanan 16/11/2015 Tarihli Heyet Kök Raporunda özetle kooperatif tarafından toplanan aidat tutarları ile inşaat finansmanı için yapılan harcamalar mahsup edildiğinde kooperatifin 22.399,76 TL tutar borçlanabileceği, dava konusu bono nazara alındığında 89.634,28 TL borçlanmanın yersiz olduğu rapor edilmiştir.
b- 07/03/2016 Tarihli Ek Rapor;
Tarafların rapora karşı itirazlarını karşılamak üzere 16/11/2015 tarihli raporu hazırlayan aynı heyetten 07/03/2016 Tarihli ek rapor aldırılmış, aldırılan bu ek raporda ise özetle kooperatifin dövize endeksli bir borç kaydı olmamasına rağmen yapılan ve kooperatif defterlerine gider olarak yazılan kur farkı tutarları ile sözde sahte makbuzlara ödendi gibi gösterilen tutarlar mahsup edildiğinde kooperatifin borçlanmasını gerektirir herhangi bir durum olmadığı rapor edilmiştir.
Her iki rapor arasındaki çelişki nazara alınarak bu raporlara itibar edilmemiş ve 5 kişilik oluşturulan yeni bir heyetten bozma ilamı doğrultusunda yeni raporlar aldırılmıştır.
c-15/09/2017 Tarihli Heyet Kök Raporu, 15/01/2018 Tarihli 1. Ek Rapor, 15/08/2018 Tarihli 2. Ek Rapor, 30/11/2018 Tarihli 3. Ek Rapor, 18/09/2019 Tarihli 4. Ek Rapor ile 08/01/2020 Tarihli 5. Ek Raporunda;
Alanında uzman İnşaat Mühendisi Bilirkişi … , Elektrik Mühendisi Bilirkişi … , Makine Mühendisi bilirkişi … , Muhasebeci Bilirkişi Mali Müşavir … ve Kooperatif Hukuku Alanında uzman bilirkişi … /Yrd. Doç Dr. … tarafından hazırlanan kök ve ek raporlarda özetle Davacı kooperatifin incelenen ticari defter ve belgelerinin muhasebe usul ve esaslarına uygun tutulduğu, defterlerin kendi içerisinde birbirini destekler mahiyette olduğu, dava konusu bononun ticari defterlerde kayıtlı olmadığı, kooperatifin kasa ve banka durumuna göre gelir gider dengesinin incelenmesinde kimi zaman …’tan borç almasının zaruri olduğu, kimi zaman zaruri olmadığı, çoğu zaman ise kısmen zaruri olduğu, kooperatif kayıtlarına göre …’un kooperatife DM bazında borç verdiği lakin incelenen ticari defter ve belgelere göre kayıtlara ya da genel kurula sunulan tutanaklara kur farkına ilişkin bir yansıtma yapılmadığı, …’un kur farkından kaynaklanan bir alacağı olmadığı, dava konusu senet bedelinin kooperatifin defter ve kayıtlarına göre 436 diğer borç hesabının bakiyesi kadar olduğu, bu kayıtlara göre senedin tanzim tarihinde …’un alacağının 67.211,28 TL olduğu, bakiye kısmın ise dava dışı 3. Şahıslara ait alacaklar olduğu, kooperatif genel kurulunca yönetim kurulunun borçlanamayacağına veya borçlanma yetkisinin sınırlandırıldığı yönünde bir karar olmadığı, kooperatifin borçlanmasından sonra …’a ait borcun da yer aldığı bilançonun Genel Kurul tarafından onaylandığı, yönetim kurulunun borçlanma yetkisinin olduğu ve kambiyo senedi düzenleyebileceği rapor edilmiştir.
Taraf vekillerinin bilirkişi kök ve ek raporlarına itirazları ve yeni bir bilirkişi heyetinden yeniden rapor aldırılmasına yönelik talepleri uyarınca Mahkememizin 24/09/2020 Tarihli Duruşmasının 1 nolu ara kararı gereğince Ankara Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılarak alanında uzman bilirkişi heyetinden yeniden rapor aldırılmıştır.
ç-03/03/2021 Tarihli Heyet Kök Raporu Raporunda;
Alanında uzman İnşaat Mühendisi Bilirkişi … , Elektrik Mühendisi Bilirkişi … , Makine Mühendisi bilirkişi … , Muhasebeci Bilirkişi Mali Müşavir … Koç ve Kooperatif Hukukunda Nitelikli Hesaplamalar Alanında uzman bilirkişi … tarafından hazırlanan kök raporda özetle; Senedin düzenlenme tarihinde kooperatifin borçlanmak zorunda olduğunun kayıtların tetkikinden anlaşıldığı, kooperatifin acil paraya ihtiyacı olduğu ve borçlanmak durumunda kaldığı zamanlarda kooperatif yöneticisinin faizsiz borç vermesinin kooperatif ile ticaret yasağı kapsamında olmadığı, kooperatif kayıtlarına göre …’un kooperatife DM bazında borç verdiği lakin incelenen ticari defter ve belgelere göre kayıtlara ya da genel kurula sunulan tutanaklara kur farkına ilişkin bir yansıtma yapılmadığı, …’un kur farkından kaynaklanan bir alacağı olmadığı, dava konusu senet bedelinin kooperatifin defter ve kayıtlarına göre 436 diğer borç hesabının bakiyesi kadar olduğu, bu kayıtlara göre senedin tanzim tarihinde …’un alacağının 67.211,28 TL olduğu, bakiye kalan alacağın ise …’a 8.508,00 TL, … 5.286,00 TL, … Firmasına 26.611,45 TL, …’ye 6.000,00 TL ve … 270,00 TL şeklinde olduğu, …’un kooperatiften dava konusu senet için 67.211,28 TL alacaklı olduğu rapor edilmiştir.
İlgili rapor çerçevesinde yapılan değerlendirmede; Kooperatif kayıtlarına göre müteveffanın alacağının 67.211,28 TL olarak ifade edildiği lakin müteveffa ile birlikte kooperatifin 5 kişiye daha borcu olduğunun anlaşıldığı, söz konusu borçlarla birlikte toplam borç tutarının 113.887,33 TL ettiği, söz konusu miktarın ise dava konusu senette yazan miktarlar ile örtüştüğü, nitekim ilgili kayıtlara göre kooperatiften alacaklı olarak görünen …, … ve …’in 05/02/2019, 08/02/2019 ve 05/02/2019 tarihli dilekçelerinde hesapta görünen alacakların müteveffa Haydar tarafından kendilerine ödenmesi sebebiyle söz konusu alacakların müteveffaya ait olduğuna dair dilekçe ibraz ettikleri, bu nedenle diğer alacak kalemleri yönüyle araştırma yapılması gerektiği anlaşılmakla Mahkememizin 10/03/2022 Tarihli duruşmasının 1 nolu ara kararı gereğince Kooperatif kayıtlarında alacaklı olarak görünen …, … ve …’in 05/02/2019, 08/02/2019 ve 05/02/2019 tarihli dilekçelerinde hesapta görünen alacakların müteveffa Haydar tarafından kendilerine ödenmesi sebebiyle(Taraflarca getirilme ilkesi nazara alınarak sadece bu şahıslar yönüyle değerlendirme yapılacak, diğer alacaklı görünen … ve … yönüyle değerlendirme yapılmayacak) söz konusu alacakların müteveffaya ait olduğuna dair dilekçeleri nazara alınarak yeniden hesap yapılması hususunda(ana para, işlemiş faiz ve ferileri yönüyle) ek bilirkişi raporu aldırılmıştır.
d-07/06/2021 Tarihli Heyet Ek Bilirkişi Raporunda;
03/03/2021 tarihli Kök Raporu hazırlayan alınan heyet ek raporunda özetle; …’un ait olduğu tespit edilen 67.211,28 TL alacak ile …, … ve …’in 05/02/2019, 08/02/2019 ve 05/02/2019 tarihli dilekçelerinde kendileri adına görünen alacakların …’a ait olduğunu ifade etmeleri sebebiyle ara karar gereğince yapılan hesaplamada …’un alacağının 87.005,89 TL olduğu, kooperatifin 113.887,33 TL tutarlı bono yönüyle alacak aslı 26.881,46 TL, işlemiş faiz 44.732,41 TL olmak üzere 71.613,88 TL borçlu olmadığı rapor edilmiştir.
Yukarıda detayı verilen 15/09/2017 Tarihli Heyet Kök Raporu, 15/01/2018 Tarihli 1. Ek Rapor, 15/08/2018 Tarihli 2. Ek Rapor, 30/11/2018 Tarihli 3. Ek Rapor, 18/09/2019 Tarihli 4. Ek Rapor ile 08/01/2020 Tarihli 5. Ek Rapor, 03/03/2021 Tarihli Heyet Kök Raporu Rapor ile 07/06/2021 tarihli ek rapordaki tespitlerin birbirini destekler mahiyette olması ve ilgili raporların Yüksek Mahkemenin denetimine elverişli, ayrıntılı, gerekçeli ve yöntemine uygun olarak hazırlandığına kanaat edilmekle hükme esas alınmasına karar verilmiştir.
5.NETİCE; Yukarıda yapılan açıklamalar, Yüksek Mahkeme içtihatları, bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde;
a- Dava konusu inşaatın yapı ruhsatında yer alan toplam brüt inşaat alanı, yapılan inşaatın gerçekleşme oranı, net inşaat alanı, birim fiyatları, piyasa rayici nazara alındığında inşaat bedelinin 1.189.170,22 TL olduğu,
b- Kooperatifin ticari defter ve belgeleri, kasa ve banka kayıtları bir bütün olarak değerlendirildiğinde inşaata aktarılan toplam bedelin 1.006.858,89 TL olduğu,
c- Gider ve gelir kalemleri nazara alındığında inşaat giderleri ile toplanan gelirler arasında 126.984,08 TL (-) bakiye fark ortaya çıktığı,
ç- Kooperatifin incelenen ticari defter ve belgelerinin muhasebe usul ve esaslarına uygun tutulduğu, defterlerin kendi içerisinde birbirini destekler mahiyette olduğu,
d- Kooperatifin kasa ve banka durumuna göre gelir gider dengesinin incelenmesinde senedin düzenlenme tarihinde kooperatifin borçlanmak zorunda olduğunun kayıtların tetkikinden anlaşıldığı,
e- Dava konusu bononun ticari defterlerde kayıtlı olmadığı ancak kooperatif genel kurulunca yönetim kurulunun borçlanamayacağına veya borçlanma yetkisinin sınırlandırıldığı yönünde bir karar olmadığı, kooperatifin borçlanmasından sonra …’a ait borcun da yer aldığı bilançonun Genel Kurul tarafından onaylandığı,
f- Kooperatifin acil paraya ihtiyacı olduğu ve borçlanmak durumunda kaldığı zamanlarda kooperatif yöneticisinin faizsiz borç vermesinin kooperatif ile ticaret yasağı kapsamında olmadığı,
g- Kooperatif kayıtlarına göre …’un kooperatife DM bazında borç verdiği lakin incelenen ticari defter ve belgelere göre kayıtlara ya da genel kurula sunulan tutanaklara kur farkına ilişkin bir yansıtma yapılmadığı, …’un kur farkından kaynaklanan bir alacağı olmadığı,
ğ- Dava konusu senet bedelinin kooperatifin defter ve kayıtlarına göre 436 diğer borç hesabının bakiyesi kadar olduğu, bu kayıtlara göre senedin tanzim tarihinde …’un alacağının 67.211,28 TL olduğu, bakiye kalan alacağın ise …’a 8.508,00 TL, …’e 5.286,00 TL, … Firmasına 26.611,45 TL, …’ye 6.000,00 TL ve …’a 270,00 TL şeklinde olduğu,
h- …, … ve …’in 05/02/2019, 08/02/2019 ve 05/02/2019 tarihli dilekçelerinde kendileri adına görünen alacakların …’a ait olduğunu ifade etmeleri sebebiyle ara karar gereğince yapılan hesaplamada …’un alacağının 87.005,89 TL olduğu, kooperatifin 113.887,33 TL tutarlı bono yönüyle alacak aslı 26.881,46 TL, işlemiş faiz 44.732,41 TL olmak üzere 71.613,88 TL borçlu olmadığı anlaşılmakla
ı-Esas dava yönüyle; Davacı/karşı davalının davasının kısmen kabulüne, davacı/karşı davalı … Konut Yapı Kooperatifinin, T.C. Konya . İcra Müdürlüğünün … Esas(… Eski Esas) sayılı takip dosyasında, takibe dayanak 31/12/2001 Tanzim ve 31/01/2002 Vade Tarihli 113.887,33 TL tutarlı bono yönüyle, 26.881,45 TL alacak aslı ile 44.732,41 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 71.613,86 TL tutar kadar davalı/karşı davacı müteveffa …’a borçlu olmadığının tespitine, 71.613,86 TL alacak tutarı yönüyle icra takibinin iptaline, takibin iptal edilmeyen bakiye kalan kısım yönüyle devamına, Takipte davalı/karşı davacı(alacaklının) kötüniyet şartlarının ispat olunamadığı anlaşılmakla yasal şartların oluşmaması nazara alınarak 2004 Sayılı Kanunun 72/5 maddesi gereğince davacı/karşı davalının kötüniyet tazminatı talebinin reddine,
i- Karşı dava yönüyle; Müteveffa …’un herhangi bir kur farkı alacağı olmadığı anlaşılmakla davasının reddine karar verilmesi hususunda Mahkememizde vicdani kanaat hasıl olmuştur.
6.DAVACI/KARŞI DAVALI KOOPERATİF VEKİLİNİN İTİRAZLARI AÇISINDAN YAPILAN DEĞERLENDİRMEDE; Her ne kadar davacı/karşı davalı kooperatif vekili tarafından sahte faturalar ve makbuzlar oluşturulmak suretiyle kooperatifin paraya ihtiyacının olduğu şeklinde görüntü oluşturulduğu, kooperatif yönetim kurulunun borçlanma yetkisinin olmadığı ve mükerrer kayıtların olunduğu belirtilerek raporlara karşı itirazlarda bulunulmuş ise de; Dava konusu inşaatın yapı ruhsatında yer alan toplam brüt inşaat alanı, gerçekleşme oranı, net inşaat alanı, birim fiyatları, piyasa rayici nazara alınarak inşaat bedelinin hesaplandığı ve yine Kooperatifin ticari defter ve belgeleri, kasa ve banka kayıtları bir bütün olarak değerlendirildiğinde inşaata aktarılan toplam gelir bedelin hesaplandığı, bu şekilde yapılan hesaplama neticesinde inşaat giderleri ile toplanan gelirler arasında 126.984,08 TL (-) bakiye fark ortaya çıktığı, dava konusu senedin müteveffa …’un kooperatif yönetiminden uzaklaştırıldıktan sonra tanzim edildiği, kooperatif genel kurulunca yönetim kurulunun borçlanamayacağına veya borçlanma yetkisinin sınırlandırıldığı yönünde bir karar olmadığı, kooperatifin borçlanmasından sonra …’a ait borcun da yer aldığı bilançonun Genel Kurul tarafından onaylandığı da anlaşılmakla davacı vekilinin bu yöndeki itirazlarına itibar edilmeyerek yukarıda detayı verilen gerekçelerle ve bilirkişi raporları çerçevesinde Mahkememizde oluşan vicdani kanaatin tezahürü olarak aşağıdaki hükümler tesis edilmiştir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
A-ESAS DAVA YÖNÜYLE;
1-Davacı/karşı davalının davasının KISMEN KABULÜNE,
2-Davacı/karşı davalı … Konut Yapı Kooperatifinin, T.C. Konya . İcra Müdürlüğünün … Esas(… Eski Esas) sayılı takip dosyasında, takibe dayanak 31/12/2001 Tanzim ve 31/01/2002 Vade Tarihli 113.887,33 TL tutarlı bono yönüyle, 26.881,45 TL alacak aslı ile 44.732,41 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 71.613,86 TL tutar kadar davalı/karşı davacı müteveffa …’a BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE, 71.613,86 TL alacak tutarı yönüyle icra takibinin İPTALİNE, takibin iptal edilmeyen bakiye kalan kısım yönüyle DEVAMINA,
3-2004 Sayılı Kanunun 74/5. Maddesi gereğince dava takip borçlusu davacı/karşı davalı lehine kısmen neticelendiğinden T.C. Konya . İcra Müdürlüğünün … Esas(… Eski Esas) sayılı takip dosyasında icra takibinin 26.881,45 TL alacak aslı ile 44.732,41 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 71.613,86 TL YÖNÜYLE DERHAL DURDURULMASINA, bu hususta ilgili icra müdürlüklerine MÜZEKKERE YAZILMASINA, takibin iptali edilmeyen bakiye kalan KISIM YÖNÜYLE DEVAMINA,
4-Karar Kesinleştiğinde; 2004 Sayılı Kanunun 74/5. Maddesi gereğince münderecatına göre ve ayrıca hükme hacet kalmadan icra dosyalarının (kısmen kabulüne karar verilen yönüyle)eski hale İADE EDİLMESİNE, bu hususta bu hususta ilgili icra müdürlüklerine MÜZEKKERE YAZILMASINA,
5-Takipte davalı/karşı davacı(alacaklının) kötüniyet şartlarının ispat olunamadığı anlaşılmakla yasal şartların oluşmaması nazara alınarak 2004 Sayılı Kanunun 72/5 maddesi gereğince davacı/karşı davalının kötüniyet tazminatı talebinin REDDİNE,
6-Alınması gereken 4.891,94TL karar ve ilam harcından peşin alınan 2.141,40 TL karar ve ilam harcının mahsubu ile bakiye 2.750,54TL harcın davalı …’tan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
7-Davacı tarafından yatırılan 2.141,40TL peşin harç ve 15,60TL başvurma harcı olmak üzere toplam 2.157,00TL’nin davalı …’tan alınarak davacıya ödenmesine,
8-Davacı tarafından sarfedilen 9.750,00TL bilirkişi ücreti, 3.100,00TL talimat gideri, 221,80TL keşif harcı, 825,00TL posta ve tebligat gideri, 130,00 TL delil tespiti gideri olmak üzere toplam 14.026,80TL yargılama giderinin haklılık oranına ( 71.613,86/158.619,76) göre hesaplanan 6.332,84TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, artan bölümün davacı üzerinde bırakılmasına,
9- Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen miktara göre takdir olunan 11.458,22TL vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
B-BİRLEŞEN DAVA YÖNÜYLE;
1-Davalı/karşı davacının davasının REDDİNE,
2- Peşin alınan 399,45 TL karar ve ilam harcından, alınması gereken 80,70TL karar ve ilam harcının mahsubu ile fazladan alınan 318,75TL harcın kararın kesinleşmesi ve talep halinde karşı davacıya iadesine,
3-Karşı davacının yaptığı tüm yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince dava tamamen reddedildiğinden reddedilen miktara göre takdir olunan 9.200,00TL vekâlet ücretinin karşı davacıdan alınarak karşı davalıya verilmesine,
5-6100 Sayılı HMK’nın 323–333. maddeleri gereğince hükmün verilmesinden kesinleşmesine kadar olan dönemde davacının sorumlu olduğu yargılama giderleri de ödendikten sonra var ise karar kesinleştiğinde; Kullanılamayan ve bakiye kalan gider avansının Hukuk Muhakemeleri Kanunun Gider Avansı Tarifesinin 5. Maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra talep eden tarafından hesap numarası bildirilmiş ise iade elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle, talep eden tarafından hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı avanstan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak İADESİNE,
DAİR; Davacı vekilinin ve tasfiye memurunun yüzüne karşı, kararın 7201 Sayılı Kanununun 11. Maddesi gereğince taraf vekillerine tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde T.C. Yargıtay nezdinde temyiz kanun yoluna müracaat etme hakları açık olmak üzere Türk Milleti adına verilen karar duruşma tutanağına geçirilerek açıkça okunup usulen anlatıldı.
01/11/2022

Katip … Hakim …