Emsal Mahkeme Kararı Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/96 E. 2023/624 K. 11.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … E. – … K.
T.C.
KONYA TÜRK MİLLETİ ADINA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLLERİ :
DAVALI :
VEKİLLERİ :
HARÇ İADESİ YÖNÜNDEN
İLGİLİ :
VEKİLLERİ :
DAVA : MENFİ TESPİT
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Davacı tarafından davalı aleyhine açılan davanın yapılan yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili 14/02/2023 tarihli dilekçesiyle ve 17/03/2023 havale tarihli tavzih beyanlarıyla; davalı tarafından Konya . İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyası üzerinden, kendileri aleyhine … … Şubesine ait, 30/01/2023 keşide tarihli, … çek nolu ve 750.000 TL. bedelli çeke istinaden icra takibi başlatıldığını, dava konusu çekin lehtarının adi ortaklık olmasına rağmen, ilk cironun adi ortaklık tarafından atılmadığını, çekte yasal unsurların bulunmadığını ve ciro silsilesinin bozuk olduğunu, davalının yetkili hamil sayılamayacağını, çeklerin gerçek yetkili hamilinin davacı şirket ile ticari ilişki içerisinde bulunan dava dışı … A.Ş. olduğunu, bu çekin … A.Ş. elindeyken kaybolması nedeniyle İstanbul . Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. sayılı dosyası üzerinden zayii sebebiyle çek iptali davası açıldığını, ayrıca … A.Ş.’nin başvurusu üzerine İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının … Soruşturma sayılı dosyası üzerinden soruşturma yürütüldüğünü, bu davanın davacı … Ltd. Şti. tarafından adi ortaklık adına değil, doğrudan doğruya ciranta sıfatıyla … Ltd. Şti adına açıldığını beyan ederek, davacı … Tic. Ltd. Şti.’nin davalı …’ya dava konusu çekten dolayı borçlu olmadığının tespiti ile Konya . İcra Müdürlüğünün … E. sayılı takibinin iptaline ve kötüniyetle takip başlatan davalının % 20’den aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Bu davanın hem … Ltd. Şti. ve hem de … A.Ş. tarafından davalı …’ya karşı açıldığı görülmüş, taraflar arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmadığından ve davaların ayrılarak yürütülmesinin davaların daha hızlı sonuçlandırılmasına katkı sağlayacağı düşünülerek, dava davacılardan … A.Ş. yönünden 1. tefrik kararı verilerek, Mahkememizin … E. sırasına kaydedilmiş, davacılardan … Ltd. Şti. yönünden yargılamaya … E. sıramız üzerinden devam olunmuştur.
Mahkememizin 19/07/2023 gün ve … E. … K. sayılı ilamı ile … A.Ş.’nin davasının kabulüne karar verildiği ve kararın istinaf incelemesinde olduğu görülmüştür.
Konya . Asliye Ticaret Mahkemesinin 24/05/2023 gün ve … E. … K. sayılı ilamı ile, … A.Ş. tarafından … aleyhine açılan çek istirdadı davasının Mahkememizin … E. sayılı davası ile birleştirildiği görülmüş, davalının aynı olmasına rağmen davacıların ve dava türünün farklı olması nedeniyle birleştirilen dava … E. sayılı davalı dosyamızdan 2. tefrik kararı ile tefrik edilerek Mahkememizin … E. sırasına kaydedilmiş, … A.Ş.’nin … aleyhine açtığı çek istirdadı davasının Mahkememizin … E. sırası üzerinden derdest olarak görülmeye devam edildiği belirlenmiştir.
Dilekçeler aşaması tamamlanmış, taraflara duruşma gününü bildirir davetiye tebliğ edilerek duruşma açılmıştır.
Davalı vekili, öncelikle hukuki yarar yokluğu itirazında bulunmuş ve dava konusu takibin çeke dayalı olduğunu, kambiyo senetlerinde imzaların istiklali prensibinin bulunduğunu, davacının kendi imzasından sorumlu olduğunu beyan ederek, davanın reddini ve davacı tarafın %20 oranında tazminata mahkum edilmesini istemiştir.
Konya . İcra Müdürlüğünün … E. sayılı takibine ilişkin ilgili belge suretleri ile takip konusu çek sureti, İstanbul . Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. sayılı davasına, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının … Soruşturma sayılı dosyasına ve Konya . İcra Müdürlüğünün … E. davasına ilişkin ilgili belge suretleri dosyamıza getirtilmiştir.
İncelenen dosya kapsamı ve toplanan deliller bir bütün halinde değerlendirildiğinde;
Dava, “Menfi Tespit” davasıdır.
Somut olayda ; her ne kadar davalı tarafından, bu çeke dayalı olarak Konya . Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. sayılı çek istirdadı davasının bulunduğu için davacı şirketin hukuki yararının bulunmadığı savunulmuş ise de, Konya . Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. (birleştirme ve tefrik kararları sonrası Konya Asliye Ticaret Mahkemesinin … E.) sayılı davasının davacısının farklı olup, aynı çeke dayalı çek istirdadı davası olduğu, bu davada ise davacı … Ltd. Şti. tarafından menfi tespit talebinde bulunulduğu, bu çeke dayalı olarak kendisine yapılacak rücular nedeniyle menfi tespit davası açmakta hukuki yararının bulunduğu sonucuna varılmış, davalının aksi yöndeki savunmalarına itibar edilmemiştir.
İstanbul . Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. sayılı dosyasının incelenmesinde, … A.Ş. tarafından dava konusu çek de dahil olmak üzere, 3 ayrı çekten dolayı zayi sebebiyle çek iptali davası açıldığı belirlenmiştir.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının … S. sayılı dosyasının incelenmesinde de, … A.Ş. tarafından dava konusu çekte dahil olmak üzere 3 adet çekten dolayı hırsızlık iddiası ile suç duyurusunda bulunulduğu ve soruşturmanın halen derdest olduğu görülmüştür.
Konya 9. İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyasının incelenmesinde ise, davalı … tarafından, davacı … Ltd. Şti. ile dava dışı … A.Ş., … Ltd. Şti. ve … Ltd. Şti. aleyhine dava konusu çekten dolayı 750.000 TL. asıl alacak ve fer’ileri ile birlikte toplam 829.839,04 TL. üzerinden kambiyo senelerine mahsus haciz yoluyla icra takibi başlatıldığı anlaşılmıştır.
Davacı … Ltd. Şti. ile dava dışı … A.Ş.’nin, Konya . İcra Müdürlüğünün … E. sayılı icra takibine yetki yönünden itiraz ettiği, Konya . İcra Hukuk Mahkemesinin 30/03/2023 gün ve … E. … K. sayılı ilamı ile yetki itirazının kabul edilip, müracaat halinde icra dosyasının yetkili İzmir İcra Müdürlüğüne gönderilmesine karar verildiği, kararın 11/04/2023 tarihinde kesinleştiği, davalının ise süresinde icra dosyasının İzmir’e gönderilmesini istememesi üzerine, süresinden sonra yaptığı gönderme talebinin kabul edilmediği ve davalının İzmir . İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyası üzerinden yeniden ve ilk defa takip başlattığı belirlenmiştir.
Her ne kadar, davalı tarafından İzmir . İcra Müdürlüğünün … E. sayılı takibinin durdurulması için tedbir talep edilmiş ise de, İzmir . İcra Müdürlüğünün … E. sayılı takibinin, Konya . İcra Müdürlüğünün … E. sayılı takibinin devamı olmaması ve bu davanın konusu olmaması nedeniyle davacının tedbir talepleri 26/05/2023 tarihli ara kararı ve 11/10/2023 tarihli duruşmada ayrı ayrı reddedilmiştir.
Dava konusu çekin incelenmesinde, …, … Şubesine ait olduğu, keşidecisinin … A.Ş., lehtarının …-…-… İş Ortaklığı, keşide tarihinin 30/01/2023 ve bedelinin 750.000 TL. olup, çek numarasının … olduğu, lehtarın 3 şirketten oluşan adi ortaklık olmasına rağmen ilk cironun … Ltd. Şti. tarafından ve adi ortaklık adına olduğu belirtilmeksizin, sadece kendi adlarına ciro edildiği belirlenmiştir.
Davada çözülmesi gereken sorun; davacının dava konusu çekten dolayı davalıya borçlu olup olmadığı sorunudur.
Davalının yetkili hamil olup olmadığının tespiti için İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının … sor. sayılı dosyasının re’sen bekletilici mesele yapılmasına karar verilmiş ise de; 11/10/2023 tarihli son duruşmada her iki taraf vekili açıkça bu soruşturma dosyasının sonucunun beklenilmesinden vazgeçilmesini istemiştir. Yargıtay . HD’nin 14/01/2014 gün ve … E. … K. sayılı emsal içtihadında da belirtildiği üzere, her iki tarafın savcılık soruşturma dosyasının beklenilmesinden vazgeçilmesini açıkça istemeleri ve bu delile her iki tarafın da dayanmaktan vazgeçmiş olması karşısında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının … sor. sayılı dosyasının sonucunun beklenilmesinden vazgeçilmiştir.
Dava konusu çekteki ciro zincirinin kopuk olup olmadığı ve davacının ciranta sıfatıyla bu çeki imzalamış olması nedeniyle imzasından sorumlu olup olmadığının dolayısıyla davanın esasının incelenmesinde de;
Dava konusu çekin lehtarının 3 şirketten oluşan adi ortaklık olmasına rağmen, ilk ciro olarak bu adi ortaklığın imza atmadığı gibi, ilk imzayı atan … Ltd. Şti.’nin adi ortaklığı temsilen de imza atmaması nedeniyle, ilk imzadan itibaren keşideci ve lehtarlar yönünden ciro zincirinde kopukluk meydana geldiği görülmüştür.
Ancak, Yargıtay HGK’nun 30.11.2021 gün ve … E. … K. sayılı emsal içtihadına göre; “Çekte hak sahibi olabilmek için yetkili hamil olmak gerekir. 6102 sayılı TTK’nın 790. maddesine göre, cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır. Bu maddeden de anlaşıldığı üzere bir çeki elinde bulunduran kişi yetkili hamil olduğunu yani çek üzerindeki hakkın kendisine ait olduğunu çek üzerinde bulunan birbirini takip eden geçerli ciro zinciri ile ispat edebilir. Çek üzerindeki cirolar birbirini takip etmiyor veya ciro zincirinde bulunan cirolardan biri geçersiz veya sahte olması dolayısı ile ciro zincirinde kopukluk olması durumunda çekteki hak, kopukluktan sonraki kişilere geçmeyeceği için ciro zincirinde kopukluk olan çeki elinde bulunduran hamil yetkili hamil sayılamaz. Yetkili hamil olmadığı için de ciro zincirinin koptuğu kişiden itibaren ciranta ve keşideciden talepte bulunamaz. Her ne kadar çeki elinde bulunduran kişi yetkili hamil olduğunu ispat edememiş olması nedeniyle yani ciro zincirinde kopukluk olması durumunda kopukluktan önceki lehtar ve keşideciye gidemez ise de, 6102 sayılı TTK’nın 677. maddesinde ki; “Bir poliçe, poliçe ile borçlanmaya ehil olmayan kişilerin imzasını, sahte imzaları, hayali kişilerin imzalarını veya imzalayan ya da adlarına imzalanmış olan kişileri herhangi bir sebeple bağlamayan imzaları içerirse, diğer imzaların geçerliliği bundan etkilenmez.” düzenlemesi karşısında “imzaların istiklali (bağımsızlığı) ilkesi” gereği ciro zincirinin kopmasından sonraki cirantalara başvurabilir…”
Yukarıda yazılı Yargıtay HGK’nin emsal içtihadında da belirtildiği üzere, davalı hamil …’nın ciro zincirinin koptuğu noktadan itibaren geriye doğru (keşideci ile lehtar olan adi ortaklara) müracaat edemeyecek ise de, imzaların bağımsızlığı ilkesi gereği ciro zincirinin kopmasından sonraki cirantalara (bu arada ciranta davacı … Ltd. Şti.’ye) müracaat edebileceği belirlenmiş ve davacının ispat edilemeyen davasının reddine karar vermek gerekmiştir.
Davalı taraf fer’i nitelikte tazminat talebinde bulunmuş ise de; Mahkememizin 15/02/2023 gün ve … E. sayılı ara kararı ile icra dosyasına yatırılacak paranın alacaklıya ödenmemesi için ihtiyati tedbir kararı verildiği ve 08/03/2023 tarihli ara kararı ile tedbire itirazın itiraz reddedildiği görülmüş ancak, 24/05/2023 tarihli duruşmada Konya 9. İcra Müdürlüğünün … E. sayılı takibine yetki yönünden itiraz edilmesi, itirazın Konya . İcra Hukuk Mahkemesinin … E. sayılı ilamı ile haklı görülüp yetkili icra müdürlüğünün İzmir İcra Müdürlükleri olduğunun tespit edilmesi, davalı tarafın ise süresinde icra dosyasının İzmir İcra Müdürlüğüne gönderilmesinin istenilmemesi nedeniyle, icra takibinin yetki yönünden haksız hale geldiği tespit edilerek, tedbirler kaldırılmış ve teminatın derhal davacı tarafa iadesine karar verilmiştir.
Davacının, icra takibi yönünden yetkisiz yerde yapılan icra takibine itiraz etmiş olması, yetki itirazının kesinleşen icra hukuk mahkemesi ilamı ile haklı görülmesi ve yetkili icra dairesinde takibin devam etmemesi (orada yeni takip başlatılması) nedeniyle, davacı tarafın tedbir talebi haklı görülmüştür. Bu nedenlerle dava esastan reddedilmiş olmakla birlikte bu tedbirden dolayı davalı tarafa fer’i nitelikte tazminat verilemeyeceği, davalı tarafa tazminat verilmesinin 2004 s. İİK’nin 72/4. maddesinde yazılı şartlarının oluşmadığı sonucuna varılmış, davalının fer’i nitelikteki tazminat talebi reddedilerek oluşan vicdani kanaat ile aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan gerekçelerle ;
1-Davacının davasının ispat edilememesi nedeniyle REDDİNE,
2-Davalının fer’i nitelikteki tazminat talebinin REDDİNE,
3-Peşin alınan 14.171.58 TL. nispi karar ve ilam harcından karar tarihi itibariyle alınması gereken 269,85 TL. maktu ret karar ve ilam harcının mahsubu ile kalan 13.901,73 TL. harcın istek halinde davacıya iadesine,
4-Dava dışı … A.Ş. için (gereksiz yere) 10/10/2023 gün ve 101078 sıra nolu makbuzla yatırılmış olan 444,60 TL. ihtiyati tedbir harcının istek halinde yatırana (Av. …’a) iadesine,
5-Birleşen Konya . Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. sayılı dosyasından dolayı bu dosyamızda kalıp tefrik sonucu … E. sayılı dosyamıza aktarılamayan, tefrik sonucu oluşan … E. sayılı dosyanın 11/10/2023 tarihli duruşmasında da bu dosyamızdan iadesi öngörülen, 179,90 TL. başvuru harcı, 25,60 TL. vekalet harcı, 296,40 TL. tedbir harcı ve 12.808,13 TL. peşin harç olmak üzere toplam 13.310,03 TL. harcın, istek halinde ilgili … Pazarlama A.Ş.’ye iadesine, bu karardan bir suretin … A.Ş.’ye harç iadesi yönünden ilişkin bilgi için Mahkememizin … E. sayılı dosyasına gönderilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri ile gerekçeli kararın tebliği için davacı avansından yapılacak olan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı tarafından yapılan bir yargılama gideri tespit edilemediğinden bu hususta bir karar verilmesine yer olmadığına,
8-Karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca (ve dava değerinin 829.839,04 TL. olduğunun kabulü ile) davalı vekilleri için 121.282,29 TL. nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
9-İhtiyati tedbirler daha önce kaldırılıp, teminatlar da iade edilmiş olduğundan aynı konuda yeniden karar verilmesine yer olmadığına,
10-Taraflarca yatırılan gider avansından artan kısmın, 6100 s. HMK’nın 333. maddesine göre karar kesinleştiğinde ve re’sen davacıya iadesine,
Dair ; davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6100 s. HMK’nın 345. maddesi gereğince ( 2 ) hafta içerisinde, Konya BAM ilgili Hukuk Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere ve oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.11/10/2023

Başkan Üye Üye Katip