Emsal Mahkeme Kararı Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/35 E. 2023/166 K. 17.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ … Esas – … Karar
T.C.
KONYA “TÜRK MİLLETİ ADINA”
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO:

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – (T.C. Kimlik No: …)
VEKİLİ :
DAVALILAR : 1-
VEKİLİ :
… – (T.C. Kimlik No: …) MİRASÇILARI
2-… – (T.C. Kimlik No: …)
3- … – (T.C. Kimlik No: …)
4- … – (T.C. Kimlik No: …)
5- … – (T.C. Kimlik No: …)
VEKİLİ :
DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizin … Esas … Karar sayılı 06/07/2020 tarihli ilamı Yargıtay incelemesinden geçmiş olup, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu … esas … karar sayılı ilamı ile Mahkememiz ilamı bozulduğundan dosya mahkememizin yukarıda belirtilen yeni esas sırasına kaydı yapılarak yapılan yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı …’in diğer davalı …’dan 21.000,00 TL bedel ile … marka bir araba aldığını, davalıların bu alım satıma ve satım bedeline davacının kefil olmasını ve düzenlenen senedi kefil olarak imzalamasını istediklerini, davacının kefil olması için aracın trafik kaydının ve devir yetkisinin kendisine verilmesini istediğini, davalıların müvekkilinin bu isteğini kabul etmeleri üzerine davacı müvekkilinin alacaklısı davalı … olan, 30/09/2008 vade tarihli, 21.000,00 TL bedelli senedi kefil sıfatıyla imzaladığını, anlaşmaya rağmen davalı …’ın … marka aracın değil … markalı başka bir aracın anahtarını davacıya gönderdiğini, davacının anlaşmada olmayan aracın anahtarını iade ettiğini, davalı …’ın anlaşma konusu araç olan … marka aracın anahtarını ve trafik kaydını davalı …’e verdiğini, davacının dava konusu senede istinaden 1.000,00 TL kaparo ve sonraki tarihlerde 13.000,00 TL olmak üzere toplam 14.000,00 TL ödeme yaptığını, dava konusu senetteki bakiye miktar olan 10.500,00 TL’nin dava dışı … tarafından Konya . İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile takibe konulduğunu, müvekkilinin de bu miktarı takip masrafları ile birlikte 13.700,00 TL olarak ödediğini belirterek öncelikle icra dosyasına yatan paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini, dava konusu 21.000,00 TL bedelli senetten dolayı davacının borçlu olmadığının tespitine ve davacı tarafından ödenen toplam 27.700,00 TL’nin davalılardan tahsil edilerek davacıya ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …’e vesayetan annesi … cevap dilekçesinde özet olarak ; kızı …’in ruh sağlığının bozuk olduğunu, Konya . Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 25/07/2007 tarih ve … Esas … Karar sayılı kararı ile velayeti altına alındığını, kendisinin hukuki ehliyeti bulunmadığını, yaptığı hukuki işlemler ve verdiği senetlerin geçerli olmadığını, kızının diğer davalı ve davacı tarafından kullanıldığını, dava konusu senetle borçlandığını da dava dilekçesi tebliğ edilince haber aldıklarını, kızının doğudan davalı gösterilemeyeceğini belirterek davanın reddine karar verilmesini beyan ve talep etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özet olarak; davacının diğer davalı …’le birlikte müvekkiline gelerek otomobil almak istediğini, müvekkilinin …’i tanımadığını, davacının asıl borçlu, kefilin de … olması koşuluyla aracı satmayı kabul ettiğini, davacının senette asıl borçlu, kefilin de diğer davalı … olduğunu, davacının 2005 model … marka dizel aracı 23.000,00 TL bedelle alma konusunda anlaşıldığını, davacıdan bu satıma binaen 1.000,00 TL kaparo alındığını, davacının üç gün sonra araçta hasar olduğunu iddia ederek aracı iade ettiğini, davacının daha sonra müvekkilinden 2004 model … marka aracı satın almak istediğini ve 22.000,00 bedel karşılığında satın alma konusunda anlaşıldığını, müvekkilinin daha önce 1.000,00 TL kaparo alması nedeniyle aralarında 21.000,00 bedelli bono düzenlendiğini, bonoda asıl borçlu davacı …, kefilin ise davalı … olduğunu, davacının iddia ettiği gibi müvekkiline 14.000,00 TL ödeme yapılmadığını, toplam 10.500,00 TL ödeme yapıldığını, davacının müvekkiline 10.500,00 TL borcu olduğundan davacı aleyhine Konya . İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davacının borcunu ödemesi gerektiğinden icra takibinin usul ve yasalara uygun olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini beyan ve talep etmiştir.
Dilekçeler aşaması tamamlanmış, taraflara duruşma gününü bildirir davetiye tebliğ edilerek duruşma açılmıştır.
İncelenen dosya kapsamı ve toplanan deliller bir bütün halinde değerlendirildiğinde;
Dava konusu uyuşmazlık bedelsiz olan bono senedinden dolayı borçlu olmadığının tespiti ve icra baskısı altında ödenen miktarın istirdadı istemine ilişkindir.
Mahkememizin … Esas … Karar sayılı 06/07/2020 tarihli ilamı Yargıtay incelemesinden geçmiş olup, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu … esas … karar sayılı ilamı ile Mahkememiz ilamı bozulduğundan dosya mahkememizin … Esas sırasına kaydının yapıldığı anlaşılmıştır.
Taraflar arasında ticari alım satım nedeniyle düzenlenen bono nedeniyle davacının borçlu olmadığının tespiti konusunda uyuşmazlık olup, Konya . İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası, Konya . Sulh Hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası, Konya . Ağır Ceza Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası, hastane raporları, tanık beyanları, vesayet kararı ve taraflarca ibraz edilen tüm dilekçeler ve tüm deliller incelenmiştir.
Eldeki davanın ilk olarak Konya . Asliye Ticaret Mahkemesi’nde … Esas numarası ile açıldığı mahkeme faaliyetlerinin durması üzerine Konya .Asliye Ticaret Mahkemesi’ne devredildiği, mahkemece 07/05/2013 tarihinde … Esas, … Karar numarası ile davanın kısmen kabul- kısmen reddine, … yönünden davanın hukuki yarar yokluğu nedeniyle usulden reddine, … yönünden ise kısmen kabul-kısmen reddine karar verildiği , kararın davalı … tarafından temyiz edildiği, temyiz incelemesine giden dava dosyasında Yargıtay .Hukuk Dairesince 07/11/2013 tarihinde … Esas, … Karar sayılı ilamla hükmün bozulmasına karar verildiği ve dava dosyasının Konya . Asliye Ticaret Mahkemesi’ne tevzi edilerek … Esas numarası aldığı, Mahkemece 06/05/2014 tarihinde … Esas – … Karar numarası ile … yönünden önceki kararda direnilmesine karar verildiği, davalının bu kararı da temyiz ettiği ve dosyanın Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’na gönderildiği, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun da … Esas -… Karar sayılı 05/04/2017 karar tarihli ilamı ile direnme kararının usulden bozulmasına karar verildiği, bozma sonucu yine dava dosyası Mahkememizin … Esas sayılı numarasını aldığı, buraca yapılan yargılama sonucunda davanın davalı … yönüyle usulden, davalı … yönüyle esastan reddine karar verildiği, hükmün davacı temyizi üzerine Yargıtay . Hukuk Dairesinin … Esas … Karar sayılı ilamıyla bozulmasına karar verilmekle, Mahkememizin yukarıda belirtilen esasına kaydı yapıldığı anlaşılmıştır.
Yapılan yargılama, toplanan tüm deliller, Konya . İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası, Konya . Sulh Hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası, Konya . Ağır Ceza Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası, noter senetleri, tanık beyanları, trafik kayıtları, davalı …’ın yeminli beyanı ve tüm dosya kapsamına göre; davacı hakkında Konya . İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasından dolayı borçlusu … ve … olan, alacaklısı … olup, ciro yoluyla dava dışı … intikal eden 21.000,00 TL bedelli senedin 10.500,00 TL’lik kısmına ilişkin kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takip yapıldığı, bu takipte davacının 23/01/2009 tarihinde icra dosyasına 13.700,00 TL ödeme yaptığı, takip dosyasının infaz ile sonuçlandığı, takip alacaklısı … aleyhine bir dava açılmadığı, davanın senet borçluları …, … ile senet alacaklısı … arasındaki hukuki ilişkilere dayalı olarak açıldığı anlaşılmıştır.
Dava konusu senet nakden düzenlenmiş olup, bedeli 21.000,00 TL, tanzim tarihi 30/06/2008, ödeme günü ise 30/09/2008 tarihidir. Davacı dava konusu senedin … ile diğer davalı …’dan aldığı 21.000,00 TL bedelli … marka bir otomobilin alımı için düzenlendiğini, kendisinin senedi kefil sıfatıyla imzaladığını, zira senet lehtarının kendisi imzalamadıkça otomobili vermeyeceğini belirterek davacının kefil olmasını istediğini, ancak … marka araç yerine … marka bir araç verildiğini, bunun da diğer davalı tarafından kabul edilmediğini, ancak kefil olduğu senede karşılık toplam 27.700,00 TL ödeme yaptığını, öncelikle senetten borçlu olmadığının tespitine ve istirdaden ödediği miktarın davalılardan tahsiline karar verilmesini istemiş olup, davacı iddiasının aksine davacı senette borçlu olarak gözükmekte olup, kefil kısmının karşılığında diğer davalı …’ın ismi bulunmaktadır. Esasen bonolarda da uygulanması gerekli TTK’nun 690. maddesi atfıyla TTK’nun avale ilişkin 612 ve 614. maddeleri gereğince senet ön yüzüne atılan her imza imza sahibini müteselsil borçlu kılacağından davacının senette kefil olduğuna, asıl borçlu olmadığına ilişkin iddiaları yerinde görülmemiştir.
Menfi tespit davasına konu senedin ihdas nedeni olarak nakden kaydının bulunduğu, davacının bu ihdas nedeninden farklı olarak senedin araç alım satımı ile ilgili verildiğini bildirdiği, davalının da lehine olan nakden kaydından ayrılmak suretiyle dava konusu senedin araç alım satımına ilişkin olarak verildiğini kabul etmek suretiyle senedi talil ettiği, davalı …’ın taraflar arasındaki anlaşmaya göre … marka araç yerine … araç verildiğini ve bunun davacının istediği bir kişiye devir ve satışının yapıldığını beyan ettiği, celbedilen noter sözleşmesine göre aracın satışının … adına yapıldığı, dolayısıyla taraflar senedin araç alım satımı nedeniyle verildiği konusunda uyuştuklarından ve satıma konu aracın devri davacı üzerine olmadığından satıma konu aracın davacının isteği üzerine üçüncü bir kişiye yapıldığını ve devredildiğini ispat yükümlülüğünün satıcı ve senet alacaklısı … üzerinde olduğu, tanık beyanlarının ve noter senedinin davacının bilgisi ve isteği doğrultusunda davacı nam ve hesabına aracın üçüncü kişiye satıldığını ispatlar nitelikte olmadığı, dolayısıyla senede karşı böyle bir iddianın kesin delillerle ispatı gerektiği kanaatine varılarak davalı … vekiline yemin edip etmeyecekleri hatırlatılmış, davalı … yemin teklif etmediğinden dava konusu senedin aracın davacının isteği üzerine üçüncü kişiye yapıldığını ve devredildiğini ispat yükümlülüğünü yerine getirmediği, dolayısıyla davalı-lehdar …’ın nakden olan ihdas nedenini talil ederek malen kaydına dayandığı ancak senet karşılığı davacıya mal verdiğini, bir başka deyişle somut olaya göre araç satarak mülkiyetini davacıya devrettiğini veya davacının isteği üzerine hak ve menfaati davacıya ait olmak üzere bir başka kişiye devrettiğini ispatlayamadığı kanaatine varılmıştır.
Davacı dava konusu senetle ilgili toplam 27.700,00 TL ödemede bulunduğunu belirterek bunun istirdadını talep etmiş olup, dava konusu senetle ilgili 13.700,00 TL icra dairesine ödeme yapıldığı, yine 5.000,00 TL makbuz karşılığı davalı alacaklı vekiline ödeme yapıldığı, toplam ödemenin 18.700,00 TL olduğu, bu miktar dışındaki ödemenin HMK’nun 200. maddesi gereğince yazılı delille ispat gerektiği, davacı vekilinin ödemeye ilişkin yazılı delil ve belge sunamadığı gözetilerek bu kez ödeme miktarı yönünden davacıya yemin teklif hakkı hatırlatılmış, davacı tarafından teklif edilen yemin davalı senet lehtarı … tarafından 21/03/2013 tarihli celsede yerine getirilmiş, davalı … davacıdan araç satışı için 1.000,00 TL kaparo aldığını, bu bedelin de senet bedeline dahil olduğunu, aracın davacı yanındaki … isimli şahsa alınacağının söylendiğini, kendisinin de davacıya aracı kendisine satacağını ve parasını kendisinden isteyeceğini söylediğini, ayrıca 1.000,00 TL dışında 13.700,00 TL icra dosyasına, 5.000,00 TL de avukat kanalı ile kendisine ödeme yapıldığını, icra dosyasına yapılan ödemenin kendisine geçtiğini, bunun dışında davacının iddia ettiği 5.000,00 TL ve 3.000,00 TL ödemelerin yapılmadığını, böyle bir ödeme almadığını beyan etmiş, beyanında ve yemininde ısrar ettiğini bildirmiştir. Dolayısıyla dosya kapsamı, davalı …’ın yeminli beyanına göre dava konusu senetle ilgili davalı …’a yapılan ödemenin 19.700,00 TL olduğu anlaşılmıştır.
Diğer davalı … yönünden yapılan değerlendirmede davalı …’in senette borçlu olarak isim ve imzasının bulunduğu, Konya . Sulh Hukuk Mahkemesince “kronik psikoz” tanısı ile ve akıl hastalığı nedeniyle TMK’nun 405/1. maddesi gereğince hakkında kısıtlama kararı verildiği ve vasi tayin edildiği anlaşılmış olup, davalı …’in hakkında açılan Konya . Ağır Ceza Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında İstanbul Adli Tıp Kurumu Başkanlığında muayenesinin yapıldığı, Adli Tıp Kurumu 4. İhtisas Kurulunun 23/06/2010 tarihli raporunda, her ne kadar sanık hakkında psikolojik problemleri nedeniyle kısıtlama kararı verilerek vasi kararı verilmiş ise de, sanığın hukuki ve cezai ehliyetini etkileyecek bir akıl hastalığının bulunmadığı ve cezai ehliyetinin tam olduğunun bildirildiği ancak davalının hakkındaki kısıtlılık kararının henüz kaldırılmamış olduğu, mahkememizce de vasi tarafından tayin edilen vekil aracılığıyla temsil edildiği, davacının bu davalı hakkında da menfi tespit ve istirdat talebinde bulunduğu ancak yukarıda belirtildiği üzere senet ön yüzünde borçlu olarak imzası bulunan her iki davalının müşterek ve müteselsil borçlu olduğu, TTK’nun 690. maddesi atfıyla bonolarda da uygulanması gerekli TTK’nun 636. maddesi gereğince “Bir poliçeyi keşide kabul, ciro eden veya o poliçeyi aval veren kişiler hamile karşı müteselsil borçlu sıfatıyla sorumludurlar.” TTK’nun 639. maddesi gereğince “Kendisine müracaat edilen veya edilmesi mümkün olan borçlu müracat mevzu olan bedeli ödeyince poliçe ve protesto varakasının ayrıca doldurulacak makbuz ile birlikte kendisine verilmesini isteme hakkına haizdir.” hükmünün yer aldığı, bu yasal hükümler birlikte değerlendirildiğinde müşterek ve müteselsil borçlu durumunda olan senet borçlusu …’e karşı açtığı davada hukuki yarar koşulunun gerçekleşmediği, davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilerek yaptığı ödeme istirdaden tahsil edilmiş olduğundan davacının ödemediği bir borçtan dolayı iç ilişki gereğince diğer senet borçlusuna başvurmak suretiyle bedeli tahsil isteminin yerinde olmadığı anlaşılmakla, davalı … yönünden davanın hukuki yarar yokluğu nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir.
Mahkememizce 07.05.2013 tarihli kararında yukarıda açıklanan bir önceki gerekçemiz ile birlikte direnilmesine karar verilmiş ve oluşan vicdani kanaat ile aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan gerekçelerle ;
1-MAHKEMEMİZİN 07/05/2013 TARİHLİ … ESAS … KARAR SAYILI KARARI İLE KURULAN HÜKÜMDE DİRENİLMESİNE,
2-Davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİ ile, davacının davalı … hakkında açtığı davanın hukuki dava yokluğu nedeniyle usulden REDDİNE,
3-Davanın diğer davalı … yönünden KISMEN KABUL KISMEN REDDİ ile, davacının dava konusu 30/09/2008 vade tarihli 21.000,00 TL bedelli, borçluları … ve … olan 30/06/2008 keşide tarihli, lehtarı … olan senetten dolayı davalı lehtar …’a borçlu olmadığının tespitine,
4-Davacı tarafça senede mahsuben yapılmış 19.700,00 TL ödemenin davalı …’dan tahsiline,
5-İstirdat talebi yönünden fazlaya ilişkin talebin reddine,
6-Alınması gereken 1.434,51 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 374 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.060,51 TL eksik harcın davalılar … Mirasçıladından alınarak HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
7-Davacı tarafından yapılan 374 TL peşin harç giderinin davalı …’dan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
8-Davacı tarafından yapılan 33,70 TL başvuru harcı gideri, 500 TL adli tıp fatura bedeli, 33 TL talimat gideri, 62 TL celse harcı gideri, 462,80 TL posta ve tebligat gideri olmak üzere toplam 1.091,50 TL yargılama giderinden kabul edilen kısma göre hesaplanan ve takdir olunan 776,26 TL’nin davalı …’dan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
9-Davalı … tarafından yapılan 80 TL tanık ücret gideri, 30 TL tebligat gideri, 405,37 TL posta ve tebligat gideri olmak üzere toplam 515,37 TL yargılama giderinden reddedilen kısmı yönüyle hesaplanan ve takdir olunan 148,84 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak işbu davalıya VERİLMESİNE,
10-Davalı … tarafından yapılan 40 TL tanık ücret gideri, 118 TL TL posta ve tebligat gideri olmak üzere toplam 158 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak işbu davalıya VERİLMESİNE,
11-Karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca (kabul edilen dava değerinin 21.000 TL. olduğunun kabulü ile) davacı vekili için 9.200 TL. nispi vekalet ücretinin davalı … Mirasçılarından alınarak davacıya verilmesine,
12-Karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca (ret olunan dava değerinin 8.000 TL. olduğunun kabulü ile) davalı … Mirasçıları vekilleri için 8.000 TL. vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … Mirasçılarına verilmesine,
13-Karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalı … vekili için 9.200 TL. vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı …’e verilmesine,
Dair; davacı vekilinin ve davalılar vekillerinin yüzüne karşı, HMK’nun geçici 3. maddesi gereğince kararın taraflara tebliğinden itibaren 15 günlük yasal süre içerisinde Yargıtay temyiz yasa yolu açık olmak üzere yapılan yargılama sonunda karar verildi. 17/03/2023

Katip … Hakim …

Bu belge 5070 sayılı kanun uyarınca Elektronik İmza ile imzalanmıştır.