Emsal Mahkeme Kararı Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/327 E. 2023/507 K. 06.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … E. – … K.
T.C.
KONYA TÜRK MİLLETİ ADINA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :

DAVACILAR : 1-
VEKİLLERİ :
2-
TEMSİL KAYYIMI :
DAVALI :
VEKİLLERİ :
DAVA : ALACAK
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Davacılar tarafından davalı aleyhine açılan davanın yapılan yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacılar vekili 08/02/2021 tarihli dava dilekçesi, 08/03/2021 tarihli 1. tavzih dilekçesi ve 23/06/2021 tarihli duruşmadaki 2. tavzih beyanlarıyla; davacılardan … ile davalı …’in, eşit hisseli ve münferit yetkili olarak … Ltd. Şti.’yi kurduklarını, taraflar arasında zaman içerisinde meydana gelen ihtilaflar sonucu ayrılmaya karar verdiklerini, bu amaçla 13/03/2020 tarihli ayrılma protokolünü imzaladıklarını, davacı …’in protokol gereklerini yerine getirmesine rağmen davalının protokole uygun hareket etmediğini, protokol gereğince davacı …’e bırakılan davacı şirket alacaklarının bir kısımının davalı tarafından tahsil edildiğini, davacı …’in bu nedenle 171.191 TL. zarara uğradığını, davalının protokol hükümlerine aykırı hareket etmesi nedeniyle davacılardan …’e protokolden kaynaklanan 150.000 TL. cezai şart (cayma bedeli) de ödemesi gerektiğini, davacılardan … Ltd. Şti. yönünden herhangi bir taleplerinin olmadığını, ayrılma protokolü ile taraflara bırakılan hak, alacak ve borçların davacı şirketin hak, alacak ve borcu olması nedeniyle bu şirketin de davacı gösterildiğini beyan ederek, davalının ayrılma protokolünü ihlal etmesinden kaynaklanan 150.000 TL. ile protokol gereğince …’e bırakılmasına rağmen davalı tarafından tahsil edilen paralardan dolayı 171.191 TL. olmak üzere toplam 321.191 TL.’nin faizi ile beraber davalıdan alınarak davacılardan …’e ödenmesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Dilekçeler aşaması tamamlanmış, taraflara duruşma gününü bildirir davetiye tebliğ edilerek duruşma açılmıştır.
Davalı vekili, öncelikle … Ltd. Şti. yönünden bir talep bulunmadığından davanın hukuki yarar yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmesini, …’in iddialarının doğru olmadığını, protokol gereğince tarafların birbirleri, eşleri ve çocukları hakkındaki şikayetlerden, icra takiplerinden ve davalardan feragat etmelerinin gerektiği halde …’in protokolün bu hükmüne uymadığını, protokol gereğince davalıya bırakılan bir kısım makinelerin sürücü kartlarını davalıya teslim etmediğini, davacının da yetkisi olmadığı halde şirket adına bir kısım paraları tahsil ettiğini beyan ederek, davacılardan …’in davasının da reddine karar verilmesini istemiştir.
davacılar tarafından, taraflar arasındaki 13/03/2020 tarihli şirket ortaklarının ayrılma protokolü başlıklı protokol sureti, arabuluculuk son tutanağı aslı, tahsilat makbuzları ve tutanaklar fotokopileri ibraz edilmiş, taraflar arasındaki davalara ilişkin Konya . Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı davasına, Konya . Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D.İş sayılı tespit dosyasına, … E. sayılı davasına, … E. sayılı davasına, Konya . Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … E. sayılı davasına, Konya . Asliye Ceza Mahkemesi’nin … E. … K. sayılı davasına, davacı şirket adına yapılan takibe ilişkin Konya . İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasına ilişkin ilgili belge suretleri, tarafların müştereken ortak olduğu davacı şirkete ait banka hesap ekstreleri, davacı şirkete ait ticaret sicil kayıtları dosyamıza getirtilmiş, davacı tanıkları dinlenilmiş, bilirkişiden 01/03/2022 tarihli rapor alınmış, davacı şirkete temsil kayyımı tayini sağlanarak buna ilişkin Konya . Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. … K. sayılı kesinleşmiş ilam sureti dosyamıza getirtilmiştir.
Yapılan yargılama sonunda Mahkememizin 14/12/2022 gün ve … E. … K. sayılı ilamı ile davacılardan … Ltd. Şti.’nin davasının açılmamış sayılmasına, davacılardan …’in davasının özel dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir.
Karara karşı istinaf yoluna gidilmesi üzerine Konya BAM . HD’nin 10/04/2023 gün ve … E. … K. sayılı ilamı ile “TBK’nin 97. ve 197. maddelerinde yer alan hükümlerin dava şartı niteliğinde olmadığı, uyuşmazlığın esasını çözmeye yönelik hükümler olduğu, bu nedenle davacı …’in davasının dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmesinin usul ve yasaya uygun olmadığı” gerekçesiyle Mahkememizin kararı kaldırılmış, dosya Mahkememize gönderilmiş ve Mahkememizin … E. sırasına kaydedilmiştir.
İncelenen dosya kapsamı ve toplanan deliller bir bütün halinde değerlendirildiğinde;
Dava, “Alacak” davasıdır.
Somut olayda ; davacılardan … Ltd. Şti.’nin davası yönünden yapılan değerlendirilmede;
Davacılar vekilinin 08/03/2021 tarihli 1. tavzih dilekçesi ve 23/06/2021 tarihli duruşmadaki 2. tavzih beyanlarından, davacılardan … Ltd. Şti. yönünden herhangi bir taleplerinin olmadığı, davalıdan tahsilini istedikleri alacağın davacılardan …’e verilmesini istedikleri belirlenmiş, davacılardan … Ltd. Şti. adına usulüne uygun bir dava açılmadığı ve usulüne uygun bir talep bulunmadığı anlaşılmıştır.
6100 s. HMK’nin 119/1-ğ maddesine göre, açık bir şekilde talep sonucu, dava dilekçesinde bulunması gereken zorunlu unsurlardandır. Yine 6100 s. HMK’nin 119/2. maddesine göre de bu eksikliğin giderilmesi için mahkeme tarafından davacıya 1 haftalık kesin süre verilmesi ve bu süre içinde eksikliğin tamamlanmaması hâlinde de davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerekmekte ise de; davacı tarafın tavzih beyanlarına göre bu eksikliğin giderilmesi için davacı tarafa süre verilmesinin gerekmediği anlaşılmış, davacılardan … Ltd. Şti’nin davasının 6100 s. HMK’nin 119/1-ğ ve 119/2. maddeleri gereğince açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Bu nedenlerle Mahkememizin 14/12/2022 gün ve … E. … K. sayılı ilamı ile davacılardan … Ltd. Şti.’nin davasının açılmamış sayılmasına karar verilmiş, bu karara karşı taraflarca istinaf yoluna gidilmediğinden, davacılardan … Ltd. Şti.’nin davası hakkında verilen kararın 17/01/2023 tarihinde kesinleştiği görülmüştür. … Ltd. Şti.’nin davası hakkında verilen önceki karar kesinleşmiş olduğundan aynı konuda yeniden karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
Davacılardan …’in davası yönünden yapılan değerlendirmede ise;
Konya BAM . HD’nin kararında da belirtildiği üzere, TBK’nin 97. ve 179. maddesinde yer alan hükümlerin özel kanunlardaki dava şartı niteliğinde olmadığı ancak, uyuşmazlığın esasını çözecek düzenlemeler olduğu kabul edilmiştir.
Davacılardan …, her iki tarafın eşit oranda hisse ile hissedar ve aynı zamanda münferit yetkili oldukları davacı şirketteki ortaklığın sona ermesi amacıyla, taraflar arasında düzenlenen 13/03/2020 tarihli ayrılma protokolüne davalının aykırı hareket ettiği ve kendilerinin zarara uğratıdığı iddiasıyla, davalı tarafından haksız tahsil edilen paralardan dolayı 171.191 TL.’nin ve protokole aykırılıktan dolayı yaptırım (cezai şart) olarak 150.000 TL’nin faizi ile beraber davalıdan tahsili ile kendisine verilmesini istemiştir.
Davacılardan … tarafından, protokole aykırı olarak tahsil edildiğini ve kendilerinin zarara uğratıldığını ileri sürdükleri paralardan dolayı 171.191 TL.’nin davalıdan tahsili istenilmiş ise de;
6098 s. TBK’nin 97. maddesine göre, “Karşılıklı borç yükleyen bir sözleşmenin ifası isteminde bulunan tarafın, sözleşmenin koşullarına ve özelliklerine göre daha sonra ifa etme hakkı olmadıkça, kendi borcunu ifa etmiş ya da ifasını önermiş olması gerekir.”
Taraflar arasındaki 13/03/2022 tarihli protokolün 9. maddesine göre tarafların, birbirleri, eşleri ve çocukları hakkındaki şikayetlerinden, başlattıkları icra takiplerinden ve açtıkları davalardan bu protokolün imzalandığı tarih itibariyle feragat edecekleri, vazgeçecekleri kararlaştırılmasına rağmen, davacılardan …’in bu yükümlülüğe uymadığı ayrıca, protokolün 15. maddesi gereğince davacılardan … üzerinde kalacak olan Kango marka araçtan dolayı davacının davalıya 10.000 TL. nakit olarak ödeme yapmasının kararlaştırılmasına rağmen, bu yükümlülüğün de davacılardan … tarafından yerine getirilmediği anlaşılmıştır.
Davacılardan …’in, TBK’nin 97. maddesinde yer alan “ifada sıra” prensibi gereğince, kendi yükümlülüklerini eksiksiz olarak yerine getirmeden, karşı taraftan sözleşmenin ifasını ve ayrıca uğradıkları zararın giderilmesini isteyemeyeceği sonucuna varıldığından, davacılardan …’in 171.191 TL.’lik alacağa (tazminata) hak kazanamadığı sonucuna varılmıştır.
Davacılardan … tarafından, protokole aykırılık nedeniyle davalıdan 150.000 TL. yaptırım bedelinin (cezai şartın) tahsili de istenilmiş ise de;
6098 s. TBK’nin 179. maddesine göre, “bir sözleşmenin hiç veya gereği gibi ifa edilmemesi durumu için bir ceza kararlaştırılmışsa, aksi sözleşmeden anlaşılmadıkça alacaklı, ya borcun ya da cezanın ifasını isteyebilir.
Ceza, borcun belirlenen zaman veya yerde ifa edilmemesi durumu için kararlaştırılmışsa alacaklı, hakkından açıkça feragat etmiş veya ifayı çekincesiz olarak kabul etmiş olmadıkça, asıl borçla birlikte cezanın ifasını da isteyebilir.
Borçlunun, kararlaştırılan cezayı ifa ederek sözleşmeyi, dönme veya fesih suretiyle sona erdirmeye yetkili olduğunu ispat etme hakkı saklıdır.”
Taraflar arasındaki 13/03/2020 tarihli protokolün 14. maddesine göre de, “bu protokolün şartlarını yerine getirmeyen, cayan, güçlük çıkaran taraf 150.000 TL. tazminat ödeyecektir.”
Taraflar arasındaki protokolün 14. maddesinde yer alan cezai şart, seçimlik cezai şarttır. Cezai şart aynı zamanda müspet zarar kapsamında talep edilebilecek bir alacaktır (tazminattır). Müspet zarar kapsamında cezai şartın talep edilebilmesi için talep edenin sözleşmenin ifa edilmemesinde hiçbir kusurunun bulunmadığını ispat etmesi gerekir. Sözleşmeye aykırılıkta her iki tarafın da kusuru var ise cezai şart istenilemez. Davacı …’in taraflar arasındaki 13/03/2020 tarihli protokolden kaynaklanan yükümlülüklerini eksiksiz olarak yerine getirdiğini ispat edemediği, kendisine düşen ve yukarıda yazılı ifa eksikliklerinin bulunduğu anlaşıldığından davacının cezai şart da isteyemeyeceği sonucuna varılmıştır.
Bu nedenlerle, davacılardan …’in hem 171.191 TL.lik, hem de 150.000 TL.lik alacak (tazminat) taleplerine ilişkin davasının ispat edilememesi nedeniyle esastan reddine karar vermek gerekmiş ve oluşan vicdani kanaat ile aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelerle ;
1-Mahkememizin 14/12/2022 gün ve … E. … K. sayılı ilamı ile “davacılardan … Tic. Ltd. Şti’nin davasının 6100 s. HMK’nin 119/1-ğ ve 119/2. maddeleri gereğince AÇILMAMIŞ SAYILMASINA” ilişkin hüküm, 17/01/2023 tarihinde kesinleştiğinden davacılardan … Tic. Ltd. Şti’nin davası hakkında yeniden KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2-Davacılardan …’in davalıya karşı açtığı alacak davasının ispat edilememesi nedeniyle ESASTAN REDDİNE,
3-Her iki davacının davasından dolayı peşin alınan 5.485,14 TL. nispi karar ve ilam harcından, davacılardan … Ltd. Şti.’nin (kararı kesinleşen) davasından dolayı alınması gereken 80,70 TL. ve davacılardan …’in davasından dolayı alınması gereken 269,85 TL. olmak üzere toplam 350,55 TL.’nin mahsubu ile kalan 5.134,59 TL. harcın istek halinde davacılara (eşit oranda) iadesine,
4-Davacılar tarafından yapılan yargılama giderleri ile gerekçeli kararın tebliği için davacılar avansından yapılacak yapılacak yargılama giderlerinin davacılar üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan bir yargılama gideri tespit edilemediğinden bu hususta bir karar verilmesine yer olmadığına,
6-Karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 7/1 ve 7/2. maddesi uyarınca;
a) Davacılardan … Tic. Ltd. Şti’nin (kararı daha önce kesinleşen) davasından dolayı, davalı vekilleri için 9.200 TL. maktu vekalet ücretinin davacılardan … Tic. Ltd. Şti’den alınarak davalıya verilmesine,
b) Davacılardan …’in davasından dolayı, davalı vekilleri için (ve dava değerinin 321.191 TL. olduğunun kabulü ile) 47.966,74 TL. nispi vekalet ücretinin davacılardan …’den alınarak davalıya verilmesine,
7-Arabuluculuk görüşmelerinden dolayı Hazine tarafından (suçüstü ödeneğinden) yapılan 1.320 TL. yargılama giderinin, davacılardan (eşit oranda) alınarak Hazine’ye gelir kaydına, bu amaçla 492 s. Harçlar Kanunu’nun 28/a maddesi gereğince harç tahsil müzekkeresi yazılmasına,
8-Davacılar tarafından yatırılan gider avansından artan kısmın, 6100 s. HMK.nun 333. maddesine göre karar kesinleştiğinde ve re’sen davacılara (eşit oranda) iadesine,
Dair ; davacılardan … vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6100 s. HMK’nın 345. maddesi gereğince ( 2 ) hafta içerisinde, Konya BAM ilgili Hukuk Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere ve oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.06/09/2023

Başkan Üye Üye Katip