Emsal Mahkeme Kararı Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/30 E. 2023/724 K. 09.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: … Esas – …
T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ “TÜRK MİLLETİ ADINA”
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI : 1-
VEKİLİ :
DAVALI : 2-
VEKİLLERİ :
DAVALI : 3-
DAVA İHBAR OLUNANLAR : 1-
: 2-
DAVA : Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
KARARIN YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özet olarak; 07.09.2022 günü davalı … Tic. A.Ş adına kayıtlı, diğer davalı …’ın sevk ve idaresindeki … plakalı aracın müvekkiline ait, park halinde bulunan … plaka sayılı vasıtasına çarpması sonucu maddi hasarlı trafik kazası meydana gelmiş olduğunu, müvekkilinin kazanın gerçekleşmesinde herhangi bir kusurunun bulunmayıp davalının kazaya tam (% 100) kusurlu hareketi ile sebebiyet verdiğini, kaza neticesinde, müvekkilinin aracını kendi kasko sigortasından yaptırmış olup olay tarihinden itibaren aracın 15 gün tamirde kalmış ve bu süreçte kullanılamadığını, müvekkilinin aracının, ticari ağır vasıta olup nakliye işinde kullanıldığını, müvekkilinin tamir süresi içerisinde aracının kullamamasından dolayı kazanç/gelir kaybına, maddi zarar maruz kalmış olduğundan davalılar tarafından maddi zararın giderilmesini talep etme zorunluluğunun doğmuş olduğunu, müvekkilinin aracının, 2013 model, … marka, … ticari isimli araç olduğunu, kaza öncesi orijinal olduğunu, herhangi bir hasrının olmadığını, kazanın ardından müvekkilinin aracının piyasa değerinde çok büyük bir azalma söz konusu olmuş olduğunu, davalı şirket adına kayıtlı … plakalı aracın sigortalı bulunduğu diğer davalı … Sigorta Şirketi’nin dava konusu değer kaybına ilişkin tutardan sigorta poliçe limitleri aşılmamak üzere dava tarihi itibariyle sorumluluğunun doğmuş olduğunu, bu tutarların davalı sigorta şirketinden tahsiline karar verilmesi gerekmekte olduğunu, müvekkilinin kendi aracını kendi kasko sigortasından 25.645 TL olma üzere yaptırdığını belirterek; davanın kabulü ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalması kaydıyla, davalılardan … Tic. A.Ş adına kayıtlı … plakalı aracın trafik kaydına, kararın kesinleşmesine kadar cebri icra yoluyla satışı ve 3. şahsılara devri engelleyici nitelikte ihtiyati tedbir şerhi konulmasına, şimdilik müvekkiline ait … plakalı araçta meydana gelen değer kaybı için 1.000,00 TL, kazanç kaybı için 1.000,00 TL olmak üzere toplam 2.000,00 TL maddi tazminat tutarının işleten ve sürücü yönünden olay tarihinden, sigorta şirketi yönünden temerrüt tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsiline, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep etmektedir.
Davalı … Sigorta vekili cevap dilekçesinde özet olarak; dava konusu taleplerin belirsiz alacak olarak ileri sürülme imkanının bulunmamakta olduğunu, sigorta şirketine dava ikame edilmeden önce yazılı olarak başvurulması gerekirken savacının, müvekkil şirkete usulüne uygun müracaatta bulunmamış olduğunu, davacının dayandığı delillerin taraflarına tebliğe çıkarılması gerekmekte olduğunu, davaya konu sigortalı aracın kusuru oranında olmak üzere maddi zararlarda araç başına azami 50.000 TL ile sınırlı olduğunu, teminat limitlerini bildirmelerinin, davayı kabul anlamına gelmediğini, müvekkil şirketin, daha önceki yapmış olduğu ödemeler dolayısıyla bakiye tazminat borcunun kalmamış olduğunu, soyada öncelikle kusur tespiti yapılması gerektiğini, kusur tespitinin yapılabilmesi için dosyanın Adli Tıp Kurumu İhtisas Dairesi’ne gönderilmesini talep ettiklerini, başvuruyu kabul anlamına gelmemek üzere şayet bir hesaplama yapılacak ise yürürlükte bulunan Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlar ekine göre yapılması gerektiğini, kabul manasına gelmemek kaydıyla, belirtilen hesaplama yönteminin yanı sıra gerçek değer kaybının belirlenebilmesi için gerekli kriterlerin incelenmesi ve bu incelemenin de bilirkişi kanalı ile yapılması gerekmekte olduğunu, aracın ağır hasar halinin olup olmadığının tespit edilmesi gerektiğini, aracın ağır hasar kaydı bulunması halinde değer kaybı talebinin reddedilmesi gerektiğini, … plakalı aracın daha önce hasara uğrayıp uğramadığının tespit edilmesi gerekmekte olduğunu, zira işbu davaya konu aracın daha önce hasara uğramış olması halinde aracın tekrar değer kaybına uğramayacağından değer kaybına ilişkin talebin reddedilmesi gerekmekte olduğunu, değer kaybı talebinin teminat dışı kaldığı hallerin mevcut olup olmadığının araştırılması, bu hallerin mevcut olması halinde davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, tazminat hesaplamalarındaki belirsizlikleri ortadan kaldıran 7327 sayılı Kanunun yürürlüğe girmiş olup huzurdaki davaya uygulanması gerektiğini, faizin hatalı talep edilmiş olduğunu, müvekkil şirketin temerrüte düşmediğini, davacının aracının daha önce kazaya karışıp karışmadığının tramer kayıtları celp edilerek tespitine, Adli Tıp İhtisas Dairesi’nden kusur raporu alınmasına, davacının değer kaybı tazminatı talebine yönelik bilirkişi raporu alınmasına ve yapılacak hesaplamanın yürürlükte bulunan ve Resmi Gazete’de yayınlanan Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlar Eki uyarınca yapılmasına, müvekkil şirketin temerrüte düşmediğinden dava tarihinden itibaren taraflar açısından yasal faiz uygulanmasının gerektiğini belirterek; davanın usulden reddine, aksi durumda ise esastan reddine, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
Davalı … … Hizmetleri San. Ve Tic. A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özet olarak; davacı tarafça işbu davanın haksız fiile dayalı tazminat davası olarak ikame etmiş olduğunu, işbu davada mahkemenin görevli olmadığını, müvekkili şirketin ikamet adresinden dolayı yetkili mahkemenin İstanbul Anadolu Mahkemeleri olduğunu, davacı tarafça açılan davada, müvekkil şirketin olay tarihinden aracın sürücüsü yada işleteni olmadığından hiçbir hukuki sorumluluğunun bulunmadığını, davaya konu trafik kazasının iki taraflı olup kazanın oluşumunda kimlerin nasıl ve ne şekilde kusurlu olduğu, aynı aracın aynı bölgeden almış olduğu hasar neticesinde, birden fazla kez değer kaybına uğraması mümkün olmadığından … plakalı aracın daha önce hasara uğrayıp uğramadığı, ağır hasar kaydının olup olmadığı, davacı yanın kazanç kaybı iddiasına binaen … plakalı aracın ticari amaçla kullanılıp kullanılmadığı hususlarının 6100 sayılı HMK 266 ve devamı maddeleri gereğince yapılacak bilirkişi incelemesi ile tespit edilmesinin şart olduğunu belirterek; haksız ve yasal dayanaktan yoksun olması sebebi ile usul ve esastan müvekkili açısından reddine, huzurdaki davanın uzun süre kiralama nedeniyle müvekkiline ait … plakalı araç işleteni … Tic. Ltd. Şti.’ne ihbarına, müvekkiline ait … lakalı aracın kasko filo sigortası kapsamında davanın … A.Ş’ye ihbarına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, tazminat isteminden ibarettir.
Bir motorlu aracın işletilmesi sırasında meydana gelen trafik kazasında, zarar görenlerin zararından, 6098 sayılı TBK’nın 49. Maddesi uyarınca araç sürücüsü, 2918 sayılı KTK’nın 85. Maddesi uyarınca araç işleteni ve şartları varsa teşebbüs sahibi ve 2918 sayılı KTK’nın 91. Maddesi uyarınca sigortacı müştereken ve müteselsilen sorumludur.
Trafik kazası nedeniyle zarara uğradığını iddia eden hak sahipleri tarafından açılan tazminat davalarında ispat yükü 6098 sayılı TBK’nın 50. Maddesi uyarınca zarar gören üzerinde olup, zarar gören, zararını ve zarar verenin kusurunu ispat etmek zorundadır.
Yine bu tür davalarda 2918 sayılı KTK’nın 97. Maddesi uyarınca, zarar görenin dava açmadan önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı olarak başvuru yapması gerekmekte olup bu husus sonradan giderilmesi de mümkün olmayan dava şartlarındandır. Ayrıca yazılı başvurudan hemen sonra dava açılması mümkün olmayıp 15 günlük sürenin dolmasından sonra dava açılabilecektir. Sigortacı kendisine yapılan yazılı başvuruya karşı 15 gün içinde cevap vermek ve 2918 sayılı KTK’nın 99. Maddesine göre 8 iş günü içinde de tazminatı ödemek zorundadır. Sekiz iş günü içinde sorumlu olduğu tazminatı ödemeyen sigortacı 9. Gün itibariyle temerrüde düşecektir.
Hak sahipleri tarafından talep edilebilecek tazminatlar ise 2918 sayılı KTK’nın 90. Maddesi uyarınca 2918 sayılı KTK ile 6098 sayılı TBK’nın haksız fiile ilişkin hükümleri uygulanacaktır.
Somut olayda davacı, davaya konu trafik kazası neticesinde aracının hasara uğradığını iddia ederek değer kaybı tazminatı ve araç mahrumiyet tazminatı istemlerinde bulunmuştur.
Davaya konu 07/09/2022 tarihli trafik kazasının, sürücü … idaresindeki … plakalı çekici ve çekiciye bağlı … plakalı yarı römork ile … Caddesi … Gübre isimli iş yeri önünde park halinden seyir haline geçmek için sağına doğru manevra yaptığı esnada yarı römorkun sağ yan kısmı ile park halinde olan … plakalı çekicinin sol yan kısmına çarpması sonucu meydana geldiği, kaza sonrasında görevli kolluk ekibi tarafından tanzim edilen kaza tespit tutanağı ile kazanın oluşmasında … plakalı araç sürücüsü …’ın tam kusurlu olduğu belirlenmiştir.
31/07/2023 tarihli bilirkişi raporu ile kazanın oluşumunda … plakalı araç sürücüsünün tam kusurlu olduğu tespit edilmiştir. Rapordaki bu tespitin kaza tespit tutanağındaki tespitlerle uyumlu olduğu, yine raporun dosya kapsamına ve olayın oluş şekline de uygun olduğu sonucuna varıldığından, Mahkememizce kazanın oluşmasında … plakalı araç sürücüsü …’ın tam kusurlu olduğu kabul edilmiştir.
2918 sayılı KTK ile 6098 sayılı TBK’da araç değer kaybı tutarının ve mahrumiyet zararının ne şekilde belirleneceği konusunda bir düzenleme bulunmadığından bu boşluğun da içtihatlarla doldurulması gerekmektedir.
Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin yerleşik içtihatlarına göre araçta oluşan değer kaybı tutarının, aracın modeli, yaşı, hasarın ağırlığı, boyanmış olan yerler ve hasarlı bölgelerin özelliği nazara alınıp, aracın kaza öncesi ikinci el piyasa rayiç değeri ile tamir edildikten sonraki ikinci el piyasa rayiç değeri arasındaki farka göre belirlenmesi gerekmektedir. Nitekim Yargıtay . Hukuk Dairesi’nin … E … K sayılı ilamında da bu husus vurgulanmıştır.
Yine Yargıtay . Hukuk Dairesi’nin yerleşik hale gelen içtihatları uyarınca araç mahrumiyet zararı ise hasara uğrayan aracın markası, özellikleri ve model yılı ile aracın gördüğü hasarın ağırlığı ve hasara uğrayan bölgeleri, hasarın giderilmesinde kullanılan parçaların niteliği dikkate alınarak objektif olarak hasara uğrayan aracın onarımı için gerekli süre belirlendikten sonra belirlenen tamir süresi içinde emsal nitelikteki bir araç için ne kadar masraf yapılacağı ( kaza olmasaydı dahi yapılması gereken yakıt, amortisman vs. gibi zorunlu giderler indirildikten sonra) tespit edilmek suretiyle hesaplanacaktır.
Belirlenen kriterlere uygun olarak düzenlendiğinden ve dosya kapsamında uygun olduğundan hükme esas alınan 31/07/2023 tarihli bilirkişi raporu ile … plaka sayılı araçta meydana gelen değer kaybının 20.000 TL, mahrumiyet bedelinin ise 30.000 TL olduğu tespit edilmiştir.
Davacı vekili 11/10/2023 tarihli dilekçe ile, değer kaybı zararına ilişkin tazminat istemi yönünden davalı sigorta şirketi ile anlaşma sağlandığını, değer kaybı zararının tamamının karşılandığını ve bu nedenle değer kaybı tazminatı davasınından feragat ettiklerini açıklamıştır.
Davacı vekilinin vekaletnamesinde feragate ilişkin özel yetkinin bulunduğu anlaşıldığından davacının değer kaybı tazminatı davasının feragat nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir. davacının feragati hakkın özünden feragat niteliğinde olmadığından diğer ifadeyle zararın dava devam ederken karşılanması nedeniyle davadan feragate edildiğinden, davalı sigorta şirketinin davanın açılmasına sebebiyet verdiği kabul edilerek arabuluculuk gideri davalı sigorta şirketine yükletilmiştir.
Davacı vekili 17/10/2023 tarihli talep artırım dilekçesi ile araç mahrumiyet tazminatı istemini 30.000 TL’ye yükseltmiştir.
Davalı … Oto … A.Ş. tarafından kazaya karışan … plakalı aracın uzun süreli kiralandığını savunarak husumet itirazında bulunulmuştur.
2918 sayılı KTK’nın Tanımlar başlıklı 3. Maddesine göre; İşleten : Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır.
Yargıtay . Hukuk Dairesi’nin … E … K sayılı ilamı; Somut olayda, davalı, kayıt maliki olup kayden işletendir fakat yukarıda açıklandığı üzere K.T.K. m.85 uyarınca işletenlik sıfatı değişebilmektedir. Davalı, aracı kiraya verdiğini ve teslim ettiğini iddia etmiş, kira sözleşmesini ve kira bedeline ilişkin faturaları sunmuştur. Bu iddiasının doğru olması halinde davalının işletenlik sıfatı sona erecektir. Bu durumda mahkemece davaya konu araç nedeni ile aracın fiilen teslim edilip edilmediği, ekonomik yararlanmanın kime ait olduğu, kira sözleşmesi ve kira bedelinin maliye ve vergi dairelerine bildirilip bildirilmediği, kira bedelinin ve vergilerin kim tarafından ödendiği, davalının ve kiracının ticari defter ve kayıtlar üzerinde bilirkişi marifetiyle inceleme yaptırılmak suretiyle kira sözleşmesinin fatura, ruhsat ve cari hesap hareketleri gibi yan delillerle desteklenip desteklenmediği araştırılarak, davalının işletenlik sıfatının devam edip etmediği hususları tartışılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile hüküm kurulması isabetli görülmemiştir.” şeklindedir.
Somut olayda davalı … Oto A.Ş. ile dava dışı Akkoç Lojistik … Ltd. Şti arasında 01/04/2022 tarihinde 1 yıl süreli kira sözleşmesi imzalandığı, kazaya karışan … plakalı aracında kiralanan araçlar arasında yer aldığı, davalı … Oto … A.Ş.’nin defterleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde düzenlenen rapor ile de kiralamaya ilişkin faturalar düzenlendiği ve tahsilatlar yapıldığının tespit edildiği, kiralaya ilişkin kayıtların KABİS sisteminde yer aldığı dolayısıyla araç işleteninin dava dışı Akkoç … Ltd. Şti olduğu sonucuna varıldığından davalı … Oto … A.Ş.’ye yönelik davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir. Bir an için davacının davalı kayıt maliki … Oto … Ltd. Şti.’nin işleten sıfatının bulunmadığını bilebilecek durumda olmaması nedeniyle davacı aleyhine yargılama giderine hükmedilmesinin hakkaniyete uygun olmadığı düşünülebilirse de tüm deliller toplandıktan sonra dahi davacının davalı … Oto … A.Ş.’ye yönelik davasına devam etmesi hatta ıslah isteminde bulunması nedeniyle davalı … Oto … A.Ş. lehine yargılama giderine hükmedilmesinin hakkaniyete uygun olacağı kabul edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı ve toplanan deliller bir bütün halinde değerlendirildiğinde; davaya konu trafik kazasının oluşmasında … plakalı araç sürücüsü davalı …’ın tam kusurlu olduğu, davacının araç mahrumiyetinden kaynaklı zararının 30.000 TL olduğu, oluşan zarardan davalı …’ın sorumlu olduğu sonucuna varıldığından davalı …’a yönelik araç mahrumiyetinden kaynaklı tazminat davasının kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının değer kaybı tazminatı davasının FERAGAT NEDENİYLE REDDİNE,
2-Davacının davalı … … Hizmetleri A.Ş.’ye yönelik araç mahrumiyet tazminatı davasının PASİF HUSUMET YOKLUĞU NEDENİYLE REDDİNE,
3-Davacının davalı …’a yönelik araç mahrumiyet tazminatı davasının kabulü ile 30.000,00 TL araç mahrumiyet tazminatının kaza tarihi olan 07/09/2022 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı …’dan alınarak davacıya verilmesine,
4-Alınması gereken 2.049,30 TL harçtan, peşin ve ıslahla birlikte alınan 675,15 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.374,15 TL eksik harcın davalı …’dan alınarak HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
5-Arabuluculuk görüşmelerinden dolayı Hazine tarafından (suçüstü ödeneğinden) yapılan 3.200 TL. yargılama giderinin davalı … Sigorta Şirketi’nden alınarak Hazine’ye gelir kaydına, bu amaçla 492 s. Harçlar Kanunu’nun 28/a maddesi gereğince harç tahsil müzekkeresi yazılmasına,
6-Davacı tarafından yapılan 1.151,45 TL harç gideri ve 3.696,50 TL yargılama gideri olmak üzere toplam 4.847,95 TL yargılama giderinin davalı …’dan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı taraf kendini vekille temsil ettiğinden, A.A.Ü.T. uyarınca, tayin ve taktir olunan 17.900,00 TL vekalet ücretinin davalı …’dan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davalı … … Hizmetleri A.Ş. kendini vekille temsil ettiğinden, A.A.Ü.T. uyarınca, tayin ve taktir olunan 4.800 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … … Hizmetleri A.Ş.’ne verilmesine,
9-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmının 6100 sayılı HMK 333.maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair; davacı vekili ile davalı … … Hizmetleri A.Ş. vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6100 s. HMK’nın 345. maddesi gereğince ( 2 ) hafta içerisinde, ilgili BAM Hukuk Dairesi Başkanlığına sunulmak üzere Mahkememize verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.09/11/2023

Katip Hakim

5070 Sayılı Kanun Hükümlerine Göre Elektronik İmzalıdır.